Η τελευταία μέρα του Φεστιβάλ του Σαν Σεμπαστιάν υποσκιάστηκε από μια σειρά μικρών γεγονότων που λίγο κινδύνεψε να επικρατήσει η πικρή γεύση στο στόμα, στη σκέψη και τα μάτια. Το πρωί όμως στο λεωφορείο με περίμενε μια έκπληξη που έφτασε με μορφή μηνύματος: η φωτογραφία των ανθρώπων που συναντάμε στη Sala Zubia, χώρο του ξενοδοχείου Maria Cristina που φιλοξενεί τις συνεντεύξεις των επισκεπτών καλλιτεχνών, μαζί με ένα πολύ γλυκό και ανθρώπινο μήνυμα από τον David: «χαιρόμαστε που κάθε χρόνο σας έχουμε μαζί μας και λυπούμαστε που δεν είπαμε από κοντά το αντίο μας για φέτος».  

Αυτό δεν είναι ένας κανόνας ευγένειας επιβεβλημένος από το Φεστιβάλ αλλά οι ανθρώπινες σχέσεις που αναπτύσσονται στα πάνω από 15 χρόνια που συναντιόμαστε. Δεν είναι δηλαδή ένα μήνυμα από τον επαγγελματία μεταφραστή David, αλλά ένα ευχαριστώ από το μέλος της ομάδας που πήρε πρωτοβουλία να τους εκπροσωπήσει και να μοιραστεί κάτι ανθρώπινο, πως πέρα από τη δουλειά οι δρόμοι των ανθρώπων που συναντιούνται, είναι το ομορφότερο μέρος της διαδρομής. 

Ο David Bumstead μόλις τελειώνει το φεστιβάλ είναι ο ίδιος άνθρωπος που θα στείλει ευχές στις γιορτές, θα δείξει φωτογραφίες από τη μητέρα του που πρόσφατα μετακόμισε από την Αγγλία στο Σαν Σεμπαστιάν και της αρέσει να πηγαίνει στο κομμωτήριο, θα σε ενημερώσει για την αποφοίτηση του γιου του και το ταξίδι του στην Ελλάδα ένα μακρινό καλοκαίρι. Είναι επίσης ο ίδιος που «η μάσκα του προσώπου του θα τσαλακωθεί» όταν θα μάθει ότι το μπαρ απέναντι από το ξενοδοχείο, τόπος συνάντησης πολλών, θα κλείσει γιατί τα παιδιά του ιδιοκτήτη αποφάσισαν να το πουλήσουν για ένα εκατομμύριο ευρώ. Και οι ιστορίες του που ξεκινούν με το «δεν ξέρω αν θα ήθελες να μάθεις για αυτό», ενώ στην πραγματικότητα ο τρόπος που τα αφηγείται δεν σου αφήνει περιθώρια ακόμα και την πιο παλαβή από δουλειά μέρα, να μην θελήσεις να μάθεις μια ακόμα από τις σουρεαλιστικές στιγμές της καθημερινότητάς του που παράγουν ευφάνταστες ιστορίες. Ο δε χαλαρός τρόπος που τα αφηγείται κάνουν το χιούμορ και την ευρηματικότητά του αξιοθαύμαστη. 

Δίπλα του συνήθως κάθεται ο Michael Barkhman, ο άνθρωπος «επιτομή της ευγένειας, του μέτρου και της διακριτικότητας». Μια χρονιά έλλειψε από κοντά μας, όταν «έφυγε» η μητέρα του διακεκριμένη ιστορικός της Βασκικής ιστορίας από τη ζωή. Ακόμα και εκείνη τη χρονιά με προσωπικό μήνυμα απολογήθηκε που δεν μπόρεσε να είναι εκεί για να με χαιρετήσει. Θυμάμαι όσα έχεις μοιραστεί μαζί του και ξέρει με σοφία και σωστό timing ποτέ να τα χρησιμοποιήσει με στόχο να σε βοηθήσει να επιλύσεις ένα πρόβλημα που προκύπτει. Όσο για τις μεταφράσεις του, είναι σα να ακούς καλοδιαβασμένο audio book. 

Τα κορίτσια της Sala Zubia είναι επίσης διαλεκτά: 

Πρώτα από όλα η Evelyn Azqueta καθώς τη γνωρίζω και τα περισσότερα χρόνια. Έχει πάντα ελάχιστο εκνευρισμό που της δίνει μοναδικό στυλ και όταν θέλει με μια ματιά της μόνο μπορεί να πει “cut the bullshit”. Αυτό το στοιχείο του χαρακτήρα της, το παρορμητικό αλλά πάντα επαγγελματικό, την κάνει να ξεχωρίζει. Δεν φτιασιδώνει τις καταστάσεις: είναι σαφής, μπορεί να λέει basta και sorry με την ίδια ειλικρίνεια. Τα πρώτα χρόνια ήθελε να φύγει από τον τόπο της. Το προσπάθησε. Κάτι όμως κάτι την κράτα εκεί και δεν είναι μόνο η δουλειά.  

Η Rakel Paredes δεν σταματάει να γελάει ακόμα και όταν έχει πιεστεί πολύ, στοιχείο η στάση ζωής. Καταλαβαίνεις τον υδρώτα που ρίχνει όταν ζητήσεις κάτι. Όταν η Ρακέλ λέει «δεν τα κατάφερα» σημαίνει πως εξάντλησε κάθε σπιθαμή προσπάθειας. Μερικές φορές μοιάζει με Αλμοδοβαρική φιγούρα που μπήκε κατά λάθος για λίγο σε ταινία του Wes Anderson (σκηνοθέτης που υπεραγαπά).  

