Τους βασικούς άξονες της πρότασης του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για τη νησιωτική πολιτική παρουσίασε ο Σωκράτης Φάμελλος στο Συμπόσιο για τη Νησιωτικότητα με θέμα «Βιώσιμες πολιτικές για το μέλλον των νησιών» που πραγματοποιήθηκε στη Σύμη, αφιερωμένο στη μνήμη του Νεκτάριου Σαντορινιού, το όνομα του οποίου δόθηκε στο λιμάνι του νησιού σε τελετή που ακολούθησε.

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ τόνισε στην ομιλία του ότι «η νησιωτική πολιτική και η οικονομία των νησιών απαιτεί σχέδιο. Για να αποτρέψουμε την καταστροφή της μοναδικής ελληνικής νησιωτικής φυσιογνωμίας, την υπερκατανάλωση των πόρων, από την μονοκαλλιέργεια του τουρισμού και τον υπερτουρισμό. Και να βελτιώσουμε την ουσιαστική απόδοση του τουρισμού στο εθνικό οικονομικό προϊόν. Σήμερα τα νησιά μας ασφυκτιούν και οι υποδομές και οι πόροι δεν επαρκούν. Απαιτείται η ολοκλήρωση του χωρικού σχεδιασμού (ΤΠΣ και θαλάσσια χωροταξία) σε όλα τα νησιά, μαζί με μία ολοκληρωμένη Εθνική Θαλάσσια Στρατηγική, που προϋποθέτει συντονισμό όλων των πολιτικών: περιβάλλον, αλιεία, τουρισμός, μεταφορές, ενέργεια. Με κριτήρια πέρα από τη φέρουσα ικανότητα, την προστασία του φυσικού κεφαλαίου, και την ανάπτυξη που βασίζεται στις αρχές της κλιματικής ουδετερότητας και της κυκλικότητας».

Αναγνωρίζοντας την αναγκαιότητα για έναν ολοκληρωμένο σχεδιασμό για το νησιωτικό χώρο, η δέσμη προτάσεων του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ για τη νησιωτική πολιτική περιλαμβάνει:

Την επαναφορά του καθεστώτος του μειωμένου ΦΠΑ. Η έξοδος της χώρας από το καθεστώς των μνημονίων δίνει τη δυνατότητα να καταργηθεί ένας άδικος μνημονικός νόμος, που επέβαλλαν οι θεσμοί. Άλλωστε, η επαναφορά του καθεστώτος του μειωμένου ΦΠΑ επιβάλλεται από Οδηγία της ΕΕ.

Για το Μεταφορικό Ισοδύναμο:

α) Την επαναφορά της κανονικότητας των πληρωμών του Μεταφορικού Ισοδυνάμου και τη θεσμική θωράκιση και επέκταση του μέτρου της επιδότησης καυσίμων και στα νησιά που δεν εφαρμόζεται.

β) Την άμεση απόδοση του μέτρου στις επιχειρήσεις μετά την εφαρμογή της ηλεκτρονικής τιμολόγησης.

γ) Την επέκταση του μέτρου στους φοιτητές και τους δημοσίους λειτουργούς για όσο διαμένουν στα νησιά.

