Η Συρία βιώνει ίσως το χειρότερο κύμα βίας εδώ και 13 χρόνια, από την έναρξη του εμφυλίου πολέμου, καθώς η ενέδρα που έστησαν την Πέμπτη πιστοί μαχητές στον έκπτωτο ηγέτη Μπασάρ αλ Άσαντ σε μια περίπολο των συριακών δυνάμεων ασφαλείας, κοντά στη Λαττάκεια, προκάλεσε ντόμινο αιματηρών συγκρούσεων, με τον απολογισμό των νεκρών να ξεπερνά τους 1.300 μέσα σε τέσσερις ημέρες.

Το νέο αυτό κύμα εχθροπραξιών ανοίγει ξανά τις πληγές του 13ετούς εμφυλίου πολέμου, σε μια ήδη αποσταθεροποιημένη χώρα.

Οι συγκρούσεις

Η αντεπίθεση των δυνάμεων ασφαλείας εναντίον των ανταρτών που παραμένουν πιστοί στον Άσαντ προκάλεσε χάος σε πόλεις και χωριά της κυρίως αλαουιτικής παράκτιας κοινότητας.

Οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων ανέφεραν δεκάδες εκτελέσεις, καθώς σουνίτες μαχητές στοχοποίησαν μέλη της αλαουιτικής μειονότητας, ανεξαρτήτως της συμμετοχής τους στην εξέγερση.

Πηγή ασφαλείας στη Συρία δήλωσε ότι οι μάχες έχουν μειωθεί γύρω από τη Λατάκεια, την Τζάμπλα και τη Μπάνιας, ενώ οι δυνάμεις ασφαλείας ερευνούν τις γύρω ορεινές περιοχές, όπου υπολογίζεται ότι κρύβονται περίπου 5.000 αντάρτες υπέρ του Άσαντ.

Οι γεωπολιτικές διαστάσεις

Μετά την ανατροπή του Άσαντ, οι υποστηριζόμενες από την Τουρκία δυνάμεις έχουν συγκρουστεί με τις κουρδικές πολιτοφυλακές που ελέγχουν μεγάλο μέρος της βορειοανατολικής Συρίας.

Παράλληλα, το Ισραήλ έχει εξαπολύσει επιθέσεις σε στρατιωτικούς στόχους στη χώρα και, σύμφωνα με πηγές του Reuters, πιέζει τις ΗΠΑ να διατηρήσουν τη Συρία αποδυναμωμένη.

Ο Αλ Σάρα προσπαθεί να ελέγξει την κρίση

Ο τωρινός de facto ηγέτης της Συρίας, Αχμέντ αλ Σάρα,  ο οποίος έχει υποσχεθεί για ένα συμπεριληπτικό μοντέλο εξουσίας, δεσμεύτηκε την Κυριακή να τιμωρήσει όσους ευθύνονται για τις βιαιότητες, τονίζοντας ότι η κυβέρνησή του δεν θα ανεχθεί όσους υπερβαίνουν την εξουσία τους.

Σε τηλεοπτικό του διάγγελμα, ο Αλ Σάρα κατηγόρησε τους πιστούς του Άσαντ και αδιευκρίνιστες ξένες δυνάμεις ότι προσπαθούν να προκαλέσουν νέα αναταραχή.

«Σήμερα, καθώς βρισκόμαστε σε αυτή την κρίσιμη στιγμή, αντιμετωπίζουμε έναν νέο κίνδυνο – απόπειρες από κατάλοιπα του παλιού καθεστώτος και τους ξένους υποστηρικτές τους να πυροδοτήσουν νέα αναταραχή και να σύρουν τη χώρα μας σε έναν νέο εμφύλιο πόλεμο, επιδιώκοντας να τη διαμελίσουν και να καταστρέψουν την ενότητά της», δήλωσε.

Το γραφείο του Σάρα ανακοίνωσε τη δημιουργία ανεξάρτητης επιτροπής για τη διερεύνηση των συγκρούσεων και των εκτελέσεων από όλες τις πλευρές.

