Ένα σοβαρό περιστατικό τροφικής δηλητηρίασης στη Θεσσαλονίκη, όπου ένας νεαρός έφαγε σούσι και μολύνθηκε από παράσιτο, φέρνει ερωτήματα σχετικά με το «Anisakis».

Ο 22χρονος, κατανάλωσε ωμό ψάρι σε σούσι και μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο, που μετά από χειρουργείο που έκανε, αναρρώνει ενώ βρίσκεται εκτός κινδύνου πλέον. Το περιστατικό αυτό στη Θεσσαλονίκη, είναι η πρώτη περίπτωση ανισακίδωσης που αναφέρθηκε στην Ελλάδα, η οποία επηρέασε έναν νεαρό ασθενή που είχε επανειλημμένα εκτεθεί στο παράσιτο καταναλώνοντας σπιτικό ωμό ψάρι

Η ανισακίαση είναι μια παρασιτική λοίμωξη του ανθρώπινου πεπτικού συστήματος, που προκαλείται από την κατανάλωση ωμών ή ανεπαρκώς μαγειρεμένων θαλασσινών τα οποία περιέχουν προνύμφες του νηματώδη Anisakis simplex.

Τα συμπτώματα

Λίγες ώρες μετά την κατάποση, το παράσιτο προσπαθεί να τρυπήσει το τοίχωμα του εντέρου. Επειδή όμως δεν μπορεί να το διαπεράσει, παγιδεύεται και πεθαίνει εκεί. Η παρουσία του προκαλεί έντονη ανοσολογική αντίδραση: τα ανοσοκύτταρα το περιβάλλουν και δημιουργούν μια σφαιρική μάζα που μπορεί να φράξει το πεπτικό σύστημα, προκαλώντας πολύ δυνατούς πόνους στην κοιλιά, ναυτία, εμετούς, κοιλιακή διάταση (ανώμαλη κοιλιακή διόγκωση), διάρροια, ήπιος πυρετός και αίμα και βλέννα στα κόπρανα.

Κάποιες φορές οι προνύμφες αυτές μπορούν να αποβληθούν με εμετό.

Αν οι προνύμφες περάσουν στο λεπτό ή στο παχύ έντερο, μπορεί μετά από 1-2 εβδομάδες να προκληθεί σοβαρή φλεγμονή, που μοιάζει σε συμπτώματα με τη νόσο του Crohn.

Η ασθένεια είναι πιο συχνή σε περιοχές όπου καταναλώνονται ωμά ή ελαφρώς μαριναρισμένα ψάρια, όπως:

• Σκανδιναβία (από συκώτια μπακαλιάρου)
• Ιαπωνία (από σασίμι)
• Ολλανδία (από ζυμωμένη ρέγγα)
• Ισπανία (από μαριναρισμένες αντζούγιες)
• Παράκτιες περιοχές της Νότιας Αμερικής (από σεβίτσε)

Στην Ιαπωνία καταγράφονται πάνω από 1.000 περιστατικά κάθε χρόνο. Στις ΗΠΑ δεν είναι γνωστός ο πραγματικός αριθμός, επειδή η νόσος συχνά δεν αναφέρεται ή μπερδεύεται με άλλες παθήσεις.

Πώς γίνεται η διάγνωση

Η διάγνωση γίνεται συνήθως με γαστροσκόπηση, όπου οι προνύμφες (περίπου 2 εκ.) μπορούν να εντοπιστούν και να αφαιρεθούν. Μπορεί επίσης να γίνει διάγνωση σε δείγμα ιστού από βιοψία ή χειρουργείο.

Σημάδια που βοηθούν στη διάγνωση είναι:

• πρόσφατη κατανάλωση ωμού ή μη καλά μαγειρεμένου ψαριού ή καλαμαριού
• ξαφνικός δυνατός πόνος στο πάνω μέρος της κοιλιάς ή στη δεξιά κάτω πλευρά

Τι να προσέχουμε

Η καλύτερη πρόληψη είναι να αποφεύγουμε την κατανάλωση ωμού ή ψαριού ή καλαμαριού που δεν έχει μαγειρευτεί καλά

Το παράσιτο σκοτώνεται με:

• μαγείρεμα πάνω από 60 °C
• κατάψυξη στους −35 °C για 15 ώρες ή στους −20 °C για 7 ημέρες

Το αλάτισμα και το μαρινάρισμα δεν σκοτώνουν πάντα τις προνύμφες (όπως στην Ιταλία, όπου δύο τρίτα των περιστατικών σχετίζονται με μαριναρισμένες αντζούγιες).

Πολλά κράτη απαιτούν υποχρεωτική κατάψυξη των ψαριών που προορίζονται για ωμή κατανάλωση, κάτι που μείωσε δραματικά τα κρούσματα στην Ολλανδία.

Η ανισακίαση δεν μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο.