«Εθνική προτεραιότητα για την κυβέρνηση η στήριξη της αγροτικής παραγωγής. Για πρώτη φορά κυβέρνηση ρυθμίζει υπέρ των αγροτών τα «κόκκινα δάνεια» τόνισε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κώστας Τσιάρας κατά την έναρξη της συζήτησης επί της Αρχής του νομοσχεδίου «Διεπαγγελματικές οργανώσεις, ενίσχυση του αγροτικού τομέα, οργάνωση των υπηρεσιών και εποπτευόμενων φορέων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και επανεκκίνηση της αγροτικής οικονομίας» στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου.
Ο κ. Τσιάρας, υπογράμμισε ότι «έχουμε λάβει συγκεκριμένα και ουσιαστικά μέτρα για τη μείωση του κόστους παραγωγής» και πρόσθεσε «η στήριξη του αγροτικού και παραγωγικού κόσμου αποτελεί εθνική προτεραιότητα για την κυβέρνηση, ιδιαίτερα σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία.»
Απαντώντας σχετικά με το κόστος της αγροτικής παραγωγής, ο υπουργός επισήμανε «τα ουσιαστικά μέτρα που έχει λάβει κυβέρνηση για τη μείωση του κόστους παραγωγής, ώστε να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα των Ελλήνων αγροτών. Μεταξύ των οποίων η θεσμοθετημένη επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο πετρέλαιο, η οποία δίνει ανάσα στον αγροτικό κόσμο, αλλά και η διασφάλιση χαμηλότερης τιμής ηλεκτρικού ρεύματος μέσω της δημιουργίας ειδικού ενεργειακού χώρου στη ΔΕΗ». Ο κ. Τσιάρας, υπενθύμισε ότι πέρσι κατά τη διάρκεια της συνάντησης των αγροτών με τον Πρωθυπουργό συμφωνήθηκε ότι υπήρχαν τρία θέματα τα οποία έπρεπε να απαντηθούν. Το ένα ήταν η επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο πετρέλαιο το δεύτερο ήταν το φθηνό ρεύμα και το τρίτο θέμα ήταν το ζήτημα της αποκατάστασης και των αποζημιώσεων λόγω Daniel. «Για πρώτη φορά στην ελληνική πολιτεία έχουμε θεσμοθετημένη με νόμο την επιστροφή του ΕΦΚ για τους κατ’ επάγγελμα αγρότες, κάτι που επιβεβαιώνει τη βούληση της κυβέρνησης να στηρίξει τον παραγωγικό κόσμο. Υπήρξαν, όμως, κάποια θέματα τα οποία ξεκαθαρίστηκαν. Το πρώτο αφορούσε αν το ποσό των 100 εκ. ευρώ ήταν το πλαφόν για την επιστροφή. Του ξεκαθαρίσαμε: όσα τιμολόγια έλθουν θα επιστραφεί το ποσό», είπε.
Ταυτόχρονα, ο υπουργός, υπογράμμισε ότι η κυβέρνηση είναι προφανώς θετική για να συζητηθεί το θέμα αλλαγής των κριτηρίων επιστροφής του ΕΦΚ. «Το θέμα έχει πλέον ξεκαθαριστεί και θα συσταθεί άμεσα Επιτροπή μεταξύ του υπουργείου Οικονομικών, του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, υπηρεσιακών παραγόντων και αγροτών προκειμένου να γίνει αυτός ο επαναπροσδιορισμός», δήλωσε ο κ. Τσιάρας.
Σχετικά με το κόστος του ηλεκτρικού ρεύματος ανέφερε πως τα 9,3 λεπτά είναι κάτω από το κόστος παραγωγής. «Μάλιστα, για να μπορέσει να διασφαλιστεί αυτή η τιμή δημιουργήθηκε ειδικός ενεργειακός χώρος εντός της ΔΕΗ. Και με μια γενναία κυβερνητική απόφαση δεσμεύεται για 2 + 8 χρόνια η χαμηλή τιμή του αγροτικού ρεύματος. Αλλά εδώ είμαστε και για να συζητήσουμε για μετά».
Ο κ. Τσιάρας σχετικά με τις διατάξεις του νομοσχεδίου για τα κόκκινα αγροτικά δάνεια τόνισε ότι «για πρώτη φορά δόθηκε η δυνατότητα ειδικής διαχείρισης των κόκκινων αγροτικών δανείων από έναν ειδικό εκκαθαριστή, με την εποπτεία της Τράπεζας της Ελλάδος. Η διαχείριση αυτή δίνει ελπίδα σε χιλιάδες φυσικά πρόσωπα και συνεταιρισμούς, καθώς επιτρέπει την απομείωση ή ακόμη και την αναχρηματοδότηση των δανείων, με στόχο την ανακούφιση των αγροτών από χρόνια οικονομικά βάρη και την αναζωογόνηση της αγροτικής οικονομίας». Και πρόσθεσε: «Εκτιμώ ότι γίνεται ένα τεράστιο βήμα για την επίλυση ενός προβλήματος που χρονίζει».
