Το πρωτογενές πλεόνασμα του κρατικού προϋπολογισμού για το πρώτο τετράμηνο του 2025 ανήλθε σε 5,165 δισ. ευρώ, υπερβαίνοντας σημαντικά τον στόχο των 1,973 δισ. ευρώ και το πλεόνασμα των 3,282 δισ.
ευρώ της αντίστοιχης περιόδου του 2024. Παρά τον ετεροχρονισμό κάποιων πληρωμών, το πλεόνασμα αυτό αποτελεί ένδειξη θετικής δημοσιονομικής πορείας. Τα καθαρά έσοδα του προϋπολογισμού αυξήθηκαν κατά 1% σε σύγκριση με τον στόχο, κυρίως λόγω καλύτερης είσπραξης φόρων.
Οι δαπάνες μειώθηκαν κατά 2,979 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο, ενώ οι πληρωμές για επενδυτικές δαπάνες παρουσίασαν σημαντική μείωση.
Πιο αναλυτικά
Πλεόνασμα ύψους 5,165 δισ. ευρώ κατέγραψε το πρωτογενές αποτέλεσμα του κρατικού προϋπολογισμού σε τροποποιημένη ταμειακή βάση το πρώτο τετράμηνο του 2025 (Ιανουαρίου – Απριλίου) έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 1,973 δισ. ευρώ και πρωτογενούς πλεονάσματος 3,282 δισ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2024, όπως αναφέρει σε ανακοίνωση του το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.
Σημειώνεται ότι ποσό 2.053 εκατ. ευρώ που αφορά ετεροχρονισμό πληρωμών του τακτικού προϋπολογισμού και ποσό 736 εκατ. ευρώ που αφορά ετεροχρονισμό των επενδυτικών δαπανών, δεν επηρεάζουν το αποτέλεσμα της Γενικής Κυβέρνησης σε δημοσιονομικούς όρους. Επιπλέον, ποσό ύψους 342 εκατ. ευρώ φορολογικών εσόδων του πρώτου διμήνου προσμετράται δημοσιονομικά στο έτος 2024. Εξαιρώντας τα ανωτέρω ποσά, η υπέρβαση στο πρωτογενές αποτέλεσμα σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, έναντι των στόχων του προϋπολογισμού, εκτιμάται σε 60 εκατ. ευρώ.
Επιπλέον, ποσό ύψους 342 εκατ. ευρώ φορολογικών εσόδων του πρώτου διμήνου προσμετράται δημοσιονομικά στο έτος 2024. Εξαιρώντας τα ανωτέρω ποσά, η υπέρβαση στο πρωτογενές αποτέλεσμα σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, έναντι των στόχων του προϋπολογισμού, εκτιμάται σε 60 εκατ. ευρώ.
Τι άλλο αναφέρει η ανακοίνωση
Στην ανακοίνωση του υπουργείου επισημαίνονται τα εξής:
Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για την περίοδο του Ιανουαρίου – Απριλίου 2025, παρουσιάζεται πλεόνασμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 1.866 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου για έλλειμμα 1.357 εκατ. ευρώ που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα του 2025 στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025 και ελλείμματος 250 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2024.
Επισημαίνεται ότι το πρωτογενές αποτέλεσμα σε δημοσιονομικούς όρους διαφέρει από το αποτέλεσμα σε ταμειακούς όρους. Επιπρόσθετα, τα ανωτέρω αφορούν στο πρωτογενές αποτέλεσμα της Κεντρικής Διοίκησης και όχι στο σύνολο της Γενικής Κυβέρνησης, που περιλαμβάνει και τα δημοσιονομικά αποτελέσματα των Νομικών Προσώπων και των υποτομέων των ΟΤΑ και ΟΚΑ.
Την περίοδο Ιανουαρίου – Απριλίου 2025, το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 23.074 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 244 εκατ. ευρώ ή 1% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025. Σημειώνεται ότι στο ποσό αυτό εμπεριέχεται τόσο στα έσοδα (στην κατηγορία «Πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών»), όσο και στις επιστροφές φόρων (ΦΠΑ), το ποσό των 784,8 εκατ. ευρώ από τις συναλλαγές που απαιτήθηκε να γίνουν κατά τον μήνα Ιανουάριο 2025 για την ολοκλήρωση της νέας Σύμβασης Παραχώρησης της Αττικής Οδού, οι οποίες αφορούν στο έτος 2024 και είναι δημοσιονομικά ουδέτερες. Η αύξηση αυτή παρατηρείται παρότι στη στοχοθεσία της εισηγητικής έκθεσης είχε συμπεριληφθεί η είσπραξη τον μήνα Απρίλιο της πέμπτης δόσης από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), ποσού ύψους 1.346 εκατ. ευρώ που τελικά εισπράχθηκε στις 2 Μαΐου 2025. Εξαιρουμένου του ανωτέρω ποσού, τα καθαρά έσοδα παρουσιάζουν αύξηση κατά 1.590 εκατ. ευρώ ή 7,4% έναντι του στόχου.
Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 22.103 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 1.455 εκατ. ευρώ ή 7% έναντι του στόχου κυρίως εξαιτίας:
α) της καλύτερης απόδοσης στην είσπραξη των φόρων του τρέχοντος έτους (Φ.Π.Α, ΕΦΚ κ.λπ.) και της καλύτερης απόδοσης των φόρων εισοδήματος του προηγούμενου έτους που εισπράχθηκαν σε δόσεις μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου 2025 και
β) της είσπραξης μέρους του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων που είχε προβλεφθεί ότι θα εισπραχθεί τους επόμενους μήνες, λόγω του ότι τέθηκε σε λειτουργία ήδη από τα μέσα Μαρτίου η εφαρμογή για την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων.
Τα έσοδα
Η ακριβής κατανομή μεταξύ των κατηγοριών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού θα πραγματοποιηθεί με την έκδοση του οριστικού δελτίου.
Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 3.042 εκατ. ευρώ και ενσωματώνουν το ποσό επιστροφής ΦΠΑ ύψους 784,8 εκατ. ευρώ από τη νέα Σύμβαση Παραχώρησης της Αττικής Οδού, όπως προαναφέρθηκε, το οποίο δημοσιονομικά επηρεάζει το έτος 2024. Αν εξαιρεθεί το ποσό αυτό, οι επιστροφές φόρων ανήλθαν σε 2.257 εκατ. ευρώ και είναι αυξημένες κατά 48 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (2.209 εκατ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025.
Τα έσοδα του ΠΔΕ ανήλθαν σε 1.621 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 144 εκατ. ευρώ από τον στόχο (1.765 εκατ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025.
Ειδικότερα, τον Απρίλιο 2025 το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 5.377 εκατ. ευρώ, μειωμένο κατά 1.578 εκατ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου εξαιτίας του γεγονότος ότι στη στοχοθεσία της εισηγητικής έκθεσης είχε συμπεριληφθεί η είσπραξη τον μήνα Απρίλιο:
α) της πέμπτης δόσης από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ποσού ύψους 1.346 εκατ. ευρώ, η οποία τελικά εισπράχθηκε στις 2 Μαΐου, όπως προαναφέρθηκε και
β) της πρώτης ενισχυμένης δόσης του ΕΝΦΙΑ εκτιμώμενου ποσού 890 εκατ. ευρώ, η οποία εισπράχθηκε κατά τον μήνα Μάρτιο (887 εκατ. ευρώ).
Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 5.279 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 302 εκατ. ευρώ ή 5,4% έναντι του στόχου.
Οι επιστροφές εσόδων μηνός Απριλίου ανήλθαν σε 628 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 151 εκατ. ευρώ από τον στόχο (477 εκατ. ευρώ).
Τα έσοδα του ΠΔΕ μηνός Απριλίου ανήλθαν σε 301 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 171 εκατ. ευρώ από τον στόχο (130 εκατ. ευρώ).
Οι δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου – Απριλίου 2025 ανήλθαν στα 21.208 εκατ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 2.979 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (24.187 εκατ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025. Επίσης είναι μειωμένες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2024, κατά 1.580 εκατ. ευρώ.
Στο σκέλος του Τακτικού Προϋπολογισμού οι πληρωμές παρουσιάζονται μειωμένες έναντι του στόχου κατά 2.243 εκατ. ευρώ, γεγονός που οφείλεται κυρίως στον ετεροχρονισμό των μεταβιβαστικών πληρωμών προς τους ΟΚΑ και λοιπούς φορείς γενικής κυβέρνησης κατά 1.617 εκατ. ευρώ και των ταμειακών πληρωμών των εξοπλιστικών προγραμμάτων κατά 436 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται, ότι τα προαναφερθέντα ποσά δεν επηρεάζουν το αποτέλεσμα της Γενικής Κυβέρνησης σε δημοσιονομικούς όρους.
Οι πληρωμές
Αξιοσημείωτες πληρωμές είναι:
- οι μεταβιβάσεις προς τα νοσοκομεία και τις ΥΠΕ-ΠΕΔΥ ύψους 461 εκατ. ευρώ,
- η μεταβίβαση ύψους 400 εκατ. ευρώ για την κάλυψη κόστους παροχής υπηρεσιών κοινής ωφελείας στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας (ΥΚΩ), σύμφωνα με τα διαλαμβανόμενα στο άρθρο 55 του Ν.4508/2017 (Α’ 200),
- η επιχορήγηση ύψους 173 εκατ. ευρώ προς την Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας (Ε.Κ.Α.Π.Υ.) για την προμήθεια φαρμακευτικών σκευασμάτων, προϊόντων και υπηρεσιών υγείας, για λογαριασμό των δημόσιων νοσοκομείων,
- οι επιχορηγήσεις προς τους συγκοινωνιακούς φορείς (ΟΑΣΑ, ΟΑΣΘ και ΟΣΕ) ύψους 119 εκατ. ευρώ και
- η επιχορήγηση προς τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα ύψους 92 εκατ. ευρώ.
Οι πληρωμές στο σκέλος των επενδυτικών δαπανών ανήλθαν στα 2.611 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 736 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο, που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025. Ταυτόχρονα παρουσιάζονται μειωμένες σε σχέση με τις αντίστοιχες πληρωμές του 2024 κατά 1.140 εκατ. ευρώ.
