Επενδύσεις πολλών εκατομμυρίων ευρώ, σε σημαντικούς παραγωγικούς κλάδους της ελληνικής οικονομίας όπως είναι για παράδειγμα η βιομηχανία και μάλιστα σε παραμεθόριες περιοχές, αναμένεται να υλοποιηθούν μέσα από τον αναπτυξιακό νόμο για την περίοδο 2025-2026.

Γράφει ο Δημήτρης Χριστούλιας 

Επίσης, εκτός από τις μεγάλες στρατηγικές επενδύσεις μέσα από τα καθεστώτα που θα υλοποιηθούν θα μπορούν να πραγματοποιηθούν επενδύσεις από   μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που ασχολούνται με παραδοσιακά επαγγέλματα όπως είναι η χειροτεχνία, με στόχο να διατηρηθούν και να αυξηθούν οι θέσεις απασχόλησης σε περιοχές που δραστηριοποιούνται οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις.

Οι βασικές καινοτομίες του νέου Αναπτυξιακού Νόμου είναι οι εξής: 

• Δίκαιη γεωγραφική στόχευση: Ο νέος νόμος δίνει προτεραιότητα σε παραμεθόριες περιοχές, νομούς με δημογραφική πίεση και περιοχές που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές ή στερούνται βασικών υποδομών.
• Απλοποίηση και διαφάνεια: Η αξιολόγηση των αιτήσεων θα ολοκληρώνεται εντός 90 ημερών, ενώ καθιερώνεται αυστηρό αλλά δίκαιο πλαίσιο για την υλοποίηση των επενδυτικών σχεδίων.
• Ενίσχυση της κοινωνικής επιχειρηματικότητας: Για πρώτη φορά, εισάγονται ειδικά καθεστώτα για μικρές και κοινωνικές επιχειρήσεις, ενθαρρύνοντας ακόμη και μεμονωμένους επαγγελματίες της περιφέρειας να δραστηριοποιηθούν τοπικά.
• Ψηφιακός και τεχνολογικός προσανατολισμός: Ειδική μέριμνα προβλέπεται για την τεχνητή νοημοσύνη και την ψηφιακή μετάβαση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, με στόχο τη βιωσιμότητα και τη συμμετοχή τους στη νέα εποχή.
• Στήριξη επιχειρήσεων όλων των μεγεθών: Ο νόμος προβλέπει καθεστώτα που αφορούν τόσο τις μεγάλες επενδύσεις όσο και τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.
• Διεύρυνση της χρηματοδότησης: Αυξάνεται το ανώτατο ποσό ενίσχυσης ανά επενδυτικό σχέδιο στα 20 εκατομμύρια ευρώ ενώ αξιοποιούνται χρηματοδοτικά εργαλεία μέσω της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας και της ΕΤΕπ, με στόχο την κινητοποίηση συνολικών πόρων άνω του 1 δισ. ευρώ.

Αναλυτικότερα ο αναπτυξιακός νόμος προβλέπει επενδυτικά καθεστώτα συνολικού ύψους άνω του 1 δισ. ευρώ για την περίοδο 2025-2026, με προτεραιότητα στη μεταποίηση, τις μεγάλες επενδύσεις, την κοινωνική επιχειρηματικότητα, την εξωστρέφεια και τις παραμεθόριες και οικονομικά ασθενέστερες περιοχές της χώρας.

Για ένα εργαλείο στρατηγικής σημασίας, που ανταποκρίνεται στην ανάγκη του παραγωγικού μετασχηματισμού της ελληνικής οικονομίας, έκανε λόγο ο υπουργός Ανάπτυξης Τάκης Θεοδωρικάκος, παρουσιάζοντας τον νέο Αναπτυξιακό Νόμο στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής.

Συνολικά, θεσπίζονται 12 καθεστώτα ενίσχυσης, που ανταποκρίνονται στις ανάγκες σύγχρονων και περιφερειακά στοχευμένων επενδυτικών σχεδίων – από τις τεχνολογίες αιχμής μέχρι την αγροδιατροφή, τον τουρισμό, την εφοδιαστική αλυσίδα και τις αλυσίδες αξίας. Όπως περιέγραψε ο υπουργός Ανάπτυξης, οι εγκρίσεις επενδυτικών σχεδίων θα ολοκληρώνονται εντός 90 ημερών από την υποβολή της αίτησης, μέσω ενός πλήρως ψηφιοποιημένου συστήματος αξιολόγησης, ενώ ο νόμος περιλαμβάνει και ρήτρα υλοποίησης.

Ο υπουργός Ανάπτυξης έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στον ρόλο της ελληνικής βιομηχανίας ως βασικού και σταθερού πυλώνα για τη νέα αναπτυξιακή πορεία, ενώ παράλληλα τόνισε πως η τεχνολογία, η καινοτομία και η αξιοποίηση της εφαρμοσμένης έρευνας αποτελούν βασική προϋπόθεση για τη δημιουργία νέων, ανταγωνιστικών προϊόντων και την ενίσχυση της εξωστρέφειας της ελληνικής παραγωγής.

