Μια νέα –και αμφιλεγόμενη– επίθεση εξαπέλυσε ο Ντόναλντ Τραμπ, αυτή τη φορά κατά της παγκόσμιας κινηματογραφικής βιομηχανίας. Με μια αιφνιδιαστική ανάρτηση στην πλατφόρμα Truth Social, ο Αμερικανός Πρόεδρος δήλωσε πως «εξουσιοδοτεί» τον Αντιπρόσωπο Εμπορικών Σχέσεων των ΗΠΑ για την επιβολή δασμού 100% σε όλες τις ξένες ταινίες, προκαλώντας πανικό στον αμερικανικό και διεθνή κινηματογραφικό χώρο.

«Η κινηματογραφική βιομηχανία στην Αμερική πεθαίνει με πολύ γρήγορους ρυθμούς», έγραψε την Κυριακή το βράδυ ο Τραμπ.

«Άλλες χώρες προσφέρουν κάθε είδους κίνητρα για να τραβήξουν τους σκηνοθέτες και τα στούντιό μας μακριά από τις ΗΠΑ. Το Χόλιγουντ και πολλές άλλες περιοχές εντός των Ηνωμένων Πολιτειών καταστρέφονται. Πρόκειται για μια συντονισμένη προσπάθεια από άλλα Έθνη και, επομένως, για μια απειλή εθνικής ασφάλειας. Είναι, εκτός όλων των άλλων, μήνυμα και προπαγάνδα! Γι’ αυτό εξουσιοδοτώ το υπουργείο Εμπορίου και τον Εμπορικό Αντιπρόσωπο των ΗΠΑ να ξεκινήσουν άμεσα τη διαδικασία για την επιβολή δασμού 100% σε κάθε ταινία που εισέρχεται στη χώρα μας και έχει παραχθεί σε ξένη χώρα. Θέλουμε οι ταινίες να γυρίζονται στην Αμερική, ξανά!», έγραψε χαρακτηριστικά, εξηγώντας την απόφασή του.

Η αντίδραση από την κυβέρνηση Τραμπ ήταν άμεση αλλά ασαφής. Ο υπουργός Εμπορίου, Χάουαρντ Λάτνικ σχολίασε στην πλατφόρμα Χ: «Το αναλαμβάνουμε εμείς».

We’re on it. https://t.co/r5zCLxZrem

— Howard Lutnick (@howardlutnick) May 4, 2025

Ωστόσο, όπως επισημαίνουν ειδικοί στο περιοδικό TIME και στην ιστοσελίδα Deadline, παραμένει ασαφές πώς θα μπορούσε να εφαρμοστεί μια τέτοια πολιτική και ποιος θα επιβάλλει τους δασμούς.

Αναστάτωση και σοκ στην παγκόσμια βιομηχανία

Η απειλή –αν και ακόμα βρίσκεται σε εμβρυακό στάδιο και στερείται λεπτομερειών– έχει ήδη προκαλέσει σοβαρούς κραδασμούς στη βιομηχανία.

«Τι βόμβα», δήλωσε λιτά στο Deadline ένας Γερμανός παραγωγός και διανομέας ταινιών.

Ένας άλλος παραγωγός, από το Ηνωμένο Βασίλειο, τόνισε: «Είναι παρανοϊκό. Δηλαδή οι αμερικανικές εταιρείες μπορούν να κάνουν μόνο αμερικανικές ταινίες; Ο Τζέιμς Κάμερον δεν μπορεί να γυρίσει το “Avatar” στο εξωτερικό; Ποιος πληρώνει τον δασμό; Αν είναι οι ανεξάρτητοι διανομείς, τότε όλοι θα κλείσουμε».

«Δεν μπορείς να επιβάλλεις στους καλλιτέχνες ποιες ιστορίες θα πουν», πρόσθεσε.

Τι μπορεί να συμβεί με τις streaming πλατφόρμες;

«Αυτό επηρεάζει σε τεράστιο βαθμό και τις πλατφόρμες streaming, των οποίων το μοντέλο βασίζεται στο να παράγουν τοπικά και να εκμεταλλεύονται παγκοσμίως, περιλαμβανομένης της αμερικανικής αγοράς», εξήγησε ένας βετεράνος διανόμεας ταινίων .

