Ο Ντόναλντ Τραμπ πρότεινε την αποστολή κινεζικών ειρηνευτικών δυνάμεων για την επιτήρηση ουδέτερης ζώνης κατά μήκος της γραμμής του μετώπου στην Ουκρανία, σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times, αν και λίγο αργότερα συνεργάτης του προέδρου των ΗΠΑ το διέψευσε. Πρόκειται για μία ιδέα που είχε πρωτοδιατυπωθεί από τη Μόσχα.

Ρωσικό αφήγημα

Η πρόταση να σταλούν ειρηνευτικές δυνάμεις από μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ το οποίο όμως είναι ταυτόχρονα βασικός εταίρος της Ρωσίας, ταυτίζεται με σχήματα που έχει προωθήσει η Μόσχα μετά το 2022 με τις εγγυήσεις να περνούν από το Συμβούλιο Ασφαλείας όπου η Κίνα έχει βέτο. Τέτοια σχήματα στην πράξη εδραιώνουν «νέες εδαφικές πραγματικότητες».

Αυτή η λογική έχει απορριφθεί επανειλημμένα από το Κίεβο, αλλά και από την Ευρωπαϊκή Ένωση, για την οποία είναι αδιανόητο να αλλάζουν τα σύνορα στην Ευρώπη με την ισχύ των όπλων. Αν κι εδώ θα πρέπει να βάλουμε νερό στο κρασί μας αναλογιζόμενοι τον εμφύλιο πόλεμο που οδήγησε στην διάλυση της Γιουγκοσλαβίας.

Η αμερικανική αντίφαση

Ακόμα δεν έχουν γίνει γνωστές λεπτομέρειες από την πρόταση. Ωστόσο, ακόμα κι αν υποτεθεί ότι υπήρξε τέτοια ιδέα στο τραπέζι, η αμερικανική γραμμή προβλέπει περικοπή χρηματοδότησης των ειρηνευτικών του ΟΗΕ, πράγμα που καθιστά τεχνικά και πολιτικά δύσκολη μια αποστολή υπό σημαία ΟΗΕ και με κινεζικές δυνάμεις στην Ουκρανία, σχολιάζει το πρακτορείο Reuters.

Την ίδια ώρα, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι ζητεί εμπλοκή ηγετών λόγω βραδυπορίας των συνομιλιών και κλιμάκωσης ρωσικών πληγμάτων. Το πλαίσιο «εκεχειρία και  σύνοδος κορυφής Ζελένσκι–Πούτιν» έχει καθυστερήσει, με τη ρωσική πλευρά να μιλά για «τεχνική προετοιμασία» και τον Λαβρόφ να απορρίπτει δημοσίως το ενδεχόμενο άμεσης συνάντησης, σύμφωνα με το Ασοιέητεντ Πρες.

Το δίδυμο Μακρόν–Μερτς στην Τουλόν

Στην κοινή τους εμφάνιση στη Τουλόν της Γαλλίας, ο πρόεδρος Μακρόν και ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς σήκωσαν τον πήχυ: Εάν ο Πούτιν δεν δεσμευθεί μέχρι τη Δευτέρα (προθεσμία που, κατά τον Μακρόν, έχει θέσει ο Τραμπ) σε συνάντηση με τον Ζελένσκι, τότε «θα έχει κοροϊδέψει ακόμα μία φορά τον τον Αμερικανό πρόεδρο, είπε. Το μήνυμα συνοδεύτηκε από δέσμευση των δύο ηγετών για ενίσχυση της αεράμυνας και την πιθανή επιβολή κυρώσεων.

Ο Μακρόν ανακοίνωσε νέα σύνοδο την επόμενη εβδομάδα για τις μεταπολεμικές εγγυήσεις ασφαλείας, με σχέδια που πέρασαν από τους αρχηγούς ΓΕΕΘΑ σε πολιτικό επίπεδο, κατά την σύνοδο των υπουργών άμυνας. Εκεί συζητήθηκε μεταξύ και η σύσταση «δυνάμεων διαβεβαίωσης» με χερσαία, θαλάσσια και αεροπορική παρουσία, όπως και μονάδες υποστήριξης σε γειτονικές χώρες, σύμφωνα με το Reuters.

Πόσο πραγματική είναι η πρόταση Τραμπ

Μια αποστολή τύπου ΟΗΕ απαιτεί απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας, όπου Ρωσία και Κίνα έχουν βέτο, όπως και οι ΗΠΑ, η Γαλλία και η Βρετανία. Και στα μάτια της Δύσης, η Κίνα προσφέρει έμμεση υποστήριξη στην Μόσχα, στηρίζοντας την ρωσική πολεμική βιομηχανία. Αυτό σημαίνει ότι μια μια τέτοια αποστολή δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή από το Κίεβο και την Ευρώπη, για θα ήταν πολιτικά τοξική, σύμφωνα με τους Financial Times.

Επίσης υπάρχει το κλασικό ρίσκο (όπως με την Κορέα) αν τοποθετηθούν ειρηνευτικές δυνάμεις σε μια «παγωμένη» γραμμή μετώπου χωρίς οριστική πολιτική συμφωνία, τότε να παγιωθούν de facto σύνορα. Αυτό εξηγεί γιατί ο Ζελένσκι πιέζει για ηγετικού επιπέδου συμφωνία και ισχυρές εγγυήσεις και δεν εμπλέκεται σε συζητήσεις για τρίτες δυνάμεις επιτήρησης.

Αξίζει να σημειωθεί ότι τις τελευταίες ημέρες η συζήτηση σε Ουάσιγκτον και Ευρώπη έχει στραφεί περισσότερο σε αεροπορική και πληροφοριακή υποστήριξη μιας ευρωπαϊκά ηγούμενης παρουσίας «μετά τη συμφωνία» και όχι σε κινεζικό ρόλο επί του εδάφους. Ωστόσο μια τέτοια πρόταση είναι αμφίβολο αν θα γινόταν δεκτή από την Μόσχα.

Το μήνυμα Μακρόν–Μερτς προς Τραμπ

Η φράση «θα έχει κοροϊδέψει τον Τραμπ» προειδοποιεί τον Λευκό Οίκο ότι η αέναη τακτική καθυστέρησης να υιοθετήσει σκληρή στάση έναντι του Κρεμλίνου υπονομεύει το κύρος του Αμερικανού προέδρου, ιδίως εάν η «προθεσμία Δευτέρας» περάσει χωρίς δέσμευση Πούτιν για απευθείας συνάντηση. Παράλληλα, δίνει στους 2 ηγέτες άλλοθι να κλιμακώσουν την ευρωπαϊκή υποστήριξη ανεξάρτητα από την έκβαση των συνομιλιών, σημειώνει ο Guardian. Αλλά δεν είναι σίγουρο πόσο μπορεί να κλιμακωθεί η ευρωπαϊκή υποστήριξη στην Ουκρανία.

Η κίνηση Μακρόν–Μερτς στην Τουλόν θέτει πολιτικό κόστος στην πλευρά Πούτιν και πιέζει τον Τραμπ να καταλήξει σε συγκεκριμένο, δυτικό-κεντρικό πλάνο ασφάλειας αντί για «outsourcing» στην Κίνα.