Το άρθρο εξετάζει την ιστορία της θέρμανσης, ξεκινώντας από τις αρχαίες μεθόδους των Μινωιτών και των Ρωμαίων, που χρησιμοποιούσαν ενδοδαπέδια θέρμανση και το «υπόκαυστον» αντίστοιχα.
Οι Μινωίτες είχαν σωλήνες κάτω από το δάπεδο για ζεστό νερό, ενώ οι Ρωμαίοι έστελναν ζεστό αέρα μέσω αγωγών στους τοίχους. Οι Βυζαντινοί χρησιμοποίησαν τα «πυριατήρια» για τα λουτρά τους.
Η σύγχρονη κεντρική θέρμανση αναπτύχθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα, με την ευρεία χρήση πετρελαίου και ηλεκτρισμού, ενώ το πρώτο δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για πετρελαιοκαυστήρα εκδόθηκε το 1885.
Η κεντρική θέρμανση με πετρέλαιο έγινε κοινή από το 1930, μετά την εφεύρεση του θερμοστάτη, ενώ νωρίτερα χρησιμοποιούνταν ηλεκτρικές θερμάστρες.
Πιο αναλυτικά
Από το 7000 π.Χ. έκτιζαν κυλινδρικά σπίτια με επίπεδες ή θολωτές στέγες, στις κορφές των οποίων υπήρχε άνοιγμα.
Στο δάπεδο, ακριβώς κάτω από το άνοιγμα, υπήρχε η εστία.
Τα σπίτια αυτά δεν είχαν εσωτερικούς τοίχους και έτσι η όποια θερμότητα από την κεντρική εστία, μεταδιδόταν σε ολόκληρο το κτίσμα. Όσο κι αν φαίνεται περίεργο, η ενδοδαπέδια κεντρική θέρμανση εφευρέθηκε πριν από το καλοριφέρ.
Η πρώτη είναι ανακάλυψη των Μινωιτών, το δεύτερο των Ρωμαίων….Στα βασιλικά δωμάτια της Κνωσού, κάτω από το δάπεδο, υπήρχαν σωλήνες, μέσα από τις οποίες περνούσε ζεστό νερό και ζέσταινε τους χώρους.
Την πανάρχαια πόλη ξέθαψε στα 1900 ο Εβανς κι αυτό σημαίνει ότι δεν ήξερε τις εκεί επιδόσεις ο Σουηδός Μ. Τρίβαλντ, που το 1716 λάνσαρε την ενδοδαπέδια θέρμανση, σε μορφή περίπου όπως είναι σήμερα.
Οι Ρωμαίοι
Ούτε οι πλούσιοι Ρωμαίοι γνώριζαν την ενδοδαπέδια θέρμανση. Αυτοί χρησιμοποιούσαν το «υπόκαυστον»:
Άναβαν στα υπόγειά τους φωτιά και με ανοιχτούς αγωγούς που περνούσαν μέσα από τους τοίχους, έστελναν ζεστό αέρα και θέρμαιναν τους χώρους.
Οι Βυζαντινοί χρησιμοποιούσαν τα «πυριατήρια», για να θερμαίνουν τα λουτρά των παλατιών τους.
Η σύγχρονη κεντρική θέρμανση έπρεπε να περιμένει ως τα τέλη του 19ου αιώνα, όταν πια το πετρέλαιο και ο ηλεκτρισμός βρίσκονταν σε κοινή χρήση.
Το πρώτο δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για πετρελαιοκαυστήρα δόθηκε μόλις το 1885 αλλά η βασισμένη στο πετρέλαιο κεντρική θέρμανση ξεκίνησε να υιοθετείται από το 1930 κι έπειτα.
Είχε προηγηθεί η εφεύρεση του θερμοστάτη. Νωρίτερα, τα σπίτια θερμαίνονταν με την ηλεκτρική θερμάστρα, εφεύρεση του Αμερικανού Γουίλ Χανταγουέι.
Συνοπτικά
- Οι Μινωίτες και οι Ρωμαίοι ανέπτυξαν αρχαίες μεθόδους ενδοδαπέδιας θέρμανσης με σωλήνες και αγωγούς ζεστού αέρα αντίστοιχα.
- Οι Βυζαντινοί χρησιμοποίησαν τα «πυριατήρια» για θέρμανση λουτρών, ενώ η σύγχρονη κεντρική θέρμανση αναπτύχθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα.
- Το πρώτο δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για πετρελαιοκαυστήρα εκδόθηκε το 1885, με την κεντρική θέρμανση με πετρέλαιο να καθίσταται κοινή από το 1930.
- Πριν την υιοθέτηση πετρελαίου, χρησιμοποιούνταν ηλεκτρικές θερμάστρες, με την ενδοδαπέδια θέρμανση να προηγείται του καλοριφέρ.