Το άρθρο αναλύει την κρίσιμη κατάσταση στη Λωρίδα της Γάζας, όπου η επισιτιστική κρίση και ο λιμός απειλούν εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους, ενώ το Ισραήλ προχωρά με στρατιωτικά σχέδια κατάληψης της περιοχής.
Παρά τις διεθνείς προειδοποιήσεις και τις εκκλήσεις για ανθρωπιστική παρέμβαση, η ισραηλινή κυβέρνηση υπό τον Μπενιαμίν Νετανιάχου αμφισβητεί τις αναφορές για λιμό και συνεχίζει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις.
Ταυτόχρονα, οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς για κατάπαυση του πυρός και ανταλλαγή ομήρων παραμένουν στάσιμες, με τις ΗΠΑ να προσπαθούν να μεσολαβήσουν.
Η κατάσταση περιπλέκεται από τις πολιτικές πιέσεις και τις στρατηγικές κινήσεις των εμπλεκόμενων πλευρών, με τον Νετανιάχου να επιδιώκει να ενισχύσει τη θέση του μέσω στρατιωτικών επιτυχιών.
Πιο αναλυτικά
Εδώ και 22 μήνες οι ειδικοί σε θέματα επισιτιστικής ασφάλειας προειδοποιούσαν για τις μεγάλες ελλείψεις τροφίμων και τον υποσιτισμό των αμάχων στην Λωρίδα της Γάζας.
Η ομάδα διεθνών οργανισμών με την ονομασία «Ολοκληρωμένη Ταξινόμηση Φάσεων Ασφάλειας Τροφίμων» (IPC) κήρυξε την πόλη της Γάζας σε κατάσταση λιμού την ώρα που το Ισραήλ προχωράει με ταχύ βήμα τα στρατιωτικά σχέδια κατάληψης της πόλης.
Συγκεκριμένα η ομάδα δήλωσε ότι τουλάχιστον 500.000 άνθρωποι στην πόλη αντιμετωπίζουν πείνα, οξύ υποσιτισμό και θάνατο. Η IPC, στην οποία στηρίζεται ο ΟΗΕ και οι ανθρωπιστικές οργανώσεις για την παρακολούθηση των παγκόσμιων επισιτιστικών κρίσεων, εκτιμά ότι υπάρχει κίνδυνος ο λιμός να εξαπλωθεί στην νότια και την κεντρική Λωρίδα της Γάζας μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου.
Η έκθεση της IPC ανέφερε ότι ο λιμός στη Γάζα θα μπορούσε να «σταματήσει και να αντιστραφεί» επειδή είναι ανθρωπογενείς οι αιτίες του. «Ο χρόνος για συζήτηση και δισταγμό έχει παρέλθει. Η πείνα είναι παρούσα και εξαπλώνεται ραγδαία», σημειώνεται στην έκθεση.
Από την πλευρά του ο Μπενιαμίν Νετανιάχου εξακολουθεί να αμφισβητεί τα στοιχεία των διεθνών οργανισμών και διαψεύδει ότι υπάρχει λιμός στην πόλη της Γάζας. Σε ανακοίνωση του γραφείου του Ισραηλινού πρωθυπουργού αναφέρεται ότι η δήλωση του ΟΗΕ για τον λιμό στην Γάζα είναι «κατάφωρο ψέμα» και μια «σύγχρονος αιματηρός λίβελλος».

Ισραηλινά ΜΜΕ: Στα μέσα Σεπτεμβρίου αναμένεται να ξεκινήσει η επίθεση στην Γάζα
Οι 60.000 Ισραηλινοί έφεδροι, που έχουν λάβει εντολή επιστράτευσης, θα παρουσιαστούν στις αρχές Σεπτεμβρίου και δύο εβδομάδες μετά αναμένεται να ξεκινήσει η επίθεση του ισραηλινού στρατού στην πόλη της Γάζας, σύμφωνα με το ισραηλινό δίκτυο Channel 12. Οι περίπου 500.000 άμαχοι Παλαιστίνιοι που βρίσκονται στην Γάζα θα κληθούν να εκκενώσουν την πόλη από αυτή την Κυριακή, αναφέρει το δίκτυο.
