Στη Βουλή κατατέθηκε το νομοσχέδιο του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου με τίτλο «Αναμόρφωση πλαισίου και διαδικασιών επιστροφών πολιτών τρίτων χωρών». Το σχέδιο νόμου επικαιροποιεί την ελληνική νομοθεσία σύμφωνα με την Οδηγία 2008/115/ΕΚ και ευθυγραμμίζεται με τις κατευθύνσεις του νέου ευρωπαϊκού κανονισμού επιστροφών, επιχειρώντας να ενισχύσει το θεσμικό πλαίσιο απέναντι στην παράνομη μετανάστευση.

Το νομοσχέδιο που κατατέθηκε στην Βουλή έρχεται να καλύψει κενά του υφιστάμενου πλαισίου και δίνει έμφαση στην αποτελεσματική διαχείριση των επιστροφών, την αποτροπή κατάχρησης του ασύλου και την ενίσχυση της έννομης τάξης, σύμφωνα με το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου.

Προβλέπεται διεύρυνση της έννοιας της χώρας επιστροφής, με προσθήκη της χώρας συνήθους διαμονής, της ασφαλούς τρίτης χώρας και της πρώτης χώρας ασύλου. Παράλληλα, αυστηροποιούνται τα κριτήρια κινδύνου διαφυγής, λαμβάνοντας υπόψη περιπτώσεις όπως η έλλειψη γνωστής κατοικίας ή η άρνηση βιομετρικής ταυτοποίησης.

Ποινικοποίηση της παράνομης παραμονής

Μειώνονται οι προθεσμίες για οικειοθελή αναχώρηση από 25 σε 14 ημέρες, ενώ για εξαιρετικές περιπτώσεις η προθεσμία μειώνεται από 120 σε 60 ημέρες. Κατά την περίοδο της οικειοθελούς αποχώρησης μπορεί να επιβληθεί μέτρο ηλεκτρονικής επιτήρησης.

Στο πεδίο της απαγόρευσης εισόδου, καθορίζεται ως υποχρεωτικός λόγος η απειλή για τη δημόσια τάξη, την εθνική ασφάλεια και τη δημόσια υγεία. Η διάρκεια της απαγόρευσης αυξάνεται από 5 σε 10 έτη, με δυνατότητα παράτασης για άλλα 5 έτη.

Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στην ποινικοποίηση της παράνομης παραμονής μετά την ολοκλήρωση της διοικητικής διαδικασίας, με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον 3 ετών και χρηματικό πρόστιμο 10.000 ευρώ. Η ποινή δεν θα μπορεί να μετατραπεί ή να ανασταλεί, εκτός εάν ο πολίτης τρίτης χώρας δηλώσει πρόθεση εκούσιας αναχώρησης, οπότε και η αναστολή ενεργοποιείται με την αναχώρησή του από τη χώρα.

Το σχέδιο νόμου προβλέπει επίσης αυστηρότερο πλαίσιο κράτησης, με επέκταση των λόγων που την επιβάλλουν και αύξηση της διάρκειας από 18 σε 24 μήνες. Ενισχύονται οι ποινές για την επανειλημμένη παράνομη είσοδο και παραμονή, με χρηματικά πρόστιμα έως και 30.000 ευρώ και ποινές φυλάκισης έως και 3 έτη.

Περιορίζεται η δυνατότητα μεταγενέστερων αιτήσεων διεθνούς προστασίας και καταργείται η πρόβλεψη για χορήγηση άδειας διαμονής σε όσους διαμένουν επί 7 χρόνια παράνομα στη χώρα.

Όπως σημειώνει το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, το νομοσχέδιο συνιστά ένα ουσιαστικό βήμα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης και την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και της εθνικής ασφάλειας.