Η Πολεμική Αεροπορία της Ελλάδας προχωρά με την αναβάθμιση 38 μαχητικών F-16 Block 50 σε διαμόρφωση Viper, ενισχύοντας σημαντικά την αεροπορική της ισχύ.
Το πρόγραμμα, που έχει εγκριθεί από στρατιωτική και πολιτική ηγεσία, βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο διαπραγματεύσεων με τις ΗΠΑ, με το κόστος να εκτιμάται κοντά στο 1 δισ. ευρώ.
Η αναβάθμιση περιλαμβάνει την τοποθέτηση ραντάρ AESA και άλλων συστημάτων, ενώ η Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία θα αναλάβει την εκτέλεση του έργου, ενισχύοντας την εγχώρια αμυντική βιομηχανία.
Με την ολοκλήρωση του προγράμματος, η Ελλάδα θα διαθέτει έναν ενιαίο στόλο F-16 Viper, ενισχύοντας την επιχειρησιακή της ικανότητα και διατηρώντας την αεροπορική υπεροχή στην περιοχή.
Πιο αναλυτικά
Η Πολεμική Αεροπορία προχωρά χωρίς παρεκκλίσεις το πρόγραμμα αναβάθμισης για τα 38 μαχητικά F-16 Block 50. Το πρόγραμμα έχει λάβει το «πράσινο» φως, τόσο από τη στρατιωτική όσο και από την πολιτική ηγεσία.
Οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα στην Πολεμική Αεροπορία και την αμερικανική πλευρά για τον εκσυγχρονισμό των F-16 Block 50 βρίσκονται πλέον σε προχωρημένο στάδιο.
Όλα προχωρούν σύμφωνα με τον σχεδιασμό ξεκαθαρίζουν ανώτατες στρατιωτικές πηγές και η αποστολή του Letter of Request (LOR) προς τις Ηνωμένες Πολιτείες μέσα στους επόμενους μήνες θα σηματοδοτήσει την επίσημη έναρξη ενός από τα σημαντικότερα εξοπλιστικά προγράμματα της τελευταίας δεκαετίας. Η αναβάθμιση των 38 μαχητικών αποτελεί καίριο βήμα προς τον στόχο που έχει τεθεί για σημαντική ενίσχυση της αεροπορικής ισχύος.
Από το 1,8 δισ. στο 1 δισ. – Η διαδρομή των διαπραγματεύσεων
Η πορεία προς την τελική συμφωνία μόνο εύκολη δεν είναι πάντως. Η αρχική πρόταση της αμερικανικής πλευράς για τον εκσυγχρονισμό των Block 50 ξεπερνούσε τα 1,8 δισ. ευρώ, ποσό που θεωρήθηκε απαγορευτικό από το ελληνικό επιτελείο. Στη συνέχεια, οι συζητήσεις έριξαν το κόστος στα 1,5 δισ. ευρώ, όμως η πρόταση αφορούσε μόλις τα 30 μονοθέσια και όχι το σύνολο των 38 μαχητικών, δημιουργώντας νέα αδιέξοδα.
Με συστηματικές αντιπροτάσεις, επιμονή και σαφείς «κόκκινες γραμμές», η Πολεμική Αεροπορία κατόρθωσε να οδηγήσει τις διαπραγματεύσεις σε ένα επίπεδο που πλησιάζει τον αρχικό στόχο. Η τελική πρόταση της Ουάσινγκτον, μετά και την παρέμβαση του ίδιου του Αρχηγού ΓΕΑ Αντιπτέραρχου Δημοσθένη Γρηγοριάδη, διαμορφώθηκε κοντά στα 1,2 δισ. ευρώ, με δυνατότητα περαιτέρω μείωσης χάρη στην πώληση ραντάρ και απαρτίων των Block 52 αλλά και των Block 50. Έτσι, το τελικό κόστος εκτιμάται ότι θα κινηθεί πολύ κοντά στο 1 δισ. ευρώ, ποσό που κρίνεται βιώσιμο και εντός του μακροπρόθεσμου εξοπλιστικού σχεδίου.
Η ισοτιμία ευρώ – δολαρίου, η οποία ευνοεί αυτή τη στιγμή την Αθήνα, αλλά και η αξιοποίηση παλαιότερων υλικών, συνέβαλαν καθοριστικά στη μείωση του κόστους. Η ελληνική πλευρά κατάφερε έτσι να πετύχει μια «χρυσή τομή» που ικανοποιεί τα επιχειρησιακά κριτήρια χωρίς να εκτροχιάζει τον αμυντικό προϋπολογισμό.