«Θα δούμε στην Αμερική ποτέ ξανά παραγωγές γυρισμένες στο εξωτερικό; Θα αφαιρεθούν από τις streaming υπηρεσίες;» αναρωτήθηκε στη συνέχεια.

Το Χόλιγουντ σιωπά

Όπως σημειώνει το Deadline, όλα τα μεγάλα στούντιο γυρίζουν ταινίες στο εξωτερικό – από το «Avatar» έως το «Mission Impossible» και το «James Bond».

Παρά ταύτα, η Ένωση Κινηματογραφικών Παραγωγών της Αμερικής (MPA) δεν έχει ακόμα εκδώσει ανακοίνωση.

Πολλοί στο Χόλιγουντ πλέον αποφεύγουν πλέον να επικρίνουν δημόσια τον Τραμπ, άλλοι έχουν μετακινηθεί σε άλλες χώρες, ενώ μάλιστα κάποιοι έχουν έρθει πιο κοντά του.

Όπως επισημαίνει ένα κορυφαίο στέλεχος της αμερικανικής διανομής ταινιών, η τακτική του Τραμπ, πριν διαπραγματευτεί το οτιδήποτε, είναι να προκαλεί σύγχυση, άγχος και απόσπαση προσοχής.

«Δεν βλέπω άλλον στόχο πέρα από τη σύγχυση και τον αντιπερισπασμό. Ας ελπίσουμε ότι αυτό θα επισπεύσει επιτέλους τις απελπιστικά αναγκαίες αυξήσεις στα φορολογικά κίνητρα των πολιτειών των ΗΠΑ, να εφαρμοστούν το συντομότερο δυνατό».

«Θα καταστρέψει την ίδια την αμερικανική βιομηχανία»

Ένας βετεράνος της κινηματογραφικής βιομηχανίας, στη διανομή γαλλικών ταινίων, ανέφερε: «Θα καταστρέψει πιο γρήγορα την αμερικανική βιομηχανία, καθώς θα αυξήσει το κόστος των αμερικανικών ταινιών, που ήδη δεν πουλάνε καλά διεθνώς. Το να δημιουργούσε κίνητρα για γυρίσματα στις ΗΠΑ θα ήταν εξυπνότερο, αλλά δεν είμαι σίγουρος πως διαθέτει τόση εξυπνάδα».

«Όσοι χαίρονται γιατί πιστεύουν ότι αυτό θα φέρει δουλειές στις ΗΠΑ, δεν έχουν καταλάβει καθόλου τι συνέπειες θα έχει», προειδοποίησε ένας άλλος από τη βιομηχανία του κινηματογράφου, μιλώντας στο Deadline.

«Θα καταστήσει τις μικρές και μεσαίες παραγωγές εντελώς αδύνατες, καταστρέφοντας χιλιάδες θέσεις εργασίας – από βοηθούς παραγωγής μέχρι σεναριογράφους και μοντέρ. Επιπλέον, θα μειώσει την ποσότητα των μεγάλων παραγωγών, γιατί τα στούντιο δεν θα μπορούν να αντέξουν το κόστος», εξήγησε.

Η Ένωση Παραγωγών Αυστραλίας (Screen Producers Australia) δημοσίευσε στην ιστοσελίδα της δήλωση του CEO, Μάθιου Ντίνερ: «Σε αυτό το στάδιο, δεν είναι ξεκάθαρο τι σημαίνει πρακτικά αυτή η ανακοίνωση ή πώς θα εφαρμοστεί. Υπάρχουν πολλά άγνωστα για τη βιομηχανία μας, αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία πως θα προκαλέσει παγκόσμιους κραδασμούς. Για τη βιομηχανία της Αυστραλίας, τονίζει την ανάγκη για άμεση ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής ώστε να αντέξει τέτοια παγκόσμια σοκ».

