Πολλές αρχαίες ξύλινες κατασκευές έχουν χαθεί στο πέρασμα του χρόνου, καθώς το ξύλο δυστυχώς αποσυντίθεται γρήγορα. Ωστόσο, το νερό μπορεί να λειτουργήσει ως χρονοκάψουλα — σε απόλυτα αναερόβιους υγροτόπους ή υποβρύχιες συνθήκες, το ξύλο μπορεί να επιβιώσει για αιώνες. Και πρόσφατα, αρχαιολόγοι από το Πανεπιστήμιο Νικόλαος Κοπέρνικος (NCU) ανακάλυψαν ένα εντυπωσιακό παράδειγμα αυτής της διατήρησης — μια ξύλινη πρόσοψη 1.000 ετών κατά τη διάρκεια μιας υποβρύχιας ερευνητικής αποστολής.

Το 2024, επιστήμονες από το Κέντρο Υποβρύχιας Αρχαιολογίας του Εθνικού Κοινοτικού Κολλεγίου (NCU) και το Μουσείο των Πρώτων Πιάστ στη Λέντνιτσα βρήκαν το πρόσωπο βυθισμένο στη λίμνη Λέντνιτσα της Πολωνίας. Η ομάδα παρουσίασε πρόσφατα τα ευρήματά της σε συνέντευξη Τύπου.

Το πρόσωπο ήταν σκαλισμένο σε μια ξύλινη δοκό. Σύμφωνα με δελτίο τύπου του Εθνικού Κολλεγίου Μνήμης (NCU), το σκάλισμα είχε ύψος 12 εκατοστά και πλάτος 9 εκατοστά, και διαθέτει περίπλοκες λεπτομέρειες, όπως ρεαλιστικά μάτια , μύτη, στόμα και οβάλ κεφάλι. Το ξύλο έφερε επίσης τον αριθμό 353.

Οι ειδικοί εκτιμούν ότι το δέντρο από το οποίο σκαλίστηκε το πρόσωπο (και η δοκός) έπεσε το έτος 967, πράγμα που σημαίνει ότι το σκάλισμα πιθανότατα υπάρχει για πάνω από μια χιλιετία. Αυτό συνέβη περίπου την ίδια εποχή που βαφτίστηκε ο ιδρυτής του πολωνικού κράτους, Μιέσκο Α΄ , και η Πολωνία εισήλθε σε κατάσταση χριστιανικής αφομοίωσης.

Αυτό δεν είναι το πρώτο πρόσωπο αυτού του είδους που ανακαλύπτεται. Παρόμοιες απεικονίσεις έχουν βρεθεί σε άλλες σλαβικές πόλεις, όπως το Βόλιν, το Νόβγκοροντ ο Μέγας και η Στάραγια Λάντογκα. Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι ομοιότητες μεταξύ αυτών των ευρημάτων υποδηλώνουν ότι η δοκός που βρέθηκε στη Λέντνιτσα αντανακλά μια τοπική καλλιτεχνική και πνευματική παράδοση , παρά σκανδιναβική ή ρωσική επιρροή. Με λίγα λόγια, η πρόσφατη ανακάλυψη είναι μόνο ένα κομμάτι στο μεγαλύτερο παζλ της μεσαιωνικής σλαβικής ζωής.

«Αυτή η ανακάλυψη όχι μόνο προκαλεί θαυμασμό για την τέχνη που χρονολογείται από πάνω από χίλια χρόνια πριν, αλλά ανοίγει και μια συναρπαστική συζήτηση για την πνευματική ζωή των Σλάβων του πρώιμου Μεσαίωνα», δήλωσε στο δελτίο τύπου ο Andrzej Pydyn, διευθυντής του Κέντρου Υποβρύχιας Αρχαιολογίας στο Εθνικό Κολέγιο της Νέας Υόρκης.

Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι η δοκός στην οποία ήταν χαραγμένο το πρόσωπο χρησίμευε ως μέρος του αμυντικού τείχους του οικισμού—και ο σκοπός της μπορεί να ξεπερνούσε κατά πολύ την απλή αρχιτεκτονική . Το στυλ ξυλουργικής υποδηλώνει ότι το πρόσωπο είχε μυστικιστική σημασία και πιθανότατα απεικόνιζε μια θεότητα, ένα προστατευτικό πνεύμα ή έναν ήρωα που παρακολουθούσε τους κατοίκους της περιοχής.

Άλλα στοιχεία υποστηρίζουν την ιδέα ότι αποτελούν μέρος των πνευματικών πρακτικών της μεσαιωνικής σλαβικής κοινωνίας. Οι ερευνητές ανακάλυψαν επίσης σαγόνια και οστά αλόγων γύρω από τείχη, τα οποία μπορεί να προέρχονται από τελετουργικές προσφορές ή προστατευτικές θυσίες, δήλωσε ο Mateusz Popek από το NCU. Η ομάδα βρήκε επίσης παρόμοια οστά κάτω από σπίτια.

«Η [ξύλινη] πρόσοψη είναι ένα ανεκτίμητο μνημείο και ένα σπάνιο παράδειγμα αντικειμένου που συνδυάζει χρησιμότητα και συμβολικές λειτουργίες», αναφέρει μια ανάρτηση από το Μουσείο των Πρώτων Πιαστών στη Λέντνιτσα. «Η ανακάλυψη από τη λίμνη Λέντνιτσα όχι μόνο εντυπωσιάζει, αλλά ανοίγει και νέα ερωτήματα σχετικά με τη ζωή, τον πολιτισμό και την πνευματικότητα των κατοίκων αυτών των εδαφών πριν από πάνω από χίλια χρόνια».

Δείτε ΦΩΤΟ ΕΔΩ