Η παγκόσμια κρίση του νερού αποτελεί πλέον κάτι περισσότερο από μία τρομακτική προοπτική ή ένα σοβαρό, προειδοποιητικό σενάριο: αποτελεί πραγματικότητα.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Μετεωρολογίας (WMO), το 2023 καταγράφηκε η μεγαλύτερη μείωση στη ροή των ποταμών που έχει καταγραφεί τις τελευταίες τρεις δεκαετίες.

Παράλληλα, όπως αναφέρουν τα στοιχεία που παρουσίασε η UNESCO, περίπου 3,6 δισεκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση σε καθαρό νερό για τουλάχιστον έναν μήνα τον χρόνο – αριθμός που εκτιμάται ότι θα φτάσει τα 5 δισεκατομμύρια μέχρι το 2050. Σε όλο αυτό η Αττική, δυστυχώς, δεν είναι εξαίρεση με τις μέχρι τώρα ενδείξεις να αποτελούν τους πιο κακούς οιωνούς για το μέλλον του λεκανοπεδίου.

Το πρόβλημα είναι παρόν και στην Αττική

Τα τελευταία δεδομένα που φτάνουν σε εμάς από την ΕΥΔΑΠ φανερώνουν μια πολύ ανησυχητική εικόνα: οι ταμιευτήρες της Αττικής – πιο συγκεκριμένα ο Μόρνος, η Υλίκη, ο Ευήνος και ο Μαραθώνας – έχουν δει τα αποθέματά τους να μειώνονται κατά περίπου 45% μέσα σε μόλις δύο χρόνια, πέφτοντας από τα 1,2 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα όπου βρίσκονταν το 2023 στα 659 εκατομμύρια κυβικά μέτρα το 2025.

Η Περιφέρεια Αττικής έχει ήδη τεθεί σε «πορτοκαλί συναγερμό», καθώς τα υφιστάμενα αποθέματα επαρκούν, με τα σημερινά δεδομένα κατανάλωσης, για μόλις 700 ημέρες.

Ταυτόχρονα, σε ορισμένες περιοχές της Αττικής καταγράφεται αύξηση της ζήτησης νερού, η οποία ξεπερνά το 40% σε σχέση με την περασμένη χρονιά. Μία πολύ δύσκολη εξέλιξη που επιβαρύνει ακόμα περισσότερο την κατάσταση.

Οι επιπτώσεις στην καθημερινότητα και στη δημόσια υγεία

Έχοντας όλα τα παραπάνω δεδομένα κατά νου καταλαβαίνουμε πως η προοπτική μίας όλο και πιο έντονης και κρίσιμης λειψυδρίας στην περιοχή της Αττικής αγγίζει πλέον ακόμα και πρακτικά την καθημερινή μας ζωή. Και τα πράγματα ενδέχεται να πάρουν ακόμα πιο σοβαρή τροπή στο άμεσο μέλλον. Για παράδειγμα, η πιθανότητα διακοπών στην υδροδότηση, ιδίως σε περιοχές όπου δεν υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις, είναι πια ένα πιθανό σενάριο.

Παράλληλα, η μείωση της ποσότητας διαθέσιμου νερού ενδέχεται να συνοδευτεί από υποβάθμιση της ποιότητας, αυξάνοντας τους υγειονομικούς κινδύνους, ιδίως στις πιο ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού. Αλλά και σε οικονομικό επίπεδο, το φαινόμενο της λειψυδρίας είναι πιθανό να πλήξει τομείς όπως ο τουρισμός, η γεωργία και η βιομηχανία. Και, βέβαια, η λειψυδρία είναι άμεσα συνδεδεμένη με τις συνέπειες της κλιματικής κρίσης, καθώς οι αυξημένες θερμοκρασίες και τα ακραία καιρικά φαινόμενα επιταχύνουν την εξάντληση των αποθεμάτων του νερού.

Η στρατηγική απάντηση της ΕΥΔΑΠ

Απέναντι στην επιτακτική ανάγκη να βρεθούν άμεσες λύσεις, η ΕΥΔΑΠ έχει ήδη διαμορφώσει και έχει ξεκινήσει να εφαρμόζει μια γενικευμένη στρατηγική που συνδυάζει άμεσες παρεμβάσεις, σημαντικές πρωτοβουλίες και έναν μακροπρόθεσμο σχεδιασμό σε έργα και σε επενδύσεις. Αρχικά, ενεργοποιούνται γεωτρήσεις στη Μαυροσουβάλα, ενώ πραγματοποιούνται δοκιμαστικές αντλήσεις από τον Βοιωτικό Κηφισό και ενισχύονται τα αντλιοστάσια της Υλίκης, με σκοπό να μεγιστοποιηθεί η άντληση σε περιόδους κρίσης.

Ταυτόχρονα, η ΕΥΔΑΠ δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης. Ήδη από τον Ιούνιο του 2024, έχει ξεκινήσει η πρώτη επικοινωνιακή καμπάνια σχετικά με την παγκόσμια κρίση του νερού, ενώ ακολούθησε και δεύτερη τον Δεκέμβριο της ίδια χρονιάς. Μέσα από συνεργασίες με ΜΜΕ, φορείς όπως είναι ο ΣΕΒ και ο ΣΕΤΕ, καθώς και με την τοπική αυτοδιοίκηση, στόχος της ΕΥΔΑΠ είναι η σωστή ενημέρωση του κόσμου και η καλλιέργεια μιας νέας κουλτούρας εξοικονόμησης νερού και σεβασμού προς το περιβάλλον. Την ίδια στιγμή, εξετάζεται η κατασκευή μονάδων αφαλάτωσης, τόσο

από υφάλμυρα όσο και από αλμυρά ύδατα, ενώ σε επίπεδο εναλλακτικών πηγών, εξετάζεται η μεταφορά νερού από τον Αχελώο ακόμη και με θαλάσσια μέσα όπως δεξαμενόπλοια. Ένα ιδιαίτερα φιλόδοξο σχέδιο περιλαμβάνει επίσης τη διασύνδεση των ποταμών Κρικελιώτη, Καρπενησιώτη και Ευήνου.