Το Μουσείο Κανελλοπούλου φιλοξενεί μια συλλογή περίπου 6500 αντικειμένων, που καλύπτουν ένα ευρύτατο χρονολογικό φάσμα (από τη Νεολιθική περίοδο έως τον 19ο αιώνα) και αντιπροσωπεύουν μια μεγάλη ποικιλία υλικών (αγγεία, γλυπτά, μετάλλινα αντικείμενα, κοσμήματα, νομίσματα, υφάσματα, κεντήματα, εικόνες, ξυλόγλυπτα, χειρόγραφα, έντυπες εκδόσεις, παραδοσιακές φορεσιές κ.ά.). Η συλλογή άρχισε να συγκροτείται το 1923 και το 1972 δωρήθηκε από τον Παύλο Κανελλόπουλο και την Αλεξάνδρας Λόντου-Κανελλοπούλου στο δημόσιο για να γίνει κτήμα του κοινού. Τέσσερα χρόνια αργότερα εγκαινιάστηκε το Μουσείο Παύλου και Αλεξάνδρας Κανελλοπούλου στην Πλάκα. Ταυτόχρονα άρχισαν οι επιστημονικές μελέτες της συλλογής που οδήγησαν σε σειρά δημοσιεύσεων (https://bit.ly/3P3uZdv και https://bit.ly/3ZMG9rQ).
Το 2023, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 100 χρόνων από την έναρξη συγκρότησης της συλλογής, το Μουσείο Κανελλοπούλου ξεκίνησε νέο πρόγραμμα συστηματικής μελέτης των εκθεμάτων, που στόχο έχει την οριστική δημοσίευσή τους και την επανέκθεση με βάση τα νέα δεδομένα που θα προκύψουν από την έρευνα. Για το σκοπό αυτό έγιναν συνεργασίες με ειδικευμένους ερευνητές από διάφορα επιστημονικά πεδία και πραγματοποιήθηκαν αρχαιομετρικές αναλύσεις σε σημαντικό αριθμό αντικειμένων.
Το διήμερο 10-11 Ιανουαρίου 2025, οι ερευνητές που έχουν αναλάβει τη μελέτη των εκθεμάτων θα ανακοινώσουν τα αποτελέσματα των ερευνών τους στο κοινό. Θα παρουσιαστούν αντικείμενα που μελετώνται για πρώτη φορά με συστηματικό τρόπο καθώς και πρωτότυπες προσεγγίσεις και αναλύσεις ήδη γνωστών τεχνέργων. Στόχος είναι η καλύτερη κατανόηση της συλλογής και η ανάδειξη του χρονολογικού και τυπολογικού εύρους της.
______________________
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Μουσείο Παύλου και Αλεξάνδρας Κανελλοπούλου:
100 χρόνια από την έναρξη συγκρότησης της συλλογής
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 10 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2025
10.05-10.20 ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Καλωσόρισμα και εισαγωγή: Η έρευνα στο Μουσείο Κανελλοπούλου
10.20-10.40 ΚΛΕΟΠΑΤΡΑ ΚΑΘΑΡΙΟΥ
Αττικές μελανόμορφες, μελανόγραφες και λευκού βάθους λήκυθοι
10.40-11.00 ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΛΑΙΟΘΟΔΩΡΟΣ
Αθηναϊκά μελανόμορφα αγγεία του συμποσίου
11.00-11.20 ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΙΩΣΗΦ – ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΠΕΡΥΣΙΝΑΚΗ
Ιστορία εν σμικρώ. Αναζητώντας απαντήσεις σε νομίσματα από την Καλαβρία μέχρι την Αλεξάνδρεια
11.20-12.00 Διάλειμμα για καφέ
12.00-12.20 ΑΝΝΑ ΛΕΚΚΑ
Αντιπροσωπευτικά δείγματα του κυπριακού και του ιρανικού πολιτισμού
12.20-12.40 ΣΟΦΙΑ ΣΙΜΙΤΖΗ
Σφραγιδόλιθοι από την αρχαία Εγγύς Ανατολή και το Ιράν
12.40-13.00 ΒΑΣΙΛΗΣ ΧΡΥΣΙΚΟΠΟΥΛΟΣ
Μικρή συλλογή, μεγάλες εκπλήξεις από το Δέλτα της Αιγύπτου
13.00-13.40 Διάλειμμα για ελαφρύ γεύμα
13.40-14.00 ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΑΓΑΚΟΣ – ΠΕΠΗ ΤΣΑΚΡΗ
