Του Σάββα Καλεντερίδη

Ο Ερντογάν το τελευταίο διάστημα δεν παραλείπει να τονίζει ότι το Ισραήλ πρόκειται να επιτεθεί στην Τουρκία. Αντίστοιχη δήλωση έκανε προ ολίγων ημερών και ο υπουργός Άμυνας Γιασάρ Γκιουλέρ. Ο Τούρκος πρόεδρος στηρίζει τον ισχυρισμό του στο γεγονός ότι την κυβέρνηση Νετανιάχου στηρίζουν δύο κόμματα τα οποία είναι υπέρ της επέκτασης του Ισραήλ στα λεγόμενα «υπεσχημένα εδάφη» ή άλλως στη Γη της Επαγγελίας, περιοχή που είναι γνωστή ως Ιουδαία, την οποία υποσχέθηκε ο Θεός στους Ισραηλίτες, σύμφωνα με την προφορική παράδοση, η οποία καταγράφηκε στο βιβλίο της Γενέσεως. Στον χάρτη η Γη της Επαγγελίας εκμαίνεται από τις όχθες του Νείλου μέχρι τις όχθες του Ευφράτη και καταλαμβάνει ένα μέρος της σημερινής τουρκικής επικράτειας.

Πάντως, πρέπει να σημειωθεί ότι ο χάρτης αυτός της Γης της Επαγγελίας βρίσκεται σε στολές αρκετών Ισραηλινών στρατιωτών που μάχονται στα μέτωπα της Γάζας και του Λιβάνου, τροφοδοτώντας έτσι τη ρητορική στην Τουρκία κυρίως σε εθνικιστικούς και ισλαμιστικούς κύκλους, αλλά και στην ίδια την κυβέρνηση Ερντογάν, για σχέδιο επέκτασης του Ισραήλ στα «υπεσχημένα εδάφη».

Όμως, όπως είναι κατανοητό, για να φθάσει το Ισραήλ στο σημείο να επιτεθεί στην Τουρκία, θα πρέπει να έχει καταλάβει ένα σημαντικό μέρος του Λιβάνου και της Συρίας για να αποκτήσει γεωγραφική πρόσβαση στα σύνορα με την Τουρκία, να είναι αντικειμενικά δυνατή μια επίθεση κατά της τουρκικής επικράτειας.

Κανείς δεν είναι σε θέση να γνωρίζει τα σχέδια της κυβέρνησης του Ισραήλ, εκτός από την ίδια την κυβέρνηση και το ισραηλινό κράτος. Πάντως, με δεδομένο ότι το Ισραήλ δεν πέτυχε τους στόχους του στη Γάζα, αφού ο πόλεμος συνεχίζεται, ούτε στο Λίβανο κατά της Χεζμπολάχ, όπου αντιμετωπίζει σοβαρά επιχειρησιακά προβλήματα, στην παρούσα φάση είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς πώς το Ισραήλ θα φθάσει στο σημείο να επιτεθεί στην Τουρκία.

Άρα, η μόνη περίπτωση να απειλήσει το Ισραήλ την Τουρκία είναι η υποστήριξη του Κουρδικού, κάτι το οποίο δήλωσε φανερά ο νέος υπουργός Εξωτερικών Γεδεών Σάαρ, ο οποίος κατά την ανάληψη των καθηκόντων του δήλωσε ότι «ο κουρδικός λαός είναι ο μεγαλύτερος λαός της περιοχής που δεν έχει αποκτήσει πολιτική ανεξαρτησία». Στη συνέχεια, αφού ανέφερε ότι στη Συρία οι Κούρδοι έχουν αποκτήσει ντε φάκτο αυτονομία και στο Ιράκ το καθεστώς αυτονομίας στο βόρειο τμήμα της χώρας αναγνωρίζεται από το ιρακινό Σύνταγμα, στάθηκε στους Κούρδους που κατοικούν στις δύο γειτονικές χώρες, λέγοντας ότι «υφίσταται την καταπίεση και την επιθετικότητα από το Ιράν και την Τουρκία».

Ο νέος Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών επισήμανε ότι το Ισραήλ πρέπει να κατανοήσει ότι σε μια περιοχή όπου θα είναι πάντα μειονότητα, «οι φυσικοί σύμμαχοί του» είναι οι υπόλοιπες εθνικές μειονότητες της περιοχής, με τις οποίες οφείλει να ενδυναμώσει τις σχέσεις του, διευκρινίζοντας ότι το Ισραήλ θα πρέπει να τείνει χείρα φιλίας και να υποστηρίξει τους Κούρδους, «τόσο σε πολιτικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο ασφαλείας».

