Το άρθρο αναλύει τις ανησυχίες της Ουκρανίας και της Ευρώπης σχετικά με τη συνάντηση μεταξύ του Ντόναλντ Τραμπ και του Βλαντιμίρ Πούτιν στην Αλάσκα, όπου φημολογείται ότι θα συζητηθεί η παραχώρηση ουκρανικών εδαφών στη Ρωσία ως μέρος μιας συμφωνίας για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Ο Πούτιν φαίνεται να εκμεταλλεύεται την κατάσταση, ενώ ο Τραμπ επιδιώκει μια κατάπαυση πυρός, παρά τις αντιδράσεις του Κιέβου και των Ευρωπαίων συμμάχων. Η συνάντηση αυτή προκαλεί ανησυχία για πιθανές παραχωρήσεις που θα μπορούσαν να γίνουν εις βάρος της Ουκρανίας, ενώ η Ευρώπη παραμένει επιφυλακτική λόγω της ιστορικής αφερεγγυότητας της Ρωσίας σε παρόμοιες συμφωνίες.
Πιο αναλυτικά
Αν δεν είσαι στην συνάντηση τότε είσαι στο «μενού» της συνάντησης. Αυτός είναι ένας από τους πιο γνωστούς άγραφους κανόνες στην διεθνή διπλωματία. Γι’ αυτό φαίνεται ότι ανησυχεί ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί του που δεν θα είναι παρόντες στην συνάντηση Τραμπ – Πούτιν την επόμενη εβδομάδα στην Αλάσκα.
Ωστόσο, όπως έχει διαρρεύσει σε αμερικανικά ΜΜΕ, ο τεμαχισμός της Ουκρανίας φαίνεται ότι θα είναι στο «μενού» της συνάντησης του Αμερικανού προέδρου με τον Ρώσο ομόλογό του. Ο Ρώσος πρόεδρος φέρεται να ζητάει σημαντικές παραχωρήσεις ουκρανικών εδαφών προκειμένου να συμφωνήσει για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.
Η τοποθεσία της συνάντησης έχει επίσης τον δικό της σημαντικό συμβολισμό. Το τετ-α-τετ των δύο προέδρων θα γίνει στην Αλάσκα, μία περιοχή που η Ρωσία πούλησε στις ΗΠΑ πριν από 158 χρόνια προς 7,2 εκατομμύρια δολάρια. Στην ίδια περιοχή ο Πούτιν θα προσπαθήσει να «πουλήσει» στον Τραμπ την «συμφωνία του αιώνα», όπως την χαρακτηρίζει το CNN, με την παραχώρηση στην Ρωσία μεγάλων τμημάτων των εδαφών της Ουκρανίας.
«Το γεγονός ότι είναι μία σύνοδος κορυφής σε αμερικανικό έδαφος είναι ένας θρίαμβος για τον Πούτιν χωρίς ακόμη να έχει σηκώσει ούτε το δαχτυλάκι του. Και βρισκόμαστε εδώ. Ο Τραμπ είπε ότι θα υπάρξει μία προθεσμία 100 ημερών και μετά την μείωσε σε δύο εβδομάδες που έληξε χθες (σ.σ. Παρασκευή 08 Αυγούστου). Και η προθεσμία πέρασε και δεν έγινε τίποτα. Έτσι αυτές οι κυρώσεις που απείλησε σε βάρος της Ρωσίας μέχρι χθες δεν θα συμβούν», είπε ο αναλυτής του δικτύου Sky News, Μάικλ Κλαρκ.
Οι παρούσες συνθήκες φαίνεται ότι ευνοούν πολύ την Ρωσία και αυτό μπόρεσε να το διακρίνει το Κρεμλίνο. Ο Πούτιν άρπαξε την ευκαιρία και έδωσε τους μαξιμαλιστικούς όρους του στον ειδικό απεσταλμένο του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ. Το Κίεβο και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί του αντέδρασαν με έντονο τρόπο όταν ο Γουίτκοφ υποστήριξε ότι η Ουκρανία θα μπορούσε να παραχωρήσει κάποιες περιοχές σε Ντονέτσκ και Λουχάνσκ με αντάλλαγμα την κατάπαυση του πυρός.
Σύμφωνα με το CNN, ο Γούιτκοφ είναι ένας άνθρωπος που «στο παρελθόν έχει επιδείξει μια χαλαρή κατανόηση της ουκρανικής εδαφικής κυριαρχίας και του πόσο πολύπλοκο είναι να ζητάς από μια χώρα, στον τέταρτο χρόνο που μάχεται μία εισβολή, απλώς να αποχωρήσεις από πόλεις που έχασε χιλιάδες άνδρες για να τις υπερασπιστεί». Σε αυτόν τον άνθρωπο ο Ρώσος πρόεδρος κατάφερε να περάσει την θέση του ότι με την παραχώρηση ουκρανικών εδαφών ο πόλεμος θα τελειώσει.
Μία ήττα σε αργή κίνηση για την Ουκρανία
Το αμερικανικό δίκτυο υποστηρίζει ότι ο Πούτιν ήδη θα πρέπει να χαμογελάει για την συνάντηση αφού όλα συνηγορούν υπέρ της Μόσχας. «Έχει την πρώτη του πρόσκληση στις ΗΠΑ εδώ και μια δεκαετία για να μιλήσει για ειρήνη στην Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία, συζητώντας μια συμφωνία όπου δεν χρειάζεται καν να πολεμήσει για να πάρει τμήμα της υπόλοιπης γης που θέλει. Και αυτό πριν ο πρώην κατάσκοπος της KGB κάνει τα προφανή μαγικά του στον Τραμπ. Η Παρασκευή απέχει έξι ημέρες, αλλά ακόμη και σε αυτή την απόσταση μοιάζει με ήττα σε αργή κίνηση για το Κίεβο», σχολιάζει το CNN.
