Οι σχέσεις Ελλάδας και Λιβύης έχουν επιδεινωθεί μετά την ανακοίνωση της ελληνικής κυβέρνησης για διαγωνισμό εξόρυξης υδρογονανθράκων νότια της Κρήτης, γεγονός που η Λιβύη θεωρεί παραβίαση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων. Η Τρίπολη, καθοδηγούμενη από την Τουρκία, αντέτεινε ότι οι ελληνικές ενέργειες αμφισβητούν το Τουρκολιβυκό Μνημόνιο.
Η ελληνική κυβέρνηση, μέσω του Υφυπουργού Εξωτερικών, τόνισε την αποφασιστικότητά της να ασκήσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα και να προχωρήσει σε διάλογο με βάση το διεθνές δίκαιο. Αντιδράσεις προήλθαν και από την αντιπολίτευση, η οποία κάλεσε την κυβέρνηση να καταγγείλει τις λιβυκές προκλήσεις και να ενημερώσει τα πολιτικά κόμματα για την κατάσταση.
Πιο αναλυτικά
«Αναταράξεις» στις σχέσεις Ελλάδας- Λιβύης μετά την αντίδραση της γειτονικής χώρας στη δημοσίευση στην Εφημερίδα της Ε.Ε. της προκήρυξης για την αδειοδότηση των οικοπέδων νοτίως της Κρήτης. Συγκεκριμένα η Λιβύη καταγγέλλει την Ελλάδα, υποστηρίζοντας ότι παραβιάζονται τα κυριαρχικά δικαιώματά της, σε μία κίνηση που παραπέμπει στις λιβυκές διεκδικήσεις βάσει του Τουρκολιβυκού Μνημονίου.
Η δημοσίευση στην Εφημερίδα της ΕΕ έγινε στις 12 Ιουνίου και ήδη έχει δείξει έντονο ενδιαφέρον ο αμερικανικός «κολοσσός» Chevron, γεγονός που κινητοποίησε την κλυδωνιζόμενη κυβέρνηση της Τρίπολης, με την προφανή καθοδήγηση της Άγκυρας, καθώς η Ελλάδα με τον τρόπο αυτό αμφισβητεί ευθέως το Τουρκολυβικό Μνημόνιο όσον αφορά στη λιβυκή πλευρά της «οριοθέτησης» και ταυτόχρονα ασκεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα βάσει του Νόμου 4001/2011, ο οποίος ορίζει τη μέση γραμμή ως εξωτερικό όριο της ελληνικής ΑΟΖ σε περίπτωση που δεν υπάρχει συμφωνία οριοθέτησης.
Το Λιβυκό υπουργείο Εξωτερικών, με ανακοίνωσή του χθες το απόγευμα, δηλώνει ότι παρακολουθεί με μεγάλη ανησυχία την ανακοίνωση των ελληνικών Αρχών για την έναρξη διεθνούς διαγωνισμού για την εξόρυξη υδρογονανθράκων σε αμφισβητούμενες θαλάσσιες περιοχές με τη Λιβύη.
Τονίζει ότι οι ενέργειες αυτές αποτελούν παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Λιβύης και επισημαίνει την πλήρη αντίθεσή του σε οποιαδήποτε εργασία εξερεύνησης σε αυτές τις περιοχές χωρίς προηγούμενη συνεννόηση. «Οι μονομερείς ενέργειες προκαλούν μόνο μεγαλύτερη ένταση και ο διάλογος και οι διαπραγματεύσεις είναι η μόνη επιλογή που βασίζεται στο διεθνές δίκαιο», καταλήγει η ανακοίνωση.
A statement of @Mofa_Libya regarding the announcement by Greek authorities of a bidding round for hydrocarbon exploration and exploitation permits in maritime areas south of #Crete, some of which located within the maritime zones disputed with #Libya.#Greece pic.twitter.com/I15M911SMq
— Bader Shniba بدر شنيبة (@BaderShniba) June 19, 2025
Η εξέλιξη αυτή έρχεται τη στιγμή που ήταν σε τελικό στάδιο οι συνεννοήσεις για την πραγματοποίηση μιας εξαιρετικά σημαντικής επίσκεψης του υπουργού Εξωτερικών Γ. Γεραπετρίτη στη Λιβύη, όπου, κρατώντας ισορροπίες και μετά από ένα διάστημα απουσίας της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής από τη χώρα, σχεδιάζει να επισκεφθεί και την Τρίπολη, όπου εδρεύει η προσωρινή αλλά διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση Ντμπέιμπα, αλλά και τη Βεγγάζη, όπου εδρεύει η κυβέρνηση της Ανατολικής Λιβύης, με ισχυρούς άνδρες τον στρατηγό Χαφτάρ και τον πρόεδρο της Βουλής Ακίλα Σάλεχ.
