Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, φαίνεται πως αφήνει στα χέρια του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου κάθε απόφαση για την επίτευξη συμφωνίας εκεχειρίας στη Γάζα, την ώρα που η ισραηλινή κυβέρνηση προχωρά στην πλήρη κατάληψη της Πόλης της Γάζας – μια κίνηση που εντείνει την κρίση στον παλαιστινιακό θύλακα και απομακρύνει κάθε πιθανότητα άμεσης κατάπαυσης του πυρός.
Την Τετάρτη, το Ισραήλ ενέκρινε νέους εποικισμούς στη Δυτική Όχθη και ανακοίνωσε ότι προχωρά με σχέδια κατάληψης της Πόλης της Γάζας, αγνοώντας τη διεθνή κατακραυγή και την αυξανόμενη στήριξη για τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους.
Κατάληψη της Γάζας για να παραμείνει στην εξουσία
Οι κινήσεις αυτές έθεσαν ερωτήματα για το αν μπορεί να προχωρήσει η πρόταση εκεχειρίας που αποδέχθηκε η Χαμάς, την οποία αξιωματούχοι χαρακτήρισαν παρόμοια με όρους που το Ισραήλ είχε αποδεχθεί στο παρελθόν.
Σύμφωνα με αναλυτές, οι αποφάσεις δείχνουν ότι ο Ισραηλινός πρωθυπουργός υποκύπτει στην προσέγγιση των ακροδεξιών στοιχείων της κυβέρνησής του προκειμένου να παραμείνει στην εξουσία, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει διεθνή απομόνωση για το Ισραήλ, σημειώνουν οι New York Times.
Ο σκληροπυρηνικός υπουργός Οικονομικών, Μπεζαλέλ Σμότριχ, δήλωσε πως «η ιδέα ενός παλαιστινιακού κράτους διαγράφεται από το τραπέζι».
«Κάθε πόλη, κάθε γειτονιά, κάθε κατοικία είναι ένα ακόμη καρφί στο φέρετρο αυτής της επικίνδυνης ιδέας», πρόσθεσε.
Θάνατοι από την πρώτη μέρα της επιχείρησης
Την ίδια ημέρα, χθες Τετάρτη, ο εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού, Έφι Ντεφρίν, δήλωσε ότι ο στρατός «έχει ξεκινήσει την επόμενη φάση του πολέμου».
Σύμφωνα με παλαιστινιακές πηγές που επικαλείται το Al Jazeera, τουλάχιστον 81 άνθρωποι σκοτώθηκαν από τις πρώτες πρωινές ώρες της Τετάρτης στη Γάζα λόγω ισραηλινών επιθέσεων και της συνεχιζόμενης λιμοκτονίας, ενώ 3 ακόμη πέθαναν από πείνα, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό των θανάτων που σχετίζονται με την πείνα στους 269, εκ των οποίων 112 παιδιά.
Μεταξύ των επιθέσεων περιλαμβανόταν και πλήγμα σε σκηνή εκτοπισμένων στο νότιο τμήμα της Γάζας, που σκότωσε τρεις ανθρώπους.
Το «μπαλάκι» στον Τραμπ
Ο αναλυτής Μάικλ Μιλστάιν, πρώην αξιωματικός στρατιωτικών πληροφοριών, σχολίασε ότι «για τον Νετανιάχου, δεν έχει σημασία αν αυτά τα βήματα -ο πόλεμος στη Γάζα και η ημι-προσάρτηση στη Δυτική Όχθη- θα βλάψουν τις σχέσεις του Ισραήλ με τον αραβικό κόσμο».
Πρόσθεσε ότι οι εξελίξεις δείχνουν επίσης πως ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός πιστεύει ότι μπορεί να συνεχίσει να στηρίζεται στην αμερικανική υποστήριξη, παρά τις σφοδρές καταδίκες από αραβικές και ευρωπαϊκές χώρες.
