Στην Ιαπωνία, ορισμένα φανάρια εμφανίζονται μπλε αντί για πράσινα λόγω γλωσσικών και πολιτισμικών παραδόσεων. Η ιαπωνική γλώσσα παραδοσιακά δεν διέκρινε μεταξύ μπλε και πράσινου, χρησιμοποιώντας τη λέξη «ao» για αμφότερα.
Παρόλο που η σύγχρονη γλώσσα έχει λέξεις για το πράσινο και το μπλε, η συνήθεια να αναφέρονται και τα δύο ως «ao» παραμένει.
Αυτή η γλωσσική ιδιαιτερότητα, σε συνδυασμό με την προσπάθεια συμμόρφωσης με διεθνή πρότυπα, οδήγησε στη χρήση ενός μπλε-πράσινου χρώματος στα φανάρια, γνωστό ως «grue» ή «bleen».
Η απόφαση αυτή αντικατοπτρίζει την πολιτιστική προσέγγιση της Ιαπωνίας στη σήμανση των δρόμων, διατηρώντας την παράδοση ενώ προσαρμόζεται στις παγκόσμιες πρακτικές.
Πιο αναλυτικά
Η Χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου είναι ένα συναρπαστικό μείγμα ιστορίας, βασισμένο σε ισχυρή παράδοση και την τελευταία λέξη της τεχνολογίας. Για τους λάτρεις της αυτοκίνησης, η Ιαπωνία δίνει τη δική της, έντονη, πολιτιστική πινελιά, με μια ευρύτατη ποικιλία από μάρκες και μοντέλα. Επιπλέον, υπάρχει το μπλε αντί για πράσινο χρώμα σε ορισμένα φανάρια, να κάνει την απόλυτη διαφορά σε σχέση με ό,τι ξέρουμε στη σήμανση των δρόμων.
Τα αίτια πίσω από αυτό το οξύμωρο, κρύβονται στις ρίζες της ιαπωνικής γλώσσας και τον… Ο.Η.Ε. Το μπλε χρώμα στους φωτεινούς σηματοδότες εφαρμόζεται ως συμβιβασμός μεταξύ της ιαπωνικής καθομιλουμένης και των προτύπων του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, πηγαίνοντας πίσω στο 1968. Τότε, η Συνθήκη για την Οδική Σήμανση και Σηματοδότηση υπογράφηκε από 35 χώρες και έκτοτε, έχει ενσωματωθεί σε 75 συνολικά (αν και ούτε οι ΗΠΑ ούτε η Ιαπωνία την έχουν υπογράψει). Αυτή η συνθήκη περιλαμβάνει το Άρθρο 23, το οποίο ουσιαστικά ορίζει ότι το πράσινο σημαίνει «περνάω» και το κόκκινο «σταματάω». Το γνωστό δίδυμο «Σταμάτη» και «Γρηγόρη», δηλαδή. Τί είναι τόσο διαφορετικό, όμως, στην Ιαπωνία, ώστε να χρειάζεται άλλο χρώμα ο «Γρηγόρης».
Παραδοσιακά, η ιαπωνική γλώσσα χρησιμοποιούσε την ίδια λέξη για το μπλε και το πράσινο: «ao». Έτσι, οι γραφειοκράτες της Ιαπωνίας αντιμετώπισαν μια δύσκολη κατάσταση. Η λέξη για το πράσινο είναι τώρα «midori», αλλά επειδή οι Ιάπωνες συνδέουν τη λέξη για το μπλε με ένα σαφώς πράσινο φανάρι, πώς θα το ταίριαζαν χωρίς μπέρδεμα, τη στιγμή μάλιστα που η αλλαγή του φαναριού σε μπλε αντί για πράσινο ήταν αντίθετη με μια σημαντική παγκόσμια προσπάθεια, για την τυποποίηση των σημάτων κυκλοφορίας. Έτσι, στις αρχές της δεκαετίας του 1970, η Ιαπωνία αποφάσισε να επιλέξει ένα μπλε-πράσινο χρώμα, μερικές φορές γνωστό ως «grue» ή «bleen», που σημαίνει ότι τεχνικά είναι και τα δύο. Ενώ σήμερα μόνο μερικά φώτα συνδυάζουν τα χρώματα και άλλα είναι σαφώς πράσινα, όλα εξακολουθούν να είναι «ao».
Επειδή πολλές χώρες ανέπτυξαν τα δικά τους συστήματα, έννοιες όπως το χρώμα δεν αντιμετωπίζονταν με παρόμοιο τρόπο σε όλο τον κόσμο και πολλοί πολιτισμοί αναγνώριζαν αρχικά μόνο λίγες αποχρώσεις. Για παράδειγμα, οι παλιές μορφές της ιαπωνικής γλώσσας ονόμαζαν μόνο τέσσερα χρώματα: μπλε, κόκκινο, μαύρο και λευκό. Παρόλο που η σύγχρονη Ιαπωνία έχει αφιερώσει λέξεις για το πράσινο και το μπλε, δεν είναι ασυνήθιστο για αντικείμενα να ονομάζονται μπλε ενώ στην πραγματικότητα είναι πράσινα. Αυτή η συνήθεια έχει ριζώσει στην κουλτούρα και έχει κάνει τους Ιάπωνες ομιλητές να συνεχίζουν να αναφέρουν οτιδήποτε μπλε ή πράσινο ως «ao». Για παράδειγμα, ένα πράσινο μήλο αναφέρεται ως «aoringo», ξεκινώντας με «ao», που σημαίνει μπλε.
Αυτό το φαινόμενο περιλαμβάνει τα φανάρια, τα οποία αρχικά ήταν ξεκάθαρα πράσινα. Ο Katsuhiro Ito, ειδικός στην ιαπωνική γλώσσα και τον πολιτισμό, εξηγεί στο Reader’s Digest : «Όταν οι φωτεινοί σηματοδότες εισήχθησαν για πρώτη φορά στην Ιαπωνία, τη δεκαετία του 1930, το πράσινο φανάρι ήταν πράσινο. Ωστόσο, μετά τον B’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Νόμος περί Οδικής Κυκλοφορίας περιέγραφε το φανάρι ως «ao», δίχως να διαχωρίζεται η μπλε και πράσινη απόχρωση, οπότε έκτοτε αναφέρεται και παρουσιάζεται με αυτόν τον τρόπο σε ορισμένες περιοχές».
Το άρθρο Γιατί είναι μπλε αντί πράσινα τα φανάρια στην Ιαπωνία; εμφανίστηκε πρώτα στο AutoGreekNews.