Με σταθερά βήματα οι Ένοπλες Δυνάμεις μετεξελίσσονται και προσθέτουν στο οπλοστάσιο τους «έξυπνα» όπλα, όπως drones «καμικάζι» τα οποία θα τους δώσουν επιχειρησιακό πλεονέκτημα, ειδικά στο σύνθετο περιβάλλον του Αιγαίου.

Σε αυτή την κατεύθυνση το ΓΕΕΘΑ περιμένει την απάντηση των Ηνωμένων Πολιτειών μέσω LOA, με στόχο να ξεκινήσει η αντίστροφη μέτρηση για να αποκτήσουν οι Ένοπλες Δυνάμεις τα drones τύπου Switchblade 300 και 600.

Πρόκειται για επιλογή που δεν περιορίζεται στην απλή προσθήκη ενός ακόμη όπλου. Είναι μια απόφαση που επηρεάζει την τακτική, τις διαδικασίες διοίκησης και ελέγχου, τα δίκτυα πληροφοριών, την εκπαίδευση και το σύνολο της διακλαδικής συνεργασίας.

Το Στρατιωτικό Επιτελείο πιέζει για άμεση υλοποίηση, καθώς η LOA έχει καθυστερήσει σε σχέση με τον αρχικό σχεδιασμό και έπειτα από το έγγραφο αίτημα μέσω LOR, την ώρα που και οι επιχειρησιακές απαιτήσεις σε Έβρο και Ανατολικό Αιγαίο αυξάνονται.

Το πρόγραμμα στην τελική ευθεία

Η επόμενη κίνηση είναι η παραλαβή της απάντησης υπό μορφή Letter of Offer and Acceptance, με ισχύ δεσμευτικής συμφωνίας.

Το συνολικό πρόγραμμα ανέρχεται στα 80 εκατομμύρια ευρώ. Από αυτά, τα 25 εκατομμύρια θα καλυφθούν από εθνικούς πόρους, ενώ τα 55 εκατομμύρια θα προέλθουν από το αμερικανικό FMF. Καίριο επιχειρησιακό πλεονέκτημα αποτελεί το γεγονός ότι τα συστήματα είναι ετοιμοπαράδοτα και έχουν ήδη δεσμευτεί από αμερικανικό απόθεμα προς όφελος της χώρας μας.

Το στοιχείο αυτό υπόσχεται συντόμευση χρόνων παράδοσης και ταχύτερη επιχειρησιακή ένταξη, γεγονός που προκαλεί αισιοδοξία στο Επιτελείο ότι εντός του 2026 τα loitering munition θα βρίσκονται στα χέρια τους.

Ο σχεδιασμός προβλέπει συνολικό απόθεμα 592 συστημάτων. Περιλαμβάνονται 390 Switchblade 300 με 50 μονάδες χειρισμού και 202 Switchblade 600 με 26 μονάδες χειρισμού. Η επιλογή δεν είναι τυχαία, αλλά εδράζεται σε λογική δύο επιπέδων.

Το μικρό και εξαιρετικά φορητό Switchblade 300 για άμεση υποστήριξη μικρών μονάδων και το ισχυρότερο Switchblade 600 για κρούσεις βάθους και αποστολές κατά θωρακισμένων στόχων.

Επιπλέον, για το Switchblade 300 προβλέπεται η πλέον σύγχρονη έκδοση Block 20 με βελτιώσεις που προέρχονται απευθείας από τα πεδία επιχειρήσεων. Αυξημένη ευαισθησία αισθητήρων, μεγαλύτερη διάρκεια πτήσης, βελτιωμένα δεδομένα αποφυγής εμποδίων, σταθεροποίηση δύο αξόνων και αναβαθμισμένο ψηφιακό επεξεργαστή εικόνας.

Κατανομή και επιχειρησιακή φιλοσοφία

Το ΓΕΕΘΑ έχει ήδη εκπονήσει σχέδιο κατανομής. Η πλειονότητα των Switchblade 300 και 600 θα διατεθεί στις Μονάδες της Διοίκησης Ειδικού Πολέμου.

Ο υπόλοιπος αριθμός θα εξοπλίσει επίλεκτες Μονάδες Πεζικού και Μηχανοκίνητου Πεζικού στον Έβρο και στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου.