Η θετική απάντηση της Χαμάς στη νέα πρόταση για εκεχειρία και συμφωνία ανταλλαγής ομήρων, μεταφέρει την ευθύνη απευθείας στον Αμερικανό Πρόεδρο.
Στην Ντόχα, η εκτίμηση ήταν πως, αν έπειθαν τη Χαμάς να συμφωνήσει με το μερικό πλαίσιο που παρουσίασε τον περασμένο μήνα ο Αμερικανός απεσταλμένος Στιβ Γουίτκοφ, τότε ο Τραμπ θα απαιτούσε από τον Νετανιάχου να το υπογράψει.
Ωστόσο, πηγές στην Ουάσιγκτον αναφέρουν ότι δεν σκοπεύει να εμπλακεί και θα αφήσει την απόφαση στο Ισραήλ.
Τα ψέματα του Νετανιάχου
Στο μεταξύ, ο Πρωθυπουργός του Ισραήλ συνεχίζει τη στρατηγική του για τη διατήρηση αυτού που χαρακτηρίζεται «αιώνιος πόλεμος». Αυτή η τακτική ενισχύει την ενότητα της κυβέρνησης και του επιτρέπει να καθυστερεί τις εκλογές όσο το δυνατόν περισσότερο.
«Κάθε λίγες ημέρες, προωθεί μια ακόμη παραπληροφόρηση και κατάφωρα ψέματα με τον ίδιο στόχο», ανέφεραν επικριτές του, σημειώνοντας ότι μόλις χθες ο εκπρόσωπός του έδωσε ενημέρωση από «πολιτική πηγή» πως η πολιτική του Ισραήλ δεν έχει αλλάξει.
Η ενημέρωση ανέφερε: «Το Ισραήλ απαιτεί την απελευθέρωση όλων των ομήρων σύμφωνα με τις αρχές που καθόρισε το υπουργικό συμβούλιο».
Σύμφωνα με την εφημερίδα Haaretz, δεν υπάρχει μεγαλύτερο ψέμα από αυτό.
Οι επικριτές της ισραηλινής κυβέρνησης υπογραμμίζουν ότι η πολιτική έχει αλλάξει πλήρως και υπενθυμίζουν ότι οι μερικές συμφωνίες γεννήθηκαν λόγω του Νετανιάχου.
Από τις αρχές του 2024, η θέση της Χαμάς ήταν πως μια συμφωνία θα έπρεπε να περιλαμβάνει την απελευθέρωση όλων των ομήρων με αντάλλαγμα τον τερματισμό του πολέμου.
Επειδή, όμως, ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός δεν ήθελε να σταματήσει τις μάχες, γεννήθηκε η ιδέα μιας «ανθρωπιστικής συμφωνίας» στην Ουάσιγκτον, ώστε να απελευθερωθούν 40 όμηροι – ηλικιωμένοι, ασθενείς και γυναίκες.
Παρά ταύτα, ο Νετανιάχου απέρριψε αυτή τη συμφωνία πολλές φορές, με κόστος τις ζωές έξι ομήρων που δολοφονήθηκαν στη Ράφα. Τελικά, η συμφωνία προωθήθηκε από τον Γουίτκοφ και τον Τραμπ με την επανεκλογή του τελευταίου.
Εν τω μεταξύ, συνεχίζει να προβάλλει νέες προϋποθέσεις για μια συμφωνία με τη Χαμάς, καθυστερώντας επ’ αόριστον το χρονοδιάγραμμα και παρουσιάζοντας σκληρές απαιτήσεις για να τινάξει στον αέρα τις διαπραγματεύσεις.
Για τρεις μήνες, απαιτούσε την εκδίωξη των ηγετών της Χαμάς ως προϋπόθεση. Ωστόσο, στις πέντε προϋποθέσεις που παρουσίασε την περασμένη εβδομάδα για τον τερματισμό του πολέμου, δεν υπήρχε καμία σχετική αναφορά.
