Νέα έγγραφα από την Ελβετία και την Αργεντινή που ήρθαν στη δημοσιότητα, αποκάλυψαν άγνωστους μέχρι σήμερα, συνεργάτες των Ναζί.
Μια ομάδα ερευνητών, αποτελούμενη από ειδικούς σε οικονομικούς ελέγχους και ιστορικούς, εξετάζει δεκάδες χιλιάδες πρόσφατα ανακαλυφθέντα αρχεία τραπεζικών λογαριασμών που ανήκαν σε ναζί και συνεργάτες τους τη δεκαετία του 1930 και του 1940. Όπως αποκάλυψαν ειδικοί στην Daily Mail, η επερχόμενη έκθεσή τους αναμένεται να αποκαλύψει πολλά περισσότερα ονόματα συνεργατών των ναζί απ’ όσα γνωρίζαμε μέχρι σήμερα.
Η έρευνα εστιάζει στο πώς οι ναζί λεηλάτησαν τον πλούτο εκατομμυρίων Ευρωπαίων Εβραίων και τον «ξέπλυναν» μέσω επιχειρήσεων και λογαριασμών στην Credit Suisse, μία από τις μεγαλύτερες ελβετικές τράπεζες. Ακόμα πιο εντυπωσιακή είναι η αποκάλυψη ότι τα ίδια αυτά κεφάλαια χρησιμοποιήθηκαν στη συνέχεια για να χρηματοδοτήσουν τις λεγόμενες «ratlines», τα δίκτυα διαφυγής που επέτρεψαν σε χιλιάδες ναζί να διαφύγουν μετά την ήττα της Γερμανίας το 1945.
Επικεφαλής της έρευνας είναι ο Νιλ Μπαρόφσκι, ανεξάρτητος επίτροπος που εργάζεται για λογαριασμό της UBS, η οποία εξαγόρασε την Credit Suisse τον Ιούνιο του 2023. Ο Μπαρόφσκι απέκτησε πρόσβαση σε αρχεία που μέχρι πρότινος ήταν θαμμένα σε αρχείο στη Ζυρίχη. Η έρευνα ενδέχεται να οδηγήσει σε νέες αποζημιώσεις εκατομμυρίων δολαρίων και να φέρει στο φως άγνωστους μέχρι τώρα εμπλεκόμενους ως υποστηρικτές του ναζιστικού καθεστώτος.
«Θα δούμε διαφορετικά τα γεγονότα πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τον πόλεμο», δήλωσε ο δρ Γκέλμπλουνγκ.
Ο Μπαρόφσκι και η ομάδα του, αποτελούμενη από 50 ειδικούς, μελετούν παλιά μικροφίλμ και δεκάδες χιλιάδες έγγραφα, πολλά από τα οποία είναι πρωτότυπα και καλύπτουν συνολικά 300.000 μέτρα ραφιών.
Ανάμεσά τους εντοπίστηκε και ένα αρχείο με την ένδειξη «American blacklist», όρος που χρησιμοποιούταν για όσους συνεργάζονταν εμπορικά με ναζιστικούς φορείς, το οποίο η Credit Suisse φέρεται να απέκρυψε από προηγούμενες έρευνες. Ο Μπαρόφσκι, πρώην εισαγγελέας των ΗΠΑ, εντόπισε εκατοντάδες μέχρι πρότινος άγνωστους κατόχους λογαριασμών στην Credit Suisse, που φέρονται να βοήθησαν το ναζιστικό καθεστώς.
Η λίστα περιλαμβάνει έναν Γερμανό βιομήχανο που χρησιμοποίησε σκλάβους από στρατόπεδα συγκέντρωσης, καθώς και έναν τραπεζίτη που ξέπλενε κλεμμένα εβραϊκά περιουσιακά στοιχεία. Σε επιστολή του προς το Κογκρέσο στα τέλη του περασμένου έτους, ο Μπαρόφσκι ανέφερε ότι αυτοί οι συνεργάτες βοήθησαν τους ναζί να «κρύψουν χρυσό, να καλύψουν παράνομες συναλλαγές για την αγορά πολεμικού υλικού, να λεηλατήσουν εβραϊκά περιουσιακά στοιχεία και γενικά να στηρίξουν τη ναζιστική πολεμική οικονομία».
