Τους τόνους της πίεσης προς τη Λευκωσία ανεβάζει η Αθήνα ύστερα από την αρχική ενόχληση και αμηχανία μπροστά στις κυπριακές βολές, που θέτουν υπό αμφισβήτηση της συνέχιση του καλωδίου ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου (GSI).

Στο αρνητικό περιβάλλον προστίθενται πληροφορίες, σύμφωνα με την εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ», από Βρυξέλλες, Λουξεμβούργο και Κοπεγχάγη.

Τέτοιες ημέρες πέρυσι απαιτήθηκε πολιτική συνεννόηση στο ανώτατο επίπεδο μεταξύ Κυριάκου Μητσοτάκη και Νίκου Χριστοδουλίδη ώστε να ανοίξει ο δρόμος απεμπλοκής. Το πρότζεκτ επιστρέφει τώρα στο σημείο μηδέν. Οι ενστάσεις διά στόματος του Κύπριου υπουργού Οικονομικών, Μάκη Κεραυνού για την οικονομική βιωσιμότητα και η επίκληση δύο μελετών για τις οποίες η Αθήνα δηλώνει άγνοια ακούστηκαν στην ελληνική πλευρά ως αιφνιδιαστική τορπίλη στη συμφωνία μεταξύ των ρυθμιστικών Αρχών των δύο χωρών.

Από την Λευκωσία ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, στρογγυλεύοντας τη ρητορική, τόνισε χθες ότι «δεν έχουμε διαφορές με την ελληνική κυβέρνηση, κανείς δεν τραβά το καλώδιο από την πρίζα», αλλά επέμεινε σε όσα είπε ο Νίκος Χριστοδουλίδης περί ανάγκης υλοποίησης των υποχρεώσεων του ΑΔΜΗΕ.

Αρκετοί στην Αθήνα βλέπουν κύκλους στην Κύπρο που υπονομεύουν το έργο, διακρίνοντας και ενδοκυβερνητικές τριβές- ενδεικτική η αποστροφή του Τάσου Χατζηβασιλείου «ορισμένοι πολιτικοί στην Κύπρο μην παίζουν παιχνίδια στην πλάτη ενός τόσο σημαντικού έργου». Ύστερα από τη συντονισμένη γραμμή «να ξεκαθαρίσει η Κύπρος τη στάση της», ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος επανήλθε με την αιχμή «δεν νομίζω να προτείνει κανείς το έργο να πληρωθεί μόνο από τον Έλληνα φορολογούμενο». Η κυπριακή κυβέρνηση που δέχεται αντιπολιτευτικά πυρά ότι διασαλεύει τις σχέσεις με την Ελλάδα, δεν άδειασε τις δηλώσεις Κεραυνού, όμως, επιχείρησε ισορροπίες διευκρινίζοντας ότι «επιθυμία όλων» είναι η υλοποίηση.

Στις τρεις πτυχές- γεωπολιτική, ενεργειακή και οικονομική- προστέθηκε άλλη μία: η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία με επικεφαλής την Λάουρα Κοβέσι επιβεβαίωσε ότι άνοιξε φάκελος ποινικής έρευνας στο φόντο καθυστερήσεων από το 2013, όταν το καλώδιο εγκρίθηκε ως ευρωπαϊκό έργο Κοινού Ενδιαφέροντος. Τη διερεύνηση αποκάλυψε ο Νίκος Χριστοδουλίδης, αιφνιδιάζοντας την Αθήνα και πυροδοτώντας παρασκηνιακές συζητήσεις για το εάν η έρευνα αφορά στον ελλαδικό χώρο και από πού προέρχονται οι καταγγελίες.

«Στην ελληνική κυβέρνηση δεν έχει περιέλθει η οποιαδήποτε όχληση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας σχετικά με το GSI» επέμεινε ο Παύλος Μαρινάκης.  Η Αθήνα επιμένει ότι το έργο είναι μείζονος σημασίας και δεν μπορεί να γίνει χωρίς την Κύπρο και προφανώς δεν θέλει να αφήσει περιθώρια για επικρίσεις ότι οπισθοχωρεί σε κάτι που έχει προκαλέσει την αντίδραση της Άγκυρας- και σε επίπεδο ρητορικής και τον περσινό Ιούλιο και στο πεδίο. Και κρατά τους προβολείς στην αμφίσημη στάση της Λευκωσίας, ειδικά από τη στιγμή που ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Γιώργος Γεραπετρίτης έλεγαν και πρόσφατα ότι το καλώδιο θα προχωρήσει.

Reuters: Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία αρχίζει έρευνα για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ

Η Ευρώπη παρακολουθεί στενά ένα από τα μεγαλύτερα ενεργειακά έργα της ανατολικής Μεσογείου, καθώς, σύμφωνα με το Reuters, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO) διερευνά πιθανές ποινικές παραβάσεις που σχετίζονται με τη χρηματοδοτούμενη από την ΕΕ ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου.

Σε γραπτή απάντηση προς το Reuters, η υπηρεσία επιβεβαίωσε ότι «η EPPO μπορεί να επιβεβαιώσει ότι υπάρχει σε εξέλιξη έρευνα. Δεν μπορούν να δημοσιοποιηθούν περαιτέρω λεπτομέρειες αυτή τη στιγμή, προκειμένου να μην τεθεί σε κίνδυνο το αποτέλεσμα της έρευνας».

