Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ) φαίνεται να εξετάζει την πιθανότητα να εκδώσει εντάλματα σύλληψης κατά δύο κορυφαίων υπουργών της κυβέρνησης του Μπενιαμίν Νετανιάχου. Σύμφωνα με το Middle East Eye, τα αιτήματα που αφορούν τον υπουργό Εθνικής Ασφάλειας του Ισραήλ, Ιταμάρ Μπεν Γκβίρ, και τον υπουργό Οικονομικών, Μπεζαλέλ Σμοτρίτς, έχουν ήδη ολοκληρωθεί και βρίσκονται στα χέρια δύο αντιεισαγγελέων του ΔΠΔ. Αν αυτά προχωρήσουν, θα είναι η πρώτη φορά που το έγκλημα του απαρτχάιντ θα διωχθεί σε διεθνές δικαστήριο.

Ο επικεφαλής εισαγγελέας του ΔΠΔ, Καρίμ Χαν, είχε ετοιμάσει τους φακέλους των δύο υπουργών πριν λάβει διοικητική άδεια τον Μάιο, όπως επιβεβαιώνουν πηγές μέσα στο Δικαστήριο. «Οι αιτήσεις για τα εντάλματα σύλληψης έχουν ολοκληρωθεί. Το μόνο που δεν έγινε ήταν η υποβολή τους στο δικαστήριο», ανέφερε πηγή του ΔΠΔ στο MEE. Οι αντιεισαγγελείς έχουν τη δυνατότητα να υποβάλουν τα αιτήματα στους δικαστές της προανάκρισης, ωστόσο υπάρχουν φόβοι ότι οι διαδικασίες θα μπλοκαριστούν λόγω εξωτερικών πιέσεων.

Η υπόθεση σκιάζεται από τις κυρώσεις που έχουν επιβληθεί στο ΔΠΔ. Η κυβέρνηση Τραμπ είχε στο παρελθόν στοχοποιήσει τον Χαν, ενώ τον Μάιο του 2024 ο ίδιος βρέθηκε σε διοικητική άδεια εξαιτίας έρευνας του ΟΗΕ για κατηγορίες που ο ίδιος απορρίπτει. Στη συνέχεια, οι ΗΠΑ προχώρησαν σε νέες κυρώσεις κατά τεσσάρων δικαστών του ΔΠΔ, δύο εκ των οποίων είχαν εγκρίνει το αίτημα για εντάλματα σύλληψης εναντίον του Νετανιάχου, του πρώην υπουργού Άμυνας Γιόαβ Γκάλαντ και τριών στελεχών της Χαμάς. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, ο Χαν είχε δεχθεί απειλές από υψηλά ιστάμενα πρόσωπα, ενώ υπήρξαν και ανησυχίες για την ασφάλειά του λόγω της δράσης της Μοσάντ στη Χάγη. Παρά τις πιέσεις, στις 20 Μαΐου υπέβαλε τα αιτήματα για τα εντάλματα κατά του Νετανιάχου και του Γκάλαντ, τα οποία εγκρίθηκαν τον Νοέμβριο του 2024.

Ωστόσο, για τους Μπεν Γκβίρ και Σμοτρίτς η κατάσταση παραμένει ασαφής. Το δικαστήριο έχει απαγορεύσει τη δημοσιοποίηση νέων αιτημάτων, ενώ σύμφωνα με πηγές οι δύο αντιεισαγγελείς, Ναζάτ Σαμίτ Χαν και Μάμε Μαντιαγέ Νιανγκ, δεν προχώρησαν σε υποβολή λόγω του φόβου αμερικανικών κυρώσεων. Ο δικηγόρος υπεράσπισης του ΔΠΔ, Νίκολας Κάουφμαν, δήλωσε ότι η στοχοποίηση των δικαστών είχε σκοπό να πιέσει για την απόσυρση των ενταλμάτων κατά του Ισραηλινού πρωθυπουργού και του Γκάλαντ, ενώ χαρακτήρισε πιθανό τα ίδια μέτρα να απειλήσουν και τους αντιεισαγγελείς.

Η εισαγγελία του ΔΠΔ αρνήθηκε να σχολιάσει την πορεία των αιτημάτων, επισημαίνοντας ότι τέτοιες πληροφορίες δεν μπορούν να δημοσιοποιηθούν για λόγους προστασίας ερευνών, θυμάτων και μαρτύρων. Ο ίδιος ο Χαν επίσης δεν θέλησε να τοποθετηθεί. Στο μεταξύ, ο Ράτζι Σουράνι, δικηγόρος που εκπροσωπεί την Παλαιστίνη, κατηγόρησε το Δικαστήριο για αδικαιολόγητες καθυστερήσεις: «Για εμάς, έχουν αργήσει πολύ. Τι περιμένουν; Έχουν όλα τα στοιχεία. Η καθυστέρηση της δικαιοσύνης ισοδυναμεί με άρνηση απονομής δικαιοσύνης», τόνισε.

Σύμφωνα με πηγές του ΔΠΔ, οι φάκελοι για τους δύο υπουργούς είναι έτοιμοι και περιλαμβάνουν στοιχεία για πολύ σοβαρά εγκλήματα. Ορισμένοι φοβούνται όμως ότι δεν θα κατατεθούν ποτέ και έτσι θα χαθεί η ευκαιρία να διερευνηθεί ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα απαρτχάιντ στη σύγχρονη εποχή. Δημοσίευμα της Wall Street Journal στις 27 Μαΐου ανέφερε πως ο Χαν ήταν έτοιμος να προχωρήσει σε εντάλματα για Μπεν Γκβίρ και Σμοτρίτς πριν αναχωρήσει σε άδεια, καθώς οι εισαγγελείς εξέταζαν εάν είχαν διαπράξει εγκλήματα πολέμου σε σχέση με την επέκταση των εποικισμών.

Το Καταστατικό της Ρώμης, που αποτελεί τη συνθήκη ίδρυσης του ΔΠΔ, χαρακτηρίζει το απαρτχάιντ ως έγκλημα κατά της ανθρωπότητας. Το Ισραήλ έχει δεχθεί κατηγορίες για απαρτχάιντ από διεθνείς οργανώσεις και νομικούς, ανάμεσά τους η Human Rights Watch και η ισραηλινή B’Tselem. Τον Ιούλιο του 2024, το Διεθνές Δικαστήριο του ΟΗΕ έκρινε ότι η κατοχή της Γάζας και της Δυτικής Όχθης είναι παράνομη, ενώ κατέληξε ότι ο «σχεδόν πλήρης διαχωρισμός» των Παλαιστινίων μέσω των εποικισμών παραβιάζει το διεθνές δίκαιο.

Η διεθνής πίεση αυξήθηκε ακόμη περισσότερο στις 10 Ιουνίου, όταν το Ηνωμένο Βασίλειο, η Αυστραλία, ο Καναδάς, η Νέα Ζηλανδία και η Νορβηγία επέβαλαν κυρώσεις στους δύο Ισραηλινούς υπουργούς για «την επανειλημμένη υποκίνηση βίας κατά των παλαιστινιακών κοινοτήτων». Μέχρι τη στιγμή της δημοσίευσης, η ισραηλινή κυβέρνηση δεν είχε σχολιάσει τις αποκαλύψεις.

Το ερώτημα που μένει να απαντηθεί είναι αν το ΔΠΔ θα προχωρήσει τελικά στην έκδοση ενταλμάτων σύλληψης για τον Μπεν Γκβίρ και τον Σμοτρίτς, ανοίγοντας τον δρόμο για μια ιστορική δικαστική απόφαση.