Η Ελλάδα αντιμετωπίζει σοβαρή ξηρασία, με πολλές περιοχές όπως η Κρήτη, η Πελοπόννησος, η ανατολική Μακεδονία, η Θράκη και η Λέσβος να πλήττονται από έντονη ή ακραία ξηρασία, λόγω των υψηλών θερμοκρασιών και χαμηλών βροχοπτώσεων του Ιουλίου.
Σύμφωνα με το meteo του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, η ξηρασία αξιολογείται με βάση την εδαφική υγρασία, η οποία είναι κρίσιμη για τις γεωργικές καλλιέργειες.
Ο δείκτης ξηρασίας SSMI κατατάσσει τις συνθήκες από ήπια έως ακραία ξηρασία, με την πλειοψηφία της χώρας να βρίσκεται σε υψηλότερα επίπεδα ξηρασίας σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα.
Οι εκτιμήσεις βασίζονται σε μοντέλα, καθώς οι επιτόπιες παρατηρήσεις είναι περιορισμένες.
Πιο αναλυτικά
Ανησυχητικά είναι τα στοιχεία για την ξηρασία που πλήττει τη χώρα, μετά τις ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες και χαμηλές βροχοπτώσεις του Ιουλίου.
Aνάλυση του meteo του Εθνικόν Αστεροσκοπείον Αθηνών, καταγράφει τον δείκτη ξηρασίας στην Ελλάδα την 1η Αυγούστου 2025.
Όπως προκύπτει, με εξαίρεση αρκετές περιοχές της Μακεδονίας, της Θεσσαλίας και της κεντρικής Στερεάς Ελλάδας, η χώρα βρίσκεται σε συνθήκες ξηρασίας.
Μεγάλο μέρος της Κρήτης, της Πελοποννήσου, της ανατολικής Μακεδονίας, της Θράκης και της Λέσβου πλήττονται από έντονη ή ακραία ξηρασία.
Σε κατάσταση μέτριας ή σημαντικής ξηρασίας (επίπεδα 2 και 3) βρίσκονται πολλές περιοχές της Αττικής, της Εύβοιας, της δυτικής Στερεάς Ελλάδας και της Ηπείρου, καθώς και πολλά νησιά της χώρας.
Μετά τις ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες και χαμηλές βροχοπτώσεις του Ιουλίου, σχεδόν το σύνολο της χώρας βρίσκεται σε υψηλότερο για την εποχή επίπεδο ξηρασίας σε σχέση με τις αρχές του προηγούμενου μήνα.
Η αξιολόγηση των συνθηκών ξηρασίας βασίζεται στην εδαφική υγρασία του στρώματος μεταξύ 28 και 100 εκατοστών κάτω από την επιφάνεια.
Η περιεκτικότητα σε νερό στο στρώμα αυτό είναι κρίσιμη για την ανάπτυξη και απόδοση πολλών γεωργικών καλλιεργειών και αντικατοπτρίζει την επίδραση του υετού, της εξατμισοδιαπνοής και της απορροής/διήθησης νερού στο έδαφος σε ένα σχετικά μεγάλο χρονικό διάστημα.
Όταν η εδαφική υγρασία σε αυτό το στρώμα είναι αρκετά κάτω από τα κανονικά για την εποχή επίπεδα μιας συγκεκριμένης περιοχής, αυτό συνεπάγεται συνθήκες (σχετικής) ξηρασίας και άρα παρατεταμένο υδατικό στρες για τις καλλιέργειες.
Με βάση τα δεδομένα εδαφικής υγρασίας της υπηρεσίας Copernicus EU της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπολογίζουμε τον κανονικοποιημένο δείκτη απόκλισης εδαφικής υγρασίας (SSMI) λαμβάνοντας υπόψη τις τωρινές συνθήκες καθώς και αυτές κατά την περίοδο αναφοράς 1991-2020. Ανάλογα με την τιμή του δείκτη αυτού κατατάσσουμε την ξηρασία στα επίπεδα 1 έως 5, τα οποία με τη σειρά υποδηλώνουν ήπια, μέτρια, σημαντική, έντονη και ακραία ξηρασία.
Οι καταστάσεις αυτές έχουν σχετική και όχι απόλυτη έννοια. Για παράδειγμα, αν η εδαφική υγρασία είναι αρκετά χαμηλή για τα δεδομένα μιας περιοχής την συγκεκριμένη περίοδο του έτους, τότε ενδέχεται να έχουμε έως και ακραία ξηρασία χωρίς να είναι τελείως ξερό το έδαφος.
Στις περιπτώσεις όπου ο δείκτης SSMI είναι ελαφρώς αρνητικός ή θετικός, τότε βρισκόμαστε σε κανονικές για την εποχή συνθήκες, ενώ αν είναι σημαντικά θετικός τότε έχουμε πλεόνασμα υγρασίας στο έδαφος.
Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι ελλείψει επιτόπιων παρατηρήσεων οι τιμές εδαφικής υγρασίας αποτελούν εκτίμηση εξειδικευμένου μοντέλου για την επιφάνεια της Γης (ERA5-Land) και κατά τόπους ενδέχεται να υπάρχουν αποκλίσεις από τις πραγματικές συνθήκες.
Συνοπτικά
- - Η Ελλάδα αντιμετωπίζει σοβαρή ξηρασία σε πολλές περιοχές λόγω υψηλών θερμοκρασιών και χαμηλών βροχοπτώσεων.
- - Η ξηρασία αξιολογείται με βάση την εδαφική υγρασία, κρίσιμη για τις γεωργικές καλλιέργειες.
- - Ο δείκτης ξηρασίας SSMI δείχνει αυξημένα επίπεδα ξηρασίας σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα.
- - Οι εκτιμήσεις βασίζονται σε μοντέλα λόγω περιορισμένων επιτόπιων παρατηρήσεων.
