Ένας νέος παράγοντας αναταραχής των διεθνών αγορών έρχεται να προστεθεί αυτήν την εβδομάδα, μετά την αβεβαιότητα για τη δασμολογική πολιτική του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ: Οι ανησυχίες για την πορεία της αμερικανικής οικονομίας.

Οι μετοχές και οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων υποχωρούν σήμερα (10.3.25), καθώς οι ανησυχίες για την υγεία της οικονομίας των ΗΠΑ (λόγω της πολιτικής Τραμπ) επιβάρυναν την όρεξη των επενδυτών για ρίσκο, σημειώνει το Bloomberg. Μάλιστα, ορισμένοι αναλυτές έχουν αρχίσει να κάνουν λόγο για το ενδεχόμενο μίας «Trumpcession» (Trump και Recession), δηλαδή μία ύφεση της αμερικανικής οικονομίας λόγω της πολιτικής Τραμπ, τόσο στο εσωτερικό, όσο και στο εξωτερικό των ΗΠΑ.

Μια οικονομική ύφεση στις ΗΠΑ εξακολουθούσε να αποτελεί απίθανο σενάριο στις αρχές του έτους. Εξάλλου, η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου είναι γνωστή για τους ισχυρούς ρυθμούς ανάπτυξής της, τους οποίους ζηλεύουν πολλά οικονομικά έθνη.

Και πολλοί τραπεζίτες και επενδυτές ελπίζουν ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ θα συνεχίσει να οδηγεί την ανάπτυξη με τις προγραμματισμένες φορολογικές περικοπές και τις επιθέσεις απορρύθμισης που έχει προγραμματίσει. Ο Ρεπουμπλικάνος υποσχέθηκε μια «χρυσή εποχή» για τις ΗΠΑ κατά την ορκωμοσία του.

Τώρα, ωστόσο, το κλίμα έχει σκοτεινιάσει. Ο ειδικός της κεφαλαιαγοράς Μοχάμεντ Ελ-Εριάν είναι πεπεισμένος ότι η αβεβαιότητα που δημιουργείται από τα ριζοσπαστικά μέτρα λιτότητας και την τελωνειακή πολιτική του Τραμπ κάνει τους καταναλωτές και τις εταιρείες πιο επιφυλακτικούς.

«Είναι μόνο θέμα χρόνου να αναθεωρήσουν οι οικονομολόγοι τις προβλέψεις τους για την ανάπτυξη της αμερικανικής οικονομίας προς τα κάτω», γράφει ο El-Erian, ο οποίος μεταξύ άλλων συμβουλεύει την Allianz, σε άρθρο του στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Bloomberg. Ξαφνικά, λέξεις-κλειδιά όπως «growth scare» – οι ανησυχίες για μια βουτιά στην ανάπτυξη – και «Trumpcession» – μια ύφεση που θα προκληθεί από τις πολιτικές του Τραμπ – κυριαρχούν στις συζητήσεις στη Wall Street. Υπάρχει επίσης το ερώτημα αν αυτή είναι η αρχή του τέλους της τεχνολογικής φούσκας.

Ο El-Erian μόλις αύξησε την πιθανότητα ύφεσης στις ΗΠΑ σε 25 έως 30%. Στις αρχές του έτους, την είχε τοποθετήσει στο 10%.

Αυτό σημαίνει ότι η ύφεση εξακολουθεί να μην είναι το πιο πιθανό σενάριο, επισημαίνει ο El-Erian. Παρ’ όλα αυτά, πρόκειται για «μια βαρυσήμαντη και μάλλον ανησυχητική εξέλιξη για μια οικονομία με μεγάλες δυνατότητες και τεράστιες φιλοδοξίες, περιουσιακά στοιχεία υψηλής αξίας και κεντρικό ρόλο ως μοχλό παγκόσμιας ανάπτυξης». Ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ προετοίμασε την Παρασκευή τους Αμερικανούς για μια ταραχώδη μεταβατική περίοδο: «Η αγορά και η οικονομία έχουν απλώς εθιστεί στις κρατικές δαπάνες», είπε. «Επομένως, θα υπάρξει μια φάση αποτοξίνωσης».