Χατζηβασιλείου: Η Ελλάδα δεν φοβάται να ασκήσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα – Ο διάλογος με τη Λιβύη πρέπει να βασίζεται στο Διεθνές Δίκαιο
«Η Ελλάδα δεν φοβάται ούτε να ασκήσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα ούτε να συνομιλήσει, ακόμη και όταν υπάρχουν διαφορές με γειτονικές χώρες. Ασκούμε στην πράξη τα δικαιώματά μας με μόνιμη προσήλωση στο Διεθνές Δίκαιο, συμπεριλαμβανομένου του Δικαίου της Θάλασσας», τόνισε μεταξύ άλλων ο Υφυπουργός Εξωτερικών Τάσος Χατζηβασιλείου, μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα το πρωί της Παρασκευής.
Σχολιάζοντας την αντίδραση της Λιβύης στην ελληνική πρόσκληση υποβολής προσφορών σχετικά με άδειες έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων σε θαλάσσιες περιοχές νότια της Κρήτης, ο Υφυπουργός Εξωτερικών έκανε λόγο για «τρανή απόδειξη ότι η Ελλάδα κινείται σωστά». Όπως επεσήμανε, η Αθήνα δεν παρακάμπτει ούτε αποκλείει κανέναν διάλογο, αρκεί αυτός να διεξάγεται εντός των πλαισίων του Διεθνούς Δικαίου. Υπενθύμισε δε την πρόθεση του Υπουργού Εξωτερικών να επισκεφθεί τη Λιβύη.
«Η λιβυκή πλευρά σφάλλει, αρνείται την πραγματικότητα και επικαλείται το παράνομο και νομικά ανίσχυρο τουρκολιβυκό μνημόνιο», δήλωσε χαρακτηριστικά. Εξηγώντας τις νομικές βάσεις της ελληνικής στάσης, ανέφερε ότι τα θαλάσσια οικόπεδα που οριοθετήθηκαν, βασίζονται στη μέση γραμμή.
Απαντώντας στην κριτική της αντιπολίτευσης ο Υφυπουργός τόνισε ότι «η αντιπολίτευση δίνει ρεσιτάλ λαϊκισμού», αγνοώντας τις επιτυχίες της κυβέρνησης Μητσοτάκη στη σύναψη υποδειγματικών συμφωνιών οριοθέτησης ΑΟΖ με Ιταλία και Αίγυπτο και κάλεσε τη Λιβύη να κινηθεί με σκοπό δομημένες συνομιλίες με βάση το Διεθνές Δίκαιο.
ΠΑΣΟΚ: «Σύνθετη και επικίνδυνη εικόνα για τα συμφέροντα της χώρας μας»
Από πλευράς ΠΑΣΟΚ, ο υπεύθυνος Κ.Τ.Ε. Εξωτερικών Δημήτρης Μάντζος, τόνισε ότι η Λιβύη αμφισβητεί τα εθνικά κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας και κάλεσε την Κυβέρνηση να καταγγείλει την προκλητική ενέργεια.
Ζήτησε επίσης ενημέρωση των κομμάτων και άμεση συνεδρίαση της Επιτροπής Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών της Βουλής.
Αναλυτικά:
Η ανακοίνωση του Υπουργείου Εξωτερικών της Λιβύης με την οποία αμφισβητούνται τα εθνικά κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας κατ’ εφαρμογή του παράνομου και ανυπόστατου τουρκολιβυκού μνημονίου του 2019, αποτελεί νέα ανησυχητική εξέλιξη εις βάρος των εθνικών μας συμφερόντων.
Η Ελληνική Κυβέρνηση οφείλει να αντιδράσει άμεσα καταγγέλλοντας την προκλητική ενέργεια και επιμένοντας στη μόνη ασφαλή οδό της εφαρμογής του διεθνούς δικαίου της θάλασσας.
Η επιμονή της Κυβέρνησης της Τρίπολης στο παράνομο μνημόνιο, σε συνδυασμό με τη διαφαινόμενη στροφή του καθεστώτος της Ανατολικής Λιβύης προς την Άγκυρα, αλλά και την πολύ σοβαρή επιπλοκή της χώρας μας με την Αιγυπτιακή Κυβέρνηση με αφορμή τη Μονή Αγ. Αικατερίνης Όρους Σινά, διαμορφώνουν μια σύνθετη και επικίνδυνη εικόνα για τα συμφέροντα της χώρας μας στον κρίσιμο και ευμετάβλητο χώρο της Βόρειας Αφρικής.
