Ήταν Παρασκευή 26 Ιουνίου προς ξημερώματα 27 Ιουνίου του 2015 όταν ο τότε Πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας ανακοίνωνε τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος στην Ελλάδα, το οποίο θα γινόταν στις 5 Ιουλίου. Το ερώτημα θα ήταν η αποδοχή ή η απόρριψη της πρότασης των Θεσμών.

Σε δραματικούς τόνους ο Αλέξης Τσίπρας έλεγε χαρακτηριστικά «εδώ και 6 μήνες η ελληνική κυβέρνηση δίνει μια μάχη μέσα σε συνθήκες πρωτοφανούς οικονομικής ασφυξίας, προκειμένου να εφαρμόσει τη δική σας εντολή, της 25ης Γενάρη», την εντολή όπως τόνιζε «διαπραγμάτευσης με τους εταίρους μας για να τερματιστεί η λιτότητα και να επανέλθει στη χώρα μας η ευημερία και η κοινωνική δικαιοσύνη».

Κλείνοντας είπε ότι θα σεβαστεί το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, όποιο και αν είναι αυτό. Χαρακτηριστικά ανέφερε στο διάγγελμά του «δεσμεύομαι προσωπικά ότι θα σεβαστώ το αποτέλεσμα της δημοκρατικής σας επιλογής, όποιο και αν είναι αυτό.»

Για την ιστορία το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος ήταν 61,38% υπέρ του «ΟΧΙ», το οποίο έγινε δεκτό με πανηγυρισμούς στο Μέγαρο Μαξίμου, στην Κουμουνδούρου στα γραφεία του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και στο επιτελείο των ΑΝΕΛ, ενώ οι οπαδοί του Αλέξη Τσίπρα έστηναν χορούς στο Σύνταγμα. Τελικά ο Αλέξης Τσίπρας παρά το «ΟΧΙ» υπέγραψε το 3ο Μνημόνιο.

Πώς όμως οδηγήθηκε ο Αλέξης Τσίπρας σε αυτή την απόφαση για δημοψήφισμα; Οι Θεσμοί πίεζαν για ένα νέο πακέτο διάσωσης προκειμένου η πολύπαθη ελληνική οικονομία να μην οδηγηθεί σε χρεοκοπία. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες ξεκαθάρισαν ότι κάτι τέτοιο θα συνεπαγόταν και επιστροφή στη δραχμή.

Ο τότε πρωθυπουργός βίωνε από τις πιο δύσκολες πολιτικά στιγμές του. Ήξερε ότι η χώρα χρειαζόταν οικονομική βοήθεια, αλλά δεν ήθελε τα επαχθή μέτρα που συνεπαγόταν η αποδοχή της. Μέσα σε αυτό το κλίμα ρευστότητας πήρε την απόφαση και έριξε την πρόταση στο τραπέζι: «Τη λύση θα τη δώσει ο λαός, θα κάνουμε δημοψήφισμα».

Φαίνεται πως την είχε σκεφτεί πολύ νωρίτερα, από τον Απρίλιο αλλά ήθελε να δώσει χρόνο στις απαιτητικές διαπραγματεύσεις. Όταν όμως, διαπίστωσε ότι αυτές έπεφταν σε «τοίχο», έδωσε εντολή στον υπουργό Οικονομικών, Γιάνη Βαρουφάκη να του ετοιμάσει μια έκθεση με όλες τις επιπτώσεις σε περίπτωση που εγκαταλείπαμε την ευρωζώνη. Πράγματι, μέσα στα επόμενα εικοσιτετράωρα ο υπουργός με τον φίλο του Αμερικάνο οικονομολόγο Τζέιμς Γκαλμπρέιθ παρουσιάζει στο Μαξίμου όλα τα δυσμενή σενάρια.

Εξηγούν στον πρόεδρο της κυβέρνησης ότι μεταξύ άλλων απαιτείται εθνικοποίηση της Τράπεζας της Ελλάδος, κλείσιμο των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, έλεγχος στα καύσιμα, δελτίο στα τρόφιμα και στα φάρμακα, εκτύπωση υποσχετικών (IOU) για να πληρωθούν μισθοί και συντάξεις, επιστράτευση δημοσίων υπαλλήλων και συντονισμένη κινητοποίηση της Ελληνικής Αστυνομίας και του Στρατού.

Αντιλαμβανόμενος το μέγεθος της καταστροφής που θα μπορούσε να επέλθει, ο πρωθυπουργός κάθεται και σκέφτεται όλους τους πιθανούς τρόπους αντιμετώπισης της δημοσιονομικής κρίσης. Στην ουσία οι Ευρωπαίοι του είχαν πάνω στο τραπέζι το σχέδιο συμφωνίας και η προτροπή ήταν: «Take or leave it» με τις πιέσεις να εντείνονται.

Το πρωί της 26ης προς την 27η Ιουνίου ο πρωθυπουργός απευθύνει μήνυμα προς τον ελληνικό λαό καλώντας τον ν’ αποφασίσει με την ψήφο του «εάν πρέπει να γίνει αποδεκτό το σχέδιο συμφωνίας το οποίο κατέθεσαν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στο Eurogroup στις 25 Ιουνίου και αποτελείται από δύο έγγραφα, τα οποία συγκροτούν την πρόταση επί της οποίας προτείνεται το δημοψήφισμα». Το πρώτο έγγραφο τιτλοφορείται «Reforms for the completion of the Current Program and Beyond» (Μεταρρυθμίσεις για την ολοκλήρωση του τρέχοντος προγράμματος και πέραν αυτού) και το δεύτερο «Preliminary Debt sustainability analysis» (Προκαταρκτική ανάλυση βιωσιμότητας χρέους). Όσοι από τους πολίτες της χώρας απέρριπταν την πρόταση των τριών θεσμών θα έπρεπε να ψηφίσουν: ΟΧΙ/ΔΕΝ ΕΓΚΡΙΝΕΤΑΙ. Όσοι από τους πολίτες της χώρας συμφωνούσαν με την πρόταση των τριών θεσμών θα έπρεπε να ψηφίσουν: ΝΑΙ/ΕΓΚΡΙΝΕΤΑΙ». Ελάχιστοι είναι οι Έλληνες που κάθισαν να διαβάσουν τα σχετικά κείμενα που συν τοις άλλοις στην πορεία τροποποιήθηκαν κιόλας.

Ο κόσμος δείχνει να διχάζεται. Στην πλατεία Συντάγματος διεξάγονται ογκώδη συλλαλητήρια τόσο υπέρ του «Ναι» όσο και υπέρ του «Όχι». Η κυβέρνηση, ο ΣΥΡΙΖΑ και οι «Ανεξάρτητοι Έλληνες» τάσσεται ανοικτά υπέρ του «Όχι». Να ρίξουν αρνητική ψήφο καλεί τους οπαδούς της και η Χρυσή Αυγή.