Ένα διπλωματικό πόκερ βρίσκεται σε εξέλιξη από την Ουάσινγκτον τα τελευταία 24ωρα μετά την ανακοίνωση της συνόδου κορυφής στην Αλάσκα ανάμεσα σε Ντόναλντ Τραμπ και Βλαντίμιρ Πούτιν και τις έντονες αντιδράσεις από Ευρώπη και Κίεβο.

Το Σάββατο Ευρωπαίοι αξιωματούχοι παρουσίασαν την αντιπρόταση τους στον Αμερικανό αντιπρόεδρο, Τζέι Ντι Βανς, καθώς ο Λευκός Οίκος δείχνει να ακούει τους συμμάχους του αλλά να επιχειρεί να μην αποξενώσει την Μόσχα.

Σύμφωνα με την αμερικανική εφημερίδα Wall Street Journal, ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, ο Βρετανός πρωθυπουργός, Κιρ Στάρμερ και ο Γερμανός καγκελάριος, Φρίντριχ Μερτς απορρίπτουν κατηγορηματικά την πρόταση Πούτιν να αναγνωρίσει όλη την περιοχή του Ντονμπάς στην Ανατολική Ουκρανία ως ρωσική επικράτεια με αντάλλαγμα κατάπαυση του πυρός και διαπραγματεύσεις. Επιπλέον εκτιμούν ότι πρέπει πρώτα να υπάρξει κατάπαυση πυρός και εν συνεχεία να γίνουν διαπραγματεύσεις.

Ταυτόχρονα οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι απαιτούν να δοθούν εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένης της επιλογής για μελλοντική ένταξη στο ΝΑΤΟ. Σύμφωνα με όσα έχουν διαρρεύσει σε διεθνή και γερμανικά μέσα, εδαφικές αλλαγές θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν μόνο σε αμοιβαία βάση: αν το Κίεβο αποσύρει στρατεύματα από μια περιοχή, το ίδιο θα πρέπει να πράξει και η Μόσχα σε άλλη περιοχή.

Σύμφωνα με την εφημερίδα New York Times, η οποία επικαλείται δύο ανώτατους ευρωπαίους αξιωματούχους, oι Ευρωπαίοι κατέστησαν σαφές στους Αμερικανούς ότι δεν θα αποδεχθούν μία «δεύτερη Γιάλτα», δηλαδή ένα μοίρασμα του πλανήτη σε σφαίρες επιρροής ανάμεσα σε ΗΠΑ και Ρωσία. Συγκεκριμένα οι Ευρωπαίοι ηγέτες ανησυχούν μήπως οι αποφάσεις που επηρεάζουν την γειτονιά τους ληφθούν χωρίς την Ουκρανία και την Ευρώπη, που δεν έχουν προσκληθεί επισήμως στο ραντεβού στην Αλάσκα.

Το θρίλερ με την πρόσκληση Ζελένσκι

Μέχρι στιγμής ο Λευκός Οίκος διατηρεί χαμηλούς τόνους για το θέμα αλλά φαίνεται ότι δεν θέλει να στείλει το μήνυμα ότι αποκλείει τους Ουκρανούς από το τραπέζι των συνομιλιών.

Από τότε που ο Τραμπ αποκάλυψε τα σχέδιά του να συναντηθεί με τον Πούτιν υπήρξε μια εντατική διπλωματική προσπάθεια στο παρασκήνιο για να έχουν κάποιου είδους συμμετοχή οι Ευρωπαίοι και το Κίεβο. Η ανακοίνωση του Τραμπ δεν ανέφερε συγκεκριμένα αν ή πότε ο Ζελένσκι θα συμπεριληφθεί στη διαδικασία. Επισήμως ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι δεν έχει λάβει πρόσκληση για να παρευρεθεί στην Αλάσκα. Ο Ζελένσκι και οι Ευρωπαίοι ηγέτες, εν τω μεταξύ, ήταν κατηγορηματικοί ότι η Ουκρανία πρέπει να είναι μέρος οποιασδήποτε συζήτησης για τον τερματισμό του πολέμου.

