Νέα νομοθετική ρύθμιση «ξεμπλοκάρει» τα «σκουριασμένα» γραφειοκρατικά γρανάζια και ενισχύει το περίφημο brain gain, με στόχο τον επαναπατρισμό γιατρών από τις ΗΠΑ.

Με καθυστέρηση που μπορεί να φτάσει ακόμη και τα δύο χρόνια, δεκάδες Έλληνες γιατροί του εξωτερικού εγκλωβίζονται σε ένα γραφειοκρατικό τέλμα, περιμένοντας την αναγνώριση των πτυχίων, των ειδικοτήτων και των εξειδικεύσεων τους από τις ελληνικές αρχές.

Η διαδικασία, που απαιτεί μια σειρά από εγκρίσεις, επιτροπές, γνωμοδοτήσεις και επικυρώσεις, έχει αποτελέσει εδώ και χρόνια ισχυρό αντικίνητρο επιστροφής για γιατρούς και επιστήμονες της υγείας, που επιθυμούν να επιστρέψουν στην πατρίδα του και να προσφέρουν έργο.

Η νέα νομοθετική ρύθμιση που ανακοίνωσε την Πέμπτη (24/4) ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την απονομή των βραβείων Prix Galien Greece 2025 αποτελεί μια «θεσμική τομή», όπως την χαρακτήρισε ο ίδιος.

«Θέλουμε οι επιστήμονες να μπορούν να δουν το μέλλον τους στην πατρίδα μας, αναζητώντας ποιότητα ζωής την οποία αναμφισβήτητα προσφέρει η πατρίδα μας, δίπλα, όμως, στην επαγγελματική τους φιλοδοξία και συνδυάζοντας τους δικούς τους προσωπικούς στόχους με τη συλλογική ευημερία της χώρας», ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός.

Την επόμενη εβδομάδα αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή το σχετικό νομοσχέδιο, το οποίο θα δίνει το «πράσινο φως» για αυτόματη αναγνώριση των ιατρικών τίτλων που αποκτήθηκαν στις ΗΠΑ.

Ξαναδίνουν εξαντλητικές εξετάσεις για να επιστρέψουν στην Ελλάδα

Σήμερα, η αναγνώριση ειδικοτήτων από χώρες όπως οι ΗΠΑ περνά μέσα από το ΚΕΣΥ, μια διαδικασία συχνά προβληματική, αργή και γεμάτη εμπόδια, σε αντίθεση με τα πτυχία από χώρες της ΕΕ, τα οποία αναγνωρίζονται αυτόματα και χωρίς περαιτέρω διαδικασίες.

Πολλοί γιατροί με σπουδές και κορυφαίες διακρίσεις σε μεγάλα Πανεπιστήμια και Νοσοκομεία του εξωτερικού, βρίσκονταν μέχρι σήμερα στην παράδοξη θέση να θεωρούνται «ανειδίκευτοι» μετά την επιστροφή τους στην Ελλάδα.

Η ελληνική νομοθεσία τους υποχρεώνει να ξαναδίνουν εξετάσεις ή να προσκομίσουν ατέλειωτα έγγραφα για το αυτονόητο: την αναγνώριση της εξειδίκευσής τους.

Οι γιατροί που επιθυμούν να επιστρέψουν στη χώρα από τις ΗΠΑ αντιμετωπίζονταν μέχρι σήμερα σχεδόν «τιμωρητικά», καθώς είναι αναγκασμένοι να μην μπορούν να εργαστούν για να ζήσουν τις οικογένειές τους, σε κάποιες περιπτώσεις για περισσότερο από 1.5 ή 2 χρόνια.

Όλα αυτά, όμως, πλέον αλλάζουν.

Τι αλλάζει

Με τη νέα ρύθμιση, η αρμοδιότητα περνά στον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο (ΠΙΣ), ο οποίος θα εξετάζει τις αιτήσεις των γιατρών και θα προχωρά στην άμεση αναγνώριση των τίτλων, χωρίς τις χρονοβόρες παρεμβάσεις άλλων φορέων.

Η ρύθμιση αφορά αρχικά τους γιατρούς που έχουν εκπαιδευτεί και εργαστεί στις ΗΠΑ, ωστόσο το κυβερνητικό επιτελείο δεν αποκλείει την επέκτασή της και σε άλλες χώρες με αυστηρά αναγνωρισμένα προγράμματα σπουδών.