Έπειτα από μήνες άρνησης, τώρα δηλώνει ότι θα απορρίψει μερικές συμφωνίες που δεν οδηγούν σε πλήρη τερματισμό του πολέμου, ενώ παράλληλα είναι πεπεισμένος για την υπεροχή του ισραηλινού στρατού, σημειώνει χαρακτηριστικά η Haaretz.
Εξουθενωμένος ο ισραηλινός στρατός
Ωστόσο, όπως αναφέρει το CNN, το Ισραήλ καθώς ξεκίνησε την στρατιωτική του επιχείρηση στην Πόλη της Γάζας, ο στρατός του βρίσκεται αντιμέτωπος με σοβαρό πρόβλημα επάνδρωσης και κόπωσης.
Η κατάληψη της μεγαλύτερης πόλης του βόρειου θύλακα, την οποία ο Νετανιάχου χαρακτήρισε ως «ένα από τα τελευταία οχυρά της Χαμάς», απαίτησε την επιστράτευση 60.000 επιπλέον εφέδρων, καθώς και την παράταση της θητείας για άλλους 20.000 στρατιώτες.
Όταν το υπουργικό συμβούλιο ασφαλείας ενέκρινε για πρώτη φορά το σχέδιο κατάληψης της Γάζας, οι ισραηλινοί αξιωματούχοι εκτιμούσαν ότι η επιχείρηση θα μπορούσε να διαρκέσει πέντε μήνες ή και περισσότερο. Ωστόσο, την Τετάρτη, ο Νετανιάχου έδωσε εντολή στον στρατό να επιταχύνει το χρονοδιάγραμμα.
Ύστερα από σχεδόν δύο χρόνια πολέμου και χωρίς ορατό τέλος, ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Ενόπλων Δυνάμεων, Εγιάλ Ζαμίρ, προειδοποίησε για την επιπλέον επιβάρυνση των στρατιωτών, πολλοί από τους οποίους έχουν κληθεί να πολεμήσουν στη Γάζα πολλές φορές.
Ο ίδιος είχε τονίσει στο συμβούλιο ασφαλείας νωρίτερα αυτόν τον μήνα ότι ο στρατός αντιμετωπίζει φαινόμενα φθοράς και εξουθένωσης, ωστόσο οι ανησυχίες του αγνοήθηκαν, καθώς ο Νετανιάχου και οι εταίροι του κυβερνητικού συνασπισμού επέμειναν στα νέα πολεμικά σχέδια.
Παράλληλα, σύμφωνα με το CNN, μια νέα έρευνα του Agam Labs του Εβραϊκού Πανεπιστημίου της Ιερουσαλήμ έδειξε ότι περίπου το 40% των στρατιωτών δήλωσε ότι είναι λίγο ή σημαντικά λιγότερο πρόθυμο να υπηρετήσει, ενώ μόλις λίγο πάνω από το 13% ανέφερε ότι είναι περισσότερο πρόθυμο.
Τα ευρήματα αυτά υπογραμμίζουν την σκληρή πραγματικότητα που αντιμετωπίζει ο ισραηλινός στρατός, ο οποίος μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπος με σοβαρούς περιορισμούς επάνδρωσης, τη στιγμή που οι δημοσκοπήσεις δείχνουν σταθερά ότι η συντριπτική πλειονότητα της κοινωνίας τάσσεται υπέρ της λήξης του πολέμου.
Τι θα κάνει τελικά ο Τραμπ;
Το ερώτημα πλέον είναι τι θα πράξει ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ. Χθες, δήλωσε δημόσια την υποστήριξή του στη θέση του Ισραηλινού πρωθυπουργού ότι μόνο η εξάλειψη της Χαμάς θα φέρει την απελευθέρωση των ομήρων.
Η δήλωση αυτή, όπως αναφέρθηκε, ικανοποίησε τον ίδιο και το επιτελείο του, δίνοντάς τους την αυτοπεποίθηση να συνεχίσουν να επικεντρώνονται στην «εξάλειψη της Χαμάς» αντί για μια συμφωνία τους επόμενους μήνες.