Αρχαιομετρικές αναλύσεις σε πορτραίτο Φαγιούμ (Δ 2575)
14.00-14.20 ΕΡΣΗ ΜΠΡΟΥΣΚΑΡΗ
Kοπτικά υφάσματα από το Μουσείο Κανελλοπούλου
14.20-14.40 ΑΡΤΕΜΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ – ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΑΡΥΔΗΣ – ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΣΤΡΟΘΕΟΔΩΡΟΣ
Κοπτικά υφάσματα του Μουσείου Κανελλοπούλου: αρχαιομετρικες προσεγγίσεις
14.40-15.00 ΠΛΑΤΩΝ ΠΕΤΡΙΔΗΣ – ΑΔΑΜΑΝΤΙΑ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ
Από τον Επάγαθο στη Χιόνη. Ρωμαϊκά και πρωτοβυζαντινά λυχνάρια
ΣΑΒΒΑΤΟ 11 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2025
09.30-09.40 ΕΥΓΕΝΙΑ ΓΕΡΟΥΣΗ
Η βυζαντινή συλλογή και οι μεγάλες διεθνείς εκθέσεις
09.40-10.00 ΠΑΡΗ ΚΑΛΑΜΑΡΑ
Πόρπες και άλλα μεταλλικά ενδυματολογικά στοιχεία της βυζαντινής και μεταβυζαντινής περιόδου
10.00-10.20 ΜΑΡΙΑ ΞΑΝΘΟΠΟΥΛΟΥ
Βυζαντινά μεταλλικά φωτιστικά σκεύη: παράδοση και νεωτερισμοί
10.20-10.40 ΑΝΔΡΟΜΑΧΗ ΚΑΤΣΕΛΑΚΗ
Σκαπτά του χερίου: συμβολή στη μεταβυζαντινή μικροξυλογλυπτική και αργυροτεχνία
10.40-11.00 ΕΥΓΕΝΙΑ ΓΕΡΟΥΣΗ
Τα μολυβδόβουλα της συλλογής – μια πρώτη προσέγγιση
11.00-11.30 Διάλειμμα για καφέ
11.30-11.50 ΣΟΦΙΑ ΓΕΡΟΓΙΩΡΓΗ – BILJANA KLEKACKOSKA – ΑΚΗΣ ΓΚΟΥΜΑΣ
Η τεχνολογία του βυζαντινού κοσμήματος. Ένα παράδειγμα πειραματικής ανακατασκευής χρυσού ενωτίου
11.50-12.10 ΑΝΔΡΕΑΣ ΣΑΜΠΑΤΑΚΟΣ
Η αθέατη όψη των εικόνων. Τεχνολογία κατασκευής ξύλινων φορέων εικόνων βόρειας Ελλάδας και Κρήτης 15ου-17ου αιώνα
12.10-12.30 ΑΝΤΩΝΗΣ ΜΠΕΚΙΑΡΗΣ – ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΣΤΡΟΘΕΟΔΩΡΟΣ – ΑΝΔΡΕΑΣ ΣΑΜΠΑΤΑΚΟΣ
Εικόνες βορειοελλαδικών εργαστηρίων 15ου-17ου αιώνα: υφολογική και τεχνική ανάλυση
12.30-12.50 ΝΑΝΩ ΧΑΤΖΗΔΑΚΗ
Η κρητική εικόνα του Χριστού με τη Σαμαρείτιδα (αρ. Ε. 76). Καινοτομίες και δυτικά δάνεια
12.50-13.40 Διάλειμμα για ελαφρύ γεύμα
13.40-14.00 ΦΑΙΔΡΑ ΚΑΛΑΦΑΤΗ
Επτανησιακές εικόνες
14.00-14.20 ΧΡΥΣΑΥΓΗ ΚΟΥΤΣΙΚΟΥ
Οι βιογραφικές εικόνες αγίων του Μουσείου Κανελλοπούλου
14.20-14.40 ΘΩΜΑΣ ΜΑΦΡΕΔΑΣ – ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΜΠΟΓΙΑΤΖΗΣ – ΓΙΩΡΓΟΣ ΦΑΚΟΡΕΛΛΗΣ – ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΑΒΡΑΜΙΔΗΣ
Ταυτοποίηση υλικών σε δύο φορητές εικόνες και η συσχέτισή τους με τον Διονύσιο τον εκ Φουρνά
14.40-15.00 ΓΙΟΥΛΙΑΝΑ ΜΠΟΪΤΣΕΒΑ
Αναγνωρίζοντας τις ρωσικές εικόνες σε μια μουσειακή συλλογή
15.00-15.30 Διάλειμμα για καφέ
15.30-15.50 ΠΛΑΤΩΝ ΠΕΤΡΙΔΗΣ – ΑΔΑΜΑΝΤΙΑ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ
Όστρακα που μιλούν. Φυσικοχημικές αναλύσεις μεσαιωνικών και μετα-μεσαιωνικών αγγείων
15.50-16.10 ΕΙΡΗΝΗ ΣΟΛΟΜΩΝΙΔΗ
Αρχέτυπα και εκδόσεις του 16ου αιώνα: μια ιδιαίτερη πτυχή της συλλογής
16.10-16.30 ΣΤΑΥΡΟΣ ΓΡΙΜΑΝΗΣ
Δύο χειρόγραφα βυζαντινής μουσικής
16.30-16.50 ΑΝΤΩΝΗΣ ΜΠΕΚΙΑΡΗΣ – ΔΑΦΝΗ ΦΙΛΙΟΥ
Αγάθη Μοναχή. Μια κεντήτρια από την Κωνσταντινούπολη
16.50-17.10 ΞΕΝΙΑ ΠΟΛΙΤΟΥ
Συλλογή κεντημάτων και ενδυμάτων. Ένα μικρό σύνολο με κάποια εξαιρετικά στοιχεία
