Στην Ισπανία, κοντά στη Σεγκόβια, ανακαλύφθηκε το αρχαιότερο ανθρώπινο δακτυλικό αποτύπωμα, ηλικίας 43.000 ετών, σε ένα γρανιτένιο λιθόστρωτο στο βραχώδες καταφύγιο San Lázaro.
Το αποτύπωμα, που ανήκει σε Νεάντερταλ, επιβεβαιώθηκε μέσω προηγμένων εγκληματολογικών μεθόδων και αποδεικνύει τη χρήση χρωστικών ουσιών για συμβολικούς σκοπούς.
Η ανακάλυψη αυτή, αποτέλεσμα συνεργασίας διαφόρων ερευνητικών φορέων, αναδεικνύει την ικανότητα των Νεάντερταλ για αφηρημένη σκέψη και τελετουργική έκφραση, τοποθετώντας τη Σεγκόβια στο επίκεντρο της συζήτησης για την πολιτιστική τους κληρονομιά.
Πιο αναλυτικά
Το εύρημα, που επιβεβαιώθηκε μέσω εγκληματολογικών τεχνικών και προηγμένης μικροσκοπίας, αντιπροσωπεύει την παλαιότερη απόδειξη ανθρώπινου δακτυλικού αποτυπώματος στον κόσμο και αποτελεί το παλαιότερο γνωστό συμβολικό αντικείμενο στην Ευρώπη που αποδίδεται σε αυτό το είδος.
Η ανακάλυψη, που δημοσιεύτηκε στο Archaeological and Anthropological Sciences , είναι το αποτέλεσμα μιας συνεργασίας μεταξύ του Πανεπιστημίου Complutense της Μαδρίτης (UCM), του Γεωλογικού και Μεταλλευτικού Ινστιτούτου της Ισπανίας (IGME-CSIC), του Γενικού Επιτροπάτου Επιστημονικής Αστυνομίας της Εθνικής Αστυνομίας και του Πανεπιστημίου της Σαλαμάνκα (USAL). Καταδεικνύει ότι οι Νεάντερταλ χρησιμοποιούσαν σκόπιμα χρωστικές ουσίες για να αποτυπώσουν την ταυτότητά τους σε αντικείμενα με πιθανό τελετουργικό ή επικοινωνιακό νόημα.
Το γλυπτό βρέθηκε κατά τη διάρκεια μιας από τις εκστρατείες του έργου «Πρώτοι άποικοι της Σεγκόβια» , μιας αρχαιολογικής πρωτοβουλίας που μελετά τις τοποθεσίες Abrigo del Molino και San Lázaro από το 2012 υπό τον συντονισμό του IGME-CSIC.
Αυτό που αρχικά φαινόταν να είναι ένας απλός βράχος με ίχνη χρωστικής ουσίας υποβλήθηκε σε αναλύσεις ηλεκτρονικής μικροσκοπίας σάρωσης (SEM) και πολυφασματικής φασματοσκοπίας, αποκαλύπτοντας ότι επρόκειτο για το κομμάτι ενός δακτύλου, πιθανώς τον δείκτη ή τον αντίχειρα ενός Νεάντερταλ , αποτυπωμένο με φρέσκια ώχρα στην επιφάνεια του λιθόστρωτου.
Η χρονολόγηση του στρώματος στο οποίο βρέθηκε, που αντιστοιχεί στη Μέση Παλαιολιθική, τοποθετεί την ηλικία του περίπου στα 43.000 χρόνια, συμπίπτοντας με την τελική φάση της παρουσίας των Νεάντερταλ στην Ιβηρική Χερσόνησο. Δεν είναι απλώς ένα δακτυλικό αποτύπωμα. Είναι η υπογραφή ενός ατόμου που χειρίστηκε αυτό το αντικείμενο με έναν σκοπό που υπερβαίνει τον χρηστικό, εξηγεί ένας από τους ερευνητές.
Η απουσία σημαδιών απολέπισης ή φθοράς από τη χρήση υποστηρίζει την υπόθεση ότι το λιθόστρωτο χρησιμοποιήθηκε για συμβολικούς σκοπούς, ίσως ως εδαφικός δείκτης, φυλαχτό ή ακόμα και ως πρωτόγονη μορφή καλλιτεχνικής έκφρασης.
Για να επιβεβαιώσει την ανθρωπογενή προέλευση του δακτυλικού αποτυπώματος, η ομάδα χρησιμοποίησε μεθοδολογίες από τη σύγχρονη εγκληματολογία. Χρησιμοποιώντας συστήματα αναγνώρισης δακτυλικών αποτυπωμάτων, η Επιστημονική Αστυνομία συνέκρινε τις ραβδώσεις και τις αυλακώσεις του αποτυπώματος με σύγχρονα ανθρώπινα μοτίβα, αποκλείοντας την πιθανότητα γεωλογικού ατυχήματος ή σημαδιού ζώου. Οι αντιστοιχίες είναι αδιαμφισβήτητες: η απόσταση μεταξύ των γραμμών, η διάταξή τους και η καμπυλότητά τους μπορούν να αντιστοιχούν μόνο σε ανθρώπινο δάχτυλο, δηλώνουν.
Επιπλέον, οι χημικές αναλύσεις της χρωστικής επιβεβαίωσαν ότι η ώχρα εφαρμόστηκε σκόπιμα, αποκλείοντας την πιθανότητα το πέτρωμα να είχε έρθει σε τυχαία επαφή με κάποιο ορυκτό. Ο γρανίτης δεν απορροφά χρωστική ουσία. Κάποιος την κράτησε, την έβαψε και την τοποθέτησε εκεί, εξηγούν οι ερευνητές.
Το εύρημα αυτό τοποθετεί τη Σεγκόβια —και κατ’ επέκταση την Καστίλλη και Λεόν— στο επίκεντρο της συζήτησης σχετικά με τη συμβολική ικανότητα των Νεάντερταλ. Μέχρι τώρα, στοιχεία αφηρημένης σκέψης σε αυτό το είδος, όπως οι σπηλαιογραφίες του Αρντάλες (Μάλαγα) ή τα προσωπικά στολίδια που βρέθηκαν σε άλλες ευρωπαϊκές τοποθεσίες, είχαν αποτελέσει αντικείμενο διαμάχης. Ωστόσο, το δακτυλικό αποτύπωμα του Σαν Λάζαρο προσφέρει απτή απόδειξη ότι αυτά τα ανθρωποειδή χρησιμοποιούσαν χρωστικές ουσίες με ακρίβεια που υποδηλώνει μια σκόπιμη πράξη.
Δείτε ΦΩΤΟ ΕΔΩ