Ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ ζητεί ψήφο εμπιστοσύνης από το κοινοβούλιο, μετά την εκλογική ήττα του υποψηφίου που υποστήριξε για την προεδρία, Ράφαλ Τρασκόφσκι. Ο Κάρολ Ναβρότσκι, υποψήφιος του εθνικιστικού κόμματος Νόμος και Δικαιοσύνη, κέρδισε τις εκλογές με 50,89% και η νίκη του προκαλεί ανησυχίες για την υποστήριξη της Πολωνίας προς την Ουκρανία, καθώς ο νέος πρόεδρος επικρίνει τα σχέδια ένταξής της στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ.
Ο Τουσκ, παρά τις προκλήσεις, δηλώνει αποφασισμένος να συνεχίσει τη διακυβέρνηση και εκφράζει ελπίδες για συνεργασία με τον Ναβρότσκι. Η κατάσταση αυτή μπορεί να φέρει κλυδωνισμούς στην κυβέρνηση και να οδηγήσει σε πρόωρες βουλευτικές εκλογές.
Πιο αναλυτικά
Ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ σκοπεύει να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης από το κοινοβούλιο για την κυβέρνησή του, έπειτα από την εκλογική ήττα του υποψηφίου που είχε στηρίξει για την προεδρία της χώρας, Ράφαλ Τρασκόφσκι, στις εκλογές της Κυριακής.
Σύμφωνα με τα επίσημα αποτελέσματα που δημοσιεύθηκαν χθες, Δευτέρα, ο Κάρολ Ναβρότσκι, που έχει την υποστήριξη του αντιπολιτευόμενου, εθνικιστικού κόμματος Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS), συγκέντρωσε το 50,89% των ψήφων, έναντι 49,11% για τον φιλοευρωπαίο Τρασκόφσκι, στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών.
Πίεση μετά τη νίκη Ναβρότσκι
Η επιτυχία του εθνικιστή υποψηφίου έρχεται σε αντίθεση με τη φιλοευρωπαϊκή δέσμευση της Πολωνίας υπό τον Τουσκ και τη στήριξή της στην Ουκρανία.
Ο επικεφαλής του PiS, Γιάροσλαβ Κατσίνσκι, εκτίμησε ότι το αποτέλεσμα των εκλογών αποτελεί «κόκκινη κάρτα» για την κυβέρνηση και ζήτησε τον σχηματισμό «μη πολιτικής, τεχνοκρατικής κυβέρνησης», την ώρα που οι επόμενες βουλευτικές εκλογές στην Πολωνία είναι προγραμματισμένες για το 2027.
Ο Ντόναλντ Τουσκ ωστόσο υποσχέθηκε να συνεχίσει να κυβερνά τη χώρα.
Ψήφος εμπιστοσύνης
«Η πρώτη δοκιμασία (για την κυβέρνηση) θα είναι η ψήφος εμπιστοσύνης που θα ζητήσω σύντομα από το κοινοβούλιο», δήλωσε ο Τουσκ μιλώντας χθες, Δευτέρα, το βράδυ στην τηλεόραση, χωρίς να διευκρινίσει πότε θα γίνει αυτό.
«Δεν θα σταματήσω ούτε λεπτό ως πρωθυπουργός το έργο μου και την κοινή μας μάχη για την Πολωνία των ονείρων μας (…): ελεύθερη, κυρίαρχη, ασφαλή και ευημερούσα», τόνισε εκφράζοντας την ελπίδα να μπορέσει να συνεργαστεί με τον νεοεκλεγέντα πρόεδρο.
«Θέλω όλοι να δουν, συμπεριλαμβανομένων και των αντιπάλων μας εντός και εκτός της χώρας, ότι είμαστε έτοιμοι γι’ αυτή την κατάσταση, ότι κατανοούμε τη σοβαρότητα της στιγμής, αλλά δεν σκοπεύουμε να υποχωρήσουμε ούτε σπιθαμή», πρόσθεσε.
Η δύναμη της προεδρίας
Στην Πολωνία, ο πρόεδρος έχει πενταετή θητεία και ευρείες εξουσίες, μεταξύ άλλων να εκπροσωπεί τη χώρα στο εξωτερικό, να διαμορφώνει την εξωτερική πολιτική, να διορίζει τον πρωθυπουργό και το υπουργικό συμβούλιο και να είναι ο ανώτατος διοικητής των ενόπλων δυνάμεων σε περίπτωση πολέμου. Μπορεί επίσης να ασκεί βέτο σε νομοσχέδια.
Πολλές μεταρρυθμίσεις που σκόπευε να κάνει ο Τουσκ, πρώην πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που εξελέγη το 2023, έχουν ήδη μπλοκαριστεί λόγω της αντίθεσης του απερχόμενου προέδρου της Πολωνίας Αντρέι Ντούντα.
