Το 2026 φέρνει νέα μηχανήματα ακτινοθεραπείας, βελτιωμένη πρόσβαση και αναβάθμιση της ποιότητας ζωής για τους ογκολογικούς ασθενείς στην Ελλάδα.

Η ακτινοθεραπεία εισέρχεται σε μια νέα εποχή, με ουσιαστικές ενισχύσεις σε υποδομές και εξοπλισμό που μεταβάλλουν τα δεδομένα στη φροντίδα των ασθενών με καρκίνο.

Ο Γιώργος Πισσάκας, Διευθυντής του Ακτινοθεραπευτικού Τμήματος του Νοσοκομείου «Αλεξάνδρα» και πρώην πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας (ΕΕΑΟ), μιλά στο iatropedia.gr για τα σχέδια του 2026, τον εκσυγχρονισμό των μηχανημάτων και τις ανισότητες πρόσβασης που εξακολουθούν να υπάρχουν στο σύστημα υγείας.

«Θα είναι όντως η καλύτερη χρονιά το 2026 γιατί, ακόμη κι αν δεν ολοκληρωθούν όλα που είναι στο πρόγραμμα, θα είμαστε πολύ κοντά», λέει ο ίδιος.

Σύμφωνα με τον Πισσάκα, το 2026 θα ενισχυθεί σημαντικά η δημόσια ακτινοθεραπεία. «Έχουμε τρία καινούργια κέντρα: στη Λαμία και στο Σωτηρία μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης – δύο μηχανήματα στο καθένα – και στη Ρόδο, που πιστεύω ότι μπαίνει στην τελική ευθεία. Η Περιφέρεια ενδιαφέρθηκε πολύ για να προχωρήσει. Το μεγάλο μέρος των νέων μηχανημάτων θα τοποθετηθεί στα κρατικά νοσοκομεία, υπάρχει όμως και ένα καινούργιο ιδιωτικό, το Ερρίκος Ντυνάν, που λογικά θα λειτουργήσει μέσα στο 2026 με δύο μηχανήματα», αναφέρει.

Παράλληλα, μέσω ΕΣΠΑ και περιφερειακών προγραμμάτων, σύμφωνα με τον κ. Πισσάκα, θα τοποθετηθούν μηχανήματα σε: ΑΧΕΠΑ, Ιωάννινα, Λάρισα, Μεταξά, Παίδων και Αρεταίειο.

«Συνολικά μέσα στη χρονιά πιστεύω ότι μπορούν να λειτουργήσουν 14 με 15 νέα μηχανήματα», τονίζει ο ίδιος.

Η αναβάθμιση αφορά και μηχανήματα που είχαν αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα, όπως αυτό στον Άγιο Ανδρέα, που είχε καταστραφεί από αυτοανάφλεξη, όπως λέει ο κ. Πισσάκας επισημαίνοντας πώς ήταν ένα πραγματικά σπάνιο περιστατικό:

«Ήταν από τα σπάνια περιστατικά, ίσως παγκοσμίως. Είχε ζητηθεί η αντικατάστασή του μέσω ΕΣΠΑ και τώρα πιστεύω ότι είναι έτοιμο να ξεκινήσει τη λειτουργία του το καινούργιο μηχάνημα, από τις αρχές του χρόνου», εξηγεί.

Αντινοθεραπεία: Πλησιάζουμε τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, όμως, υπάρχουν ανισότητες

Η αναλογία των γραμμικών επιταχυντών στην Ελλάδα πλέον φτάνει τους 6 ανά εκατομμύριο πληθυσμού, κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο των 7–8 ανά εκατομμύριο:

«Όταν μιλάμε για τόσα μηχανήματα, είναι αυτά του ΕΣΥ, στα οποία ο κόσμος έχει εύκολη πρόσβαση. Αν σκεφτούμε όμως ότι τα μισά μηχανήματα ακτινοθεραπείας στην Ελλάδα, όμως, είναι στον ιδιωτικό τομέα… καταλαβαίνετε ότι το πρόβλημα είναι μεγάλο. Ένα σύστημα υγείας και ένα υπουργείο πρέπει πρώτα απ’ όλα να σκέφτονται τον ασθενή που είναι οικονομικά αδύναμος», τονίζει ο κ. Πισσάκας εξηγώντας πώς παρά το γεγονός ότι ο ιδιωτικός τομέας πληρώνεται από τον ΕΟΠΥΥ για τις ακτινοθεραπείες των ασφαλισμένων, ζητά -εκτός πλαισίου νόμου- ιδιωτικές δαπάνες απο τους ίδιους τους ασθενείς.

Γι’ αυτό και η πρόσβαση, σύμφωνα με τον γιατρό, παραμένει μεγάλο ζήτημα. «Ο ΕΟΠΥΥ αποζημιώνει πλήρως την ακτινοθεραπεία και σχεδόν δεν υπάρχει clawback (σ.σ. επιστροφές χρημάτων από τα ιδιωτικά κέντρα στο κράτος). Έτσι, το ιδιωτικό δεν πρέπει να ζητάει χρήματα από τον ασθενή. Παρ’ όλα αυτά, πολλοί οικονομικά αδύναμοι αναγκάζονται να μείνουν στο δημόσιο, με αναμονές δυόμιση μηνών. Είναι πολύς χρόνος για τον καρκίνο», τονίζει.