Τα πρώτα πακέτα Switchblade 300 θα κατευθυνθούν σε Μονάδες Ειδικών Επιχειρήσεων που διαθέτουν ήδη υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης και εμπειρίας. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στους Αμφίβιους Καταδρομείς σε Ρόδο, Λέσβο, Σάμο, Χίο και Κω. Εκεί όπου η ταχύτητα, η ευελιξία και η διασπορά αποτελούν κρίσιμα πλεονεκτήματα.

Switchblade 300

Το Switchblade 300 είναι φορητό σύστημα πολύ χαμηλού αποτυπώματος. Το συνολικό βάρος με το πυρομαχικό ανέρχεται περίπου στα 2,5 κιλά, ενώ στην έκδοση Block 20 φτάνει περίπου τα 4 κιλά συμπεριλαμβανομένων σωλήνα εκτόξευσης και μονάδας χειρισμού.

Ενσωματώνει ηλεκτρο-οπτική και υπέρυθρη κάμερα, αισθητήρες σταθεροποιημένους σε δύο άξονες για μείωση κραδασμών, οπτικό ζουμ υψηλής ευκρίνειας και ψηφιακό επεξεργαστή εικόνας που βελτιώνει την αναγνώριση σε υποβαθμισμένο περιβάλλον.

Το βεληνεκές αγγίζει τα 10 χιλιόμετρα, η μέγιστη ταχύτητα ξεπερνά τα 160 χιλιόμετρα την ώρα και η πτήση διαρκεί ως και 20 λεπτά. Η μονάδα μπορεί να εκτελέσει εκτόξευση σε λιγότερο από δύο λεπτά. Προσφέρει πλοήγηση με σημεία πορείας, άμεσο χειρισμό μέσω φορητού tablet, εικόνα σε πραγματικό χρόνο και δυνατότητα διασύνδεσης με τακτικά δίκτυα επικοινωνιών.

Λόγω μικρού μεγέθους και χαμηλής ηχητικής υπογραφής είναι εξαιρετικά δύσκολο να εντοπιστεί από μέσα ηλεκτρονικού πολέμου ή ραντάρ, ιδιαίτερα σε περίπλοκο νησιωτικό περιβάλλον.

Switchblade 600

Το Switchblade 600 είναι σημαντικά βαρύτερο και πιο ισχυρό. Η πολεμική κεφαλή φτάνει τα 15 κιλά και προορίζεται για κατά μέτωπο αντιμετώπιση θωρακισμένων στόχων.

Το βεληνεκές υπερβαίνει τα 40 χιλιόμετρα, ο χρόνος πτήσης κυμαίνεται γύρω στα 40 λεπτά, ενώ η ταχύτητα προσβολής μπορεί να υπερβεί τα 185 χιλιόμετρα την ώρα.

Ο συνδυασμός καθοδήγησης ηλεκτρο-οπτικής και υπέρυρθρης καθοδήγησης και δυνατότητας laser επιτρέπει προσβολή κινούμενων στόχων σε σύνθετες συνθήκες. Ενσωματώνει μονάδα αυτόνομης πλοήγησης με αποθήκευση προκαθορισμένων διαδρομών και λειτουργία επιστροφής στη βάση ή σε εναλλακτικό σημείο.

Εάν δεν δοθεί εντολή κρούσης δύναται να επανέλθει και να επαναχρησιμοποιηθεί. Το χαρακτηριστικό αυτό προσφέρει ουσιαστικό επιχειρησιακό πλεονέκτημα, σε σύγκριση με loitering munitions μιας χρήσης.

Η εκτόξευση μπορεί να γίνει από Humvee ή τεθωρακισμένα M1117 Guardian, κάτι που ευνοεί την ενσωμάτωση στις μηχανοκίνητες μονάδες του Έβρου και των νησιών.

Τα Switchblade στο Αιγαίο

Το Αιγαίο αποτελεί δύσκολο περιβάλλον. Πολλά μικρά νησιά και νησίδες, περιορισμένοι χώροι ανάπτυξης, σύνθετη γεωγραφία, παρουσία πληθυσμού.

Σε αυτή το θέατρο επιχειρήσεων, το μικρό Switchblade 300 λειτουργεί ως εργαλείο άμεσης αντίδρασης. Επιτρέπει σε μικρές Ομάδες να εκτελούν αποστολές εντοπισμού, αναγνώρισης και επιλεκτικής προσβολής ομάδων αποβατικού προσωπικού ή ελαφρών οχημάτων πριν αποκτήσουν επαφή με την ακτή.

