Ο σχολιαστής Edward Luce των Financial Times αναλύει τις επιπτώσεις του νέου νομοσχεδίου «μεγάλος και όμορφος νόμος» (BBB) που υπερψηφίστηκε από την Αμερικανική Γερουσία, επισημαίνοντας ότι θα προκαλέσει σοβαρές ζημιές τόσο στην οικονομία όσο και στην πολιτική εικόνα του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ.
Ο Luce τονίζει ότι το νομοσχέδιο θα επιφέρει αναδιανομή πλούτου από τους φτωχότερους στους πλουσιότερους, παραβιάζοντας τις προεκλογικές υποσχέσεις του Τραμπ και ενδέχεται να έχει αρνητικές συνέπειες για το κόμμα του στις επόμενες εκλογές.
Επιπλέον, αναφέρει ότι οι περικοπές σε κοινωνικά προγράμματα θα πλήξουν εκατομμύρια Αμερικανούς, ενώ η αύξηση του δημόσιου χρέους θα μπορούσε να οδηγήσει σε οικονομική κρίση, κάνοντάς το νομοσχέδιο αυτοκαταστροφικό για τον ίδιο τον Πρόεδρο.
Πιο αναλυτικά
Δριμεία επίθεση εναντίον του «μεγάλου και όμορφου νόμου» (ΒΒΒ) τον οποίον ενέκρινε σήμερα η Αμερικανική Γερουσία, αλλά και του «πατέρα» και νονού του, του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος τον εισηγήθηκε και τον ονόμασε «ΒΒΒ» εξαπέλυσε ο σχολιογράφος Edward Luce, των Financial Times, αναλύοντας τις επιπτώσεις του νέου νόμου, στην πολιτική, στην οικονομία των ΗΠΑ και στον ίδιο τον Πρόεδρο Τραμπ.
«Ο νόμος του Τραμπ θα έχει δύο δραματικές επιπτώσεις — μία πολιτική και μία οικονομική. Η πρώτη είναι η ζημιά που θα υποστεί το προφίλ του Τραμπ ως προστάτη της εργατικής τάξης και του κινήματος Maga. Το «BBB» — η δουλική υιοθέτηση από τους Ρεπουμπλικάνους του παρατσουκλιού που έδωσε ο Τραμπ στο νομοσχέδιο — θα επιφέρει μια μεγάλη δημοσιονομική μεταφορά (μεταφορά πλούτου) από τους φτωχότερους Αμερικανούς προς τους πλουσιότερους, σχολιάζει ο Luce, στους Financial Times και συνεχίζει:
«Δεδομένου πόσο κατάφωρα αυτή η ανοδική αναδιανομή παραβιάζει τις προεκλογικές υποσχέσεις του Τραμπ, το κόμμα του θα πληρώσει το τίμημα στην κάλπη. Ορισμένες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι λιγότερο από το 30% των ψηφοφόρων εγκρίνει το BBB. Πρόκειται για ένα ασυνήθιστα υψηλό ποσοστό απόρριψης για ένα νομοσχέδιο-ορόσημο ενός Προέδρου.
Το πιο κοντινό παράλληλο είναι η απόπειρα του Τζορτζ Μπους, το 2005, να ιδιωτικοποιήσει την Κοινωνική Ασφάλιση — ένα ριζοσπαστικό βήμα για το οποίο σχεδόν δεν είχε κάνει προεκλογική εκστρατεία. Το στοίχημα του Μπους του γύρισε μπούμερανγκ. Αν και αναγκάστηκε να αποσύρει το νομοσχέδιο, η «συντριπτική» ήττα του κόμματός του στις ενδιάμεσες εκλογές της επόμενης χρονιάς οφειλόταν εν μέρει σε αυτό.
Ένα άλλο αντίστοιχο παράδειγμα είναι ο Τραμπ το 2017, όταν προσπάθησε να καταργήσει το Obamacare, τη μεταρρύθμιση στην υγεία που είχε μειώσει στο μισό τον αριθμό των ανασφάλιστων Αμερικανών τα προηγούμενα χρόνια. Ο Τραμπ έχασε την ψηφοφορία για την κατάργηση του Obamacare για μία μόλις ψήφο, χάρη στον αείμνηστο Ρεπουμπλικανό γερουσιαστή Τζον Μακέιν. Την επόμενη χρονιά οι Ρεπουμπλικάνοι έχασαν τον έλεγχο του Κογκρέσου.
Σε αντίθεση με τα άλλα δύο νομοσχέδια, που απέτυχαν, το BBB του Τραμπ φαίνεται πιθανό να περάσει (σ.σ. τελικά πέρασε από την Γερουσία) γεγονός που υποδηλώνει ότι οι επιπτώσεις στις ενδιάμεσες εκλογές θα είναι χειρότερες. Κι αυτό λαμβάνοντας υπόψη την ανικανότητα των Δημοκρατικών. Ακόμη και μια αποδιοργανωμένη αντιπολίτευση μπορεί να σκοράρει πολιτικά απέναντι σε ένα κυβερνών κόμμα που έχει χειροτερέψει την οικονομική κατάσταση πολλών ψηφοφόρων.