«Η προεδρία Ναβρότσκι θα είναι μια δύσκολη περίοδος για την κυβέρνηση Τουσκ», εκτίμησε ο αναλυτής Πιοτρ Μπούρας.
Σύμφωνα με τον ίδιο, το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών ενδέχεται να οδηγήσει σε «πρόωρες βουλευτικές εκλογές, ίσως όχι φέτος, αλλά του χρόνου».
Αντιδράσεις για την επικράτηση του εθνικιστή υποψηφίου
Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ συνεχάρη σήμερα την Πολωνία, η οποία επέλεξε «έναν ΝΙΚΗΤΗ», σε ανάρτησή του στο Truth Social, την οποία συνόδευσε με έναν τίτλο αμερικανικού μέσου ενημέρωσης που παρουσιάζει τον Ναβρότσκι ως «σύμμαχο του Τραμπ».
Ο Ναβρότσκι δηλώνει θαυμαστής του Αμερικανού Προέδρου και τον συνάντησε στον Λευκό Οίκο πριν από τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών.
Εξάλλου και ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο, χαρακτήρισε την Πολωνία «υποδειγματικό σύμμαχο» που έχει συνεισφορά «κλειδί στην ενίσχυση του NATO». «Ο πολωνικός λαός μίλησε» και τάχθηκε υπέρ «ισχυρότερων ενόπλων δυνάμεων» και υπέρ της «ασφάλειας των συνόρων», τόνισε ο Ρούμπιο σε ανακοίνωσή του.
Από την πλευρά της η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε στο Χ «πεπεισμένη» ότι θα συνεχιστεί η «πολύ καλή συνεργασία» με τη Βαρσοβία, ενώ ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, εξέφρασε την ανυπομονησία του «να συνεργαστεί» με τον νέο πρόεδρο της Πολωνίας.
Ο Γερμανός πρόεδρος Φρανκ- Βάλτερ Στάινμαϊερ ζήτησε η Πολωνία και η Γερμανία «να συνεργαστούν στενά στη βάση της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου».
Ο εθνικιστής Ούγγρος πρωθυπουργός, Βίκτορ Ορμπάν χαρακτήρισε τη νίκη Ναβρότσκι «φανταστική».
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν κάλεσε τον Ναβρότσκι να συνεχίσει να χτίζει «μια ισχυρή», «ανεξάρτητη» Ευρώπη που «σέβεται το κράτος δικαίου», ενώ η πρόεδρος του Εθνικού Συναγερμού Μαρίν Λεπέν χαρακτήρισε την εκλογή του «καλό νέο» και «αποκήρυξη της ολιγαρχίας των Βρυξελλών».
Η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι συνεχάρη τον νεοεκλεγέντα Πολωνό πρόεδρο και αναφέρθηκε «στις κοινές αξίες» των δύο χωρών.
Σχέσεις Πολωνίας-Ουκρανίας
Η νίκη του Ναβρότσκι ενδέχεται να επηρεάσει αρνητικά τους στενούς δεσμούς της Πολωνίας με την Ουκρανία, καθώς ο νεοεκλεγείς πρόεδρος επικρίνει τα σχέδια ένταξης του Κιέβου στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ και επιθυμεί να περιορίσει τις κοινωνικές παροχές που δίνονται στους Ουκρανούς πρόσφυγες.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε ότι ελπίζει «να συνεχιστεί η εποικοδομητική συνεργασία με την Πολωνία και τον πρόεδρο Ναβρότσκι προσωπικά», σε ανάρτησή του στο Χ.
Η Πολωνία διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη διεθνή διπλωματία αναφορικά με την Ουκρανία. Τα περισσότερα δυτικά όπλα και βοήθεια με προορισμό το Κίεβο περνούν από το έδαφός της.
Λίγες ώρες πριν από την ολοκλήρωση της προεκλογικής του εκστρατείας, ο Ναβρότσκι κατέθεσε λουλούδια στο μνημείο που είναι αφιερωμένο στους Πολωνούς που σκοτώθηκαν από Ουκρανούς εθνικιστές στη διάρκεια του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου. «Ήταν μια γενοκτονία που διαπράχθηκε εις βάρος του πολωνικού λαού», τόνισε.
Ο ηγέτης της πολωνικής ακροδεξιάς, Σλάβομιρ Μέντζεν, χαιρέτισε τη νίκη του Ναβρότσκι υπογραμμίζοντας ότι οι ψηφοφόροι του κόμματός του, της Συνομοσπονδίας, που τον ψήφισαν στον δεύτερο γύρο αναμένουν «να μην βάλει τα συμφέροντα της Ουκρανίας στο ίδιο επίπεδο με τα δικά μας».
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