Για πρώτη φορά ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι φάνηκε να κάνει πίσω και να αφήνει να εννοηθεί ότι θα έδινε την εντολή στα στρατεύματα του να αποχωρήσουν από περιοχές του ανατολικού Ντονέτσκ προκειμένου να γίνουν αποστρατιωτικοποιημένες ζώνες.
Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου όπου παρουσίασε το ειρηνευτικό σχέδιο 20 σημείων για τον τερματισμό του πολέμου ο Ουκρανός πρόεδρος ανέφερε ότι το εδαφικό, που αποτελεί και το «αγκάθι» για συμφωνία, θα πρέπει να συζητηθεί σε επίπεδο ηγετών, δηλαδή σε συνάντηση με τον Τραμπ και με τον Πούτιν.
Είναι η πρώτη φορά που ο Ουκρανός πρόεδρος προτείνει κάποια λύση για τις εδαφικές διαφορές στο Ντόνετσκ, οι οποίες έχουν επανειλημμένα οδηγήσει σε αποτυχία τις ειρηνευτικές συνομιλίες, σηματοδοτώντας την προθυμία του για συμβιβασμό μετά από εβδομάδες διαπραγματεύσεων με τη μεσολάβηση των ΗΠΑ.
Ωστόσο, η πρόταση Ζελένσκι δείχνει και τις σημαντικές διαφορές που συνεχίζουν να υπάρχουν μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας. Το σχέδιο του Ζελένσκι για μια αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη συνοδεύεται από έναν όρο: η Ρωσία θα πρέπει επίσης να αποσύρει τις δυνάμεις της από τμήμα των εδαφών του Ντόνετσκ που κατέχει ο ρωσικός στρατός.
Μέχρι στιγμής, το Κρεμλίνο, όμως, δεν έχει στείλει κανένα μήνυμα ότι θα μπορούσε να αποδεχτεί μία τέτοια πρόταση αφού επιμένει ότι δέχεται μόνο τον πλήρη έλεγχο ολόκληρης της περιοχής.
Ο Ζελένσκι χαρακτήρισε το σχέδιο ως την καλύτερη προσπάθεια της Ουκρανίας για τον τερματισμό του πολέμου και δήλωσε ότι τώρα εναπόκειται στη Ρωσία να αποφασίσει πώς θα ανταποκριθεί. Ανέφερε ότι το νέο σχέδιο παρουσιάστηκε στη Ρωσία από τις Ηνωμένες Πολιτείες και ότι το Κίεβο αναμένει απάντηση.
Τι προβλέπεται για το Ντόνετσκ
Στο Ντόνετσκ, είπε, η αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη θα μπορούσε να περιλαμβάνει το Κραματόρσκ και το Σλοβιάνσκ, δύο πόλεις που ελέγχονται από την Ουκρανία και αποτελούν την τελευταία κύρια αμυντική ζώνη του Κιέβου στην ανατολική περιοχή. Μια ζώνη ασφαλείας που θα διοικείται από διεθνείς δυνάμεις θα χωρίζει τις δύο πλευρές εντός της αποστρατιωτικοποιημένης περιοχής. Ο Ουκρανός πρόεδρος εξήγησε ότι τα διάφορα σημεία του σχεδίου «αντικατοπτρίζουν σε μεγάλο βαθμό την κοινή ουκρανο-αμερικανική θέση».
Επίσης «αγκάθι» αποτελεί και ο έλεγχος του μεγάλου πυρηνικού σταθμού στη Ζαπορίζια που κατέχει επί του παρόντος η Ρωσία. Σχετικά με το δεύτερο σημείο, το Κίεβο πρότεινε να διαχειριστεί τον σταθμό από κοινού με τις Ηνωμένες Πολιτείες ως μορφή συμβιβασμού.
Ο Ζελένσκι δήλωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες πρότειναν να μοιραστούν η Ουάσιγκτον, το Κίεβο και η Μόσχα τον έλεγχο και τα κέρδη του εργοστασίου. Πρόσθεσε όμως ότι το Κίεβο δεν μπορεί να συμφωνήσει να ανταλλάξει ενέργεια με τη Μόσχα. Σύμφωνα με τη νέα πρόταση το εργοστάσιο θα λειτουργεί ως κοινοπραξία μεταξύ του Κιέβου και της Ουάσιγκτον. Ωστόσο αυτός είναι ένας όρος που θεωρείται απίθανο να δεχτεί η Μόσχα.