Η διαπραγμάτευση αυτή στην οποία καίριο ρόλο διαδραματίζει ο Αρχηγός ΓΕΑ Αντιπτέραρχος Δημοσθένης Γρηγοριάδης δεν είχε μόνο τεχνικό χαρακτήρα. Ήταν ένα παιχνίδι ισορροπιών, όπου η Πολεμική Αεροπορία έδειξε ότι γνωρίζει τι ζητά, τι μπορεί να πληρώσει και ποιες επιχειρησιακές ανάγκες πρέπει να καλύψει. Η διαφαινόμενη επιτυχής κατάληξη στέλνει σαφές μήνυμα ότι η Πολεμική Αεροπορία λειτουργεί με σχέδιο και στρατηγική, χωρίς παρεκκλίσεις και παραχωρήσεις.
Η επιχειρησιακή σημασία των Block 50
Τα F-16 Block 50, που παραλήφθηκαν στα μέσα της δεκαετίας του 1990, αποτελούν σήμερα τον κορμό δύο ιστορικών Μοιρών: της 341 Μοίρας «ΒΕΛΟΣ» και της 347 Μοίρας «ΠΕΡΣΕΑΣ», με έδρα την 111 Πτέρυγα Μάχης στη Νέα Αγχίαλο. Στην τρέχουσα μορφή τους διαθέτουν αξιόλογες δυνατότητες, ωστόσο έχουν μείνει πίσω στον τομέα των ραντάρ, της συνδεσιμότητας και της πολυδιάστατης διαλειτουργικότητας που απαιτεί το σύγχρονο πεδίο μάχης.
Η αναβάθμισή τους στη διαμόρφωση Viper δεν είναι απλώς μια τεχνική αναβάθμιση, αλλά μια στρατηγική επιλογή. Με την ολοκλήρωση του προγράμματος, η Πολεμική Αεροπορία θα διαθέτει έναν ενιαίο στόλο 121 F-16 Viper, δημιουργώντας ομοιογένεια σε όπλα, αισθητήρες και επιχειρησιακή φιλοσοφία.
Ραντάρ AESA και η «καρδιά» του εκσυγχρονισμού
Το μεγαλύτερο πλεονέκτημα της αναβάθμισης είναι η τοποθέτηση του ραντάρ AESA AN/APG-83 SABR, του ίδιου που φέρουν τα ήδη αναβαθμισμένα Block 52+. Το νέο ραντάρ προσφέρει:
Ικανότητα ανίχνευσης στόχων πέραν του ορίζοντα.
Παρακολούθηση και εμπλοκή πολλαπλών στόχων ταυτόχρονα.
Υψηλή αντοχή σε περιβάλλον ηλεκτρονικού πολέμου.
Σαφή εικόνα στόχων τόσο στον αέρα όσο και στο έδαφος/θάλασσα.
Μαζί με το ραντάρ, τα Block 50 θα αποκτήσουν:
Modular Mission Computer MMC 7000A.
Σύστημα Link-16 για δικτυοκεντρική διασύνδεση.
JHMCS κράνος πιλότου για στοχοποίηση με το βλέμμα.
Δυνατότητα χρήσης όπλων ακριβείας όπως JDAM, JSOW, IRIS-T και φυσικά AIM-120D.
Έτσι, τα αναβαθμισμένα Block 50 δεν θα υπολείπονται σε τίποτα από τα υπόλοιπα Viper, προσφέροντας απόλυτη επιχειρησιακή ενοποίηση.
Η ΕΑΒ στον πυρήνα του προγράμματος
Όπως και στο πρόγραμμα των Block 52+, η Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία (ΕΑΒ) θα αναλάβει το κύριο βάρος της αναβάθμισης. Με την εμπειρία που έχει αποκτήσει και την πιστοποίηση από την Lockheed Martin, η ΕΑΒ διαθέτει πλέον το know-how και τις υποδομές για να φέρει εις πέρας το έργο.
Η ανάθεση αυτή δεν έχει μόνο επιχειρησιακή σημασία. Στηρίζει την εγχώρια αμυντική βιομηχανία, διατηρεί πολύτιμη τεχνογνωσία στη χώρα και δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας. Σημαντικό μέρος της δαπάνης θα επιστρέψει στην ελληνική οικονομία, μέσω άμεσης επένδυσης αλλά και αντισταθμιστικών δράσεων.
