Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι ζητεί να ασκηθεί πίεση επί της Ρωσίας για να αναγκασθεί να βάλει τέλος στον πόλεμο.
«Θεωρώ ότι η Ρωσία μπορεί να πιεστεί για να βάλει τέλος στον πόλεμο αυτόν. Εκείνη τον ξεκίνησε και μπορεί να αναγκασθεί να βάλει τέλος. Αλλά, αν ο κόσμος δεν επιδιώξει μία αλλαγή καθεστώτος στην Ρωσία, αυτό σημαίνει ότι, ακόμη και μετά το τέλος του πολέμου, η Μόσχα θα συνεχίσει να επιδιώκει την αποσταθεροποίηση των γειτονικών χωρών», προειδοποίησε ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι απευθυνόμενος από το Κίεβο στην διάσκεψη για την 50ή επέτειο της υπογραφής της Τελικής Πράξης του Ελσίνκι.
«Είμαι ευγνώμων απέναντι σε όσους εφαρμόζουν κυρώσεις κατά της Ρωσίας και προετοιμάζουν νέες», πρόσθεσε.
«Πρέπει να μπλοκάρουμε τελείως την ρωσική πολεμική μηχανή (…), να σταματήσουμε την πολεμική βιομηχανία, να περιορίσουμε τα ενεργειακά της κέρδη, και εν τέλει, να χρησιμοποιήσουμε όλα τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία -περιλαμβανομένου του κλεμμένου πλούτου μέσω της διαφθοράς – για να υπερασπιστούμε τον κόσμο κατά της ρωσικής επίθεσης», είπε.
«Είναι ώρα να κατασχέσουμε τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, όχι μόνο να τα παγώσουμε, να τα κατασχέσουμε και να τα χρησιμοποιήσουμε στη υπηρεσία της ειρήνης και όχι του πολέμου», πρόσθεσε.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας χαρακτήρισε «φονικό θέαμα» τις τελευταίες ρωσικές επιθέσεις που σκότωσαν τουλάχιστον έξι ανθρώπους, ανάμεσά τους και ένα παιδί έξι ετών, σήμερα στο Κίεβο.
«Σήμερα ο κόσμος είδε για μία ακόμη φορά την απάντηση της Ρωσίας στην επιθυμία μας για ειρήνη, επιθυμία που συμμεριζόμαστε με την Αμερική και την Ευρώπη. Ενα νέο φονικό θέαμα. Γι’ αυτόν τον λόγο η ειρήνη χωρίς εξαναγκασμό είναι αδύνατη».
Η διάσκεψη πραγματοποιείται στο Ελσίνκι με την συμμετοχή διεθνών παραγόντων, όπως ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες και ο Ύπατος Αρμοστής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Φόλκερ Τουρκ. Την έναρξη των εργασιών κήρυξε η προεδρεύουσα του Οργανισμού για την Ασφάλεια και την Συνεργασία στην Ευρώπη και υπουργός Εξωτερικών της Φινλανδίας Ελίνα Βαλτόνεν.
Την 1η Αυγούστου 1975, πριν από 50 χρόνια, οι χώρες του δυτικού και του ανατολικού μπλοκ υπέγραφαν την Τελική Πράξη του Ελσίνκι. Η ιστορική συμφωνία ανάμεσα σε 35 χώρες, ανάμεσά τους οι ΗΠΑ και η Σοβιετική Ενωση, οδήγησε στην ίδρυση του ΟΑΣΕ, στον οποίο συμμετέχουν 57 χώρες.
Ανάμεσα στις αρχές που εγγυάται η Τελική Πράξη του Ελσίνκι περιλαμβάνεται η εθνική κυριαρχία, η μη προσφυγή στην απειλή ή την χρήση βίας και το απαραβίαστο των συνόρων.
«Τα κράτη δεσμεύονται αμοιβαία για το απαραβίαστο των συνόρων τους καθώς και των συνόρων όλων των κρατών της Ευρώπης και να απέχουν άρα τώρα και στο μέλλον από κάθε επίθεση κατά των συνόρων αυτών», αναφέρεται στο κείμενο της Τελικής Πράξης του Ελσίνκι.
Οι δεσμεύσεις που ανέλαβε η Σοβιετική Ενωση τότε παραβιάσθηκαν από την Ρωσία του Βλαντίμιρ Πούτιν τον Φεβρουάριο 2022, κατά την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία που προκάλεσε σοβαρή κρίση στον ΟΑΣΕ.
«Είμαι βέβαιος ότι θα έρθει η μέρα που η Ουκρανία θα ζήσει εν ειρήνη (…), η μέρα που η Ρωσία θα αναγκασθεί να αναγνωρίσει τα πραγματικά της σύνορα. Αυτή η μέρα θα έρθει, διότι η Ευρώπη παραμένει ενωμένη», κατέληξε ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Το Κίεβο ζητά ματαίως τον αποκλεισμό της Ρωσίας από τον Οργανισμό για την Ασφάλεια και την Συνεργασία στην Ευρώπη.
Τον Ιούλιο 2024, η Μόσχα ανακοίνωσε ότι αναστέλλει την συμμετοχή της στον Οργανισμό, αλλά στην ιστοσελίδα του ΟΑΣΕ εξακολουθεί να εμφανίζεται στην λίστα των κρατών μελών.
Η Φινλανδία έκλεισε τον Δεκέμβριο 2023 τα σύνορά της με την Ρωσία μετά την άφιξη 1.000 μεταναστών χωρίς βίζα, σε μία σκόπιμη κίνηση ενορχηστρωμένη από την Μόσχα για την αποσταθεροποίηση της γειτονικής της χώρας.
Φράκτης μήκους 200 χιλιομέτρων κατασκευάζεται κατά μήκος των ρωσοφινλανδικών συνόρων. Το έργο θα ολοκληρωθεί το 2026.
