Ένα χρόνο πριν, με το σενάριο για την ταινία του «Ουδέν νεώτερον από το δυτικό μέτωπο» κέρδισε υποψηφιότητα για Όσκαρ. Φέτος με το «Κονκλάβιο» ίσως να επαναλάβει. Ο Έντουαρντ Μπέργκερ από τη Γερμανία, έχει φιλοσοφία ζωής, τη ροή, για αυτό, όπως δήλωσε και στη συνέντευξη τύπου του Φεστιβάλ της Ρώμης, με το που τελείωνει τη μια ταινία, θέλει να πηγαίνει αμέσως στην επόμενη.
Η επόμενη του λοιπόν ταινία μετά τον Οσκαρικό θρίαμβο της προηγούμενης, έφτασε μόλις στις Ελληνικές αίθουσες και καταπιάνεται με την έννοια της αγιοσύνης, του καλού και του κακού, των ορίων και της επιβολής αυτού που κοινώς είναι αποδεκτό ως δίκαιο.
«Λάβαμε μεγάλη βοήθεια από ένα φανταστικό άτομο στη Ρώμη, τον Francesco Bonomo, ο οποίος ήταν μαζί μας κάθε μέρα, με τον Ρέιφ (Φάινς) και εμένα. Το υπόλοιπο «πλήρωμα» μας βοήθησε με τις τελετουργίες, μας βοήθησε να καταλάβουμε τι είναι (σ.σ. και τι μπορεί να είναι) ευρέως γνωστό. Και προσπαθήσαμε να κινηματογραφήσουμε πιστά, όσο πιο πιστά μπορούσαμε, αναγνωρίζοντας επίσης ότι γυρίζουμε μια ταινία και δεν μπορούσαμε να γνωρίζουμε τα πάντα ή να ερμηνεύουμε πράγματα που είναι άγνωστα. Και κινηματογραφήσαμε πολλά. Πήγαμε λοιπόν στην Καπέλα Σιξτίνα, διαπιστώσαμε ότι παίζεται μόνο ένα τραγούδι, το Miserere, και είπα, πρέπει να το βάλουμε στην ταινία.
Το βάλαμε ακριβώς πριν από την (σ.σ. καταλυτική) ομιλία του Ρέιφ. Βρήκα ένα σιντριβάνι με χελώνες στον κήπο, αυτό το σιντριβάνι μπήκε στην ταινία. Όλα είναι εμπνευσμένα από πραγματικά μέρη, αλλά προφανώς δεν μπορούσαμε να κάνουμε γυρίσματα στο Βατικανό, οπότε έπρεπε να το αναδημιουργήσουμε. Για μένα ήταν πολύ σημαντικό γιατί έχουμε το κτίριο της εκκλησίας της Καπέλα Σιξτίνα, το οποίο αποτελεί σκηνικό χώρο. Ταυτόχρονα, σκέφτηκα ότι θα μπορούσαμε να σχεδιάσουμε την Casa Santa Mata με έναν «πραγματικό» τρόπο, με τον αντίθετο τρόπο, ο οποίος σου δίνει την αίσθηση μιας σύγχρονης φυλακής, κλειστής· ονομάζεται conclave, οπότε τα παντζούρια πρέπει να κλείνουν, τα φώτα είναι κλειστά, ο ήχος είναι κλειστός, το φυσικό φως εξαφανίζεται. Υπάρχει λοιπόν κάτι που είναι ισοδύναμο ή προσπαθούμε να βρούμε μια εικόνα ειδικά για αυτό που βιώνει ο χαρακτήρας του Ρέιφ. Αυτό ήταν το μόνο σύνορο ή το εσωτερικό μέρος. Και στο τέλος αισθάνεται απελευθερωμένος όταν ανοίγoyn τα παράθυρα και κοιτάζει έξω και βλέπει αυτές τις τρεις καλόγριες να περπατούν».
Η παραπάνω αναλυτική περιγραφή του σκηνοθέτη, ενέπνευσε μερικές από τις ερωτήσεις μας που παραθέτουμε παρακάτω:
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΡΩΜΑΝΟΣ ΛΙΖΑΡΔΟΣ
Η ταινία σας έχει διαφορετικές αναγνώσεις στην Ισπανία, για παράδειγμα, που υπάρχουν πολλοί καθολικοί. Στην Ελλάδα [θα τη δουν αλλιώς] καθώς έχουμε πολλούς ορθόδοξους, που ίσως εστιάζουμε πιο πολύ στη δομή της ταινίας· στην Ισπανία -λογικά- δίνουν περισσότερη προσοχή στην πλοκή και τη σύνδεση με την Καθολική Εκκλησία. Είμαι σίγουρος ότι έχετε ταξιδέψει με το «Κονκλάβιο» σε μέρη με διαφορετικό θρησκευτικό υπόβαθρο και θα ήθελα να μάθω ποιο ήταν το πιο ενδιαφέρον πράγμα που βιώσατε παρουσιάζοντας την ταινία σε διαφορετικό κοινό.