Το νομοσχέδιο κάνει τη δουλειά της πολιτικής επικοινωνίας για τους Δημοκρατικούς. Επιβάλλει βαθιές περικοπές στο Medicaid για τους φτωχότερους Αμερικανούς, προκειμένου να χρηματοδοτηθούν εν μέρει φορολογικές ελαφρύνσεις για τους πλουσιότερους. Από 11 έως 16 εκατομμύρια άνθρωποι θα χάσουν την ασφάλιση υγείας τους. Εκατομμύρια ακόμη θα χάσουν επιδόματα διατροφής. Το φτωχότερο 10% των Αμερικανών θα θυσιάσει 1.600 δολάρια τον χρόνο, ενώ το πλουσιότερο 0% θα κερδίσει 12.000 δολάρια. Να ένα σύνθημα για τους Δημοκρατικούς: «Ο Τραμπ έκλεψε από τους φτωχούς για να πληρώσει τους πλούσιους». Δεν είναι και τόσο δύσκολο να το καταλάβει κανείς.
Υπάρχει όμως και άλλη ανατροπή — πολλοί από τους πλούσιους επίσης απεχθάνονται το BBB του Τραμπ. Ανάμεσά τους και ο Ίλον Μασκ, άλλοτε στενός φίλος του Τραμπ, ο οποίος λέει ότι το νομοσχέδιο θα βάλει την Αμερική στον δρόμο προς τη «σκλαβιά του χρέους». Ο Τραμπ θα προσθέσει από 3 έως 4 τρισεκατομμύρια δολάρια στο αμερικανικό δημόσιο χρέος μέσα στην επόμενη δεκαετία. Αυτό θα κατατάξει την Αμερική στην κατηγορία της Ιταλίας. Ανεξαρτήτως των λόγων για τους οποίους ο Μασκ αντιτίθεται στο νομοσχέδιο — γιατί κείνος θέλει ακόμη μεγαλύτερες περικοπές στην υγεία — έχει δίκιο για την ανεύθυνη πορεία της χώρας.
Δεν υπάρχει τίποτα το ιδεολογικά «Maga» στο νομοσχέδιο του Τραμπ. Το δημόσιο χρέος των ΗΠΑ έχει υπερδιπλασιαστεί από το 2000, ξεπερνώντας το 120% του ΑΕΠ. Το επόμενο τέταρτο του αιώνα προβλέπεται πολύ ακριβότερο από το προηγούμενο, το οποίο όμως ευνοήθηκε από εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια. Καθώς το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους απορροφά όλο και μεγαλύτερο μέρος του προϋπολογισμού των ΗΠΑ, θα μένουν λιγότερα χρήματα για οτιδήποτε άλλο. Σε αυτό, ο Τραμπ συνεχίζει δεκαετίες ρεπουμπλικανικής παράδοσης. Ο προϋπολογισμός του κλέβει από το μέλλον για να ευνοήσει τους πλούσιους σήμερα.
Το δόλωμα για τους Ρεπουμπλικανούς
Σε οικονομικούς όρους, ο προϋπολογισμός του Τραμπ είναι κλασικό παράδειγμα «δόλωμα και αλλαγή». Υποσχέθηκε στην εργατική τάξη της Αμερικής χαμηλότερες τιμές και αυξανόμενα εισοδήματα και παραδίδει το αντίθετο. Αλλά έχει άλλους τρόπους να κολακεύσει τη βάση του. Ο συνάδελφός μου Μάρτιν Γουλφ το αποκαλεί «πλουτο-λαϊκισμό».
Το BBB του Τραμπ περιλαμβάνει μεγάλη αύξηση του προϋπολογισμού για τη διαβόητη Υπηρεσία Μετανάστευσης και Τελωνείων (ICE) και περισσότερες στρατιωτικές δαπάνες για τα σύνορα ΗΠΑ-Μεξικού. Αναμένονται επιχειρήσεις της ICE με υποστήριξη στρατού, που θα επεκταθούν από το Λος Άντζελες και σε άλλες μεγάλες πόλεις, όπως η Νέα Υόρκη και το Σικάγο.
Ο Τραμπ επίσης ετοιμάζεται για επίθεση κατά της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed). Έχει, μεταφορικά, μια «σφαίρα» με το όνομα του Τζέι Πάουελ (του διοικητή της FED) επάνω της. Η θητεία του διοικητή της Fed λήγει τον Μάιο. Αλλά η ανυπομονησία του Τραμπ σίγουρα δεν θα κρατήσει τόσο. Ο Πάουελ είναι «χαζός άνθρωπος», «ηλίθιος» και «ανόητος», σύμφωνα με τον Τραμπ. Το «έγκλημά» του είναι ότι δεν μειώνει τα επιτόκια εν μέσω ενός εμπορικού πολέμου που έχει προκαλέσει αύξηση του πληθωρισμού. Να περιμένετε ότι ο Τραμπ θα κερδίσει αυτή τη μάχη. Θέλει μια απότομη μείωση στο βασικό επιτόκιο των ΗΠΑ.
Οι Αμερικανοί, πλούσιοι και φτωχοί, αναμένεται να είναι τελικά οι μεγάλοι χαμένοι. Μια αποδυναμωμένη Fed, που θα ενδώσει στην επιθυμία του Τραμπ για εύκολο χρήμα, θα «κάνει ξανά μεγάλο» τον πληθωρισμό. Η πολιτική του BBB είναι αυτοκαταστροφική για τον Τραμπ. Η οικονομική του διάσταση είναι καταστροφική για όλους.