Το χρονοδιάγραμμα
Η αποστολή της LOR αναμένεται μέσα στους επόμενους μήνες. Από τη στιγμή που θα σταλεί η τελική LOA από τις ΗΠΑ, θα απαιτηθεί περίπου ένα εξάμηνο για την αποδοχή της από την ελληνική πλευρά. Η εκτέλεση του προγράμματος αναμένεται να ξεκινήσει μετά το 2028, όταν θα έχει ολοκληρωθεί η αναβάθμιση των 83 Block 52+ σε Viper.
Ο στόλος του μέλλοντος: 200 μαχητικά αιχμής
Η στρατηγική της Πολεμικής Αεροπορίας ξεκάθαρα οδηγεί σε έναν στόλο περίπου 200 μαχητικών 4,5 και 5ης γενιάς. Μετά την ολοκλήρωση της αναβάθμισης των Block 50, η δομή θα περιλαμβάνει:
83 F-16 Viper (Block 52+ αναβαθμισμένα).
38 F-16 Viper (Block 50 αναβαθμισμένα)
24 Rafale F3R.
20+ F-35A Lightning II (παραδόσεις από το 2029).
Τα Mirage 2000-5 και τα Block 30 θα συνεχίσουν να επιχειρούν υποστηρικτικά.
Αυτός ο συνδυασμός δημιουργεί έναν στόλο με απόλυτη δυνατότητα δικτυοκεντρικών επιχειρήσεων. Τα F-35 θα λειτουργούν ως stealth «αισθητήρες», τα Rafale ως πλατφόρμες πρώτου πλήγματος και τα Viper ως πολλαπλασιαστές ισχύος με SEAD, αναχαίτιση και κρούση.
Η στρατηγική υπεροχή έναντι της Τουρκίας
Η τουρκική αεροπορία διαθέτει αριθμητικά υπεροχή σε F-16, αλλά στερείται κρίσιμων δυνατοτήτων:
Δεν έχει πρόσβαση στο πρόγραμμα F-35.
Δεν διαθέτει Meteor και SCALP.
Δεν διαθέτει έως τώρα ραντάρ AESA.
Η Ελλάδα, με 121 Viper, 24 Rafale και μελλοντικά F-35, αποκτά ποιοτικό πλεονέκτημα που πολλαπλασιάζεται από τη δικτυοκεντρική λειτουργία. Ο εναέριος χώρος του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου μετατρέπεται σε πεδίο όπου η Πολεμική Αεροπορία έχει το «πάνω χέρι».
Το σχέδιο της Αθήνας δεν σταματά εδώ. Ήδη εξετάζεται η απόκτηση δεύτερης Μοίρας F-35 και πιθανή ενίσχυση του στόλου των Rafale. Ο στόχος είναι ένας: η συγκρότηση μιας Πολεμικής Αεροπορίας που θα διαθέτει 200 μαχητικά αιχμής, πλήρως διασυνδεδεμένα, με δυνατότητα επιβολής στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.
Η αναβάθμιση των 38 F-16 Block 50 σε διαμόρφωση Viper αποτελεί κρίσιμο κρίκο στη μακρόπνοη στρατηγική της Πολεμικής Αεροπορίας. Δεν πρόκειται για μια μεμονωμένη κίνηση, αλλά για το κομμάτι ενός παζλ που οδηγεί σε μια αεροπορική δύναμη πρώτης γραμμής. Με κόστος κοντά στο 1 δισ. ευρώ, με την ΕΑΒ στο επίκεντρο και με σαφή επιχειρησιακά οφέλη, η Ελλάδα εξασφαλίζει ότι θα διατηρήσει την αεροπορική υπεροχή για τις επόμενες δεκαετίες.
Σε μία περίοδο γεωστρατηγικής αστάθειας, η απόφαση αυτή δεν είναι πολυτέλεια. Είναι μονόδρομος επιβίωσης, κυριαρχίας και στρατηγικής ισχύος. Και η Πολεμική Αεροπορία, με τα Viper, τα Rafale και τα μελλοντικά F-35, ετοιμάζεται να γράψει το επόμενο κεφάλαιο της υπεροχής της πάνω από το Αιγαίο και όχι μόνο.
πηγή: OnAlert.gr / Ρεπορτάζ: Κώστας Σαρικάς
