Στη νότια Εύβοια, ανάμεσα στην Κάρυστο και τα Στύρα, απλώνονται τα «Δρακόσπιτα».

Πρόκειται για 25 πέτρινα μνημεία που μοιάζουν να ξεπήδησαν από άλλον κόσμο. Είναι χτισμένα σε κορυφές και απόκρημνες πλαγιές, με τεράστιους ογκόλιθους που ζυγίζουν τόνους, χωρίς θεμέλια, χωρίς παράθυρα, με μια αρχιτεκτονική που ακόμη και σήμερα προκαλεί δέος. Και το πιο εντυπωσιακό; Κανείς δεν ξέρει με βεβαιότητα ποιος τα κατασκεύασε, πότε και για ποιο σκοπό.

Το όνομά τους δεν είναι τυχαίο. Οι ντόπιοι, ανήμποροι να εξηγήσουν πώς άνθρωποι της αρχαιότητας μετέφεραν και τοποθέτησαν πέτρες βάρους 10 τόνων σε τόσο δυσπρόσιτες περιοχές, μίλησαν για δράκους – πλάσματα με υπερφυσικές δυνάμεις που «έχτισαν» αυτά τα πέτρινα κάστρα. Οι θρύλοι έδωσαν στα κτίσματα μυθικές διαστάσεις, τυλίγοντάς τα με ένα πέπλο μαγείας που δεν έχει ξεθωριάσει στο πέρασμα των αιώνων.

Το πιο ξακουστό από όλα βρίσκεται στην κορυφή του όρους Όχη. Με τοίχους πάχους 1,5 μέτρου και εσωτερικές διαστάσεις περίπου 5 x 10 μέτρα, δεσπόζει σαν αίνιγμα στο τοπίο. Στη στέγη του δεσπόζει μια τεράστια πλάκα βάρους 10 τόνων, που ακόμη και σήμερα προβληματίζει τους αρχαιολόγους: πώς μετακινήθηκε και πώς τοποθετήθηκε χωρίς σύγχρονα μέσα;

Οι θεωρίες για τη χρήση των Δρακόσπιτων ποικίλλουν:

• Ιερά αφιερωμένα στη Ήρα ή τον Δία.
• Αστεροσκοπεία, με κατεύθυνση που συνδέεται με τον αστέρα Σείριο γύρω στο 1105 π.Χ.
• Γεωργικές αποθήκες, στρατιωτικά φυλάκια ή καταφύγια.
• Εγκαταστάσεις σχετικές με τα λατομεία της περιοχής.

Αρχιτέκτονες και ερευνητές όπως οι Reber, Carpenter και Boyd τονίζουν ότι τα Δρακόσπιτα αποτελούν μοναδικό δείγμα αρχαίας στατικής, με τεχνολογίες χωρίς τσιμέντο αλλά με ακρίβεια που θα ζήλευαν ακόμη και οι σύγχρονοι μηχανικοί. Το εκφορικό σύστημα της στέγης – πλάκες σχιστόλιθου που συγκλίνουν σταδιακά – δείχνει έναν πολιτισμό με προχωρημένη τεχνογνωσία.

Τα Δρακόσπιτα της Εύβοιας παραμένουν ένα από τα μεγαλύτερα αρχαιολογικά μυστήρια της Ελλάδας.