Το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ επέτρεψε στον πρόεδρο Τραμπ να προχωρήσει με τη διάλυση του ομοσπονδιακού υπουργείου Παιδείας, παρά τις αντιδράσεις από πολιτείες και συνδικαλιστικούς φορείς εκπαιδευτικών που υποστηρίζουν ότι παραβιάζεται η διάκριση των εξουσιών και τα προνόμια του Κογκρέσου. Αν και ομοσπονδιακός δικαστής είχε αναστείλει προσωρινά το διάταγμα, το Ανώτατο Δικαστήριο ανέτρεψε την απόφαση αυτή, με τους προοδευτικούς δικαστές να διαφωνούν έντονα. Η διάλυση του υπουργείου, που παίζει σημαντικό ρόλο στις ομοσπονδιακές επιχορηγήσεις, δεν μπορεί να ολοκληρωθεί χωρίς την έγκριση του Κογκρέσου, όπου απαιτείται πλειοψηφία 60 εδρών στη Γερουσία, κάτι που καθιστά την πλήρη εξάλειψή του δύσκολη.
Πιο αναλυτικά
Το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ, με ισχυρή συντηρητική πλειοψηφία, έδωσε προσωρινά χθες Δευτέρα το πράσινο φως στον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ να συνεχίσει την προγραμματισμένη διάλυση του ομοσπονδιακού υπουργείου Υγείας, όπως και τη μαζική μείωση του προσωπικού του.
Τον Μάρτιο, το υπουργείο Παιδείας ανακοίνωνε τη μείωση κατά σχεδόν 50% των υπαλλήλων του, προτού ο Ντόναλντ Τραμπ υπογράψει εκτελεστικό διάταγμα με το οποίο έδωσε εντολή στην υπουργό, τη Λίντα ΜακΜάον, να αρχίσει τη διαδικασία εξάλειψης του «μια για πάντα». Το σχέδιο αναμενόταν με ανυπομονησία κι επαινέθηκε από την αμερικανική δεξιά, αλλά προϋποθέτει έγκριση του Κογκρέσου.
Κάπου είκοσι πολιτείες και συνδικαλιστικοί φορείς εκπροσώπης των εκπαιδευτικών προσέφυγαν στη δικαιοσύνη εναντίον των αποφάσεων αυτών, επιχειρηματολογώντας πως η κυβέρνηση παραβίασε την αρχή της διάκρισης των εξουσιών και καταπάτησε προνόμια του Κογκρέσου.
Ομοσπονδιακός δικαστής της Βοστόνης (βορειοανατολικά) τους έδωσε δίκιο τον Μάιο, αποφασίζοντας προσωρινή αναστολή του προεδρικού εκτελεστικού διατάγματος και διατάσσοντας την επαναπρόσληψη εκατοντάδων υπαλλήλων που απολύθηκαν.
Όμως το εννεαμελές Ανώτατο Δικαστήριο προχώρησε χθες στην άρση της αναστολής, παρά τη διαφωνία των τριών προοδευτικών μελών του.
Η δικάστρια Σόνια Σοτομαγιόρ, εν ονόματι των τριών, κατακεραύνωσε την απόφαση αυτή.
«Όταν η εκτελεστική εξουσία ανακοινώνει την πρόθεσή της να παραβιάσει τον νόμο και κατόπιν προχωρά στην εκτέλεση της υπόσχεσής της, καθήκον της δικαστικής εξουσίας είναι να βάζει φραγμό σε αυτή την παρανομία, όχι να τη διευκολύνει», τόνισε (σελ. 2).
Ο αντίκτυπος της προαναγγελθείσας διάλυσης πάντως δεν χωρά σύγκριση με αυτό που θα συνέβαινε σε χώρες όπου την εκπαίδευση διαχειρίζονται κεντροποιημένοι θεσμοί σε εθνικό επίπεδο, όπως στη Γαλλία, ή στην Ελλάδα, για παράδειγμα. Στις ΗΠΑ, την παιδεία διαχειρίζονται κυρίως οι πολιτειακές και οι τοπικές αρχές.
Το ομοσπονδιακό υπουργείο Υγείας μολαταύτα διαδραματίζει σημαντικό ρόλο, ιδίως λαμβάνοντας αποφάσεις για τις επιχορηγήσεις του ομοσπονδιακού κράτους σε δομές που βρίσκονται σε υποβαθμισμένες περιοχές από κοινωνικοοικονομική σκοπιά.
Εξάλλου, δεν μπορεί να διαλυθεί εντελώς χωρίς την υιοθέτηση νόμου επί τούτου, με πλειοψηφία 60 εδρών στη Γερουσία, όπου οι κυβερνώντες ρεπουμπλικάνοι καταλαμβάνουν σήμερα 53 έδρες.
Την περασμένη εβδομάδα, το Ανώτατο Δικαστήριο ήδη άνοιξε τον δρόμο για τις μαζικές απολύσεις ομοσπονδιακών δημοσίων λειτουργών που θέλει ο πρόεδρος Τραμπ.
Συνοπτικά
- Το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ επέτρεψε στον πρόεδρο Τραμπ να προχωρήσει με τη διάλυση του υπουργείου Παιδείας, παρά τις αντιδράσεις από πολιτείες και συνδικαλιστικούς φορείς.
- Η απόφαση του Δικαστηρίου ανέτρεψε προηγούμενη αναστολή από ομοσπονδιακό δικαστή, με τους προοδευτικούς δικαστές να εκφράζουν την αντίθεσή τους.
- Η πλήρης διάλυση του υπουργείου απαιτεί την έγκριση του Κογκρέσου, κάτι που καθιστά δύσκολη την ολοκλήρωσή της.
- Η απόφαση έχει σημαντικές συνέπειες για τις ομοσπονδιακές επιχορηγήσεις και τη διαχείριση της παιδείας στις ΗΠΑ.