«Δεν έχει την εξουσία»

Το γραφείο του κυβερνήτη της Καλιφόρνια, Γκάβιν Νιούσομ, έσπευσε να απαντήσει στην ανακοίνωση Τραμπ, με δήλωση του Μπομπ Σαλαντέι, ανώτερου συμβούλου επικοινωνίας.

«Πιστεύουμε πως δεν έχει την εξουσία να επιβάλει δασμούς βάσει του Νόμου για Διεθνείς Οικονομικές Καταστάσεις Έκτακτης Ανάγκης, καθώς οι δασμοί δεν περιλαμβάνονται ως προβλεπόμενο μέτρο στο συγκεκριμένο νόμο».

Η απόφαση αυτή του Αμερικανού Προέδρου φαίνεται να σχετίζεται με τις επαφές του ηθοποιού Τζον Βόιτ –που έχει ρόλο «ειδικού πρέσβη» του Τραμπ στο Χόλιγουντ– με σωματεία και στούντιο τις τελευταίες εβδομάδες.

Παράλληλα, πιθανότατα συνδέεται και με την πρόσφατη απόφαση της Κινεζικής Κρατικής Διοίκησης Κινηματογράφου να «μειώσει μετρίως τον αριθμό των αμερικανικών ταινιών που εισάγονται», ως αντίδραση στους δασμούς 145% που είχε επιβάλει ο Τραμπ στην Κίνα.

«Δεν βγάζει κανένα απολύτως νόημα» – Τι λένε οι ειδικοί

«Ξέρω πως δεν είναι δουλειά της κυβέρνησης ή του Προέδρου να καταλαβαίνουν πώς φτιάχνονται οι ταινίες, αλλά αν καταλάβεις πόσο πολύπλοκη και διασυνδεδεμένη είναι η παγκόσμια αγορά κινηματογράφου –τόσο στην παραγωγή όσο και στη διανομή– αυτό είναι καταστροφικό και δεν βγάζει κανένα απολύτως νόημα», δήλωσε στο περιοδικό TIME η σύμβουλος ψυχαγωγίας Κάθριν Άρνολντ.

Ο καθηγητής στο UCLA, Τομ Νούναν, πρόσθεσε: «Η θεωρία πάνω στην οποία φαίνεται να βασίζεται η κυβέρνηση Τραμπ είναι ότι, αν καταστήσεις λιγότερο ελκυστική την ξένη παραγωγή για οποιοδήποτε αμερικανικό κλάδο, θα οδηγήσεις σε αύξηση της εγχώριας παραγωγής. Έτσι, αν μπουν δασμοί σε κάθε τι ξένο, θα πρέπει υποτίθεται να ενισχυθεί η εγχώρια παραγωγή».

Ωστόσο, σύμφωνα με τον ίδιο, «Αν γίνει οικονομικά απαγορευτικό να παραχθούν ή να αγοραστούν ταινίες ή σειρές από το εξωτερικό, τότε –κατά την κυβέρνηση– η ξένη παραγωγή θα επιστρέψει στις ΗΠΑ. Αυτή είναι μάλλον η λογική τους, αλλά δεν είναι όλα άσπρο-μαύρο».

Όπως εξηγούν οι ειδικοί στο TIME, η πρόταση Τραμπ είναι εκτός οικονομικής λογικής. Οι δασμοί χρησιμοποιούνται σε υλικά αγαθά, ενώ οι ταινίες είναι πνευματική ιδιοκτησία και μέρος του διεθνούς εμπορίου υπηρεσιών, τομέας στον οποίο οι ΗΠΑ είναι ξεκάθαρος εξαγωγέας.

«Έχουμε πολύ περισσότερα να χάσουμε παρά να κερδίσουμε», δήλωσε στο Reuters ο οικονομικός σύμβουλος του Κέντρου Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών (CSIS) και πρώην πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικού Εμπορίου, Ουίλιαμ Ράινς, καθώς υπάρχει ο κίνδυνος να επιβληθούν αντίποινα από άλλες χώρες, στις εισαγωγές αμερικανικών ταινιών.