Ο υπουργός έδωσε έμφαση στην σωστή λειτουργία του ΟΠΕΚΕΠΕ, επισημαίνοντας ότι ο Οργανισμός βρίσκεται σε μία διαδικασία συνολικής αναδιοργάνωσης. «Εμείς από την πρώτη στιγμή είπαμε ότι δεν θα μείνει κάτι που να μην εξεταστεί από τη δικαιοσύνη. Είμαστε σε συνεννόηση και με την ευρωπαϊκή εισαγγελία και με την ευρωπαϊκή επιτροπή και προσπαθούμε να ξεκαθαρίσουμε οποιοδήποτε σημείο δημιουργούσε μια ασάφεια. Αλλά το ζήτημα είναι ότι ο ΟΠΕΚΕΠΕ γυρίζει σελίδα με μια νέα διοίκηση, ώστε να κλείσουμε το κεφάλαιο της αβεβαιότητας και της αμφισβήτησης και από τον αγροτικό παραγωγικό κόσμο της χώρας αλλά και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή […]Έχω πει πολλές φορές και θα το επαναλάβω ότι το μεγαλύτερο στοίχημα της δικής μου παραμονής στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης είναι η εξυγίανση του Οργανισμού και θεωρώ ότι μέσα από ένα πλάνο και έναν σχεδιασμό που υλοποιούμε, το επόμενο χρονικό διάστημα θα δώσουμε την ευκαιρία στον ΟΠΕΚΕΠΕ να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων».
Ο κ. Τσιάρας, επισήμανε πως η κυβέρνηση αναγνωρίζει τις προκλήσεις που έχει επιφέρει η κλιματική κρίση, σημειώνοντας ότι «έχει ενεργοποιήσει το Μέτρο 23 του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης, το οποίο προβλέπει αποζημιώσεις για παραγωγές που έχουν μειωθεί αποδεδειγμένα κατά 30% και άνω. Αυτό το μέτρο αποτελεί μια σημαντική ασπίδα προστασίας για τους παραγωγούς που αντιμετωπίζουν σοβαρές δυσκολίες λόγω ακραίων καιρικών φαινομένων».
Μιλώντας για τις παρεμβάσεις της κυβέρνησης Μητσοτάκη υπέρ του αγροτικού κόσμου από το 2019 και έπειτα, ο υπουργός τόνισε ότι «είναι ηλίου φαεινότερον ότι από το 2019 και μετά, ο αγροτικός κόσμος της χώρας έχει ακολουθήσει μια διαφορετική πορεία. Οι ασφαλιστικές εισφορές έχουν μειωθεί σημαντικά, οι φορολογικοί συντελεστές έχουν προσαρμοστεί προς όφελος των αγροτών, ενώ παράλληλα έχουν θεσπιστεί χαμηλότεροι συντελεστές ΦΠΑ για τα αγροτικά εφόδια, τα λιπάσματα και τα μηχανήματα. Η κυβέρνηση στάθηκε με έναν γενναίο τρόπο δίπλα στον παραγωγικό κόσμο της χώρας, ειδικά σε δύσκολες περιόδους, όπως αυτή της θεομηνίας “Daniel” και των ζωονόσων. Αυτά τα μέτρα αποδεικνύουν έμπρακτα τη βούληση της κυβέρνησης να στηρίξει τον πρωτογενή τομέα σε κρίσιμες στιγμές».
Σχετικά με τις Διεπαγγελματικές Οργανώσεις επισήμανε ότι πλέον στο θεσμό εντάσσονται οι τομείς αλιείας και υδατοκαλλιέργειας ενώ πλέον διευκολύνεται -γενικά- η σύστασή τους. Ο υπουργός έκλεισε την τοποθέτησή του λέγοντας ότι «η στήριξη του αγροτικού κόσμου αποτελεί εθνική προτεραιότητα και όχι κομματική πολιτική. Η κυβέρνηση, με ρεαλισμό και συνείδηση της ευθύνης της, συνεχίζει να λαμβάνει μέτρα που εξασφαλίζουν τη βιωσιμότητα του πρωτογενούς τομέα, ενισχύοντας τους αγρότες και διασφαλίζοντας το μέλλον της ελληνικής αγροτικής παραγωγής. Αυτή η πολιτική δεν είναι μια συγκυριακή προσέγγιση, αλλά μια στρατηγική που αποσκοπεί στη μακροπρόθεσμη ευημερία του ελληνικού αγροτικού τομέα».
Οι τοποθετήσεις των κομμάτων
Ο εισηγητής της ΝΔ Φάνης Παππάς, ζήτησε την υπερψήφιση του σχεδίου νόμου λέγοντας πως πρόκειται «για ένα σημαντικό νομοσχέδιο όπου ο σκοπός του και το αντικείμενό του είναι η ενίσχυση της αγροτικής ανάπτυξης και οικονομίας μέσα από την αναμόρφωση του θεσμού των διεπαγγελματικών οργανώσεων. Τη στήριξη των τομέων της κτηνιατρικής, της γεωργίας και των τροφίμων. Την αναβάθμιση των υπηρεσιών που παρέχουν οι εποπτευόμενοι φορείς του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Τον περιορισμό της κλιματικής αλλαγής στη γεωργία, μέσω της συστηματικής καταγραφής των εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου». Ο βουλευτής της ΝΔ εστίασε στις ρυθμίσεις για τα κόκκινα συνεταιριστικά δάνεια λέγοντας ότι « προβλέπει σημαντικές ρυθμίσεις ζητημάτων που άπτονται της ειδικής εκκαθάρισης πιστωτικών και χρηματοδοτικών ιδρυμάτων. Εισάγοντας υποχρέωση υποβολής επιχειρησιακών σχεδίων από ειδικούς εκκαθαριστές προς την Τράπεζα της Ελλάδος, μέσω των οποίων ενισχύεται η διαφάνεια και η αποτελεσματικότητα στη διαχείριση πιστωτικών ιδρυμάτων υπό εκκαθάριση». Ο κ. Παππάς, υπογράμμισε πως οι διατάξεις αυτές «στοχεύουνστην ταχύτερη ολοκλήρωση εκκαθαρίσεων, με έμφαση στην προστασία των συμφερόντων των Ελλήνων αγροτών. Προβλέπεται ορισμός θητείας και διεύρυνση των απαιτήσεων εξειδίκευσης των μελών που συμμετέχουν στην Επιτροπή Ειδικών Εκκαθαρίσεων. Η Επιτροπή αποκτά μεγαλύτερη ευελιξία, επιταχύνοντας την επίλυση υποθέσεων. Παρέχεται η δυνατότητα διαγραφής μέρους του κεφαλαίου κατά τους συμβιβασμούς, βελτιώνοντας τη βιωσιμότητα των διακανονισμών. Ενισχύει την ισότιμη αντιμετώπιση των οφειλετών. Επιτρέπεται, παράλληλα, στους διαχειριστές πιστώσεων να αναλαμβάνουν την διαχείριση πιστωτικών ιδρυμάτων υπό ειδική εκκαθάριση».
