Ο πρώην πρόεδρος της Βραζιλίας, Ζαΐρ Μπολσονάρου, άκουσε χθες να του απαγγέλλεται ποινή 27 ετών κάθειρξης για απόπειρα πραξικοπήματος στο τέλος της ιστορικής δίκης του, παρά τις έντονες πιέσεις του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ υπέρ του.

Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, διεμήνυσε αμέσως πως θα υπάρξουν αντίποινα. Οι ΗΠΑ θα λάβουν μέτρα εξαιτίας της «άδικης» καταδίκης, τόνισε. Η βραζιλιάνικη διπλωματία ανταπάντησε πως δεν θα «εκφοβιστεί» από τις «απειλές» της Ουάσιγκτον.

Με τέσσερις ψήφους έναντι μιας, το Ομοσπονδιακό Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε ένοχο τον πρώην πρόεδρο (2019-2022), 70 ετών, και του επέβαλε ποινή 27 ετών και τριών μηνών κάθειρξης.

Πρόκειται για πολιτικό σεισμό, ενώ δεν απομένει παρά κάτι παραπάνω από ένας χρόνος ως τις προεδρικές εκλογές του 2026.

Ο κ. Μπολσονάρου κρίθηκε ένοχος στην κατηγορία πως ήταν επικεφαλής «εγκληματικής οργάνωσης» που συνωμοτούσε για να εξασφαλίσει την «παραμονή του στην εξουσία με αυταρχικό τρόπο» μετά την ήττα του από τον νυν πρόεδρο Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα στα τέλη του 2022.

Σύμφωνα με το κατηγορητήριο, το σχέδιο προέβλεπε να δολοφονηθεί ο Λούλα. Δεν εφαρμόστηκε εξαιτίας έλλειψης υποστήριξης της στρατιωτικής ιεραρχίας.

Οι ταραχές που ξέσπασαν την 8η Ιανουαρίου 2023, μια εβδομάδα μετά την ορκωμοσία του Λούλα, με χιλιάδες οπαδούς του Μπολσονάρου να επιτίθενται και να επιδίδονται σε βανδαλισμούς στις έδρες θεσμών της εξουσίας στην Μπραζίλια, ήταν η «τελευταία ελπίδα» να φέρει αποτέλεσμα η συνωμοσία.

Έχοντας ήδη πριν από τη χθεσινή απόφαση στερηθεί το δικαίωμα του εκλέγεσθαι ως το 2030, σε κατ’ οίκον κράτηση, ο κ. Μπολσονάρου δεν ήταν παρών στην ακροαματική διαδικασία – για λόγους υγείας, διαβεβαίωσε η υπεράσπιση.

Ο πρώην πρόεδρος κρατά «το κεφάλι ψηλά» παρά τον «διωγμό» του, σχολίασε ο μεγαλύτερος γιος του, ο γερουσιαστής Φλάβιου Μπολσονάρου.

Η συντηρητική παράταξη θα βάλει «όλη της τη δύναμη» για να «ενωθεί το κοινοβούλιο», να συσπειρωθεί να ν α εγκρίνει σχέδιο για τη χορήγηση αμνηστίας στον ηγέτη της, πρόσθεσε.

«Θα πεθάνει στη φυλακή»

Η δίκη του πρώην προέδρου διχάζει ακόμη περισσότερο την ήδη ακραία πολωμένη κοινή γνώμη, ιδίως στην πρωτεύουσα. Σε μπαρ στην Μπραζίλια όπου η χθεσινή δίκη αναμεταδιδόταν σε γιγαντοοθόνη, η απαγγελία της ετυμηγορίας προκάλεσε επευφημίες και κραυγές χαράς.

«Έπειτα από τόση αναμονή, αυτός ο μισητός τύπος θα πάει στη φυλακή», είπε ο Βιρζίλιου Σοάρες, μεταφραστής,

Σε εντελώς άλλη ατμόσφαιρα, μερικές δεκάδες μπολσοναριστές συγκεντρώθηκαν μπροστά στο σπίτι του πρώην αρχηγού του κράτους με «προσευχή».