Έχει επίσης εντοπίσει περίπου 30 κατόχους λογαριασμών στην Credit Suisse που βοήθησαν ναζί να διαφύγουν από την Ευρώπη μετά τον πόλεμο. Υπολογίζεται ότι έως και 9.000 πρώην ναζί αξιωματούχοι διέφυγαν στη Νότια Αμερική, ενώ άλλοι κατέληξαν στις ΗΠΑ, τον Καναδά, την Αυστραλία, τη Μέση Ανατολή και αλλού.
Περίπου 5.000 εξ αυτών εγκαταστάθηκαν στην Αργεντινή, συμπεριλαμβανομένων των Αδόλφου Άιχμαν, αρχιτέκτονα του Ολοκαυτώματος, και Γιόζεφ Μένγκελε, γνωστού ως «Άγγελος του Θανάτου» του Άουσβιτς, που διέφυγε το 1948 με ψευδή ταυτότητα. Μια ευρέως απαξιωμένη θεωρία υποστηρίζει ακόμη ότι ο Χίτλερ δεν πέθανε στο καταφύγιο, αλλά διέφυγε με αεροπλάνο και στη συνέχεια με υποβρύχιο στην Αργεντινή.
Τον Φεβρουάριο, ο δρ Γκέλμπλουνγκ και οι συνεργάτες του κατέληξαν σε συμφωνία με τον πρόεδρο της Αργεντινής, Χαβιέρ Μιλέι, για τον αποχαρακτηρισμό κυβερνητικών φακέλων με στόχο τη διαλεύκανση των «ratlines».
Ο Αργεντινός ερευνητής, Πέδρο Φιλιπούτσι, δήλωσε ότι η Credit Suisse αποκαλύπτεται ως η βασική τράπεζα ενός ναζιστικού κονσόρτσιουμ δεκάδων γερμανικών επιχειρήσεων, γνωστού ως DWB, το οποίο χρησιμοποιούσε σκλάβους από στρατόπεδα συγκέντρωσης. Όπως σημείωσε, η επερχόμενη έκθεση θα αποκαλύψει όλο το «χρήμα των Εβραίων που κλάπηκε από τους ναζί, ξεπλύθηκε από την Credit Suisse και χρηματοδότησε τελικά τις ratlines».
«Όταν όλα αυτά θα δημοσιοποιηθούν του χρόνου, θα έχουμε μια πολύ πιο πλήρη εικόνα για αυτή τη σκοτεινή ιστορική περίοδο και για τις εταιρείες, τους τραπεζίτες και τα άτομα που ευημερούσαν εις βάρος των θυμάτων του Τρίτου Ράιχ», ανέφερε ο Φιλιπούτσι στην Daily Mail. «Τα ίχνη του χρήματος οδηγούν στις άνετες ζωές που έζησαν φυγάδες ναζί όπως οι Άιχμαν, Μένγκελε και Έριχ Πρίμπκε, καθώς διέφευγαν της δικαιοσύνης επί δεκαετίες στη Νότια Αμερική», συμπλήρωσε. 
Η Credit Suisse ξεκίνησε την έρευνα ύστερα από καταγγελίες του SWC το 2020, αλλά απομάκρυνε τον Μπαρόφσκι από τη θέση του επιτρόπου τον Νοέμβριο του 2022, αφότου αυτός εντόπισε λογαριασμούς με ναζιστική σύνδεση που δεν είχαν αποκαλυφθεί σε προηγούμενες έρευνες. Το 2023, μετά την εξαγορά της Credit Suisse από την UBS, ο Μπαρόφσκι επανήλθε στη θέση του κατόπιν πιέσεων της Επιτροπής Προϋπολογισμού της Γερουσίας υπό τον Γκράσλεϊ, η οποία επιβλέπει πρόγραμμα αποζημιώσεων για θύματα του Ολοκαυτώματος.