Παράλληλα μεταδίδει πληροφορίες ότι ο Νετανιάχου και η ισραηλινή κυβέρνηση πιέζουν να επιταχυνθεί η έναρξη της επιχείρησης κατάληψης της πόλης αν και ο στρατός επιθυμεί πρώτα να λάβει μέτρα για τη διασφάλιση των Ισραηλινών ομήρων και των στρατιωτών και να εκκενώσει τους αμάχους προκειμένου να διασφαλιστεί η νομιμοποίηση της επιχείρησης με βάση το διεθνές δίκαιο.
Ισραηλινοί αξιωματούχοι είπαν ανώνυμα στο δίκτυο ότι επείγει το Ισραήλ να πάρει πίσω τους ομήρους επειδή βρίσκονται σε κακή κατάσταση, προφανώς αναφερόμενοι στο γεγονός ότι και οι όμηροι υφίστανται τις συνέπειες του λιμού.

Πηγές που επικαλείται το Channel 12 ανέφεραν ότι σε αυτή την φάση δεν υπάρχουν ουσιαστικές διαφωνίες μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς για μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός και ανταλλαγής των ομήρων με Παλαιστίνιους κρατουμένους σε ισραηλινές φυλακές αλλά «όλα εξαρτώνται από τον Νετανιάχου».
«Δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις. Αν να φέρουμε πίσω τους ομήρους μπορούμε να το κάνουμε αυτό τώρα», σημείωσαν οι ίδιες πηγές. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός έχει δηλώσει ότι θα στείλει διαπραγματευτές προκειμένου να ξεκινήσουν οι συνομιλίες για κατάπαυση πυρός και απελευθέρωση των ομήρων.
Ωστόσο το Τελ Αβίβ φέρεται να εκτιμά ότι η στρατιωτική επιχείρηση για την κατάληψη της Γάζας έχει ασκήσει πολύ μεγάλη πίεση στην Χαμάς, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλύτερες υποχωρήσεις κατά τις διαπραγματεύσεις.
Μάλιστα το Channel 12 εξήγησε ότι ο Μπέντζαμιν Νετανιάχου φέρεται να σκέφτεται να αλλάξει το όνομα της στρατιωτικής επιχείρησης στην Γάζα ακριβώς επειδή ο ισραηλινός στρατός έχει στριμώξει την Χαμάς και επιδιώκει αυτό να δει και η κοινή γνώμη του Ισραήλ. Πηγές είπαν στο δίκτυο ότι ήδη ο Νετανιάχου αποκαλεί την επιχείρηση «Σιδηρά Γροθιά» και όχι «Άρματα του Γεδεών».
Τι αποκάλυψε πρώην αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τις διαπραγματεύσεις Ισραήλ – Χαμάς
Ο Μάθιου Μίλερ, πρώην εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ επί υπουργίας Άντονι Μπλίνκεν αποκάλυψε ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν ήθελε αρκετές φορές να δηλώσει δημόσια ότι ο Νετανιάχου εμποδίζει τις προσπάθειες για μία συμφωνία κατάπαυσης πυρός και επιστροφής των ομήρων. Ωστόσο, σύμφωνα με τον Μίλερ, δεν το έπραξε γιατί έβλεπε ότι κάθε φορά που υπήρχε κάποια ένταση μεταξύ ΗΠΑ και Ισραήλ η Χαμάς έπαιρνε πιο σκληρή θέση τις διαπραγματεύσεις.
«Υπήρχαν στιγμές που θέλαμε πάρα πολύ να βγούμε δημόσια και να ξεκαθαρίσουμε ότι πιστεύαμε ότι ο πρωθυπουργός (σ.σ. του Ισραήλ) ήταν εντελώς αδιάλλακτος και έκανε πιο δύσκολη την επίτευξη συμφωνίας», είπε ο πρώην εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ στο ισραηλινό δίκτυο Channel 13.
Και συνέχισε: «Αλλά το συζητήσαμε μεταξύ μας και πήραμε την απόφαση ότι δεν θα πετύχαινε τίποτα επειδή το είχαμε δει σε πολλές περιπτώσεις, ο (σ.σ. πρώην ηγέτης της Χαμάς Γιαχία) Σινουάρ αποσυρόταν από τις διαπραγματεύσεις όταν πίστευε ότι υπήρχε διαίρεση μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και του Ισραήλ. Θέλαμε να μιλάμε πολύ σκληρά στην κυβέρνηση του Ισραήλ πίσω από κλειστές πόρτες, αλλά τελικά να μην κάνουμε τίποτα που πιστεύαμε ότι θα δυσκόλευε την επίτευξη συμφωνίας».