Η εικόνα στην Αττική είναι χαρακτηριστική. «Υπάρχουν 13 δημόσια μηχανήματα και 19 ιδιωτικά. Οι συνεργασίες πρέπει να γίνονται τίμια, σύμφωνα με τον νόμο, ώστε να υπάρχει πρόσβαση για όλους τους ασθενείς. Αλλιώς, όλα αυτά μένουν λόγια του αέρα», προειδοποιεί ο ίδιος.

Ο Πισσάκας υπογραμμίζει ότι η αναβάθμιση των μηχανημάτων του δημοσίου τομέα, πίεσε και τον ιδιωτικό τομέα να αλλάξει τον εξοπλισμό του κι αυτό αναβάθμισε συνολικά την ακτινοθεραπεία στη χώρα μας. «Όταν το δημόσιο απέκτησε πιο σύγχρονα μηχανήματα από τον ιδιωτικό τομέα, αυτό ανάγκασε τους ιδιώτες να εκσυγχρονιστούν και εκείνοι. Έτσι ανεβάστηκε συνολικά η ποιότητα της ακτινοθεραπείας στη χώρα», εξηγεί.

Νέα μηχανήματα με σύγχρονες τεχνικές, χωρίς παρενέργειες

Η κατάσταση πριν από την αναβάθμιση ήταν δύσκολη, καθώς από τα 24 μηχανήματα στον δημόσιο τομέα, τα 16 είχαν περάσει την 15ετία.

Ο κ. Γιώργος Πισσάκας εξηγεί: «Τα παλιά μηχανήματα προκαλούσαν σοβαρές παρενέργειες, υπήρχαν μεγάλες αναμονές και προβλήματα στην ποιότητα ζωής των ασθενών. Τώρα δεν υπάρχει τίποτα από αυτά».

Τα νέα μηχανήματα επιτρέπουν πιο στοχευμένη ακτινοβόληση και μεγαλύτερη δόση στην περιοχή που χρειάζεται. «Σημαίνει καλύτερο έλεγχο της νόσου και λιγότερες παρενέργειες. Όλες οι θεραπείες γίνονται με πιο εξελιγμένες τεχνικές. Μπορείς να προστατεύσεις περισσότερο τους γύρω ιστούς, να δώσεις μεγαλύτερη δόση στον στόχο και να μειώσεις τις παρενέργειες. Η σύγχρονη εκτεροθεραπεία στην Ελλάδα δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από το εξωτερικό», τονίζει.

Η αναβάθμιση των μηχανημάτων συνοδεύτηκε από εκπαίδευση του προσωπικού στην Ευρώπη και την Αμερική. «Στείλαμε τέσσερα άτομα από κάθε νοσοκομείο για εκπαίδευση. Έτσι ανεβάσαμε πολύ το επίπεδο της θεραπείας», εξηγεί.

Η ολοήμερη λειτουργία των τμημάτων συνέβαλε επίσης σημαντικά στη μείωση των αναμονών. «Το προσωπικό που εργάζεται υπερωριακά προσφέρει δωρεάν υπηρεσία στον ασθενή, δεν πληρώνει τίποτα. Αυτό βοήθησε πολύ στη μείωση των αναμονών και αύξησε κατά 50% τη χωρητικότητα του δημόσιου τομέα», λέει ο Πισσάκας.

Ποιότητα ζωής και μείωση παρενεργειών για τους ασθενείς

Η αναβάθμιση των μηχανημάτων δεν αφορά μόνο τα τεχνικά χαρακτηριστικά, αλλά και την ποιότητα ζωής των ασθενών. «Παλιότερα η φιλοσοφία ήταν “έζησες τον καρκίνο, δεν πειράζει για τις παρενέργειες”. Οι ασθενείς έκαναν συρήγγια, υπέφεραν από μεγάλες επιπλοκές. Τώρα αυτό δεν ισχύει. Θέλουμε να δώσουμε στους ασθενείς όχι μόνο περισσότερη ζωή, αλλά και καλύτερη ζωή», λέει.

Οι νέες τεχνικές επιτρέπουν μεγαλύτερη ακρίβεια, μείωση της δόσης στους γύρω ιστούς και χρήση πιο εξελιγμένων μεθόδων. «Μπορείς να δώσεις μεγαλύτερη δόση στον στόχο χωρίς να βλάψεις τον ασθενή. Αυτό είναι το μεγάλο πλεονέκτημα των νέων μηχανημάτων», προσθέτει ο γιατρός.

Για τον Πισσάκα, το 2026 μπορεί να αποτελέσει χρονιά-σταθμό για την ακτινοθεραπεία στην Ελλάδα. Τα νέα μηχανήματα, η εκπαίδευση του προσωπικού και οι σύγχρονες τεχνικές ανοίγουν τον δρόμο για ποιοτική θεραπεία και καλύτερη πρόσβαση για όλους τους ασθενείς.

«Τώρα όλες οι ακτινοθεραπείες στην Ελλάδα είναι ακόμη πιο ποιοτικές. Το επόμενο βήμα είναι η πρόσβαση να δοθεί σε όλους, ανεξαρτήτως οικονομικής δυνατότητας. Δηλαδή, δωρεάν για τους ασθενείς και στον ιδιωτικό τομέα, ώστε να μην υπάρχουν αναμονές», καταλήγει.

Πηγή: Iatropedia,gr