της Μίνας Ράλλη
Δημοσθένης Δαββέτας: «Σήμερα η τέχνη είναι προϊόν. Κάνεις μια έκθεση ζωγραφικής, γράφεις ένα βιβλίο, το πρώτο πράγμα που σε ρωτάνε είναι: ‘’πούλησες;’’»
«Θα μιλάμε πάντοτε είτε για την άνοδο της ακροδεξιάς είτε καμιά φορά για την άνοδο της ακροαριστεράς, όσο εμείς δίνουμε το βάρος μόνο στα οικονομικά, μόνο στις χρηματοπιστωτικές λειτουργίες και ξεχνάμε τον πολιτισμό.»
Πολυσχιδής προσωπικότητα. Ποιητής, συγγραφέας, ζωγράφος, εικαστικός, καθηγητής. Ο Δημοσθένης Δαββέτας, που μοιράζει τη ζωή του μεταξύ Παρισιού και Αθήνας, φιλοξενούμενος στο στούντιο της “Φωνής της Ελλάδας” και στην εκπομπή «Τα Πρόσωπα της Eβδομάδας», που παρουσιάζει η Μίνα Ράλλη, ξετύλιξε το κουβάρι της επαγγελματικής του πορείας.
Με καταγωγή από την Κέρκυρα από τη μεριά της μητέρας του και από την Ολυμπία από την πλευρά του πατέρα του, μεγάλωσε στην Αθήνα. Ολοκληρώνοντας τις σπουδές του στη Νομική Σχολή του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, πήρε την απόφαση να φύγει για το Παρίσι, όπου πλέον έχει περάσει, όπως εξομολογείται, τα δύο τρίτα της ζωής του.
Τα πρώτα δέκα χρόνια εργάστηκε στην εφημερίδα «Liberation», όπου δημοσιεύτηκαν συνεντεύξεις του από κορυφαίες προσωπικότητες, όπως ο Άντι Γουόρχολ, ο Αλέξανδρος Ιόλας και ο γλύπτης Takis. Και μετά ήρθε η γνωριμία με τον Γερμανό Joseph Beuys, έναν από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες του 20ού αιώνα.
Στον αγαπημένο του καλλιτέχνη και δάσκαλο είναι αφιερωμένο και το τελευταίο του βιβλίο με τίτλο «Joseph Beuys Ένας σύγχρονος ανθρωπιστής», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Νίκας. Σε αυτό μας συστήνει τον Joseph Beuys, που κατατάσσεται στους πιο δημοφιλείς και αμφιλεγόμενους καλλιτέχνες της Γερμανίας, έτσι όπως τον γνώρισε ο ίδιος.
«Ήταν άνθρωπος που είχε όραμα», επεσήμανε. «Πίστευε ότι η τέχνη πρέπει να έχει πνευματικές διαστάσεις και να μην είναι προϊόν, όπως είναι σήμερα. Σήμερα η τέχνη είναι προϊόν. Κάνεις μια έκθεση ζωγραφικής, γράφεις ένα βιβλίο, το πρώτο πράγμα που σε ρωτάνε είναι ‘’πούλησες;’’» Πας στους εκδότες και σου λένε «δεν πουλάει πολύ αυτό το βιβλίο». Δηλαδή αν δεν πουλάει ένα βιβλίο, δεν είναι καλό; Πόσα παραδείγματα έχουμε στην ιστορία της λογοτεχνίας ανθρώπων, οι οποίοι μετά από πολλά χρόνια τα βιβλία τους έγιναν best seller ενώ στην αρχή δεν ήταν; Και αν αυτό το κλίμα περνάει σαν κουλτούρα, σαν αγωγή σε όλα τα νέα παιδιά, δηλαδή όλα τα νέα παιδιά θα σκέφτονται ότι εγώ για να γίνω ζωγράφος, πρέπει να δω ‘’τι πουλάει’’; Άρα θα πρέπει να κάνω πράγματα σύμφωνα με αυτά που θέλει η αγορά. Άρα ουσιαστικά το έργο τέχνης μετατρέπεται σε ένα προϊόν και όχι σε έργο. Ο Beuys ήταν εναντίον αυτών των πραγμάτων. Έλεγε ότι το έργο τέχνης είναι η ενσάρκωση μιας πνευματικής διαδικασίας. Μιας πνευματικής περιπέτειας, η οποία λαμβάνει σάρκα και οστά σε μια συγκεκριμένη ύλη και μορφή, που είναι το έργο τέχνης.»
