Το άρθρο εξετάζει την ιστορία της θανατικής ποινής στην Ελλάδα, εστιάζοντας στις περιπτώσεις όπου η ποινή «Εις θάνατον» δεν εκτελέστηκε.
Η τελευταία εκτέλεση πραγματοποιήθηκε το 1972 με τον Βασίλη Λυμπέρη, ενώ δεκάδες άλλοι εκτελέστηκαν μεταπολεμικά, αν και τα ονόματά τους έχουν ξεχαστεί.
Παρά την οργή του κοινού και τις δικαστικές αποφάσεις, πολλές θανατικές ποινές μετατράπηκαν σε ισόβια κάθειρξη, όπως συνέβη με τους πρωταίτιους της χούντας και άλλους διαβόητους εγκληματίες.
Το άρθρο αναδεικνύει την αντίθεση μεταξύ της δικαστικής απόφασης και της τελικής εκτέλεσης της ποινής, υπογραμμίζοντας την πολυπλοκότητα και τις ηθικές προκλήσεις που συνοδεύουν τη θανατική ποινή.
Πιο αναλυτικά
Η τελευταία εκτέλεση θανατικής ποινής στην Ελλάδα πραγματοποιήθηκε το 1972, όταν ο Βασίλης Λυμπέρης καταδικάστηκε για τη φρικτή δολοφονία της οικογένειάς του, την οποία έκαψε ζωντανή στο σπίτι τους στα Βριλήσσια.
Ωστόσο, πέρα από αυτή την υπόθεση που είναι ευρέως γνωστή, δεκάδες άλλοι άνθρωποι εκτελέστηκαν μεταπολεμικά στη χώρα, αν και τα ονόματά τους έχουν ξεχαστεί από την κοινή γνώμη – εκτός φυσικά από τις οικογένειές τους και τις οικογένειες των θυμάτων τους. Συχνά, η αναπαράσταση των εγκλημάτων τους ξεσήκωνε την οργή του κόσμου, που ζητούσε την επιβολή της θανατικής ποινής.
Ακολουθούν μερικά από τα άτομα που οδηγήθηκαν στο εκτελεστικό απόσπασμα και οι κατηγορίες που τους βάρυναν:
Για ανθρωποκτονία καταδικάστηκαν και εκτελέστηκαν οι: Β. Χατζηαργυρίου, Αθανασία Αγγελινού, Ευστ. Ζουρνατζής, Αλεξάνδρα Μέρδη, Γ. Χόρδης, Π. Τζήμας, Αικατερίνη Δημητρέα, Β. Ζαχαρίας, Σπ. Καρέλης, Παν. Μπάκας, Γ. Λέφας, Σταυρούλα Γκουβούση, Δ. Γκουβούσης, Χαρ. Κουοτένης, Ι. Γιαννάκος, Σπ. Χόντζας, Δ. Κίκας, Στ. Νταρτάνης, Απ. Φρατζής, Ι. Μπότσικας, Χαρ. Βίρλιος, Γ. Βαγγελής, Αθ. Φούκης, Ι. Χαχούλης, Δ. Γιακουμάκης, Π. Σπυριδάκης, Χέρμαν Ντουφτ – Χανς Μπασενάουερ, Ν. Θεολογίτης, Απ. Κυπαρισσόπουλος, και Αλκ. Κουνολάκης.
Για ληστεία μετά φόνου οδηγήθηκαν στην εκτέλεση οι Παν. Λ. Κυριακάκης, Σωτ. Β. Κατόπης, Λ. Ε. Καλογιάννης, Λ. Μ. Μπατσάκης, Αρ. Χ. Παγκρατίδης, ενώ για ανθρωποκτονία και απόπειρα βιασμού εκτελέστηκε ο Γ. Χ. Κασόλας.
Ο Λυμπέρης εμφανίστηκε στη δίκη του με σημάδια από τα εγκαύματα της πυρκαγιάς που είχε προκαλέσει ο ίδιος.
Αξίζει να σημειωθεί ότι αν και πολλές φορές οι δικαστικές αίθουσες αντηχούσαν το «Εις θάνατον», η ποινή δεν εκτελούνταν πάντα.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι πρωταίτιοι της χούντας, Γεώργιος Παπαδόπουλος, Στυλιανός Παττακός και Νικόλαος Μακαρέζος, των οποίων η θανατική ποινή μετατράπηκε σε ισόβια κάθειρξη.
Παρόμοια, η «εσχάτη των ποινών» δεν εφαρμόστηκε ποτέ στις περιπτώσεις του Νίκου Κοεμτζή, που δολοφόνησε τρεις αστυνομικούς σε νυχτερινό κέντρο, του Ηλία Σούλη, που σκότωσε τον σύζυγο της ερωμένης του, του Παναγιώτη Λινάρδου, που έκαψε το πτώμα της συζύγου του σε κλίβανο, και του διαβόητου «δράκου» Κυριάκου Παπαχρόνη, ο οποίος βίαζε και δολοφονούσε γυναίκες επειδή, όπως είχε δηλώσει, τον εξίταρε ο ήχος των τακουνιών τους.
Μάλιστα, ο Παπαχρόνης, όταν άκουσε πως η διπλή θανατική ποινή του μετατράπηκε σε ισόβια, αντέδρασε οργισμένος μέσα στη δικαστική αίθουσα, φωνάζοντας: «Ευχαριστώ! Τι βάζετε τέτοιες ποινές; Τόσα χρόνια θα ζήσουμε. Στείλτε με στο απόσπασμα γιατί αν βγω έξω, πάλι τα ίδια θα κάνω».