Η Ana Oliver μοιάζει στα δύσκολα να είναι η χαμηλότονη διαπραγματεύτρια. Έχει τον τρόπο να διορθώσει μια αστοχία με ευγένεια και ενσυναίσθηση, να συντονίσει μια έκρυθμη κατάσταση χωρίς να προσβάλει καμία από τις εμπλεκόμενες πλευρές. Και έχει μια πολύ ζέστη αγκαλιά σε κάθε καλωσόρισμα. 

Όσο για τη νέα προσθήκη, την Alba Leiza, σε καλημερίζε στα Ελληνικά. Είχε έρθει στην Eλλάδα με τις ομάδες υποστήριξης μεταναστών και αφιέρωσε τότε μερικές ανέμελες στιγμές που την οδήγησαν στην ωριμότητα, που σίγουρα δεν συνδέεται με το νεαρό της ηλικίας της. Έχει τον ενθουσιασμό ανθρώπου που μόλις μπαίνει σε μια ομάδα και ανακαλύπτει τους άγραφος κανόνες της με περιέργεια και ενδιαφέρον. 

Όλοι τους, υπό την άγρυπνη καθοδήγηση της Gemma Beltrán, που μπορείς να την παρομοιάσεις με τους αφανείς αρχηγούς στα κινούμενα σχέδια που εμπνέουν εμπιστοσύνη, σεβασμό και κατ’ επέκταση λίγο φόβο τόσο, όσο, ώστε να γίνονται σωστά οι δουλειές.  

Στους επισκέπτες του χώρου θα προσθέσω και την αγαπημένη μου Mathilde Grange που ναι μεν δεν εργάζεται για το Φεστιβάλ, βρίσκεται ομως ασταμάτητα στη Sala Ζubia καθώς συνεργάζεται με ντόπιες εταιρίες διανομής, ως μεταφράστρια. Είναι μια γλυκύτατη γατόμαμα με μοναδικό χάρισμα στην ταυτόχρονη μετάφραση πιάνει τις λέξεις πριν τις πει και να τις μεταφέρει στον συνεντευξιαζόμενο σε κλάσματα δευτερολέπτου. Χωρίς να της το ζητήσεις, μετατρέπει την ερώτηση σου σε περισσότερο προσβάσιμη στον δέκτη ώστε να έχεις τα καλύτερα αποτελέσματα στη συζήτηση. Και είναι δίκαιη as fuck! Δεν αφήνει κανένα να πάρει τη σειρά του άλλου, σε περίπτωση που μοιράζεσαι το χρόνο σου με άλλους. Έχει τεράστια αγάπη στις γάτες, ίσως γιατί τους μοιάζει, με τα κλειστά γατίσια ματιά της κάτω από τον ήλιο της Donostia, όλο εξυπνάδα και εμπειρία.  

Αντί ανασκόπησης των βραβείων, ανασκόπηση Ανθρώπων με Α κεφάλαιο, που εμφανίζονται στο δρόμο μας και κάτι αλλάζουν μέσα μας προς το καλύτερο. Γιατί όμως φέτος αυτό το κείμενο και όχι κάποια άλλη χρονιά; 

Όπως αναφέραμε και σε προηγούμενο κείμενο φέτος οι δημοσιογράφοι αντέδρασαν στις αλλαγές που γιγαντώνονται στα περισσότερα φεστιβάλ.  

Διάβασε αναλυτικότερα στο παρακάτω κείμενο:

SSIFF: Αντίσταση στο σύστημα, όχι στον Τζόνι Ντεπ – ertnews.gr

Οι ελεύθεροι επαγγελματίες κριτικοί κινηματογράφου, φέτος συντονιστηκαν σε μια σειρά δράσεων που ξεκίνησε από τη Βενετία και συνεχίστηκε στο Σαν Σεμπαστιάν. Στην όλο και περισσότερο μεταβαλλόμενη βιομηχανια του θεάματος που οι παραγωγοί και οι διανομείς προτιμούν τους influences που απολαμβάνοντας δημοσιογραφικά προνόμια ευεργετούν με τις κριτικές τους (ή πιο ορθά, τα κοπλιμέντα τους) εταιρίες, καλλιτέχνες και δράσεις, ο χωρίς της κριτικής έχει πληγεί ανεπανόρθωτα με φιμωμένους σχολιαστές, που η πρόσβαση τους στην πηγή της είδησης και του ρεπορτάζ όλο και μικραίνει.  

Θα μπορούσαμε να πούμε ότι αν και δεν ανήκω στους freelancers το πρόβλημα το είδα και εγώ με τα μάτια μου. Μπορεί να ευεργετήθηκα με μερικές πολύ ενδιαφέρουσες συναντήσεις που έχουμε ήδη μοιραστεί (και θα μοιραστούμε στο μέλλον) από τη φετινή διοργάνωση, όμως το πρόβλημα παραμένει πρόβλημα και μαζί με αυτό υπάρχουν και άλλα που καλό είναι να μη συζητούνται δημόσια.  

Διάβασε εδώ αποσπάσματα των συναντήσεων με:

• Κώστα Γαβρά 
• Μόνικα Μπελούτσι 
• Πάμελα Άντερσον 

Τί μένει όμως από ένα ταξίδι; Η διαδρομή. Σε μια πορεία μιάμισης ώρας από το Σαν Σεμπαστιαν στο Μπιλμπάο κάθε τι αρνητικό είχε σβήσει και κάθε τι που έπρεπε να συζητηθεί είχε γίνει. 

Μια φωτογραφία έμεινε και οι άνθρωποι της. Και αν όλα μια μέρα γίνουν σκόνη, όλα όσα περιέγραψα θα παραμένουν στη φωτογραφία ως αποτύπωμα, μνήμη και ανακούφιση.