Αναλύοντας τις υπόλοιπες διατάξεις του νομοσχεδίου, ο κ. Παππάς ανέφερε ότι αναβαθμίζονται και αναδιαμορφώνεται ο θεσμός των Διεπαγγελματικών οργανώσεων καθώς διευρύνεται το πεδίο εφαρμογής τους ενώ εντάσσονται στον θεσμό και οι τομείς της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας. Ενσωματώνονται ευρωπαϊκές κατευθυντήριες γραμμές. Αντιμετωπίζονται προβλήματα. Παρέχονται κίνητρα για μεγαλύτερη συμμετοχή.. Αυξάνεται η διαφάνεια της λειτουργίας τους. Εισάγεται μηχανισμός είσπραξης εισφορών των μελών για τη χρηματοδότηση δράσεων που εξυπηρετούν. Συστήνεται το Εθνικό Συμβουλίου Διεπαγγελματικών Οργανώσεων. Παράλληλα ρυθμίζονται ζητήματα υγειονομικής φύσης, που έχουν προκύψει στο πλαίσιο της διαχείρισης των πρόσφατων επιζωοτιών νόσων (πανώλη, ευλογιά) και φυσικών καταστροφών (πλημμύρες κλπ), που σχετίζονται με την υγειονομική ταφή νεκρών ζώων και ζωϊκών υποπροϊόντων. Την ενίσχυση του πλαισίου κυρώσεων για την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης κτηνιατρικών φαρμάκων. Διευκολύνεται και επιταχύνεται η διαδικασία εκπόνησης σχεδίων βόσκησης και η εξασφάλιση της ομαλής ολοκλήρωσης της διαδικασίας υποβολής και έγκρισης των διαχειριστικών σχεδίων των βοσκήσιμων γαιών. Παρατείνεται η προθεσμία των διαδικασιών σχεδίων βόσκησης, ενώ ταυτόχρονα δίνεται δυνατότητα για περαιτέρω παρατάσεις μέσω Υπουργικών Αποφάσεων αν και εφόσον δεν έχουν ολοκληρωθεί μέχρι το 2027. Στην Διεύθυνση Ποιότητας και Ασφάλειας Τροφίμων του Υπουργείου ανατίθεται επίσημα η διαχείριση της οικοτεχνίας. Ρυθμίζονται οι διαδικασίες παραγωγής και διάθεσης των προϊόντων οικοτεχνίας και των αγροτικών προϊόντων του Αγίου Όρους. Στελεχώνεται το Κέντρο Διαφύλαξης της Αγιορειτικής Κληρονομιάς. Επίσης, τόνισε ο κ. Παππάς δίνεται επίσης, η δυνατότητα παράτασης έως 5 έτη στις Μισθωτικές Συμβάσεις των Αγροτικών Συνεταιρισμών. Επιταχύνεται η διαδικασία παραχώρησης ακινήτων του Δημοσίου για επενδυτικούς σκοπούς. Παρέχεται η δυνατότητα στους ΓΟΕΒ και τους ΤΟΕΒ για τ εγκατάσταση σταθμών ηλεκτροπαραγωγής από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Αντιμετωπίζεται το χρονίζον πρόβλημα που αφορά στην κατοχή ακινήτων από εκκλησιαστικά νομικά πρόσωπα, στα οποία έχουν ανεγερθεί συνοδοί βοηθητικοί χώροι. Ανασυντάσσεται το Συμβούλιο Αλιείας. Ιδιαίτερα σημαντική είναι η διάταξη που προβλέπει παράταση μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2025 του χρονικού διαστήματος παραχώρησης χρήσης αγροτικών ακινήτων σε κατά κύριο επάγγελμα αγρότες και ανέργους, το οποίο πρέπει να είναι έγκαιρα ρυθμισμένο δεδομένου ότι επηρεάζει την δήλωση ΟΣΔΕ, καθώς και της προθεσμίας διευκόλυνσης πρόσβασης σε χρηματοδότηση των κατά κύριο επάγγελμα αγροτών.
