Η ελληνική οικονομία συνεχίζει να εδραιώνει ένα σταθερό περιβάλλον οικονομικής και πολιτικής σταθερότητας, όπως καταγράφεται στην Τριμηνιαία Έκθεση (Μάρτιος 2025) του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή (ΓΠΚΒ).

Κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2024, διατηρήθηκε η θετική δυναμική των μακροοικονομικών και δημοσιονομικών μεγεθών, με κινητήριες δυνάμεις τις επενδύσεις, την αύξηση της παραγωγικότητας και την επιτάχυνση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.

Το 2024, η ελληνική οικονομία κατέγραψε ρυθμό ανάπτυξης 2,3%, υπερδιπλάσιο σε σχέση με τον μέσο όρο της Ευρωζώνης, ενώ το τέταρτο τρίμηνο του έτους παρουσίασε αύξηση 2,6% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2023. Στη σημαντική αυτή επίδοση συνέβαλαν η αύξηση των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών, που συνολικά ανήλθε σε 3,6% (με 5,9% αύξηση στις υπηρεσίες και 1,6% στα αγαθά), καθώς και η αύξηση των επενδύσεων παγίου κεφαλαίου κατά 9,0%.

Αντίθετα, η ιδιωτική κατανάλωση παρουσίασε μικρή επιβράδυνση, με ρυθμό αύξησης 0,8% το τέταρτο τρίμηνο του 2024, ενώ σε ετήσια βάση για το σύνολο του έτους διατηρήθηκε σε θετική πορεία με αύξηση 2,1%. Αρνητική επίδραση στην ανάπτυξη άσκησαν η μείωση της δημόσιας κατανάλωσης κατά 3,4% και η αύξηση των εισαγωγών αγαθών και υπηρεσιών κατά 2,4%.

Η αναβάθμιση του ελληνικού αξιόχρεου στην επενδυτική βαθμίδα από τον οίκο Moody’s, σε συνέχεια των αναβαθμίσεων από τους οίκους Scope και DBRS, σηματοδοτεί ένα ακόμη βήμα προς τη βελτίωση των όρων χρηματοδότησης της ελληνικής οικονομίας. Η εξέλιξη αυτή ενισχύει την αξιοπιστία της χώρας στις διεθνείς αγορές, διευκολύνοντας τη ροή επενδύσεων και δημιουργώντας θετικό περιβάλλον για την οικονομική δραστηριότητα.

Παρά τις θετικές επιδόσεις, η Έκθεση επισημαίνει ότι το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών εμφάνισε επιδείνωση το 2024, γεγονός που καθιστά ακόμη πιο επιτακτική την ανάγκη στήριξης των εξαγωγικών τομέων υψηλής προστιθέμενης αξίας και περαιτέρω ενίσχυσης των μεταρρυθμίσεων. Παράλληλα, η σύγκλιση του πραγματικού εισοδήματος των πολιτών με τον μέσο όρο της Ευρωζώνης παραμένει κεντρικός στόχος της οικονομικής πολιτικής.

Σε διεθνές επίπεδο, η παγκόσμια οικονομία αντιμετωπίζει αυξημένες αβεβαιότητες, λόγω της έντασης στις εμπορικές σχέσεις μεταξύ ΗΠΑ, ΕΕ και Κίνας και των γεωπολιτικών εντάσεων. Οι προστατευτικές πολιτικές και οι δασμοί απειλούν το διεθνές εμπόριο, ενώ οι διαταραχές στις εφοδιαστικές αλυσίδες ενισχύουν τις πληθωριστικές πιέσεις. Στο πλαίσιο αυτό, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε στην ενίσχυση της αμυντικής αυτονομίας της ΕΕ, εγκρίνοντας ένα πακέτο αμυντικών δαπανών ύψους 800 δισ. ευρώ για την επόμενη τετραετία, που θα χρηματοδοτηθεί εν μέρει μέσω ευρωπαϊκού δανεισμού ύψους 150 δισ. ευρώ από το εργαλείο SAFE. Παράλληλα, η ιστορική συμφωνία στη Γερμανική Βουλή για τη χαλάρωση του φρένου χρέους σηματοδοτεί μια σημαντική δημοσιονομική επέκταση ύψους 500 δισ. ευρώ, με πιθανές θετικές επιδράσεις στην ευρωπαϊκή και ελληνική οικονομία.

Η Έκθεση του ΓΠΚΒ αναδεικνύει επίσης τις πιθανές επιπτώσεις από τη νέα δασμολογική πολιτική των ΗΠΑ στις ελληνικές εξαγωγές χάλυβα και αλουμινίου. Βασιζόμενη σε προηγούμενη εμπειρία από την επιβολή δασμών 25% στον χάλυβα και 10% στο αλουμίνιο το 2018, επισημαίνει ότι οι ελληνικές εξαγωγές χάλυβα και σιδήρου προς τις ΗΠΑ επηρεάστηκαν αρνητικά τότε, ενώ οι εξαγωγές αλουμινίου παρέμειναν ανεπηρέαστες. Επιπλέον, η νέα δασμολογική πολιτική ενδέχεται να επηρεάσει και ελληνικές εξαγωγές ενδιάμεσων προϊόντων προς την ΕΕ-27, τα οποία χρησιμοποιούνται για την παραγωγή τελικών προϊόντων που εξάγονται από την ΕΕ στις ΗΠΑ.

Τέλος, η Έκθεση εξετάζει την εξέλιξη του Κενού Είσπραξης Οφειλών προς τη Φορολογική Διοίκηση, το οποίο το 2024 μειώθηκε στο 0,8%, το χαμηλότερο επίπεδο από το 2000, αντανακλώντας τη βελτίωση της εισπρακτικής ικανότητας του φορολογικού μηχανισμού. Παράλληλα, το συνολικό ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο των οφειλών προς το Δημόσιο διαμορφώθηκε στα 106,3 δισ. ευρώ, καταγράφοντας μείωση 7% σε ετήσια βάση. Η μείωση αυτή συνδέεται με τη συνεχή βελτίωση της εισπραξιμότητας, ιδιαίτερα μετά το 2015, παρά τις επιπτώσεις της πανδημίας το 2020.

Συνολικά, η Έκθεση του ΓΠΚΒ καταγράφει τη διατήρηση της αναπτυξιακής δυναμικής της ελληνικής οικονομίας, παρά τις διεθνείς προκλήσεις. Η ταχεία μείωση του δημόσιου χρέους, σε συνδυασμό με την προσέλκυση επενδύσεων και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, αποτελεί κρίσιμη προτεραιότητα για τη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη της χώρας.