Το Switchblade 600 δημιουργεί ικανότητα κρούσης βάθους. Επιχειρεί από νησιωτικές ή παράκτιες θέσεις και μπορεί να πλήξει συγκροτήματα τεθωρακισμένων, συγκεντρώσεις υποστήριξης και κρίσιμες υποδομές διοίκησης σε αποστάσεις που επιτρέπουν ασφάλεια στους χειριστές.

Πρακτικά σενάρια χρήσης στο πεδίο

Αποτροπή απόβασης στο Ανατολικό Αιγαίο. Εκπαιδευμένες Ομάδες με Switchblade 300 αναπτύσσονται σε προκαθορισμένες θέσεις. Συνεργάζονται με παράκτιους αισθητήρες και UAV αναγνώρισης.

Εντοπίζουν και στοχοποιούν μικρά σκάφη, αποβατικές ομάδες και μέσα υποστήριξης προτού αποκτήσουν επαφή με την ακτή. Η χαμηλή υπογραφή του συστήματος δυσκολεύει την έγκαιρη ανίχνευσή του.

Αντιμετώπιση μηχανοκίνητων σχηματισμών στον Έβρο. Μονάδες με Switchblade 600 επιχειρούν σε BLOS αποστάσεις. Εκτελούν κρούσεις κατά θωρακισμένων οχημάτων, σημείων ανεφοδιασμού, κόμβων διοίκησης.

Προχωρούν σε χειρουργική προσβολή στόχων υψηλής αξίας. Συνδυάζουν εικόνα από UAV επιτήρησης με δυνατότητα επιστροφής εάν δεν δοθεί εντολή κρούσης, εξοικονομώντας πόρους για την επόμενη αποστολή.

Ο ρόλος της Διοίκησης Ειδικού Πολέμου

Η Διοίκηση Ειδικού Πολέμου αναλαμβάνει το μεγαλύτερο τμήμα των νέων συστημάτων. Διαθέτει κουλτούρα αποστολών ακριβείας, υψηλή εκπαίδευση, καθώς και ευελιξία στην ανάπτυξη μικρών ομάδων με ταχεία αντίδραση.

Οι Αμφίβιοι Καταδρομείς σε Ρόδο, Λέσβο, Σάμο, Χίο και Κω αποτελούν ιδανικούς φορείς του Switchblade 300 λόγω κινητικότητας, γνώσης του εδάφους και δυνατότητας συγχώνευσης με τοπικά δίκτυα αισθητήρων.

Η διακλαδικότητα με Πολεμικό Ναυτικό και Πολεμική Αεροπορία προσφέρει ένα επιπλέον στρώμα ISR και ασφαλών επικοινωνιών.

Δίκτυα και ενσωμάτωση σε Μηχανοκίνητες Δυνάμεις

Τα Switchblade έχουν αξία όταν υπηρετούνται από αξιόπιστα δίκτυα. Χρειάζεται επίγεια και εναέρια αναγνώριση, από UAV τακτικής κλάσης έως σταθερούς αισθητήρες παράκτιας επιτήρησης.

Χρειάζεται ασφαλής διασύνδεση που επιτρέπει μεταβίβαση στόχου από τον αισθητήρα στον χειριστή του loiter χωρίς καθυστερήσεις.

Χρειάζεται Κέντρο Διοίκησης και Ελέγχου που θα διαχειρίζεται προτεραιότητες, θα εκδίδει κανόνες εμπλοκής και θα διασφαλίζει λογοδοσία. Στόχος είναι το κλείσιμο της αλυσίδας σκοπεύσεως με τη μικρότερη δυνατή χρονική υστέρηση και την υψηλότερη βεβαιότητα ταυτοποίησης στόχου.

Η προοπτική εκτόξευσης Switchblade 600 από Humvee ή M1117 Guardian προσφέρει ευθυγράμμιση με την υπάρχουσα δομή μηχανοκίνητων μονάδων. Οι Διοικητές αποκτούν ευέλικτη αντιαρματική επιλογή σε αποστάσεις που υπερβαίνουν τις κλασικές τακτικές γραμμές εμπλοκής.

Η συνεργασία με UAV αναγνώρισης για παρακολούθηση στόχων, σε συνδυασμό με το δυνατότητα επιστροφής και επανεκμετάλλευσης, μειώνει το κόστος ανά επιτυχή κρούση και αυξάνει τη διάρκεια επιχειρήσεων χωρίς να απαιτείται συνεχή αναπλήρωση.