Ο πρωθυπουργός περιέγραψε το πλαίσιο της νομοθετικής παρέμβασης:

«Πρόσφατα είχαμε την ευκαιρία να συναποφασίσουμε μαζί με τον Υπουργό Υγείας και θα φέρουμε προς ψήφιση την επόμενη εβδομάδα στη Βουλή μια πολύ σημαντική πρωτοβουλία. Αυτή δεν είναι άλλη από την αυτόματη αναγνώριση ειδικότητας και συνακόλουθα της εξειδίκευσης σε γιατρούς που την έχουν αποκτήσει στις Ηνωμένες Πολιτείες, με την προϋπόθεση βέβαια ότι αυτή θα βρίσκεται σε ισχύ, θα αντιστοιχεί σε θέσεις που υπάρχουν στην Ελλάδα», τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Στόχος, η ανάσχεση του brain drain

Η πρωτοβουλία έρχεται σε μια περίοδο όπου η αιμορραγία επιστημόνων προς το εξωτερικό εξακολουθεί να αποτελεί ανοιχτή πληγή για το ΕΣΥ.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις, πάνω από 18.000 γιατροί έχουν φύγει από την Ελλάδα την τελευταία δεκαετία, αναζητώντας αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας και αμοιβές αντάξιες της εκπαίδευσής τους.

Η κυβέρνηση ευελπιστεί ότι με αυτό το μέτρο θα ανοίξει τον δρόμο για τον επαναπατρισμό ενός κρίσιμου μέρους αυτού του επιστημονικού κεφαλαίου.

«Η βιομηχανία φαρμάκου»

Στην ίδια εκδήλωση, ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε στα βραβεία «Prix Galien Greece 2025», μια γιορτή η οποία τιμά την ελληνική και τη διεθνή φαρμακοβιομηχανία, όπως ειπε, και κυρίως τους πρωτοπόρους στην ανάπτυξη καινοτόμων θεραπειών στη δημόσια υγεία.

«Είναι ένας τομέας στον οποίο η χώρα μας φιλοδοξεί να γίνει ένας δυναμικός κόμβος στην ευρύτερη περιοχή μας. Μην ξεχνάμε ότι εδώ φιλοξενούνται 45 από τα 400 εργοστάσια φαρμάκων της Ευρώπης, παράγουμε σχεδόν το 10% των συνολικών σκευασμάτων της. Και σε εθνικό επίπεδο αυτό σημαίνει ότι οι ανάγκες των Ελλήνων ασθενών καλύπτονται σε ποσοστό άνω του 60%, ενώ ταυτόχρονα υπηρετείται και η ζήτηση στις αγορές και άλλων κρατών μελών», τόνισε.

Επισήμανε, επίσης, πως η ευρωπαϊκή αυτονομία δεν παύει να αποτελεί ένα κρίσιμο ζητούμενο στον συγκεκριμένο χώρο.

«Γι’ αυτό, άλλωστε, τόσο οι ελληνικές όσο και οι πολυεθνικές εταιρείες οφείλουν τώρα να εντείνουν τις προσπάθειές τους με νέες επενδύσεις, με περισσότερα ερευνητικά κέντρα. Από την πλευρά της, η πολιτεία δίνει με τη σειρά της το δικό της «παρών», καταπολεμώντας τη γραφειοκρατία, μειώνοντας τα φορολογικά βάρη, δίνοντας σημαντικά πρόσθετα κίνητρα για επενδύσεις, όπως το επενδυτικό clawback το οποίο απεδείχθη εξαιρετικά επιτυχημένο. Σκοπός μας να κατευθύνουμε περισσότερους πόρους στην παραγωγή, την έρευνα, στις κλινικές μελέτες. Και όλα αυτά απέφεραν μέχρι στιγμής επενδυτικές πρωτοβουλίες κοντά στα 1,5 δισ. ευρώ. Είναι, δηλαδή, πρωτοβουλίες με ένα ορατό αποτύπωμα στην επιστημονική κοινότητα και με πολλαπλάσιο αντίκτυπο τόσο στην οικονομία όσο και στην κοινωνία», κατέληξε.

Η ερευνήτρια Βάσω Αποστολοπούλου ανάμεσα στους βραβευθέντες

Στην τελετή απονομής των βραβείων  «Prix Galien Greece 2025» στο Μέγαρο Μουσικής ανάμεσα στους ομιλητές ήταν -εκτος από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη– ο υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης και η ερευνήτρια, Βάσω Αποστολοπούλου, η οποία τιμήθηκε το διεθνές Βραβείο Galien Scientific Research Award.

Τα βραβεία Prix Galien επιβραβεύουν εξαιρετικά φαρμακευτικά επιτεύγματα που οδηγούν στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής, ή σώζουν ζωές, μέσω της ανάπτυξης καινοτόμων σκευασμάτων και διαγνωστικών εργαλείων.

Αποτελούν μια συλλογική προσπάθεια διακεκριμένων επιστημόνων απ’ όλο τον κόσμο να αναδείξουν τα «καλύτερα των καλύτερων» φαρμακευτικά σκευάσματα και γι’ αυτό το λόγο, χαρακτηρίζονται από την παγκόσμια επιστημονική κοινότητα εφάμιλλα των Βραβείων Νόμπελ. Από το 1970 μέχρι σήμερα, τα βραβεία Prix Galien διεξάγονται σε 15 χώρες.