Το έργο, συνολικού προϋπολογισμού 1,9 δισεκατομμυρίων ευρώ, χρηματοδοτείται από την ΕΕ και αφορά την κατασκευή του υποβρύχιου καλωδίου Great Sea Interconnector από τον φορέα υλοποίησης του έργου ΑΔΜΗΕ, με σκοπό τη σύνδεση των ευρωπαϊκών και κυπριακών δικτύων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και μελλοντική επέκταση προς το Ισραήλ.

Το έργο έχει σημειώσει πολλαπλές καθυστερήσεις, σημειώνει το ειδησεογραφικό πρακτορείο, ενώ η Λευκωσία έχει ζητήσει διευκρινίσεις σχετικά με το κόστος και τη βιωσιμότητά του.

Η Ελλάδα επανέλαβε τον Μάρτιο τη δέσμευσή της για το έργο, έπειτα από δημοσιεύματα ότι είχε ανασταλεί λόγω οικονομικών και γεωπολιτικών ανησυχιών

Ο Πιότρ Σεράφιν, επίτροπος της ΕΕ για θέματα προϋπολογισμού και καταπολέμησης της απάτης, αρνήθηκε να σχολιάσει επικαλούμενος την ανεξαρτησία της EPPO και δήλωσε ότι δεν γνωρίζει αν το γραφείο του είχε εκφράσει οποιαδήποτε ανησυχία για το έργο.

Κομισιόν: Το έργο διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου «παραμένει υψίστης πολιτικής και στρατηγικής σημασίας»

«Το έργο, Great Sea Interconnector (GSI), παραμένει υψίστης πολιτικής και στρατηγικής σημασίας για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κάνουμε ό,τι είναι εντός των δυνατοτήτων μας για να διασφαλίσουμε ότι αυτό το έργο θα υλοποιηθεί», δήλωσε η Άννα Κάιζα, εκπρόσωπος Τύπου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για θέματα Ενέργειας από τις Βρυξέλλες.

Η ίδια, σε ερώτηση που δέχθηκε στην καθιερωμένη συνέντευξη Τύπου, εξήγησε τους λογούς που είναι σημαντικό το έργο για την Επιτροπή λέγοντας πως «είναι απολύτως κρίσιμο για να μπει ένα τέλος στην ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου» και επιπλέον «μόλις υλοποιηθεί, θα επιτρέψει την ενσωμάτωση αυξημένων ποσοτήτων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο σύστημα, γεγονός που τελικά θα οδηγήσει σε χαμηλότερες τιμές ενέργειας προς όφελος των επιχειρήσεων, των εταιρειών και των καταναλωτών στην περιοχή».

Αναφορικά με τη χρηματοδότηση η κυρία Κάιζα τόνισε ότι έχει περάσει όλα τα απαραίτητα στάδια που απαιτούνται για να πάρει το πράσινο φως και για το λόγο αυτό η Επιτροπή βρίσκεται σε συνεχή επαφή με τους εμπλεκόμενους για την υλοποίησή του.

Όπως είπε, «έχει το καθεστώς του Έργου Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI) και έχει λάβει χρηματοδότηση όλα αυτά τα χρόνια από διάφορους μηχανισμούς μας» και «προτού αυτό το έργο γίνει επιλέξιμο για χρηματοδότηση από την ΕΕ, έχει περάσει από αρκετά αυστηρό έλεγχο από την Επιτροπή, από τους φορείς του έργου, διότι φυσικά πρέπει να αποδεικνύει την οικονομική του βιωσιμότητα».

«Το έργο αυτό υλοποιείται ήδη εδώ και αρκετά χρόνια και θα θέλαμε να δούμε την ολοκλήρωσή του το συντομότερο δυνατόν. Είμαστε σε επαφή με τον φορέα υλοποίησης, με τις ρυθμιστικές αρχές, με τις εθνικές αρχές, και φυσικά καλούμε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη να τιμήσουν τις δεσμεύσεις τους» προκειμένου «πραγματικά για να βάλουμε τέλος στην ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου και να κάνουμε κάτι πολύ, πολύ συγκεκριμένο για να μειώσουμε τις τιμές ενέργειας στην περιοχή», πρόσθεσε.

Η ίδια επιβεβαίωσε ότι η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία ερευνά το έργο, γεγονός που έκανε γνωστό και ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, λέγοντας πως «είμαστε ενήμεροι για την έναρξη έρευνας από το Ευρωπαϊκό Γραφείο Δημόσιου Εισαγγελέα (EPPO) και δεν έχουμε κανένα σχόλιο να κάνουμε για το ζήτημα αυτό», «πρόκειται για εξελισσόμενες διαδικασίες, οπότε δεν θα τις σχολιάσουμε με κανέναν τρόπο».

Τέλος, αναφορικά με τα χρονοδιάγραμμα και αν θα υπάρξει καθυστέρηση λόγω και της έρευνας, η κυρία Κάιζα τόνισε ότι «πρόκειται για Έργο Κοινού Ενδιαφέροντος, γεγονός που σημαίνει ότι δεν υπάρχει καθορισμένο χρονοδιάγραμμα από την Επιτροπή», και συμπλήρωσε ότι «αναμένουμε από όλα τα μέρη να δεσμευτούν για την ταχύτερη δυνατή υλοποίηση του έργου, διότι κάθε περαιτέρω καθυστέρηση είναι εις βάρος των εμπλεκομένων μερών, και ειδικά της Κύπρου, η οποία είναι ο κύριος ωφελούμενος του έργου αυτού».