Τα μηνύματα των διεθνών αγορών

Ένας δείκτης των ασιατικών μετοχών σημείωσε πτώση, καθώς τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης επί μετοχών για τον S&P 500 υποχώρησαν κατά 0,4% και εκείνα για τον τεχνολογικά βαρύ Nasdaq 100 επίσης υποχώρησαν. Οι αποδόσεις όλων των κρατικών ομολόγων υποχώρησαν, καθώς οι επενδυτές αναζήτησαν την ασφάλεια των περιουσιακών στοιχείων σταθερού εισοδήματος.

Η στροφή προς τα επενδυτικά καταφύγια ενίσχυσε τόσο το γεν όσο και το ελβετικό φράγκο, ενώ ο δείκτης του δολαρίου διαμορφώθηκε στο χαμηλότερο επίπεδο από το Νοέμβριο, καθώς η εμπιστοσύνη στην περαιτέρω οικονομική υπεραπόδοση των ΗΠΑ υποχώρησε. Ο χρυσός σημείωσε άνοδο, ενώ το πετρέλαιο υποχώρησε κοντά στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Σεπτέμβριο, καθώς τα αδύναμα οικονομικά στοιχεία από την Κίνα επέτειναν τις δυσοίωνες προοπτικές για τη ζήτηση.
Οι δασμοί σε σημαντικούς εμπορικούς εταίρους, το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας και οι περικοπές θέσεων εργασίας στο ομοσπονδιακό εργατικό δυναμικό των ΗΠΑ αυξάνουν την προοπτική επιβράδυνσης της ανάπτυξης της μεγαλύτερης οικονομίας του κόσμου, μετά την υπεραπόδοσή της σε σχέση με την Κίνα και την Ευρώπη επί μήνες. Οι traders ομολόγων σηματοδοτούν έναν αυξανόμενο κίνδυνο να φρενάρει η αμερικανική οικονομία, ενώ ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι η οικονομία αντιμετωπίζει «μια μεταβατική περίοδο».

«Γίνεται όλο και πιο δύσκολο να διακρίνουμε το σχήμα της οικονομίας μέσα από την ομίχλη των απολύσεων και των δασμών του Trump 2.0», δήλωσε ο Ed Yardeni, πρόεδρος της Yardeni Research. «Δεν είναι περίεργο που η προεπιλεγμένη θέση της χρηματιστηριακής αγοράς είναι risk-off και οι μετοχές έχουν διορθώσει».

Οι traders συγκεντρώνονται γύρω από βραχυπρόθεσμα κρατικά ομόλογα, οδηγώντας την απόδοση του διετούς ομολόγου σε απότομη πτώση από τα μέσα Φεβρουαρίου, λόγω των προσδοκιών ότι η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ θα συνεχίσει να μειώνει τα επιτόκια ήδη από τον Μάιο για να μην επιδεινωθεί η οικονομία. Η κίνηση αυτή σηματοδοτεί μια απότομη στροφή για την αγορά κρατικών ομολόγων, όπου ο κυρίαρχος μοχλός των τελευταίων ετών ήταν η εκπληκτική ανθεκτικότητα της αμερικανικής οικονομίας, ακόμη και όταν η ανάπτυξη εξασθενούσε στο εξωτερικό.

Η πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας του Σαν Φρανσίσκο, Mary Daly, δήλωσε ότι η αυξανόμενη αβεβαιότητα μεταξύ των επιχειρήσεων θα μπορούσε να επιβραδύνει τη ζήτηση στην αμερικανική οικονομία, αλλά δεν απαιτεί αλλαγή των επιτοκίων. Ο πρόεδρος της Fed Πάουελ αναγνώρισε επίσης την Παρασκευή 7 Μαρτίου την αύξηση της αβεβαιότητας για τις οικονομικές προοπτικές των ΗΠΑ. Επιπλέον, ανέμενε ότι θα συνεχιστεί η πορεία προς τον πληθωρισμό του 2%, υποδηλώνοντας ότι οι αυξήσεις των τιμών από τους δασμούς μπορεί να είναι προσωρινές.

«Γινόμαστε τακτικά επιφυλακτικοί στα περιουσιακά στοιχεία κινδύνου», έγραψαν οι αναλυτές της JPMorgan Chase & Co με επικεφαλής τον Fabio Bassi. «Η αύξηση της πολιτικής αβεβαιότητας τις τελευταίες δύο εβδομάδες, η αστάθεια γύρω από μια πιθανή εκεχειρία Ρωσίας – Ουκρανίας και οι πρωτοφανείς νέες πληροφορίες γύρω από τα δημοσιονομικά σχέδια της Γερμανίας – ΕΕ προκάλεσαν ένα εξαιρετικά ευμετάβλητο δεκαπενθήμερο με απότομη προσαρμογή των θέσεων».