Ο εισηγητής του ΠΑΣΟΚ– ΚΙΝΛΑ Μανώλης Χνάρης, στον αντίποδα έκανε λόγο για «μια διαρκή αποτυχία της Κυβέρνησης στην επίλυση των διαχρονικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο πρωτογενής τομέας». Μίλησε για μια ουσιαστικά ανύπαρκτη αγροτική πολιτική της Κυβέρνησης, επισημαίνοντας ότι «οι ολοένα και κλιμακούμενες κινητοποιήσεις του αγροτικού κόσμου, αδιαμφισβήτητα αποδεικνύουν ότι, η Κυβέρνηση της ΝΔ έχει αποτύχει παταγωδώς στην επίλυση των διαχρονικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο πρωτογενής τομέας», ενώ παράλληλα υπογράμμισε ότι «από πέρυσι μέχρι και σήμερα δεν έχουν αλλάξει και πολλά πράγματα». ‘Ασκησε κριτική στο θέμα του ΟΠΕΚΕΠΕ μιλώντας για «αναποτελεσματικές και χωρίς κατεύθυνση πολιτικές». Αναμέναμε είπε ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ– ΚΙΝΑΛ ένα νομοσχέδιο με ουσιαστικές λύσεις, αποδείχθηκε για ακόμα μία φορά ότι «άνθρακες ο θησαυρός». Ο κ. Χνάρης, τόνισε ότι τα πραγματικά προβλήματα που απασχολούν τον αγροτικό κόσμο είναι η αύξηση του κόστους παραγωγής. Η άμεση αναγκαιότητα ουσιαστικής τροποποίησης της νέας ΚΑΠ. Οι μειωμένες ενισχύσεις και τη διαχειριστική κρίση στον ΟΠΕΚΕΠΕ. Η εισχώρηση ζωονόσων που έχουν οδηγήσει στη θανάτωση δεκάδων αιγοπροβάτων. Η επιτακτική ανάγκη εκσυγχρονισμού του ΕΛΓΑ και την προσαρμογή του στα νέα δεδομένα που έχει δημιουργήσει η κλιματική κρίση. Η διαχείριση κόκκινων δανείων και την προστασία της αγροτικής γης. Η αντιμετώπιση των παράνομων «ελληνοποιήσεων» των προϊόντων. Η διαχείριση του ζητήματος της έλλειψης εργατών γης. Για το κόστος παραγωγής, παρατήρησε ότι «έχουμε το μεγαλύτερο ειδικό φόρο πετρελαίου. Το ΠΑΣΟΚ είπε έχει «επανειλημμένα προτείνει την κατάργηση του ΕΦΚ Πετρελαίου, καθώς και τη δημιουργία ενεργειακών κοινοτήτων με προτεραιότητα διασύνδεσης για αγρότες και μεταποιητές», η κυβέρνηση όμως αντί αυτού επιλέγει να εξυπηρετεί τους ισχυρούς παραγωγούς ενέργειας, δεσμεύοντας προς όφελός τους το μεγαλύτερο μέρος του ενεργειακού χώρου, Για τη νέα ΚΑΠ, σημειώνοντας ότι «το 2024 ήταν το έτος που ιστορικά καταβλήθηκε στους δικαιούχους το μικρότερο ποσό προκαταβολής βασικής ενίσχυσης», με τον αριθμό των δικαιούχων παραγωγών να είναι μικρότερος, συγκριτικά με όλα τα χρόνια εφαρμογής της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. Διερωτήθηκε εάν υπάρχουν προτάσεις για την τροποποίηση της νέας ΚΑΠ, υπογραμμίζοντας ότι «δεν αποτέλεσε ποτέ αντικείμενο διαβούλευσης με τους αγρότες και με τους αρμόδιους φορείς». Χαρακτήρισε το νομοσχέδιο διεκπεραιωτικό με αποσπασματικές ρυθμίσεις, προκαλώντας πλήθος αντιδράσεων.
Για τις ρυθμίσεις των αγροτικών κόκκινων δανείων υποστήριξέ ότι «δεν προβλέπεται κάποια ρύθμιση, παρά μόνο η μεταβίβασή τους σε funds, εξυπηρετώντας τα μεγάλα συμφέροντα» Στις διατάξεις που αφορούν τις διεπαγγελματικές οργανώσεις, για τις οποίες τίθενται σοβαρά ζητήματα ύπαρξης, ορθής και ανεξάρτητης λειτουργίας τους. Στο ζήτημα των διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης, για το οποίο αδυνατεί η κυβέρνηση να δώσει ουσιαστικές λύσεις. Χαρακτήρισε περίπτωση φωτογραφικής νομοθέτησης την δυνατότητα στους ΓΟΕΒ/ΤΟΕΒ να μισθώνουν χωρίς δημοπρασία, τμήματα της ζώνης έργων που τους έχουν παραχωρηθεί για διαχείριση από το ΥΠΑΑΤ.