Ο Μίλερ έφερε και ένα συγκεκριμένο παράδειγμα στο οποίο ο Νετανιάχου δυσκόλεψε τις διαπραγματεύσεις. Τον Απρίλιο του 2024 το Ισραήλ απειλούσε να εισβάλει στην Ράφα την οποία ο Νετανιάχου χαρακτήρισε ως προπύργιο της Χαμάς. Ο Μίλερ είπε ότι οι ΗΠΑ προωθούσαν τότε μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός και απελευθέρωσης ομήρων που θα διαρκούσε έξι εβδομάδες και θα επέτρεπε αμέσως μετά στο Ισραήλ να συνεχίσει τον πόλεμο.
Ο πρώην εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ δήλωσε ότι οι ΗΠΑ πίεζαν τη Χαμάς να αποδεχθεί την πρόταση και εκτιμά ότι είχε αρκετούς λόγους να υποχωρήσει καθώς ήθελε να αναβάλει την εισβολή του ισραηλινού στρατού στην Ράφα. «Αλλά στη μέση της υποβολής αυτής της πρότασης στη Χαμάς, ο πρωθυπουργός δήλωσε δημοσίως ότι το Ισραήλ θα εισβάλει στη Ράφα, είτε υπάρξει κατάπαυση του πυρός είτε όχι. Μπορείτε να φανταστείτε πόσο πιο δύσκολο έκανε αυτό να περάσει μια συμφωνία… καθώς αφαίρεσε το κύριο κίνητρο για να συμφωνήσει η Χαμάς», υπογράμμισε ο Μίλερ.
Στα τέλη Μαΐου 2024 ο Νετανιάχου άλλαξε προσέγγιση και αποφάσισε να υπογράψει την πρόταση για απελευθέρωση Ισραηλινών ομήρων σε τρεις φάσεις. Τέσσερις ημέρες αφού ο Νετανιάχου δήλωσε ότι θα δεχθεί την συμφωνία ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν αποφάσισε να εκφωνήσει ομιλία και να αποκαλύψει τις βασικές λεπτομέρειες της πρότασης διότι φοβόταν ότι ο Ισραηλινός πρωθυπουργός μπορεί να έκανε πίσω την τελευταία στιγμή.
«Το είπαμε στην κυβέρνηση του Ισραήλ μόλις μία ή δύο ώρες πριν από την ομιλία, επειδή, ειλικρινά, περάσαμε τους τελευταίους μήνες βλέποντας την κυβέρνηση του Ισραήλ, κατά καιρούς, να προσπαθεί να σαμποτάρει μια προσέγγιση για να φτάσουμε σε κατάπαυση του πυρός, και ήμασταν αποφασισμένοι να μην αφήσουμε να συμβεί αυτό», τόνισε ο Μίλερ και εξήγησε ότι στόχος των Αμερικανών ήταν να δεσμεύσουν δημόσια τον Νετανιάχου «για να γίνει πολύ δύσκολο γι’ αυτόν να εγκαταλείψει (σ.σ. την συμφωνία)».
Συνοπτικά
- Η κρίση στη Γάζα επιδεινώνεται με τον λιμό να απειλεί χιλιάδες ανθρώπους, ενώ το Ισραήλ συνεχίζει τις στρατιωτικές του επιχειρήσεις.
- Οι συνομιλίες για κατάπαυση του πυρός μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς παραμένουν αδιέξοδες, παρά τη μεσολάβηση των ΗΠΑ.
- Η ισραηλινή κυβέρνηση αμφισβητεί τις αναφορές για λιμό και επιδιώκει στρατιωτικές επιτυχίες για ενίσχυση πολιτικής θέσης.
- Ο πρώην αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ αποκάλυψε ότι οι ΗΠΑ προσπαθούν να επιτύχουν συμφωνία, αλλά οι δηλώσεις του Νετανιάχου δυσκολεύουν τις διαπραγματεύσεις.