Το Ισραήλ, ενώ δημόσια διατηρεί σκληρή στάση για πλήρη κατάληψη της Γάζας και απελευθέρωση όλων των ομήρων, φέρεται να εξετάζει μυστικά προτάσεις εκεχειρίας με τη συμβολή Αιγύπτου και Κατάρ.
Παρά τις επίσημες δηλώσεις για αποφασιστική ήττα της Χαμάς, οι διαπραγματεύσεις περιλαμβάνουν σταδιακή απελευθέρωση ομήρων και πιθανή εκεχειρία 60 ημερών.
Η Αίγυπτος διαδραματίζει κομβικό ρόλο, προτείνοντας αφοπλισμό της Χαμάς και διεθνή δύναμη για την ασφάλεια της Λωρίδας. Παρά τις πιέσεις, η Χαμάς επιμένει στη διατήρηση του οπλοστασίου της, ενώ το Ισραήλ επιδιώκει όρους για τον τερματισμό του πολέμου.
Πιο αναλυτικά
Χιλιάδες άμαχοι έχουν ξεκινήσει να εγκαταλείπουν την πόλη της Γάζας, καθώς ανησυχούν ότι θα βρεθούν στο στόχαστρο των ισραηλινών επιχειρήσεων που προγραμματίζονται για τις αρχές Οκτωβρίου. Ήδη έχει δοθεί προειδοποίηση από τον ισραηλινό στρατό στους Παλαιστινίους να εκκενώσουν την πόλη.
Επισήμως η ισραηλινή πλευρά επιμένει ότι θα προχωρήσει με τα σχέδια για πλήρη κατάληψη της πόλης της Γάζας και δεν αποδέχεται μία μερική συμφωνία κατάπαυσης πυρός. Υψηλόβαθμος αξιωματούχος του Ισραήλ που επικαλούνται τα ισραηλινά ΜΜΕ επανέλαβε ότι η δέσμευση για ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο εκεχειρίας και απελευθέρωση όλων των Ισραηλινών ομήρων «δεν έχει αλλάξει».
«Η πολιτική του Ισραήλ είναι συνεπής και δεν έχει αλλάξει. Το Ισραήλ απαιτεί την απελευθέρωση και των 50 ομήρων σύμφωνα με τις αρχές που έχει θέσει το υπουργικό συμβούλιο για τον τερματισμό του πολέμου. Βρισκόμαστε στο τελικό στάδιο της αποφασιστικής ήττας της Χαμάς και δεν θα αφήσουμε κανέναν όμηρο πίσω», ανέφερε ο Ισραηλινός αξιωματούχος.
Στο παρασκήνιο, βέβαια, η κατάσταση είναι κάπως διαφορετική. Το Ισραήλ φέρεται να διαπραγματεύεται τους όρους της πρότασης εκεχειρίας. Η ιστοσελίδα Times of Israel, που επικαλείται δύο Ισραηλινούς αξιωματούχους, ανέφερε ότι το Ισραήλ μελετά την πρόταση των Αράβων μεσολαβητών για σταδιακή απελευθέρωση των ομήρων. Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου αναμένεται να συγκαλέσει σύντομα συζητήσεις για την πρόταση κατάπαυσης πυρός, είπαν οι ίδιες πηγές.
Επίσης είναι ενδεικτικό ότι ο επικεφαλής της Μοσάντ, Ντέιβιντ Μπαρνέα επισκέφθηκε πρόσφατα το Κατάρ εν μέσω εκτιμήσεων ότι οι συνομιλίες είναι σε προχωρημένο στάδιο.
Η Χαμάς, έπειτα από πιέσεις από Αίγυπτο και Κατάρ, έχει αποδεχθεί την πρόταση κατάπαυσης πυρός η οποία είναι σχεδόν η ίδια με το το σχέδιο που είχε παρουσιάσει ο Αμερικανός απεσταλμένος, Στιβ Γουίτκοφ και είχε αποδεχθεί το Τελ Αβίβ κατά την διάρκεια των προηγούμενων διαπραγματεύσεων.
Πιέζει η Αίγυπτος και το Κατάρ
Η Αίγυπτος και το Κατάρ, που είναι από τις μεσολαβήτριες χώρες, έχουν δηλώσει ότι η μπάλα βρίσκεται πλέον στο γήπεδο του Ισραήλ και αναμένουν την επίσημη απάντηση του.
Παλαιστινιακή πηγή με γνώση των συνομιλιών είπε στην ιστοσελίδα Times of Israel ότι η απάντηση αναμένεται τις επόμενες δύο ημέρες. Δημοσίευμα της εφημερίδας Guardian υποστήριξε ότι το Ισραήλ θα απαντήσει μέχρι την Παρασκευή.
Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών του Κατάρ, Ματζέντ αλ Ανσαρί τόνισε ότι η πρόταση των Αράβων μεσολαβητών που αποδέχθηκε η Χαμάς «περιλαμβάνει μια σαφή πορεία προς μια μόνιμη κατάπαυση του πυρός και θεωρούμε ότι είναι ό,τι καλύτερο μπορεί να προσφερθεί υπό τις παρούσες συνθήκες».
Και πρόσθεσε: «Η ατμόσφαιρα γύρω από τις συνομιλίες είναι θετική. Ελπίζουμε να καταλήξουμε σε συμφωνία το συντομότερο δυνατό και αν επιτευχθεί συμφωνία, πρέπει να εφαρμοστεί αμέσως και χωρίς καθυστέρηση».
Οι όροι που θέτει δημόσια το Ισραήλ
Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά στα διεθνή ΜΜΕ, η πρόταση προβλέπει εκεχειρία 60 ημερών στη Γάζα και την απελευθέρωση σε δύο στάδια των Ισραηλινών ομήρων.
Ωστόσο το Ισραήλ θεωρεί ότι αυτή είναι μία μερική συμφωνία καθώς δεν θα απελευθερωθούν άμεσα όλοι οι Ισραηλινοί όμηροι. Επίσης το Τελ Αβίβ φέρεται να έχει αλλάξει στάση και να απαιτεί να τεθούν όροι για τον τερματισμό του πολέμου στην Γάζα. Οι κύριες απαιτήσεις του Ισραήλ είναι η απελευθέρωση όλων των ομήρων, ο αφοπλισμός της Χαμάς, η αποστρατιωτικοποίηση της Λωρίδας και η διοίκηση της από πολιτικό φορέα, στον οποίο δεν θα μετέχουν η Χαμάς ή η Παλαιστινιακή Αρχή.
Θεωρείται δεδομένο ότι ο Ισραηλινός πρωθυπουργός εκτιμά ότι έχει στριμώξει την Χαμάς με τον πόλεμο και την ανακοίνωση για την επιχείρηση της πλήρους κατάληψης της πόλης της Γάζας, όπου βρίσκονται οι στρατηγικές υποδομές της οργάνωσης. Σύμφωνα με αναλυτές, ο Νετανιάχου πιστεύει ότι τώρα είναι η στιγμή για να ανοίξει το θέμα του τέλους του πολέμου στην Γάζα υπό τους όρους του Ισραήλ.
Ο κομβικός ρόλος του Καΐρου
Το Κάιρο φαίνεται ότι λαμβάνει κομβικό ρόλο για την επόμενη μέρα του πολέμου στην Γάζα. Χθες η Αίγυπτος προσφέρθηκε να συμμετέχει με στρατό σε μία διεθνή δύναμη που θα αναλάβει την ασφάλεια στην Λωρίδα υπό τις εντολές παλαιστινιακής διακυβέρνησης και μετά από ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Ταυτόχρονα αποκαλύφθηκε ότι η Αίγυπτος συζητά με την Χαμάς τον αφοπλισμό της. Συγκεκριμένα φέρεται να έχει προτείνει την μεταφορά του οπλισμού της οργάνωσης στο Κάιρο για απροσδιόριστο χρονικό διάστημα, σύμφωνα με το ισραηλινό δίκτυο Kan.
Επιπλέον τάσσεται υπέρ μίας προσωρινής κυβέρνησης Παλαιστινίων τεχνοκρατών που θα διοικήσει την Λωρίδα μετά τον πόλεμο. Η Χαμάς φέρεται να έχει συμφωνήσει εν πολλοίς να παραχωρήσει τον έλεγχο σε τεχνοκράτες αλλά θέτει ως «κόκκινη γραμμή» την διατήρηση του οπλοστασίου της.
Μέχρι σήμερα η Χαμάς απέκλειε οποιοδήποτε ενδεχόμενο να παραδώσει τα όπλα της και επιδίωκε ένα καθεστώς, όπως αυτό της Χεζμπολάχ στον Λίβανο. Πριν τον πόλεμο του 2024 η Χεζμπολάχ επισήμως δεν είχε ρόλο στην κυβέρνηση του Λιβάνου αλλά πρακτικά διατηρούσε δικαίωμα βέτο σε όλες τις αποφάσεις της κυβέρνησης στηριζόμενη στο βαρύ οπλοστάσιο της.
Άραβες αξιωματούχοι έχουν δηλώσει ότι αν και είναι δύσκολο να επιτευχθεί ο αφοπλισμός της Χαμάς θα μπορούσε να γίνει σταδιακά και στο πλαίσιο μιας πρωτοβουλίας που θα καθορίζει έναν πολιτικό ορίζοντα για την αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους.
Συνοπτικά
- Το Ισραήλ, ενώ δημόσια επιμένει στη σκληρή στάση κατά της Χαμάς, φέρεται να εξετάζει μυστικά προτάσεις εκεχειρίας με τη βοήθεια της Αιγύπτου και του Κατάρ.
- Η Αίγυπτος διαδραματίζει σημαντικό ρόλο, προτείνοντας αφοπλισμό της Χαμάς και διεθνή δύναμη για την ασφάλεια της Λωρίδας της Γάζας.
- Η Χαμάς έχει αποδεχθεί μια πρόταση κατάπαυσης πυρός, ενώ το Ισραήλ αναμένει να απαντήσει σύντομα στις μεσολαβητικές προσπάθειες.
- Υπάρχουν ανησυχίες για τις ισραηλινές επιχειρήσεις στη Γάζα, με πολλούς αμάχους να εγκαταλείπουν την περιοχή εν αναμονή πιθανών στρατιωτικών ενεργειών.