«Θα καταστήσουμε υπεύθυνο, με πλήρη αποφασιστικότητα, όποιον εμπλέκεται στη δολοφονία αμάχων, όποιον κακομεταχειρίζεται πολίτες, όποιον υπερβαίνει την εξουσία του κράτους ή εκμεταλλεύεται την ισχύ του για προσωπικό όφελος. Κανείς δεν θα είναι υπεράνω του νόμου», πρόσθεσε.

Η απαρχή της βίας

Η ένταση είχε κλιμακωθεί από την ανατροπή του Άσαντ, καθώς πολλοί Αλαουίτες -η μειονότητα που κυβερνούσε τη Συρία για περισσότερα από 50 χρόνια υπό τη δυναστεία Άσαντ- βρέθηκαν στο στόχαστρο.

Οι ένοπλοι πιστοί στον Άσαντ επιτέθηκαν σε κυβερνητικές δυνάμεις ασφαλείας και κατέλαβαν την πόλη Κανταχά, γενέτειρα του Άσαντ, προτού η Δαμασκός στείλει εκεί δυνάμεις ασφαλείας.

Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Άμυνας, συνταγματάρχης Χασάν Αμπντέλ-Γκάνι, δήλωσε την Κυριακή πως «Οι δυνάμεις ασφαλείας αποκατέστησαν τον έλεγχο στην περιοχή και θα συνεχίσουν να καταδιώκουν τους ηγέτες της εξεγερμένης ανταρσίας».

Ποιοι είναι οι νεκροί

Οι περισσότεροι από τους νεκρούς φαίνεται να είναι μέλη της κοινότητας Αλαουιτών, που κατοικεί κυρίως στις παράκτιες επαρχίες Λατάκειας και Ταρτούς.

Οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων εκτιμούν ότι εκατοντάδες άμαχοι σκοτώθηκαν.

Οι Αλαουίτες, που αποτελούν παρακλάδι του σιιτικού Ισλάμ, αποτελούσαν τη βάση εξουσίας του καθεστώτος Άσαντ σε μια χώρα με σουνιτική πλειοψηφία.

Κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου, οι Αλαουίτες θεωρήθηκαν από τους αντιπάλους του Άσαντ ως σύμμαχοι όχι μόνο του ίδιου, αλλά και των βασικών υποστηρικτών του, της Ρωσίας και του Ιράν.

Προς το παρόν, λίγα είναι γνωστά για την αλαουιτική «εξέγερση», που φαίνεται να αποτελείται από κατάλοιπα των στρατιωτικών και μυστικών υπηρεσιών του Άσαντ, καθώς και από άγνωστους ξένους υποστηρικτές τους.

Μπορεί η Δαμασκός να αποκαταστήσει την ηρεμία;

Η Δαμασκός δυσκολεύεται να συμφιλιωθεί τόσο με τους σκεπτικιστές του ισλαμιστικού καθεστώτος όσο και με τις κουρδικές αρχές στα βορειοανατολικά και τη μειονότητα των Δρούζων στα νότια.

Ο Αλ Σάρα έχει απευθυνθεί σε ΗΠΑ και Ευρώπη, ζητώντας την άρση των κυρώσεων για να αποκατασταθεί η οικονομία της χώρας. Όμως, η Δύση ανησυχεί ότι η άρση των περιορισμών, χωρίς μια πραγματική και συμπεριληπτική πολιτική μετάβαση, θα επιτρέψει την επιστροφή στον αυταρχισμό.

Το Σαββατοκύριακο, ο Σάρα κάλεσε σε διεθνή υποστήριξη και δεσμεύτηκε για λογοδοσία όσων βλάπτουν αμάχους ή κακομεταχειρίζονται κρατουμένους.

Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, ανέφερε πως «Οι Ηνωμένες Πολιτείες στέκονται στο πλευρό των θρησκευτικών και εθνοτικών μειονοτήτων της Συρίας, συμπεριλαμβανομένων των Χριστιανών, των Δρούζων, των Αλαουιτών και των Κούρδων».

Ο ΟΗΕ ανακοίνωσε ότι ΗΠΑ και Ρωσία ζήτησαν έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας τη Δευτέρα, για να συζητήσουν την κλιμάκωση της βίας στη Συρία.