Ο ειδικός αγορητής του ΣΥΡΙΖΑ Βασίλης Κόκκαλης χαρακτήρισε όλο το κεφάλαιο του νομοσχεδίου που αναφέρεται στις Διεπαγγελματικές Οργανώσεις ότι «είναι εντελώς λάθος. Ο σχεδιασμός πρέπει να γίνει διαφορετικός» και πρόσθεσε «θα συνηγορήσω με τις ανακοινώσεις της Διεπαγγελματικής, αλλά, θα προσθέσω ότι οι Διεπαγγελματικές οργανώσεις μπορούν να επιτελέσουν ένα τόσο σημαντικό έργο, το οποίο λόγω της νομοθεσίας, δεν μπορεί να κάνει το κράτος να συνάπτει Διεπαγγελματικές συμφωνίες για να προστατεύει το προϊόν και την τιμή του, αλλά για να το κάνει αυτό πρέπει να οργανωθεί σωστά». Για τα διαχειριστικά σχέδια βόσκησης, επισήμανε πως η τεχνική λύση που δόθηκε με τα διαχειριστικά σχέδια τότε ήταν αναγκαία, αλλά, ίσως ήταν και το μεγάλο λάθος γιατί έγινε μόνιμη. Ανέφερε ότι στις 16 Νοεμβρίου του 2018, επιβλήθηκε από την ΕΕ στην Ελλάδα 2% δημοσιονομική διόρθωση επί των εκτατικών ενισχύσεων και βοσκοτόπων που ανέρχονταν σε 12 εκατ. ευρώ για το έτος 2016 και άλλα 12 εκατ. 602.000 για το 2017. Η Ελλάδα προσέφυγε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και η ποινή ακυρώθηκε με απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου. Παρόλα αυτά η, Ευρωπαϊκή Ένωση επανήλθε και στις 4 Ιουλίου του 2022 , ζήτησε από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, από τις αρμόδιες υπηρεσίες, νέα στοιχεία για την περίοδο 2015 – 2021 και συνολική αναθεώρηση όλων των ετών. Η χώρα μας αντί να απαντήσει και να εμμείνει στην απόφαση του δικαστηρίου ουδέποτε απάντησε στις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Διεύθυνσης Αγροτικής Ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η προθεσμία ήταν μέχρι 15 Σεπτεμβρίου του 2022 και όπως καταλαβαίνετε, το γεγονός, ότι μια χώρα δεν ανταποκρίνεται ποτέ, δημιούργησε την πεποίθηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση, για απουσία λειτουργικών ελεγκτικών μηχανισμών των βοσκοτόπων και των άλλων εκτάσεων, παρόλο που η Ελλάδα είχε κερδίσει αποφάσεις που έλεγαν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν εκείνη που πρέπει να φέρει το βάρος απόδειξης του υπολογισμού κινδύνου και όχι η Ελλάδα με τις υπηρεσίες της. Για τις διατάξεις που αφορούν τα κόκκινα αγροτικά δάνεια. Ο κ. Κόκκαλης αναρωτήθηκε πως είναι δυνατόν η Κυβέρνηση να έκανε μια «τέτοια φασαρία και τελικά να φέρνει αυτό το πράγμα; Χωρίς κατευθύνσεις για το ποσοστό της διαγραφής, χωρίς λέξη διαγραφής για παράνομα πανωτόκια.
Ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ Βασίλης Μεταξάς είπε ότι «δεν είναι πρώτη φορά που στα κείμενα της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και όλων των εκάστοτε επιχιερείται να εμφανιστεί ο Αγροτικός Τομέας εμφανίζεται ως κάτι το ενιαίο κάτι που γίνεται σκόπιμα και συνειδητά προς όφελος εκείνων που λυμαίνονται την παραγωγή, των καθετοποιημένων καπιταλιστικών αγροτικών επιχειρήσεων και ιχθυοκαλλιεργειών και ασφαλώς των τραπεζών που αποτελούν και την καρδιά της καπιταλιστικής οικονομίας. Η ΚΑΠ της ΕΕ παρατήρησε εξυπηρετεί ακριβώς αυτό τον σκοπό δηλαδή, τη συγκέντρωση παραγωγής και γης σε λίγα χέρια, τον έλεγχο της και τη μονοπώληση της εμπορίας και της μεταποίησης της από μια χούφτα μετοχικές επιχειρήσεις και τον αφανισμό του μικρού κλήρου. Ο αγροτικός κόσμος, είπε ο βουλευτή για αυτό δεν κάθεται με σταυρωμένα τα χέρια, αλλά παλεύει για την επιβίωσή του, συσπειρώνεται στους Αγροτικούς Συλλόγους στις Ομοσπονδίες, αναπτύσσει συντονισμένο Πανελλαδικό αγώνα που δεν μπορέσατε να καταστείλετε . Ο αγώνας τους βρίσκεται σε εξέλιξη, οι αγρότες είναι στους δρόμους όχι μόνο τώρα, αλλά όλο το χρόνο και παλεύουν για την επιβίωσή τους. Και εκεί που το παίζατε ότι δεν σηκώνετε «Μύγα στο σπαθί σας» και ότι δήθεν είχατε ικανοποιήσει όλα τα αιτήματά τους τώρα ξαφνικά ανακαλύψατε ότι για παράδειγμα, η επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο αγροτικό πετρέλαιο αφορούσε μόνο ένα μόνο μικρό μέρος του φόρου που καταβάλλουν οι αγρότες και αναγκάζεστε υπό την πίεση των κινητοποιήσεων, να ανακοινώσετε ότι