Εφοδιαστική και διαθεσιμότητα

Τα περιφερόμενα πυρομαχικά είναι αναλώσιμα συστήματα υψηλής αξίας. Η αποτελεσματικότητά τους εξαρτάται από τη διαθεσιμότητα σε κρίσιμη στιγμή.

Η χρηματοδότηση μέσω αμερικανικής χρηματοδότησης περιορίζει το δημοσιονομικό αποτύπωμα και επιταχύνει τη ροή υλικού, αλλά χρειάζεται προνοητικός σχεδιασμός για το μεσοπρόθεσμο κόστος χρήσης και τη βιωσιμότητα της υποστήριξης.

Η δέσμευση αμερικανικού αποθέματος υπέρ της Ελλάδας προσφέρει ένα αρχικό μαξιλάρι χρόνου. Θεωρείται δεδομένο ότι το Στρατιωτικό Επιτελείο σχεδιάζει την επιπλέον απόκτηση Loitering Munition με έμφαση στην εγχώρια παραγωγή.

Μαθήματα από την Ουκρανία

Η χρήση drones καμικάζι στην Ουκρανία ανέδειξε τα πολλαπλά οφέλη των περιφερόμενων πυρομαχικών. Πρώτος πυλώνας η δικτύωση. Όσο πιο στιβαρές οι δυνατότητες αναγνώριση και εντοπισμού απειλών τόσο πιο αποτελεσματικά τα πλήγματα. Δεύτερος πυλώνας η κλιμάκωση.

Η μαζική χρήση φθηνών, χαμηλής υπογραφής μέσων μειώνει ταχέως την αντίπαλη ισχύ εφόσον υπάρχει συντονισμός.

Τρίτος πυλώνας τα αντίμετρα. Η αντίπαλη πλευρά θα επενδύσει σε ηλεκτρονικό πόλεμο, παρεμβολές, αντιαεροπορικά και anti drone λύσεις. Η απάντηση είναι τεχνολογική και τακτική.

Απαιτούνται κρυπτογραφημένα και ανθεκτικά data links, πολλαπλές πηγές στόχευσης, ταχεία διαδικασία λήψης απόφασης, ελιγμοί διασποράς και εκπαίδευση σε περιβάλλον ηλεκτρονικής απειλής.

Η στρατηγική διάσταση

Το πρόγραμμα των Switchblade λειτουργεί και ως μήνυμα. Επιδιώκεται ταχεία απόδοση επιχειρησιακού αποτελέσματος με μέσα που εντάσσονται άμεσα στις υφιστάμενες δομές. Η δυνατότητα χειρουργικών κρούσεων με ελεγχόμενο ρίσκο και καταγεγραμμένη διαδικασία ενισχύει την αποτροπή.

Το Στρατιωτικό Επιτελείο δείχνει ότι ακολουθεί τις εξελίξεις και ενσωματώνει διδάγματα από σύγχρονες συγκρούσεις, χωρίς να περιμένει χρονοβόρες λύσεις μεγάλης κλίμακας και πολύ υψηλού κόστους.

Οι Ένοπλες Δυνάμεις βρίσκονται στο κατώφλι μιας αναβάθμισης που συνδυάζει τεχνολογία, δικτύωση και επιχειρησιακό ρεαλισμό.

Τα Switchblade 300 και 600 προσφέρουν δυνατότητες που συνδέουν την αναγνώριση με την κρούση σε χρόνους που ταιριάζουν στο σημερινό ρυθμό του πεδίου μάχης.

Με επαρκή εκπαίδευση, ασφαλή δίκτυα και πειθαρχημένη χρήση, τα νέα συστήματα μπορούν να λειτουργήσουν ως πραγματικοί πολλαπλασιαστές ισχύος.

Η απόκτηση drones καμικάζι δεν είναι απλώς προσθήκη νέων όπλων αλλά αποτελεί στοιχείο μετασχηματισμού της τακτικής, της οργάνωσης και της υποστήριξης σε όλα τα επίπεδα επιχειρήσεων.

Η εμπειρία της Ουκρανίας δείχνει πόσο καθοριστική μπορεί να γίνει η δικτύωση αισθητήρων με ταχύτατα φθηνά πλήγματα ειδικά σε high value στόχους.

Πηγή: OnAlert.gr – Ρεπορτάζ: Κώστας Σαρικάς