Ο ήχος της κασέτας που «κούμπωνε» στο Walkman σου, οι στιγμές που η ταινία τυλιγόταν μέσα στη συσκευή -όταν προσπαθούσες με τη βοήθεια ενός στυλό να την επαναφέρεις- και το άγχος να μην κοπεί η αγαπημένη σου μελωδία, ήταν μερικά από τα μικρά, καθημερινά τελετουργικά που είναι ανεξίτηλα στη μνήμη σου – αν μεγάλωσες μεταξύ των ’80s και ’90s (Generation Y), φυσικά.

Η μουσική είχε τότε μια «φυσική» μορφή ακρόασης, όπως συνηθίζουμε να λέμε, κάτι το «ανθρώπινο» με μια «ζεστή» αίσθηση, που σήμερα μοιάζει μακρινή για τη Gen Z και εντελώς άγνωστη για τη Gen A, που ίσως όμως στο μέλλον γνωρίσει για πρώτη φορά την κασέτα σαν αντικείμενο.

Οι millennials, από την άλλη, την αγάπησαν και, κάποιοι, συνεχίζουν να επεκτείνουν τη συλλογή τους, νοσταλγώντας όχι μόνο τη μουσική αλλά και την αίσθηση της χειροπιαστής εμπειρίας.

Η επιστροφή της κασέτας

Η κασέτα, αφού κέρδισε τη μάχη με το βινύλιο και κυριάρχησε από τη δεκαετία του ’80 μέχρι τον εκτοπισμό της από τα CDs στα μέσα των ’90s, φαίνεται ότι επιστρέφει.

Σήμερα, ακολουθεί τα βήματα των δίσκων βινυλίου, καθώς η κυκλοφορία νέων φορητών συσκευών, όπως τα Walkman, και η ζήτηση από τους millennials και τη Gen Z τη φέρνουν ξανά στα ράφια των καταστημάτων και στους καταλόγους των ψηφιακών πλατφορμών όπως το Bandcamp.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Τέιλορ Σουίφτ -πάντα μέσα στις τάσεις, αν δεν τις οδηγεί-, με το νέο της άλμπουμ «Life of a Showgirl» που θα κυκλοφορήσει τον Οκτώβριο, που επιβεβαιώνει το revival: ο δίσκος της θα διατεθεί σε πλατφόρμες streaming, βινύλιο και… κασέτα.

Εξάλλου οι ακροατές, ανεξάρτητα την ηλικία τους, αναζητούν μια πιο προσωπική σύνδεση με τη μουσική, θέλοντας να τη νιώσουν «σε φυσική μορφή» και να αποστασιοποιηθούν, όσο γίνεται, από το αέναο scroll στις ψηφιακές πλατφόρμες ακρόασης, που τείνουν να συμπεριληφθούν στην κατηγορία των social media [βλ. η ετήσια λειτουργία Wrapped του Spotify, αλλά και το ντεμπούτο των προσωπικών μηνυμάτων (pm) μέσω της εφαρμογής].

Αριθμοί και τάσεις

Το 2023 πωλήθηκαν περίπου 436.000 κασέτες στις ΗΠΑ, έναντι 440 εκατομμυρίων αντίτυπων τη δεκαετία του ’80, δείχνοντας ότι η φυσική μορφή μουσικής παραμένει ζωντανή και απασχολή ακόμη και σήμερα.

Σύμφωνα με το Music Week, οι πωλήσεις φυσικής μουσικής στη Βρετανία αυξήθηκαν για πρώτη φορά σε 20 χρόνια το 2024, με μικρή άνοδο 1,4%, – σημαντικό ποσοστό, μετά τη μακροχρόνια πτώση.

Οι κασέτες εμφανίζονται βρίσκονται στην αρχή μιας δικής τους αναγέννησης, ακολουθώντας το παράδειγμα των δίσκων βινυλίων, που εκτοξεύτηκαν με τη «βοήθεια» των χίπστερ στις αρχές της δεκαετίας του 2010, με πωλήσεις αυξημένες κατά 204,7% στο πρώτο τρίμηνο του 2025, παρά το γεγονός ότι πωλήθηκαν μόνο 63.288 αντίτυπα – μια μικρή, αλλά ζωντανή αγορά.

Παρ’ όλα αυτά, το streaming κυριαρχεί και αντιστέκεται στο όποιο revival ή comeback κάποιου φυσικού μέσου, με μερίδιο 69% στα παγκόσμια έσοδα της μουσικής βιομηχανίας για το 2024, ενώ τα ψηφιακά downloads έχουν υποχωρήσει στο 2,8%.

Τα φυσικά μέσα, κυρίως το βινύλιο, αν και συνεχίζει να ασκεί έλξη στους μουσικόφιλους, έχει μικρό μέρος από τα συνολικά κέρδη.

Στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, η αγορά φυσικών μέσων το 2024 ανήλθε σε περίπου 994 εκατ. δολάρια, με τους δίσκους βινυλίου να αυξάνονται κατά 17% και τα CDs να βρίσκονται σχεδόν σταθερά στο +0,3%.

Οι πρώτοι που αγοράζουν κασέτες είναι οι «superfans», δηλαδή το 18% των ακροατών που επενδύουν σε τουλάχιστον πέντε τρόπους επαφής με τον αγαπημένο τους καλλιτέχνη, ξοδεύοντας κατά μέσο όρο 39 δολάρια τον μήνα σε φυσικές εκδόσεις άλμπουμ.

Σπάνιες και πολύτιμες κασέτες

Αν έχετε λοιπόν κρυμμένες στο πατάρι κασέτες από τις δεκαετίες ’80 και ’90, ίσως μπορείτε να κρατήσετε ξανά στα χέρια σας μικρούς θησαυρούς.

Σύμφωνα με το Discogs, τη μεγαλύτερη παγκόσμια αγοραπωλησίας φυσικών μέσων ακρόασης μουσικής, οι 5 πιο ακριβές πωλήσεις κασετών είναι:

1. Άλμπουμ: Deftones (1992), Καλλιτέχνης: Deftones – 5.000 δολάρια
2. Άλμπουμ: The Versace Experience – Prelude 2 Gold (1997), Καλλιτέχνης: Prince – 4.651 δολάρια
3. Άλμπουμ: Xero (2013), Καλλιτέχνης: Xero – 4.500 δολάρια
4. Άλμπουμ: Adult Diversion (2013), Καλλιτέχνης: Alvvays – 3.423 δολάρια
5. Άλμπουμ: Split Personality (1992), Καλλιτέχνης: Various (συλλογή) – 2.200 δολάρια

Ωστόσο, δεν χρειάζεται να έχετε στην κατοχή σας κάποιο σπάνιο demo ή κάποια συλλεκτική έκδοση, σε περιορισμένα αντίτυπο, για να κερδίσετε χρήματα από τις κασέτες σας.

Αν και συνήθως οι πρώτες εκδόσεις και οι σφραγισμένες (sealed) έχουν υψηλή αξία μεταπώλησης, κάποιες μεταχειρισμένες, καθότι σπάνιες πλέον, μπορούν να αποδειχθούν «θησαυρός από χρυσάφι» στο eBay.

Ενδεικτικά:

1. Άλμπουμ: Ten (1991), Καλλιτέχνης: Pearl Jam – Σφραγισμένη: 400-700 δολάρια / Μεταχειρισμένη: περίπου 20 δολάρια
2. Άλμπουμ: Nevermind (1991), Καλλιτέχνης: Nirvana – Σφραγισμένη: μέχρι και 1.500 δολάρια / Μεταχειρισμένη: περίπου 50 δολάρια
3. Άλμπουμ: Licensed to Ill (1986), Καλλιτέχνης: Beastie Boys – Σφραγισμένη: 1.500 δολάρια / Μεταχειρισμένη: 25-40 δολάρια
4. Άλμπουμ: Ride the Lightning (1984), Καλλιτέχνης: Metallica – Σφραγισμένη: μέχρι και 1.000 δολάρια / Μεταχειρισμένη: 150 δολάρια
5. Άλμπουμ: Illmatic (1994), Καλλιτέχνης: Nas – Σφραγισμένη: 900 δολάρια / Μεταχειρισμένη: περίπου 150 δολάρια
6. Άλμπουμ: Jagged Little Pill (1995), Καλλιτέχνιδα: Alanis Morissette – Σφραγισμένη: μέχρι και 600 δολάρια / Μεταχειρισμένη: 10 δολάρια
7. Άλμπουμ: Ready to Die (1994), Καλλιτέχνης: Notorious B.I.G. – Σφραγισμένη: 500-600 δολάρια / Μεταχειρισμένη: 90 δολάρια
8. Άλμπουμ: Doggystyle (1993), Καλλιτέχνης: Snoop Dogg – Σφραγισμένη: 330-500 δολάρια / Μεταχειρισμένη: 30-60 δολάρια
9. Άλμπουμ: Madonna (1983), Καλλιτέχνιδα: Madonna – Σφραγισμένη: 250-350 δολάρια / Μεταχειρισμένη: 30-65 δολάρια
10. Άλμπουμ: Reasonable Doubt (1996), Καλλιτέχνης: Jay-Z – Σφραγισμένη: μέχρι και 400 δολάρια / Μεταχειρισμένη: περίπου 100 δολάρια