θα αυξήσετε το ποσό μαζί βέβαια, με κάποιες άλλες εξαγγελίες που είναι θολές, χωρίς συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα υλοποίησης. Οι αγρότες είπε «επιμείνουν στα δίκαια αιτήματά τους που μπορεί μεν να μη συμβιβάζονται με τις Ευρωενωσιακές directives, αλλά μπορούν να υλοποιηθούν» Το νομοσχέδιο αυτό τόνισε ο κ. Μεταξάς είναι ένα ακόμα που εξυπηρετεί το στρατόπεδο των καπιταλιστών, που λυμαίνονται την αγροτική παραγωγή . Προβλέπει ένα σωρό διευκολύνσεις προς τους επενδυτές και «δεν έχει ούτε ένα αρθράκι για να ικανοποιήσετε τα δίκαια αιτήματα των αγροτών που είναι στον δρόμο». Για τις διατάξεις που αφορούν τα κόκκινα αγροτικά δάνεια ως κύριο μέλημά τους έχουν το «να εξασφαλίσουν κέρδη οι τραπεζικοί όμιλοι και πώς εξειδικευμένοι Servicers θα εμπλακούν στη διαχείριση των κόκκινων αγροτικών δανείων, την οποία με τη ρύθμισή σας θα δύναται ο Ειδικός Εκκαθαριστής να τους αναθέτει αντί πινακίου φακής. Και μάλιστα, χωρίς ίχνος ντροπής, παρουσιάζεται αυτή την εξέλιξη ως εξυπηρέτηση του αγρότη, ως δήθεν δυνατότητα να του παρέχονται λέτε εξειδικευμένες υπηρεσίες. Αυτό όμως είναι εμπαιγμός» Ειδικότερα είπε ότι « προσπαθείτε να καλλιεργήσετε τη προσδοκία στους αγρότες, ότι με τη ρύθμισή σας τους παρέχεται τη δυνατότητα διαγραφής τόκων μέρους του κεφαλαίου και διαφόρων εξόδων. Αυτό, όμως, ισχύει μόνο για τα δάνεια που βρίσκονται στον Ειδικό Εκκαθαριστή, την PQH και όχι για όλα τα κόκκινα αγροτικά δάνεια, ενώ η όποια διαγραφή θα προκύψει, θα γίνει ως αποτέλεσμα διαπραγμάτευσης του αγρότη με τις τράπεζες και ξέρουμε τι διαπραγμάτευση είναι αυτή. Δεν υπάρχει κανένα συγκεκριμένο μέτρο για τη προστασία των αγροτών δανειοληπτών, που ένας μεγάλος αριθμός τους έχει καταβάλει δύο και τρεις φορές το κεφάλαιο που δανείστηκε. Παραμένουν άγνωστα τα κριτήρια της ρύθμισης, το αν θα αφαιρεθούν τόκοι ή τα πανωτόκια. Τα πάντα επαφίονται στη διαπραγμάτευση με τα κοράκια, τους Servicers, που είναι φυσικά οι μπροστινοί των μεγάλων τραπεζικών ομίλων»
Ο ειδικός αγορητής της Ελληνικής Λύσης Κωνσταντίνος Μπούμπας εξέφρασε πολλές αμφιβολίες και ερωτηματικά για το πως οι ρυθμίσεις για τις Διεπαγγελματικές Οργανώσεις μπορούν να εξυπηρετήσουν τους αγρότες. Επισήμανε ότι υπάρχουν από έξι Διεπαγγελματικές Οργανώσεις διαμαρτυρίες ότι προσπαθείτε να βάλετε μέσα το κέρδος αλλάζοντας τον στόχο τους καθώς και ότι αυτές οι Οργανώσεις δεν μπορούν να προστατεύσουν τα συμφέροντά τους . Καταλόγισε στην Κυβέρνηση ότι έχει ως πολιτική να διαλύσει τους συνεταιρισμούς, αφού, όπως είπε, «δώσατε την δυνατότητα σε ιδιώτες να συμμετέχουν στα διοικητικά συμβούλια των Συνεταιρισμών». Ο κ. Μπούμπας είπε ότι οι αγρότες, έχουν γίνει «βορρά στα ιδιωτικά συμφέροντα εμπορίας αγροτικών ειδών». Υποστήριξε ότι οι ρυθμίσεις για τις Διεπαγγελματικές Οργανώσεις θα έπρεπε να ξεκινήσει μετά από την θέσπιση ενός διαφορετικού νομοθετικού πλαισίου οργάνωσης, λειτουργίας και υπεράσπισης των αγροτικών συνεταιρισμών. Και σαφώς, θα πρέπει να γίνει μια γενναία εκκαθάρισής τους από αμαρτίες του παρελθόντος». Ο βουλευτής της Ελληνικής Λύσης σχετικά τα κόκκινα συνεταιριστικά δάνεια αναγνώρισε ότι εν μέρει με την εκπόνηση ειδικών σχεδίων εκκαθάρισης προς την ΤτΕ «αυτό είναι καλό καθώς είναι ένας βραχνάς για τα μέλη 700 περίπου διοικητικών συμβουλίων συνεταιρισμών που η περιουσία τους έχει δεσμευτεί επειδή ήταν μέλη διοικητικών συμβουλίων». Ζήτησε την διαβεβαίωση του υπουργού ότι «τα κόκκινα δάνεια των αγροτών δεν θα περάσουν σε ιδιωτικά funds» και πρόσθεσε «θα χαριστούν κάποια δάνεια, όπως για παράδειγμα αυτά της δεκαετίας του 2000 για την τοποθέτηση φωτοβολταϊκών;». Αναγνώρισε ότι θα πρέπει να μπουν κάποια δίκαια κριτήρια. Για τα διαχειριστικά σχέδια βόσκησης είπε ότι έχουν γίνει πολλές αμαρτίες όπως και με το θέμα του ΟΠΕΚΕΠΕ που έχουν γίνει σημεία και τέρατα σε αυτό τον Οργανισμό. Ο βουλευτής έθεσε θέμα ευρύτερης πολιτικής στρατηγικής για τον πρωτογενή τομέα. Με διόρθωση όπως είπε αδικιών και για τις αγροτικές και κτηνοτροφικές αποζημιώσεις.