Η κατηγορηματική άρνηση του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι να παραχωρήσει οποιοδήποτε έδαφος στην Ρωσία δείχνει ότι προσπαθεί να διαχειριστεί την οργή του ουκρανικού στρατού και την βαθιά δυσπιστία του λαού έναντι της Ρωσίας και ταυτόχρονα να μην αποξενώσει τον Αμερικανό πρόεδρο, ο οποίος θέλει να δει μία κατάπαυση πυρός πάση θυσία.
Έτσι στο Κίεβο και στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες ανησυχούν ότι ο Τραμπ στην προσπάθεια του να βάλει τέλος στον πόλεμο μπορεί να συμφωνήσει με τους εξαιρετικά δυσμενείς όρους που θα θέσει η Ρωσία για την Ουκρανία.
Ωστόσο ο Τραμπ αναφέρθηκε και σε ανταλλάγματα που θα δοθούν στο Κίεβο. Το τι θα μπορούσε να σημαίνει αυτό ουδείς το γνωρίζει. Ωστόσο το CNN εκτιμά ότι θα μπορούσε να είναι κάποιες μικρές περιοχές στο Σούμι και το Χάρκοβο που είναι στην κατοχή του ρωσικού στρατού και τίποτα παραπάνω.
Τα σενάρια για την στρατηγική του Πούτιν
Το ερώτημα είναι αν ο Πούτιν πράγματι έχει πρόθεση να συμφωνήσει σε μία κατάπαυση πυρός στην Ουκρανία ή απλώς έχει και πάλι σκοπό να κερδίσει χρόνο χωρίς να εκνευρίσει τον Τραμπ, ο οποίος δίνει τελεσίγραφα για επιβολή αμερικανικών κυρώσεων στην Ρωσία.
To CNN εκτιμά ότι ακόμη και ο στόχος της κατάπαυσης του πυρός είναι κάτι δύσκολο να επιτευχθεί. Ο Πούτιν εδώ και καιρό θεωρεί ότι η άμεση κατάπαυση του πυρός που ζητούν οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ευρώπη και η Ουκρανία είναι αδύνατη, καθώς πρέπει πρώτα να γίνουν τεχνικές εργασίες σχετικά με την παρακολούθηση και την υλικοτεχνική υποδομή. Είναι απίθανο να έχει αλλάξει γνώμη τώρα που τα στρατεύματά του έχουν την υπεροχή σε όλο το ανατολικό μέτωπο στην Ουκρανία.
Η Ευρώπη είναι επίσης επιφυλακτική αφού έχει δει τον Ρώσο πρόεδρο και στο παρελθόν να αθετεί συμφωνίες στην Ουκρανία και να χρησιμοποιεί τις παύσεις στις εχθροπραξίες ως ευκαιρία για να ανασυνταχθούν οι ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις. Με πολύ απλά λόγια, ακόμη κι αν υπήρχε συμφωνία για κατάπαυση πυρός θα πρέπει να υπάρξουν και εγγυήσεις για τις κυρώσεις που θα επιβληθούν στην Ρωσία σε περίπτωση που την παραβιάσει. Αυτή είναι η θέση των Ευρωπαίων ηγετών εδώ και μήνες και αυτό που διαμηνύουν σε όλους τους τόνους στον Τραμπ.
«Πιθανότατα το αποτέλεσμα της Παρασκευής θα είναι ακόμη μία συνάντηση μετά από αυτήν. Επομένως ο Πούτιν δεν θέλει να σταματήσει τον πόλεμο. Δεν θέλει την κατάπαυση πυρός. Θα βρει τρόπους να παραπλανεί τον Τραμπ προκειμένου να συνεχίσει να μάχεται. Αυτό περιμένουμε όλοι να συμβεί. Μπορεί και να αποδειχθεί ότι δεν είναι αληθές. Θα το δούμε», τόνισε ο Μάικλ Κλαρκ.
Και συνέχισε: «Η αμερικανική διπλωματία υπό αυτή την άποψη είναι πλήρως ανίκανη. Είναι εντελώς ερασιτεχνική και οι Αμερικανοί έχουν να αντιμετωπίσουν μία πολύ έμπειρη ρωσική διπλωματική μηχανή που γνωρίζει και μπορεί να δει τις αδυναμίες στους αντιπάλους της».
Συνοπτικά
- Η συνάντηση Τραμπ-Πούτιν στην Αλάσκα προκαλεί ανησυχία για πιθανές παραχωρήσεις ουκρανικών εδαφών στη Ρωσία.
- Ο Πούτιν εκμεταλλεύεται την κατάσταση, ενώ ο Τραμπ επιδιώκει κατάπαυση πυρός παρά τις αντιδράσεις Κιέβου και Ευρώπης.
- Η Ευρώπη παραμένει επιφυλακτική λόγω της ιστορικής αναξιοπιστίας της Ρωσίας σε συμφωνίες κατάπαυσης πυρός.
- Η στρατηγική του Πούτιν φαίνεται να επικεντρώνεται στην κερδοσκοπία χρόνου χωρίς ουσιαστική πρόθεση για ειρήνη.