ΕΝΤΟΥΑΡΝΤ ΜΠΕΡΓΚΕΡ
Νομίζω ότι γενικά, το κοινό ανταποκρίνεται στην ταινία και στην ανθρώπινη πλευρά της, κάτι που είναι γενικά παγκόσμιο. Βέβαια, σε διαφορετικά μέρη του κόσμου υπάρχουν διαφορετικές αντιδράσεις, όπως ένα αστείο μπορεί να εκτιμηθεί διαφορετικά, ή ένας χαρακτήρας μπορεί να προσελκύει διαφορετική προσοχή. Κάποιες χώρες εστιάζουν περισσότερο σε ορισμένα σημεία και άλλες σε άλλα. Αλλά στο τέλος είναι ένα ανθρώπινο θέμα, με παγκόσμια απήχηση, και νομίζω ότι όλοι μπορούμε να συνδεθούμε. Στο τέλος της ημέρας, έχουμε ένα πολύ διεθνές καστ, και τελικά -αυτό που μένει είναι ότι- όλοι είμαστε το ίδιο. Συνεπώς, όλοι συγκινούμαστε από τα ίδια παγκόσμια συναισθήματα. Η ελπίδα μου είναι ότι παντού, σε όλο τον κόσμο, το κοινό θα ανταποκριθεί με παρόμοιο τρόπο.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΡΩΜΑΝΟΣ ΛΙΖΑΡΔΟΣ
Έχουμε τον Νέο Πάπα, τον Νεαρό Πάπα, το Habemus Papam, τους Δύο Πάπες. Υπάρχει κάτι συναρπαστικό στο να μπαίνεις στο κονκλάβιο. Τί σας ενδιέφερε περισσότερο στο να κάνετε μια ταινία για κάτι που είναι τόσο «μυστικοπαθές» από τη φύση του;
ΕΝΤΟΥΑΡΝΤ ΜΠΕΡΓΚΕΡ
Αρχικά, είναι το μυστήριο. Δεν ξέρουμε πολλά, και ήθελα να μάθω περισσότερα και να το φέρω πιο κοντά στο κοινό, να το γνωρίσει και αυτό όσο το δυνατόν περισσότερο. Αλλά επίσης, με ενδιέφεραν αυτοί οι άνθρωποι, που δεν γνωρίζουμε σχεδόν καθόλου και τους τοποθετούμε σε βάθρο. Υπάρχουν πολύ λίγοι σε όλο τον κόσμο που κατέχουν μια τόσο ισχυρή θέση, και ήθελα να τους δω ως ανθρώπους. Ήθελα να δούμε τις αδυναμίες, τις δυνάμεις, τις σκέψεις και τις αμφιβολίες τους. Και υπάρχει ένα θαυμάσιο ρητό ότι “τίποτα το ανθρώπινο δεν είναι ξένο σε εμάς”. Αυτό μου θυμίζει ότι σε αυτόν τον στρεβλό κόσμο, δεν μπορείς να κάνεις τα πάντα σωστά.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΡΩΜΑΝΟΣ ΛΙΖΑΡΔΟΣ
Πώς περιμένετε το Ελληνικό κοινό να υποδεχτεί την ταινία σας; Θέλετε να τους πείτε μερικά λόγια;
ΕΝΤΟΥΑΡΝΤ ΜΠΕΡΓΚΕΡ
Γεια σας, άνθρωποι της Ελλάδας, φίλοι του κινηματογράφου. Σας φέρνω την ταινία Conclave [Κονκλάβιο] και ανυπομονώ να σας δω στους κινηματογράφους. Σας ευχαριστώ που θα έρθετε, και ελπίζω να την απολαύσετε. Σας ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο σας.
Η συνάντηση με τον σκηνοθέτη έγινε στο πλαίσιο της Ιταλικής πρεμιέρας στο Φεστιβάλ της Ρώμης
*Ευχαριστούμε τη Δάφνη Σκαλιώνη για την επιμέλεια μέρους της μετάφρασης