Ο ειδικός αγορητής της Νέας Αριστεράς Χουσείν Ζεϊμπέκ, ανέφερε ότι «έχουμε ένα ακόμη νομοσχέδιο όπου στον τίτλο του γίνεται λόγος για την ενίσχυση του αγροτικού τομέα και την επανεκκίνηση της αγροτικής οικονομίας, αλλά επί πέντε χρόνια διακυβέρνησής σας οι αγρότες βιώνουν ακριβώς τα αντίθετα» και πρόσθεσε «οι πολιτικές σας είναι αυτές που βγάζουν τους αγρότες στον δρόμο. Που τους δίνετε ψίχουλα». Επέκρινε τις αποφάσεις για τους πληγέντες αποζημιώσεις για τις νόσους των ζώων καθώς και σχετικά με το θέμα του ΟΠΕΚΕΠΑ «για το οποίο έχουμε γίνει διεθνώς ρεζίλι» . Για τις διατάξεις του σχεδίου νόμου που αφορούν τις Διεπαγγελματικές Οργανώσεις είπε ότι «δεν ελήφθησαν καμία από τις προτάσεις που έκανα οι ίδιες. Αντίθετα φέρνετε θέματα με τα οποία διαφωνούν και είναι τόσο προβληματικό, που θα δημιουργήσει πολλά ζητήματα». Για τα διαχειριστικά σχέδια βόσκησης καταλόγισε παλινωδίες εδώ και 6 χρόνια. Αναρωτήθηκε ποιος θα είναι ο εποπτευόμενος φορέας, ο ΟΠΕΚΕΠΕ που είναι υπόλογος στην δικαιοσύνη. Τέλος για τα «κόκκινα» συνεταιριστικά δάνεια είπε ότι «έχουμε ακούσει μεγάλες κουβέντες από την Κυβέρνηση και τον Πρωθυπουργό για το ζήτημα αλλά αυτές τις εξαγγελίες για γενναίες δεν τις βλέπουμε σε αυτές τις διατάξεις». Την μεθοδολογία αυτή είπε που εισαγάγετε «την έχουμε ξαναδεί επί Κυβέρνηση της ΝΔ και εμείς και οι αγρότες. Ξέρουμε πως λειτουργούν αυτοί οι ειδικοί εκκαθαριστές με αποτέλεσμα να υπάρχει βροχή καταγγελιών από τους πολίτες. Αυτό όμως δεν αξίζει στους αγρότες μας» Η ρύθμιση αυτή, τόνισε ο βουλευτής «όχι μόνο είναι κατώτερη των περιστάσεων και των προσδοκιών αλλά στην ουσία παρέχεται η δυνατότητα να πουληθούν αυτά τα δάνεια σε αετονύχιδες από τους διαχειριστές»
Ο ειδικός αγορητής της Νίκης Κωνσταντίνος Δελβερούδης, υποστήριξε ότι οι διατάξεις για την λειτουργία των Διεπαγγελματικών Οργανώσεων θα έπρεπε να διαμορφωθούν με τους αγρότες του κάθε κλάδου να είχαν τον πρώτο λόγο καθώς είναι αυτοί που γνωρίζουν τα προβλήματα και τις λύσεις. Χαρακτήρισε θετικό την ένταξη της Αλιείας και των ιχθυοκαλλιεργειών, όμως είπε υπάρχουν ζητήματα όπου χρίζουν διορθώσεις. Μεταξύ άλλων διαφώνησε με την εισαγωγή δυνατότητας στις Οργανώσεις κέρδους, όπως και στην σύσταση Εθνικού Συμβουλίου υπό την καθοδήγηση του Υπουργείου γιατί όπως είπε αυτό περιορίζει την αυτονομίας τους. Για τους χώρους υγειονομικής ταφής νεκρών ζώων, είπε ότι θα έπρεπε πριν την ρύθμιση αυτή να είχαν εξασφαλιστεί οι χώροι και η δυνατότητα δημιουργίας τους από τους δήμους. Ζήτησε εκπροσώπηση των αλιέων στο Συμβούλιο Αλιείας. Εκτίμησε ότι με το παρόν σχέδιο νόμου» δεν διαφαίνεται να δίνετε καμία ανάσα στους αγρότες για τα κόκκινα δάνειά τους και μένουν ανυπεράσπιστοι» Κάλεσε τον υπουργό να αναφέρει ποια είναι η περίμετρο και πως υπολογίστηκε αυτή. Ποια δάνεια εντάσσονται στην διάταξη. Θα ρυθμιστούν τα δάνεια που έχουν περάσει σε ένα funds ή όλων των τραπεζών; Υπάρχουν, πρόσθεσε ο κ. Δελβερούδης πληροφορίες ότι τα φανς «προσπαθούν να πετάξουν εκτός ρύθμισης τους αγρότες με νομικά κόλπα για να μην χάσουν χρήματα». Ανέφερε ότι ο ειδικός εκκαθαριστής, η PQH, μπορεί να αναθέτει την διαχείριση των αγροτικών δανείων σε διαχειριστές μη εξυπηρετούμενων δανείων, σε services». Η προβλεπόμενη προκαταβολή είπε «είναι πολύ υψηλή για να γίνει διαγραφή μέρους της συνολικής απαίτησης μεταξύ του οποίου και του κεφαλαίου και πως θα γίνει αυτός ο επαναϋπολογισμός των οφειλών. Ποια είναι η περίοδος αποπληρωμής τους, θα υπάρχει περίοδος χάριτος. Θα υπάρξει ποσοστό του κουρέματος. Θα υπάρχει αναστολή εντολών εκτέλεσης; Παράλληλα, ζήτησε προστασία της πρώτης κατοικίας και των σταβλικών εγκαταστάσεων και της γεωργικής γης και σημείωσε πως « με αυτές τις ασάφειες και τα ερωτηματικά μας κάνετε να πιστεύουμε ότι το παρόν νομοσχέδιο εξυπηρετεί περισσότερο άλλα συμφέροντα και όχι τους αγρότες».
