Ανοιχτή ενημέρωση για την κατάσταση στην Ουκρανία πραγματοποίησε το Συμβούλιο Ασφαλείας ΟΗΕ κατόπιν αιτήματος της Ελλάδας, της Σλοβενίας, της Δανίας, της Γαλλίας, της Νότιας Κορέας και του Ην. Βασιλείου.

Το Συμβούλιο ενημέρωσαν ο Βοηθός Γενικός Γραμματέας για την Ευρώπη, την Κεντρική Ασία και την Αμερική, Μίροσλαβ Γέντζα, και η Βοηθός Γενική Γραμματέας για Ανθρωπιστικές Υποθέσεις, Τζόις Μσούγια.

Στην συνεδρίαση συμμετείχε και η Ουκρανία, καθώς και ορισμένα κράτη της περιοχής βάσει του κανόνα 37 του προσωρινού Κανονισμού Διαδικασίας του Συμβουλίου.

Το Συμβούλιο Ασφαλείας είχε συνεδριάσει τελευταία φορά για την Ουκρανία στις 20 Ιουνίου. Έκτοτε, οι συνθήκες επί του πεδίου έχουν επιδεινωθεί, καθώς οι ρωσικές δυνάμεις συνεχίζουν την προέλασή τους στην ανατολική Ουκρανία. Παράλληλα, η Μόσχα έχει εντείνει την αεροπορική της εκστρατεία, εξαπολύοντας μαζικές επιθέσεις με drones και πυραύλους σε ολόκληρη τη χώρα.

«Οι ρωσικές επιθέσεις έχουν καταστροφικές συνέπειες για τους αμάχους»

Στη σημερινή συνεδρίαση ο κ. Γέντζα ανέφερε ότι οι ρωσικές επιθέσεις με πυραύλους και drones έχουν «καταστροφικές συνέπειες για τον άμαχο πληθυσμό», ενώ τον Ιούνιο καταγράφηκαν «τα περισσότερα θύματα των τελευταίων τριών ετών». Από την αρχή του πολέμου, έχουν σκοτωθεί 13.580 άμαχοι, εκ των οποίων 716 παιδιά.

Καταδικάζοντας κάθε πλήγμα κατά αμάχων και υποδομών, όπου κι αν συμβαίνει, τόνισε ότι «η συνεχιζόμενη επίθεση στους αμάχους είναι απολύτως απαράδεκτη». Παράλληλα, εξέφρασε «ανησυχία» για αναφορές θυμάτων εντός Ρωσίας από ουκρανικά drones, αν και ο ΟΗΕ δεν μπορεί να τις επαληθεύσει.

Ιδιαίτερη ανησυχία προκάλεσαν και «επιθέσεις κοντά στον πυρηνικό σταθμό Ζαπορίζια», όπως και η απώλεια ηλεκτροδότησης του σταθμού. «Οποιοδήποτε πυρηνικό περιστατικό πρέπει να αποφευχθεί με κάθε κόστος», είπε.

Ο κ. Γέντζα χαιρέτισε την πρόοδο σε διαπραγματεύσεις στην Κωνσταντινούπολη, ιδίως στις «ανταλλαγές αιχμαλώτων και σορών» και κάλεσε για «πλήρη, άμεση και άνευ όρων κατάπαυση του πυρός» ως πρώτο βήμα προς μια «δίκαιη και βιώσιμη ειρήνη».

Η κ. Μσούγια προειδοποίησε ότι η κατάσταση στην Ουκρανία «συνεχίζει να επιδεινώνεται ραγδαία», με νέα κύματα επιθέσεων που «έχουν καταστρέψει ζωές και υποδομές σε πολλές περιοχές». Τον πρώτο μισό του 2025, οι απώλειες αμάχων αυξήθηκαν κατά σχεδόν 50% σε σχέση με πέρυσι.

«Δεν υπάρχει ασφαλές μέρος στην Ουκρανία»

«Δεν υπάρχει πλέον ασφαλές μέρος στην Ουκρανία», τόνισε, περιγράφοντας επιθέσεις που έπληξαν «νηπιαγωγεία, σταθμούς μετρό, νοσοκομεία και κέντρα αποκατάστασης», μεταξύ άλλων σε Κίεβο, Οδησσό, Χάρκοβο και Ιβάνο-Φρανκίβσκ.