• Την εφαρμογή του Υγειονομικού Ισοδύναμου με έμφαση στην πρόληψη, την τηλεϊατρική και την ενίσχυση του ΕΚΑΒ και την παροχή κινήτρων για την προσέλκυσης υγειονομικών στα νησιά.
• Ειδικό πρόγραμμα ενίσχυσης της νησιωτικής αυτοδιοίκησης σε αρμοδιότητες, δομές, προσωπικό και πόρους και συμμετοχή της αυτοδιοίκησης με αποφασιστικό ρόλο στους φορείς της νησιωτικότητας, όπως πχ Θαλάσσια Πάρκα και προστατευόμενες περιοχές.
• Ειδική δημόσια πολιτική στέγης, για δημόσιους λειτουργούς (γιατρούς, εκπαιδευτικούς κλπ) σε συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση αλλά και πολιτική στέγης για τους μόνιμους κατοίκους και ειδικά τους νέους με τη θέσπιση ειδικών κινήτρων.
• Ειδική αγροτική πολιτική και πολιτική ενίσχυσης της τοπικής παραγωγής προσαρμοσμένη στους νησιωτικούς περιορισμούς και τα ειδικά χαρακτηριστικά των προϊόντων τους (ΠΟΠ, ΠΓΕ, παραδοσιακά)
• Ενεργειακή αυτονομία των νησιών με ενεργειακές κοινότητες και όχι με έργα τρίτων, που εκμεταλλεύονται τα ολιγοπώλια στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Ολοκλήρωση ρυθμιστικού πλαισίου για αυτόνομα νησιά, αυτοπαραγωγή και αποθήκευση ενέργειας για την οποία δεν έχουμε καν θεσμικό πλαίσιο εδώ και 6 χρόνια!
• Αυτονομία νερού και αντιμετώπιση της λειψυδρίας με έργα αφαλάτωσης με πλήρη κάλυψη του ενεργειακού κόστους από την πολιτεία. Καθιέρωση νησιωτικού ισοδύναμου νερού, εφόσον αυτό το κόστος δεν υπάρχει στην υπόλοιπη Ελλάδα.
• Απανθρακοποίηση των νησιών μέσω της διασύνδεσής τους με το ηπειρωτικό σύστημα και τοπικά έργα ενεργειακών κοινοτήτων με την αξιοποίηση των σχετικών κονδυλίων που είχε εξασφαλίσει η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ από το 2018 κατά την αναθεώρηση της σχετικής Ευρωπαϊκής Οδηγίας.
• Σχέδια μηδενικών αποβλήτων με κομποστοποίηση και ανακύκλωση σε κάθε νησί αλλά με υποδομές και μηχανικό εξοπλισμό των ΟΤΑ, πχ για ογκώδη, με έργα των ΟΤΑ και όχι στο αδιαφανές υβριδικό σχήμα του περιφερειακού ΦΟΔΣΑ που μηχανεύτηκε η κυβέρνηση.
• Ενίσχυση της ανθεκτικότητας των νησιών και τη μείωση των κινδύνων από τις φυσικές καταστροφές και άρα την επάρκεια, την αυτονομία και την πρόληψη.
• Πρόγραμμα συνδεσιμότητας με δίκτυα υψηλών ταχυτήτων και τυπικής και άτυπης εκπαίδευσης και κατάρτισης των νέων τεχνολογιών.

Για την Ακτοπλοΐα:

α) Ενίσχυση των συνδυασμένων μεταφορών με την αναδιάρθρωση δικτύων, καλύτερη συνδεσιμότητα, πολυετείς συμβάσεις για σταθερότητα και ασφάλεια στα δρομολόγια, έγκαιρη προκήρυξη των διαγωνισμών για τις επιδοτούμενες – άγονες γραμμές, παροχή κινήτρων για την ανανέωση των στόλων με την κατασκευή των πλοίων σε ελληνικά ναυπηγεία.

β) Πλουραλισμός στην παροχή ακτοπλοικών υπηρεσιών για την αντιμετώπιση ολιγοπωλιακών καταστάσεων, με στήριξη μικρών επιχειρήσεων και δραστηριοποίηση της αυτοδιοίκησης στην ακτοπλοΐα, [με προγραμματικές συμβάσεις με το ελληνικό δημόσιο για νησιά με πληθυσμό μέχρι 5000 κατοίκους, όπως είχε δοθεί η δυνατότητα με διάταξη νόμου που είχε ψηφιστεί με πρωτοβουλία του Νεκτάριου].

γ) Σύνδεση της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης για την αντικατάσταση του ακτοπλοϊκού στόλου με στόχο τη μετάβαση στη νέα πράσινη εποχή με δεσμεύσεις από την πλευρά των εταιρειών για το ύψος της τιμής των εισιτηρίων, την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών και την προστασία της ναυτικής εργασίας.

δ) Επέκταση του cold ironing στα λιμάνια των νησιών και δημιουργία λιμενικών υποδομών και αλιευτικών καταφυγίων όπου είναι αναγκαίο σε αρμονία με τη φυσιογνωμία και την αισθητική των παραδοσιακών οικισμών και με σεβασμό στη φέρουσα ικανότητα των νησιών.

Όπως επισημαίνεται σε σχετική ανακοίνωση του κόμματος, το επόμενο διάστημα ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ με κατά τόπους εκδηλώσεις και παρεμβάσεις θα παρουσιάσει και θα εξειδικεύσει τις προτάσεις του στο πλαίσιο μιας διαδικασίας διαλόγου και συνεργασίας με τους φορείς και τις τοπικές κοινωνίες των νησιών.