Η ειδική αγορήτρια της Πλεύσης Ελευθερίας Τζώρτζια Κεφαλά από την πλευρά της ανέφερε ότι το θέμα των κόκκινων αγροτικών δανείων το σχέδιο νόμου «το αγγίζει “ελαφρά” όπως σημειώνεται και από τα υπόλοιπα κόμματα της Αντιπολίτευσης». Επισήμανε την αδυναμία στον εθνικό σχεδιασμό διαχείρισης των υδάτων που είναι ένα βασικό πρόβλημα του αγροτικού κόσμου Και δεν βλέπουμε μια πραγματική λύση. Παρατήρησε ότι οι αγρότες βγαίνουν στο δρόμο με τα ίδια αιτήματα αλλά ουσιαστικές λύσεις δεν προωθούνται για την αξιοποίηση των υδάτων. Θα πρέπει, είπε η βουλευτής, να δούμε τι γίνεται με τα χρεωστούμενα των ΤΟΕΒ στην ΔΕΗ και τι έχει προβλεφθεί. Η κυρία Κεφαλά επισήμανε ότι οι ρυθμίσεις για τις Διεπαγγελματικές Οργανώσεις σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό θα πρέπει να λειτουργούν χωρίς κερδοσκοπικό σκοπό, όπως διακυβεύεται και ο περιορισμός της αυτονομίας. Αφήνονται περιθώρια για αυθαίρετες αποφάσεις σχετικά με τις συνδρομές των μελών τους. Για την διάταξη της ταφής νεκρών ζώων σχολίασε ότι αφήνονται ανοικτά ζητήματα όπως η έλλειψη της πρόβλεψης χρηματοδότησης των δήμων αλλά και της άρνησης των δήμων υπό τον φόβο μετάδοσης ασθενειών. Για την διάταξη εκμίσθωσης εκτάσεων σε επενδυτές ΑΠΕ χωρίς δημοπρασία, η βουλευτής είπε ότι αυτό μας δημιουργεί ανησυχίες διαφάνειας και της προστασίας της γεωργικής . Για τις διατάξεις που αφορούν τα κόκκινα αγροτικά δάνεια είπε ότι η ρύθμισή τους «στην πραγματικότητα βλέπουμε ότι δεν είναι η προτεραιότητα της Κυβέρνησης παρά την πολυδιαφημιζόμενη «ανάσας» που έλεγε ότι θα δώσει στους χρεωμένους αγρότες. Στην ουσία, έχουμε μόνο πολιτική σκοπιμότητα. Η βαρύτητα δίνεται στις διεπαγγελματικές ενώσεις ενισχύοντάς τις θεσμικά χωρίς πρόβλεψη προστασίας για τον μικρό και τον μεσαίο αγρότη». Σχετικά με τις υπόλοιπες διατάξεις του νομοσχεδίου, η κυρία Κεφαλά είπε ότι έχουμε μια σειρά αποσπασματικών διοικητού χαρακτήρα ρυθμίσεων που όμως «δεν σχετίζονται όμως άμεσα με την επανεκκίνηση της αγροτικής οικονομίας».
Ο ειδικός αγορητής των Σπαρτιατών Ιωάννης Κόντης, αναφερόμενος στα θέματα του ΟΠΕΚΕΠΕ αναγνώρισε στον Υπουργό ότι «έχει την πρόθεση και την βούληση να τα επιλύσει». Επισήμανε ότι οι παρεμβάσεις της ΕΕ στον αγροτικό τομέα φέρουν ευθύνη για την κατάσταση που έχει περιέλθει ο ελληνικός αγροτικός κόσμος καθώς δεν λαμβάνει τις ιδιαιτερότητες παραγωγής της κάθε χώρας. Διαφώνησε με το όριο των 39 ετών για να μπορεί να ενταχθεί κάποιος στα προγράμματα των «νέων αγροτών» λέγοντας ότι αυτό το όριο θα πρέπει να επεκταθεί και για μεγαλύτερες ηλικίες ανθρώπους που θέλουν να γίνουν αγρότες . Για τα χρέη των αγροτών και των κτηνοτρόφων είπε ότι «θα πρέπει να επικεντρωθούμε σε αυτό το μεγάλο πρόβλημα».
Η Επιτροπή αποφάσισε αύριο το πρωί να διεξαχθεί η ακρόαση φορέων και στην συνέχεια να διεξαχθεί η επί της Αρχής ψήφιση του νομοσχεδίου, καθώς και η επί των άρθρων συζήτησή του. Η δεύτερη ανάγνωση του σχεδίου νόμου προγραμματίσθηκε για την Τετάρτη 26 Φεβρουαρίου, ενώ την επόμενη ημέρα θα εισαχθεί για συζήτηση και ψήφιση στην Ολομέλεια.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