Η κ. Μσούγια ανέφερε ότι σχεδόν 13 εκατομμύρια άνθρωποι χρειάζονται βοήθεια, αλλά «οι περιορισμένοι πόροι μας επιτρέπουν να φτάνουμε μόνο σε ένα μικρό μέρος». Η πρόσβαση σε περιοχές όπως η Χερσώνα και το Ντονέτσκ παραμένει επισφαλής, ενώ σε περιοχές υπό ρωσικό έλεγχο «παραμένει εξαιρετικά περιορισμένη».

Σημείωσε με ανησυχία το διάταγμα του Προέδρου της Ουκρανίας για αποχώρηση από τη Συνθήκη Απαγόρευσης Ναρκών κατά Προσωπικού, λέγοντας ότι «οι εξαιρέσεις λόγω απειλής ή στρατιωτικής αναγκαιότητας δεν υπερισχύουν του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου».

Ο Αναπλ. Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στον ΟΗΕ Ιωάννης Σταματέκος καταδίκασε έντονα τις συνεχιζόμενες σοβαρές επιθέσεις της Ρωσίας κατά του άμαχου πληθυσμού και των υποδομών της Ουκρανίας, καθώς και κάθε επίθεση κατά αμάχων, οι οποίες συνιστούν κατάφωρες παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου, συμπεριλαμβανομένου του ανθρωπιστικού δικαίου και του δικαίου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Χαιρέτισε την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της 9ης Ιουλίου, με την οποία το Δικαστήριο έκρινε ομόφωνα τη Ρωσία υπεύθυνη για κατάφωρες και εκτεταμένες παραβιάσεις τουλάχιστον 10 θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ανατολική Ουκρανία και για τη σύσταση Ειδικού Δικαστηρίου για το Έγκλημα της Επιθετικότητας κατά της Ουκρανίας.

Ο κ. Σταματέκος χαιρέτισε επίσης τους τρεις γύρους άμεσων διμερών συνομιλιών και τις συμφωνίες για την ανταλλαγή κρατουμένων, συμπεριλαμβανομένης της πιο πρόσφατης στις 23 Ιουλίου, αλλά εξέφρασε τη λύπη της Ελλάδας για το γεγονός ότι οι ειρηνευτικές προσπάθειες δεν έχουν αποφέρει άλλα απτά αποτελέσματα και τελικά έχουν σταματήσει.

Επανέλαβε ότι καμία ειρηνευτική προσπάθεια δεν μπορεί να έχει ουσιαστικά αποτελέσματα εάν συνεχιστούν οι εχθροπραξίες και τόνισε την ανάγκη για άμεση και άνευ όρων κατάπαυση του πυρός, ως πρώτο βήμα προς μια συνολική, δίκαιη και διαρκή ειρήνη, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και με πλήρη σεβασμό της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας.

Η Ουκρανή Επιτετραμμένη Κριστίνα Χαγιόβισιν ανέφερε ότι η κατάσταση «όχι μόνο δεν έχει βελτιωθεί, αλλά η Ρωσία έχει εντείνει την εκστρατεία τρόμου της» με επιθέσεις που «σπάνε κάθε προηγούμενο ρεκόρ σε αριθμό πυραύλων και drones».

Κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να ενισχύσει την ουκρανική αεράμυνα, υπογραμμίζοντας ότι «για εκατομμύρια Ουκρανούς, τα συστήματα αυτά κάνουν τη διαφορά ανάμεσα στη ζωή και στον θάνατο».

Κατηγόρησε τη Ρωσία ότι «στρατιωτικοποιεί, ρωσοποιεί και εντάσσει παιδιά σε παραστρατιωτικές οργανώσεις», εργαλειοποιώντας την εκπαίδευση και «χτίζοντας εφεδρικό σώμα στρατού για πόλεμο όχι μόνο κατά της Ουκρανίας, αλλά και του “συλλογικού Δυτικού κόσμου”».

Η κ. Χαγιόβισιν κατήγγειλε επίσης τη «δημογραφική αλλοίωση» μέσω εποικισμού. Η Μόσχα, ανέφερε, παρέχει στεγαστικά προνόμια αποκλειστικά σε Ρώσους πολίτες, στρατιωτικούς, δασκάλους, οικογένειες και απειλεί με διοικητική απέλαση όσους Ουκρανούς αρνούνται να πάρουν ρωσικά διαβατήρια. «Πρόκειται για κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου», είπε.