«Με την ηλικία που έχει, ξέρουμε (…) θα πεθάνει στη φυλακή», είπε ο Βάντουιχ Μπατσίστα, ευαγγελικός πάστορας.

Η υπόθεση Μπολσονάρου έχει προκαλέσει κρίση άνευ προηγουμένου στη σχέση των ΗΠΑ και της μεγαλύτερης οικονομίας της Λατινικής Αμερικής.

Καταγγέλλοντας «κυνήγι μαγισσών» εναντίον του συμμάχου του, ο Ντόναλντ Τραμπ επέβαλε στις αρχές Αυγούστου τιμωρητικούς επιπρόσθετους τελωνειακούς δασμούς 50% σε μέρος των προϊόντων που εξάγονται από τη Βραζιλία στις ΗΠΑ.

«Προκαλεί πολλή κατάπληξη πως μπόρεσε να γίνει αυτό. Μοιάζει πάρα πολύ με αυτό που είχαν προσπαθήσει να κάνουν στη δική μου περίπτωση», υποστήριξε ο ρεπουμπλικάνος μιλώντας στον Τύπο, αναφερόμενος στις δικές του δικαστικές περιπέτειες, που πάντως δεν είχαν τέτοια κατάληξη.

Κόλορ, Τέμερ, Λούλα

Είναι η πρώτη φορά που πρώην αρχηγός κράτους καταδικάζεται για τέτοια υπόθεση στη χώρα, που παραμένει στοιχειωμένη από τις μνήμες της στρατιωτικής δικτατορίας (1964-1985).

Καταγγέλλοντας τις «απίστευτα υπερβολικές και δυσανάλογες» ποινές, η ομάδα των συνηγόρων του πρώην προέδρου ανήγγειλε πως θα καταθέσει άμεσα «τις προσήκουσες προσφυγές, και σε διεθνές επίπεδο».

Σύμφωνα με πηγή προσκείμενη στο Ανώτατο Δικαστήριο, η υπεράσπιση έχει στη διάθεσή της πέντε ημέρες για να ασκήσει έφεση αφού δοθεί η ετυμηγορία στη δημοσιότητα επίσημα.

Ο κ. Μπολσονάρου δεν θα οδηγηθεί στη φυλακή παρά αφού εξαντλήσει όλα τα ένδικα μέσα που έχει στη διάθεσή του, εξήγησε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Τσιάγκου Μποτίνου, καθηγητής ποινικού δικαίου στο Ίδρυμα Ζετούλιου Βάργκας.

Το ανώτατο δικαστήριο καταδίκασε εξάλλου επτά πρώην στενούς συνεργάτες του πρώην προέδρου, συμπεριλαμβανομένων πρώην υπουργών και στρατηγών, να εκτίσουν ποινές από φυλάκιση δυο ετών ως και κάθειρξη 26 ετών.

Πλέον αναμένεται πολύ γρήγορα να επισπευστεί και να κλιμακωθεί η μάχη για την ηγεσία και το χρίσμα της δεξιάς στις επόμενες προεδρικές εκλογές.

Με τη δημοτικότητά του ενισχυμένη, εν μέρει εξαιτίας των αμερικανικών επιθέσεων, ο Λούλα, 79 ετών, λέει πως έχει πρόθεση να διεκδικήσει νέα θητεία, αυτοπροβαλλόμενος ως υπερασπιστής της βραζιλιάνικης «εθνικής κυριαρχίας».

Ο Ζαΐρ Μπολσονάρου είναι ο τέταρτος πρώην ένοικος του Πλανάλτου, του προεδρικού μεγάρου, που καταδικάζεται μετά την επιστροφή της δημοκρατίας στη χώρα της Λατινικής Αμερικής, πριν από 40 χρόνια.

Πριν από αυτόν, ο Φερνάντου Κόλορ τζι Μέλου, ο Μισέλ Τέμερ και ο Λούλα (που άσκησε την εξουσία για δυο θητείες, από το 2003 ως το 2010) καταδικάστηκαν για διαφθορά. Ο Λούλα φυλακίστηκε από το 2018 ως το 2019, προτού η καταδικαστική απόφαση σε βάρος του ακυρωθεί εξαιτίας διαδικαστικής παρατυπίας.