Μία νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature προσφέρει εξηγήσεις για την επιτυχία της μετανάστευσης ανθρώπων από την Αφρική στην Ευρασία πριν από περίπου 50.000 χρόνια, σε αντίθεση με προηγούμενες αποτυχημένες προσπάθειες.
Η ομάδα ερευνητών, υπό την καθοδήγηση της καθηγήτριας Eleanor Scerri, διαπιστώνει ότι οι Αφρικανοί πρόγονοι είχαν αναπτύξει μεγαλύτερη οικολογική ευελιξία, επιτρέποντάς τους να προσαρμοστούν σε διαφορετικά περιβάλλοντα.
Αυτή η ικανότητα, που προήλθε από πολιτιστική ανταλλαγή και επαφή μεταξύ ομάδων, φαίνεται να υπήρξε καθοριστικός παράγοντας για την επιτυχή τους επέκταση στην Ευρασία, αντί για τεχνολογικές και γενετικές εξελίξεις.
Πιο αναλυτικά
Μία έκθεση που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο Nature δίνει μία πρώτη εξήγηση για το τι συνέβη και όλες οι προηγούμενες προσπάθειες μετανάστευσης από την Αφρική στην Ευρασία δεν άφησαν μία διαρκή γενετική κληρονομιά στους σύγχρονους πληθυσμούς.
Σήμερα, όλοι οι μη αφρικανικοί λαοί πιστεύεται ότι κατάγονται από μια μικρή ομάδα που μετανάστευσε στην Ευρασία πριν από περίπου 50.000 χρόνια.
Η ομάδα με επικεφαλής την καθηγήτρια Eleanor Scerri του Ινστιτούτου Γεωανθρωπολογίας Max Planck στη Γερμανία και την καθηγήτρια Andrea Manica του Πανεπιστημίου του Cambridge ανακάλυψε ότι πριν από την επιτυχή επέκταση στην Ευρασία, οι άνθρωποι στην Αφρική είχαν αρχίσει να χρησιμοποιούν μια ευρύτερη ποικιλία οικοτόπων με νέους και πρωτοφανείς τρόπους.
Βάσει των συμπερασμάτων προηγούμενες διασπορές φαίνεται να συνέβησαν κατά τη διάρκεια ιδιαίτερα ευνοϊκών παραθύρων αυξημένων βροχοπτώσεων στη ζώνη της ερήμου Σαχάρο-Αραβίας, δημιουργώντας έτσι «πράσινους διαδρόμους» για τους ανθρώπους να μετακινηθούν στην Ευρασία. Ωστόσο, περίπου 70.000-50.000 χρόνια πριν, η ευκολότερη διαδρομή από την Αφρική θα ήταν πιο δύσκολη από ό,τι κατά τη διάρκεια προηγούμενων περιόδων, και όμως αυτή η επέκταση ήταν σημαντική και τελικά επιτυχής”.
Η ευελιξία εξασφάλιζε την επιτυχία και όχι τα εργαλεία ή τα γονίδια
Πολλές θεωρίες έχουν προταθεί για να εξηγήσουν γιατί η διασπορά από την Αφρική πριν από περίπου 50.000 χρόνια ήταν μοναδικά επιτυχής. Κάποιοι προτείνουν ότι οφειλόταν σε νέες τεχνολογίες ή ανοσία που αποκτήθηκε μέσω της ανάμειξης με ευρασιατικά ανθρωποειδή. Ωστόσο, δεν έχουν εντοπιστεί σαφείς τεχνολογικές ανακαλύψεις και τα προηγούμενα συμβάντα πρόσμιξης δεν φαίνεται να βοήθησαν τις προηγούμενες μεταναστεύσεις να επιτύχουν.
Σε αυτή τη μελέτη, οι ερευνητές δείχνουν ότι οι άνθρωποι επέκτειναν σημαντικά το φάσμα των περιβάλλοντων στα οποία θα μπορούσαν να ζήσουν στην Αφρική πριν μεταναστεύσουν. Αυτή η ευρύτερη οικολογική θέση μπορεί να έχει αναπτυχθεί μέσω της αυξημένης επαφής και της πολιτιστικής ανταλλαγής μεταξύ των ομάδων, γεγονός που βοήθησε στην άρση των γεωγραφικών φραγμών και επέτρεψε στους ανθρώπους να ευδοκιμήσουν σε πιο ποικίλα τοπία.
“Σε αντίθεση με τους προηγούμενους ανθρώπους που διασκορπίστηκαν έξω από την Αφρική, αυτές οι ανθρώπινες ομάδες που μετακινήθηκαν στην Ευρασία μετά από ~ 60-50 χιλιάδες χρόνια πριν ήταν εξοπλισμένες με μια ξεχωριστή οικολογική ευελιξία ως αποτέλεσμα της αντιμετώπισης κλιματικά προκλητικών οικοτόπων”, λέει η καθηγήτρια Scerri, “Αυτό πιθανότατα παρείχε έναν βασικό μηχανισμό για την προσαρμοστική επιτυχία του είδους μας πέρα από την αφρικανική πατρίδα τους”.
Η έρευνα υποστηρίχθηκε με χρηματοδότηση από την Max Planck Society, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας και το Leverhulme Trust.