«Η Ρωσία απορρίπτει κάθε αξιόπιστη πρόταση»

Η Ουκρανία υπενθύμισε ότι αποδέχθηκε πρόταση για «πλήρη και άνευ όρων κατάπαυση του πυρός» που προώθησαν οι ΗΠΑ πριν 136 ημέρες. «Η Ουκρανία έχει πολιτική βούληση για διπλωματική λύση. Η Ρωσία απορρίπτει συστηματικά κάθε αξιόπιστη πρόταση», ανέφερε, καταγγέλλοντας τη Μόσχα για «παραπλανητικούς ισχυρισμούς» στις διαπραγματεύσεις της Κωνσταντινούπολης για τους απαχθέντες ανηλίκους.

«Από τα 339 παιδιά που δηλώσαμε, η Ρωσία απάντησε μερικώς μόνο για το ένα πέμπτο. Για πάνω από 200 παιδιά, δεν υπήρξε καμία απάντηση», είπε, σημειώνοντας ότι η επιστροφή έξι παιδιών επιτεύχθηκε «μόνο χάρη στη διαμεσολάβηση του Κατάρ όχι από καλή θέληση της Ρωσίας».

Κλείνοντας, επανέλαβε την έκκληση για άμεση υιοθέτηση ψηφίσματος από το Συμβούλιο Ασφαλείας υπέρ «πλήρους, άμεσης και άνευ όρων κατάπαυσης του πυρός διάρκειας τουλάχιστον 30 ημερών», σημειώνοντας ότι «η Ουκρανία είναι έτοιμη να συγκαλέσει Σύνοδο Κορυφής για την ειρήνη μέχρι τα τέλη Αυγούστου».

Οι ΗΠΑ τόνισαν ότι έχουν περάσει «πάνω από 100 ημέρες» από την υιοθέτηση του Ψηφίσματος 2774, που καλεί σε άμεση κατάπαυση του πυρός και διαρκή ειρήνη.

Η Αναπλ. Μόνιμη Αντιπρόσωπος των ΗΠΑ Ντόροθι Σέι υπογράμμισε την πάγια θέση των ΗΠΑ ότι «δεν υπάρχει στρατιωτική λύση σε αυτή τη σύγκρουση», σημειώνοντας ότι ο Πρόεδρος Τραμπ «έδωσε διορία 50 ημερών στον Πρόεδρο Πούτιν για να συμφωνήσει σε ειρηνευτική συμφωνία». Σε αντίθετη περίπτωση, «οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι έτοιμες να λάβουν περαιτέρω μέτρα».

Η κ. Σέι κάλεσε επίσης την Κίνα να σταματήσει τις εξαγωγές διττής χρήσης προς τη Ρωσία.

«Ο ισχυρισμός του Πεκίνου ότι έχει εφαρμόσει αυστηρούς ελέγχους καταρρέει μπροστά στην καθημερινή ανεύρεση κινεζικών εξαρτημάτων σε drones και όπλα που χρησιμοποιεί η Ρωσία» τόνισε.

Κλείνοντας, απηύθυνε έκκληση προς όλα τα κράτη-μέλη του ΟΗΕ. «Τώρα είναι η ώρα να κάνουμε όλοι το καθήκον μας για να τερματιστεί αυτός ο πόλεμος» σημείωσε.

Η Ρωσία υποστήριξε ότι οι δυτικές παραδόσεις όπλων προς την Ουκρανία αποτελούν το κύριο εμπόδιο στην ειρήνη, ενώ έχει ζητήσει σύγκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας για το θέμα στις 31 Ιουλίου.

“Οποιαδήποτε ζημιά σε πολιτικές εγκαταστάσεις προκαλείται αποκλειστικά από τις ενέργειες της ουκρανικής αεροπορικής άμυνας που έχει αναπτυχθεί σε κατοικημένες περιοχές, κατά παράβαση του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου. Οι Ουκρανοί το γνωρίζουν καλά: δεν είναι οι ρωσικές επιθέσεις που φοβούνται, αλλά οι ενέργειες των δικών τους στρατευμάτων” ανέφερε ο Ρώσος Αναπλ. Μόνιμος Αντιπρόσωπος Ντμίτρι Πολιάνσκι.