Επιδοτήσεις και φοροαπαλλαγές

Ο νέος αναπτυξιακός νόμος προβλέπει κονδύλια 900 εκατ. ευρώ για το 2025 και το 2026 τα οποία θα δοθούν σε επιδοτήσεις και φοροαπαλλαγές. Δημιουργούνται 3 νέα καθεστώτα: «Σύγχρονες τεχνολογίες», «Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας και Χειροτεχνίας» και «Καθεστώς Περιοχών Ειδικής Ενίσχυσης». Επίσης, δημιουργείται Ταμείο Εγγυοδοσίας με συμμετοχή του Ελληνικού Δημοσίου έως 300 εκατ. ευρώ για την παροχή δανείων ύψους 1 δισ. ευρώ     από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ). Διπλασιάζεται το ανώτατο ποσό ενίσχυσης από τα 10 στα 20 εκατ. ευρώ για μεμονωμένες επιχειρήσεις ενώ διαμορφώνεται στα 50 εκατ. ευρώ το ανώτατο όριο ενίσχυσης για συνεργαζόμενες ή συνδεδεμένες επιχειρήσεις.

Δημιουργούνται 3 νέα καθεστώτα (α. καθεστώς «Σύγχρονες τεχνολογίες», β. «Καθεστώς Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας και Χειροτεχνίας» και γ.  «Καθεστώς Περιοχών Ειδικής Ενίσχυσης»).

Θεσπίζονται νέα κίνητρα ταχείας αδειοδότησης σε συγκεκριμένα καθεστώτα, δηλαδή της «ταχείας αδειοδότησης», για τα καθεστώτα «Καθεστώς Περιοχών Ειδικής Ενίσχυσης» και  «Μεγάλες Επενδύσεις».

Παροχή δανείων με την εγγύηση και ενίσχυση του Ελληνικού Δημοσίου από το Ταμείο «Development Law Financial Instrument Guarantee Fund» (DeLFIGF) ή εναλλακτικά από άλλο ενισχυόμενο χρηματοδοτικό εργαλείο της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας (HDB) για τις ΜμΕ και για τα επενδυτικά σχέδια που έχουν λάβει απόφαση υπαγωγής στο Καθεστώς Ενίσχυσης «Μεγάλων Επενδύσεων» – Παροχή εγγύησης από το Ελληνικό Δημόσιο για τη λήψη δανείων μακροχρόνιων από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) (δημιουργία Ταμείου Εγγυοδοσίας συμμετοχή του Ελληνικού Δημοσίου έως 300 εκατ. ευρώ για την παροχή δανείων ύψους 1 δισ. ευρώ από την ΕΤΕπ).

Πώς θα δίνονται οι ενισχύσεις

Οι ενισχύσεις θα δίνονται είτε μέσω φοροαπαλλαγών, είτε μέσω κρατικής επιχορήγησης και επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing).

Η φορολογική απαλλαγή, συνίσταται στην απαλλαγή από την καταβολή φόρου εισοδήματος επί των πραγματοποιούμενων προ φόρου κερδών, τα οποία προκύπτουν με βάση την οικεία φορολογική νομοθεσία, από το σύνολο των δραστηριοτήτων της επιχείρησης, αφαιρουμένου του φόρου του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας που αναλογεί στα κέρδη που διανέμονται ή αναλαμβάνονται από τους εταίρους. Το ποσό της φορολογικής απαλλαγής υπολογίζεται ως ποσοστό επί της αξίας των ενισχυόμενων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου ή και της αξίας του καινούριου μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού, ο οποίος αποκτάται με χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) και συνιστά ισόποσο αποθεματικό, το οποίο τηρείται σε διακριτό λογαριασμό στις οικονομικές τους καταστάσεις.

Η επιχορήγηση συνίσταται στη δωρεάν παροχή από το Δημόσιο χρηματικού ποσού, για την κάλυψη τμήματος των ενισχυόμενων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου και προσδιορίζεται ως ποσοστό αυτών.

Η επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing) συνίσταται στην κάλυψη από το Δημόσιο τμήματος των καταβαλλόμενων δόσεων χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing), η οποία συνάπτεται για την απόκτηση καινούριου μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού, προσδιορίζεται ως ποσοστό επί της αξίας απόκτησής τους και εμπεριέχεται στις καταβαλλόμενες δόσεις. Η επιδότηση της χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing) δεν μπορεί να υπερβαίνει τα επτά έτη, και η προθεσμία ξεκινά από την ημερομηνία ολοκλήρωσης της επένδυσης.

Επίσης, η επιδότηση του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης συνίσταται στην κάλυψη από το Δημόσιο μέρους του μισθολογικού κόστους των νέων θέσεων εργασίας που δημιουργούνται και συνδέονται με το επενδυτικό σχέδιο και για τις οποίες δεν λαμβάνεται καμία άλλη κρατική ενίσχυση.