Προφανώς το τελευταίο, η υποστήριξη σε «επίπεδο ασφαλείας», είναι αυτό που σήμανε συναγερμό στην Άγκυρα, με τον Ερντογάν να προετοιμάζεται να εισβάλει για τέταρτη φορά στη βόρεια Συρία. Οι άλλες τρεις ήταν με την «Επιχείρηση Ασπίδα του Ευφράτη» (Αύγουστος 2016), με την «Επιχείρηση Κλάδος Ελαίας» (Ιανουάριος 2018) και με την «Επιχείρηση Πηγή Ειρήνης» (Οκτώβριος 2019).

Με τις δύο πρώτες επιχειρήσεις η Τουρκία κατόρθωσε να δημιουργήσει μια ζώνη ασφαλείας αρκετών δεκάδων χιλιομέτρων στο εσωτερικό της Συρίας, δυτικά του ρου του Ευφράτη ποταμού, εκτοπίζοντας από το Αφρίν και τις λοιπές περιοχές εκατοντάδες χιλιάδες Κούρδους και διαπράττοντας μέχρι σήμερα εγκλήματα πολέμου. Με την τρίτη επιχείρηση κατέλαβε ανατολικά του Ευφράτη ποταμού, μήκους 155 χλμ. και βάθους 30 χλμ. μέσα στο συριακό έδαφος, μεταξύ των πόλεων Σερεκάνιγιε και Γκίρε Σπι.

Τα σύνορα Συρίας – Τουρκίας εκτείνονται σε μήκος 911 χλμ. Από αυτά, τα 442 είναι δυτικά του Ευφράτη και, όπως προαναφέρθηκε, ελέγχονται πλήρως με κατοχή συριακού εδάφους από τον τουρκικό στρατό και παραστρατιωτικές ομάδες, υποστηριζόμενες από την Τουρκία.

Από τα υπόλοιπα 469 χλμ., η Τουρκία ελέγχει τα 155, μετά την επιχείρηση «Πηγή Ειρήνης». Τώρα ο Ερντογάν σχεδιάζει να καταλάβει πρώτα τα 81 χλμ. που εκτείνονται από το Κομπάνι μέχρι την πόλη Γκίρε Σπι (Τελ Αμπιάντ) και στη συνέχεια την περιοχή από την πόλη Σερεκάνιγιε (Ρας αλ Αϊν) μέχρι τα σύνορα με το Ιράκ.

Σημειώνεται ότι ενώ η Τουρκία είναι απολύτως ασφαλής, δεδομένου ότι κατά μήκος των συνόρων έχει χτίσει ένα από τα μακρύτερα τείχη του κόσμου (873 χλμ.), ύψους τριών και πάχους δύο μέτρων, διεξάγει αυτές τις επιχειρήσεις όχι για λόγους ασφαλείας, αλλά για να απομακρύνει από τις περιοχές αυτές τον κουρδικό πληθυσμό και να εγκαταστήσει μουσουλμάνους, τους οποίους σταδιακά εκτουρκίζει. Επίσης, με τις επιχειρήσεις αυτές καταλαμβάνει έδαφος της Συρίας, στο οποίο χτίζει κρατικές δομές ελεγχόμενες από την Τουρκία, κατά τα πρότυπα των Κατεχομένων στην Κύπρο.

Το θέμα είναι ότι με το άρθρο 5 του Μνημονίου του Σότσι της 22ας Οκτωβρίου 2019, που υπογράφηκε μεταξύ Πούτιν και Ερντογάν, μετά την αποχώρηση των στρατιωτών των ΗΠΑ από την περιοχή και μετά την ολοκλήρωση της «Επιχείρησης Πηγή Ειρήνης», η Τουρκία αναγνώρισε στη Ρωσία ρόλο στην περιοχή μεταξύ Κομπάνι και Γκίρ Σπι, δηλαδή την περιοχή που θέλει να καταλάβει ο Ερντογάν.

Το συγκεκριμένο άρθρο λέει εν συντομία: «Η ρωσική στρατιωτική αστυνομία και οι συνοριοφύλακες της Συρίας θα εισέλθουν στη συριακή πλευρά των συνόρων, η οποία βρίσκεται έξω από την περιοχή της “Επιχείρησης Πηγή Ειρήνης”, και θα διασφαλίσουν ότι οι δυνάμεις του YPG με τον οπλισμό τους θα μετακινηθούν σε απόσταση 30 χλμ. από τα σύνορα Τουρκίας/Συρίας. Στο πλαίσιο αυτό θα αρχίσουν κοινές περιπολίες Τουρκίας – Ρωσίας σε βάθος 10 χιλιομέτρων μέχρι τα σύνορα».

Άρα, ενώ για την «Επιχείρησης Πηγή Ειρήνης» ο Ερντογάν φρόντισε και πήρε άδεια για να εισβάλει στη Συρία από τον Τραμπ, τώρα πρέπει να πάρει από τη Ρωσία, η οποία δεν φαίνεται διατεθειμένη να τη δώσει, για να μη χάσει τον έλεγχο της περιοχής, να διατηρήσει έναν ρόλο στο Κουρδικό και για να μη δυσαρεστήσει τον Άσαντ. Οψόμεθα.