Ο καθηγητής φιλοσοφίας της τέχνης στο IESA στο Παρίσι μίλησε στην εκπομπή για τις διαφορές ανάμεσα στην ποίηση, το μυθιστόρημα και το δοκίμιο, για το πώς συνδέονται η συγγραφή και η ζωγραφική αλλά και για την τέχνη και τη φιλοσοφία στην εποχή της παγκοσμιοποίησης. «Η ποίηση είναι η κορωνίδα των πάντων, η βασίλισσα των πάντων», υποστήριξε. «Το καλό δοκίμιο έχει και την εμπειρία της ζωής, έχει και μία σύνθεση.»
Δεν έκρυψε τη μεγάλη του αγάπη για τη διδασκαλία, ενώ ανέλυσε γιατί πιστεύει ότι για να είσαι καλός δάσκαλος πρώτα από όλα πρέπει να αγαπάς τον εαυτό σου.
«Να αγαπάς τον εαυτό σου δε σημαίνει να είσαι εγωιστής», ανέφερε χαρακτηριστικά. «Να αγαπάς τον εαυτό σου ώστε κάθε τι που κάνεις να λες καλό είναι ή κακό είναι. Όταν εσύ λες καλό είναι, έχεις την επιθυμία να το μεταφέρεις και στους άλλους. Τότε αρχίζει να λειτουργεί ο δάσκαλος. Νομίζω το να είσαι δάσκαλος είναι καλλιτεχνική πράξη.»
Εκμυστηρεύτηκε ότι το πρώτο του βιβλίο δεν εκδόθηκε στην Ελλάδα αλλά στην Ελβετία γιατί όπως δήλωσε «οι συμπατριώτες μου δεν έκριναν ότι είχα κάποιο μέσον. Η Ελλάδα είναι κλίκες. Πιστεύω ότι οι παρέες είναι η αιτία θανάτου της Ελλάδας.»
Σχολιάζοντας την άνοδο της ακροδεξιάς στην Ευρώπη υποστήριξε: «Θα μιλάμε πάντοτε είτε για την άνοδο της ακροδεξιάς είτε καμιά φορά για την άνοδο της ακροαριστεράς. Ο περίφημος «σατανάς» θα εμφανίζεται πάντα, όσο εμείς δίνουμε το βάρος μόνο στα οικονομικά, μόνο στις χρηματοπιστωτικές λειτουργίες και ξεχνάμε τον πολιτισμό.»
Ο Έλληνας συγγραφέας και εικαστικός σχολίασε ακόμη το φαινόμενο Λεπέν και ανέλυσε για ποιο λόγο ο ίδιος περίμενε τη νίκη του Τραμπ στις αμερικανικές εκλογές.
Σχολιάζοντας την πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα επεσήμανε: «Ακολουθούμε αυτά που γίνονται στην Ευρώπη αλλά υφιστάμεθα και τα ευρωπαϊκά προβλήματα. Θα πρέπει η ελληνική πολιτική να κοιτάξει την Ελλάδα. Καλή η Ευρώπη, καλό το ανήκειν σε μια διεθνή οικογένεια αλλά πρέπει να ανήκουμε σε αυτή την οικογένεια ως Έλληνες. Όχι μόνο ως Ευρωπαίοι πολίτες. Έλληνες Ευρωπαίοι.»
Μπορείτε να ακούσετε τη συνέντευξη εδώ
Πηγή: Φωνή της Ελλάδας