Πλέον καθίσταται επιτακτική η ανάγκη ενημέρωσης των πολιτικών δυνάμεων της χώρας καθώς και η άμεση συνεδρίαση της Επιτροπής Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών της Βουλής για την κατάσταση σε Μέση Ανατολή και Ανατολική Μεσόγειο και την επίδραση που αυτή έχει στα εθνικά μας συμφέροντα.
ΣΥΡΙΖΑ: Η κυβέρνηση «να σταματήσει να οδηγεί τη χώρα από ήττα σε ήττα»
Με ανακοίνωσή του ο τομέας εξωτερικών του ΣΥΡΙΖΑ κάνει λόγο για «νέο διπλωματικό φιάσκο», το οποίο «αποτελεί προϊόν της άνευ σχεδίου εξωτερικής πολιτικής της κυβέρνησης Μητσοτάκη».
Αναλυτικά:
«Ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ εκφράζει την έντονη διαμαρτυρία του για την ανακοίνωση του Υπουργείου Εξωτερικών της προσωρινής κυβέρνησης της Λιβύης, η οποία κατηγορεί την Ελλάδα για απόπειρα υφαρπαγής των κυριαρχικών της δικαιωμάτων, με αφορμή τον διεθνή διαγωνισμό για την εξερεύνηση υδρογονανθράκων, νότια της Κρήτης.
Η νέα αυτή λιβυκή πρόκληση, έρχεται σε συνέχεια της συγκρότησης επιτροπής από το κοινοβούλιο της Λιβύης, προκειμένου να εξετάσει την εγκυρότητα του άκυρου και παράνομου τουρκολιβυκού Μνημονίου και αποτελεί μια επί της ουσίας απόδειξη της ευθυγράμμισης της Τρίπολης και της Βεγγάζης με όσους απεργάζονται αναθεωρητικά σχέδια στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η νέα αυτή διπλωματική αποτυχία, αποτελεί προϊόν της άνευ σχεδίου εξωτερικής πολιτικής της κυβέρνησης Μητσοτάκη, πολλώ δε μάλλον τη στιγμή που ο Υπουργός Εξωτερικών αναμένεται να επισκεφθεί την Λιβύη. Ο κύριος Γεραπετρίτης οφείλει να εξηγήσει στον ελληνικό λαό ποιο είναι το επίπεδο προετοιμασίας για την εν θέματι επίσκεψη και γιατί προέκυψε μια ακόμη αρνητική εξέλιξη σε βάρος των εθνικών μας συμφερόντων.
Η κυβέρνηση οφείλει να ασκήσει άμεσα τις απαραίτητες διπλωματικές πιέσεις σε διμερές και ευρωπαϊκό επίπεδο προκειμένου να συμμορφωθεί η Λιβύη με το διεθνές δίκαιο και να χαράξει παράλληλα μια υπεύθυνη εξωτερική πολιτική με αρχή, μέση και τέλος προκειμένου να σταματήσει να οδηγεί την χώρα από ήττα σε ήττα».
Ελληνική Λύση: Η ΝΔ έχει καταντήσει τη χώρα καρπαζοεισπράκτορα του πλανήτη – Απαιτούμε ενημέρωση από την κυβέρνηση
«Όταν έχεις φθάσει στο σημείο να δέχεσαι σφαλιάρες ακόμη και από αφρικανικές χώρες όπως η Λιβύη, τότε δεν είσαι απλά ηττημένος, είσαι καρπαζοεισπράκτορας», σημειώνει η Ελληνική Λύση σε ανακοίνωσή της, επισημαίνοντας ότι «η ΝΔ έχει καταντήσει τη χώρα καρπαζοεισπράκτορα του πλανήτη! Παντού ήττες, παντού απώλειες. Είναι επικίνδυνοι για τη χώρα, για το έθνος».
Το γραφείο Τύπου του κόμματος σημειώνει: «Απαιτούμε ενημέρωση όλων των κομμάτων από την κυβέρνηση, από τον ίδιο τον πρωθυπουργό. Δεν έχει το δικαίωμα να ασκεί μυστική διπλωματία, χωρίς να ενημερώνει κανέναν. Η εξωτερική πολιτική πρέπει να είναι εθνική, συλλογική υπόθεση και όχι ατομική».