Έτσι πηγές του Λευκού Οίκου που μίλησαν στο δίκτυο CNN δεν απέκλεισαν να κληθεί ο Ουκρανός πρόεδρος να συμμετάσχει σε κάποιες από τις συναντήσεις. Σύμφωνα με αξιωματούχο του Λευκού Οίκου, πρώτα θα γίνει το τετ-α-τετ του Ντόναλντ Τραμπ με τον Βλαντίμιρ Πούτιν και μετά θα μπορούσε ο Ζελένσκι να συμμετάσχει σε κάποια συνάντηση. Η ίδια πηγή υπογράμμισε ότι ο Τραμπ παραμένει «ανοιχτός σε μια τριμερή σύνοδο κορυφής με τους δύο ηγέτες (σ.σ. Πούτιν – Ζελένσκι», αλλά «ο Λευκός Οίκος σχεδιάζει τη διμερή συνάντηση που ζήτησε ο πρόεδρος Πούτιν».

Φυσικά ο Ρώσος πρόεδρος έχει απορρίψει το ενδεχόμενο να συναντηθεί άμεσα με τον Ζελένσκι. Πριν από λίγες ημέρες απάντησε από το Κρεμλίνο ότι δεν υπάρχουν οι προϋποθέσεις για ένα τέτοιο ραντεβού. Βέβαια δεν διευκρίνισε ποιοι θα ήταν οι όροι της Μόσχας προκειμένου να πραγματοποιηθεί μία τέτοια συνάντηση.

Η αντιπρόταση των Ευρωπαίων και του Κιέβου

Στη συνάντηση του Σαββάτου που φιλοξενήθηκε από τον Βανς στην έπαυλη του Βρετανού υπουργού Εξωτερικών, οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι παρουσίασαν τους όρους τους και ζήτησαν περισσότερες πληροφορίες από τους Αμερικανούς αξιωματούχους σχετικά με το σχέδιο που παρουσίασε ο Πούτιν την Τετάρτη στον Αμερικανό απεσταλμένο Στιβ Γουίτκοφ.

Μάλιστα το CNN εξήγησε ότι η συνάντηση κανονίστηκε την τελευταία στιγμή προκειμένου η Ουάσινγκτον να καθησυχάσει τους συμμάχους της και να ακούσει τις απόψεις τους. Στην συνάντηση συμμετείχε μέσω τηλεδιάσκεψης και ο Στιβ Γουίτκοφ.

Αυτό που φαίνεται ότι προκάλεσε συναγερμό στην Ευρώπη είναι η ατάκα του Τραμπ ότι μπορεί να υπάρξει κάποιου είδους ανταλλαγής εδαφών χωρίς να δώσει περαιτέρω λεπτομέρειες. Έτσι οι Ευρωπαίοι στην συνάντηση με τον Βανς ζήτησαν περισσότερες πληροφορίες για τις τρεις περιοχές που έχουν μπει στο στόχαστρο της πρότασης της Μόσχας και φαίνεται ότι υπάρχει ένα «παζάρι» παραχώρησης εδαφών: Το Ντονμπάς, την Χερσώνα και την Ζαπορίζια.

Σε δήλωση που έκαναν στη συνέχεια οι ηγέτες της Γαλλίας, της Ιταλίας, της Γερμανίας, της Πολωνίας, του Ηνωμένου Βασιλείου, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Φινλανδίας ανέφεραν ότι η ομάδα χαιρετίζει «το έργο του Προέδρου Τραμπ για να σταματήσουν οι σκοτωμοί στην Ουκρανία, να τερματιστεί ο επιθετικός πόλεμος της Ρωσικής Ομοσπονδίας και να επιτευχθεί δίκαιη και διαρκής ειρήνη και ασφάλεια για την Ουκρανία».