Είναι πιθανό να απορριφθούν οι προτάσεις από την Μόσχα
Σύμφωνα με τους New York Times, οι παραχωρήσεις του Κιέβου ακόμη κι αν γίνουν αποδεκτές στο σύνολό τους από τις Ηνωμένες Πολιτείες, είναι πιθανό να απορριφθούν από τη Μόσχα. Το Κρεμλίνο επιμένει ότι ο πρωταρχικός του στόχος είναι η πλήρης στρατιωτική κατάληψη του Ντόνετσκ, είτε αυτός επιτευχθεί στο πεδίο της μάχης είτε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Επίσης έχει απορρίψει κάθε ιδέα να παραχωρήσει τον έλεγχου του πυρηνικού σταθμού της Ζαπορίζια στην Ουκραία.
Το Κρεμλίνο δήλωσε ότι ο Πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν ενημερώθηκε για τις τελευταίες διαπραγματεύσεις. «Στόχος μας είναι να διαμορφώσουμε τη μελλοντική μας στάση και να επαναλάβουμε τις επαφές μας σύντομα», δήλωσε την Τετάρτη ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ.
Ο Ουκρανός πρόεδρος εξέφρασε συγκρατημένη αισιοδοξία ότι η Μόσχα δεν θα απορρίψει ανοιχτά τη νέα πρόταση από φόβο μήπως εξοργίσει τον Ντόναλντ Τραμπ. Αν όντως απορρίψει τις προτάσεις τότε το Κρεμλίνο θα πρέπει να αντιμετωπίσει σοβαρές συνέπειες, σύμφωνα με τον Ζελένσκι.
«Δεν μπορούν να πουν στον πρόεδρο Τραμπ: “Κοιτάξτε, είμαστε αντίθετοι σε μια ειρηνική λύση”. Δηλαδή, αν προσπαθήσουν να εμποδίσουν τα πάντα, τότε ο Πρόεδρος Τραμπ θα πρέπει να μας εξοπλίσει βαριά, επιβάλλοντας ταυτόχρονα όλες τις δυνατές κυρώσεις εναντίον τους», είπε ο Ζελένσκι.
Άλλα σημεία της πρότασης αφορούν τις εγγυήσεις ασφάλειας που επιδιώκει η Ουκρανία. Αυτές περιλαμβάνουν τη διατήρηση του στρατού της Ουκρανίας σε ειρηνική δύναμη 800.000 στρατιωτών, με χρηματοδότηση από δυτικούς εταίρους, την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, την ευρωπαϊκή στρατιωτική υποστήριξη και τις διμερείς εγγυήσεις ασφάλειας από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Γιατί πέταξε τώρα το μπαλάκι στο γήπεδο του Πούτιν
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας φέρεται να θεωρεί ότι η συγκεκριμένη χρονική στιγμή τον ευνοεί για να κάνει κάποιες παραχωρήσεις προκειμένου να πείσει τους Αμερικανούς συμμάχους του ότι επιθυμεί την ειρήνη και να στρέψει την προσοχή στη Μόσχα.
Το Κίεβο με την συγκεκριμένη ειρηνευτική πρόταση φαίνεται ότι κατάφερε να πείσει την Ουάσινγκτον να συμφωνήσει σε όρους που δεν αποτελούν πλήρη παράδοση της χώρας στην Ρωσία.
«Οι εγγυήσεις ασφάλειας τύπου άρθρου 5 (σ.σ. του ΝΑΤΟ) είναι μια μεγάλη νίκη για την Ουκρανία, όπως και η δυνατότητα να διατηρήσει τη δύναμη των ενόπλων δυνάμεών της», ανέφερε ο ανταποκριτής του δικτύου Sky News στη Μόσχα, Ιβόρ Μπένετ.
«Δεν έχουν ακόμη πείσει τις ΗΠΑ σχετικά με το έδαφος, αλλά παρ’ όλα αυτά είναι μια πρόοδος. Θα συμφωνήσει η Μόσχα με τα άλλα σημεία; Κρατήστε μικρό καλάθι», σημείωσε ο δημοσιογράφος.
Το Κρεμλίνο ρωτήθηκε για τις τελευταίες προτάσεις και υπογράμμισε ότι η θέση της Ρωσίας «είναι γνωστή», προφανώς για να στείλει το μήνυμα ότι παραμένει αμετάβλητη στις θέσεις.