Οι στρατηγικοί αναλυτές της Wall Street συζητούν για το κατά πόσον η κυβέρνηση Τραμπ θα επηρεαστεί από τα δασμολογικά της σχέδια, καθώς οι μετοχές πέφτουν. Το σκεπτικό είναι ότι ο Τραμπ θα εγκαταλείψει τις πολιτικές του αν το χρηματιστήριο -το οποίο προβάλλει ως απολογισμό- πέσει και ταρακουνήσει τους επενδυτές. Διάφοροι οίκοι χαρτογράφησαν μάλιστα πόσο πόνο θα μπορούσε να ανεχθεί ο Τραμπ στον δείκτη S&P 500 προτού υποχωρήσει. Αυτό το επίπεδο του δείκτη έγινε γνωστό ως «το Trump put», σε αναφορά σε ένα δικαίωμα πώλησης.

«Είναι η επιπόλαιη προσέγγιση του Τραμπ στην οικονομική πολιτική που κλονίζει το κλίμα», δήλωσε ο Kyle Rodda, ανώτερος αναλυτής της Capital.com στη Μελβούρνη. «Είναι πραγματικά επικεντρωμένος σε σημαντικές, διαρθρωτικές αλλαγές στην οικονομία – ακόμη και αν αυτό γίνεται εις βάρος της βραχυπρόθεσμης ανάπτυξης. Αυτό έρχεται σε πλήρη αντίθεση με ένα αρκετά κρίσιμο αξίωμα στις αγορές – ότι υπάρχει ένα αρκετά σφιχτό «Trump put» που θα στήριζε πάντα τη χρηματιστηριακή αγορά».

Οι ευρωπαϊκές αγορές μετοχών και το κοινό νόμισμα έλαβαν ώθηση από την απομάκρυνση της Γερμανίας από τη δημοσιονομική λιτότητα και την ενίσχυση της στρατιωτικής άμυνας της περιοχής. Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του Euro Stoxx 50 έδειχναν υψηλότερο άνοιγμα τη Δευτέρα.

Η αύξηση της απασχόλησης στις ΗΠΑ σταθεροποιήθηκε τον περασμένο μήνα, με τις μη γεωργικές μισθοδοσίες να αυξάνονται κατά 151.000 τον Φεβρουάριο μετά από αναθεώρηση προς τα κάτω του προηγούμενου μήνα, όπως έδειξαν τα στοιχεία της Παρασκευής. Το ποσοστό ανεργίας σκαρφάλωσε στο 4,1%.

Οι δασμοί και οι πολιτικές του Τραμπ έχουν αρχίσει να έχουν «το μερίδιο των πιέσεων που τους αναλογεί στις αγορές μετοχών, συν το ότι τώρα έχουμε αρχίσει να βλέπουμε πολλές ανησυχίες γύρω από την ανάπτυξη των ΗΠΑ», δήλωσε ο Rupal Agarwal, Ασιάτης ποσοτικός στρατηγικός αναλυτής της Sanford C. Bernstein, σε συνέντευξη στην τηλεόραση του Bloomberg. «Υπάρχουν προσδοκίες ότι οι πληθωριστικές πιέσεις θα μπορούσαν να αρχίσουν και πάλι να υφέρπουν. Θα έλεγα λοιπόν ότι είναι πολύ νωρίς για να χρησιμοποιήσουμε τη λέξη R, αλλά σίγουρα οδεύουμε προς τον στασιμοπληθωρισμό», είπε αναφερόμενη στην ύφεση.

Στην Ασία, ο καταναλωτικός πληθωρισμός στην Κίνα μειώθηκε πολύ περισσότερο από ό,τι αναμενόταν και έπεσε κάτω από το μηδέν για πρώτη φορά σε 13 μήνες, καθώς οι αποπληθωριστικές πιέσεις στην οικονομία παραμένουν. Οι επενδυτές θα αναζητήσουν τώρα ενδείξεις ότι τα κίνητρα της κυβέρνησης μεταφράζονται σε ισχυρότερη εγχώρια ζήτηση.

Ένας δείκτης κινεζικών μετοχών στο Χονγκ Κονγκ σημείωσε πτώση 2,4% και ένας δείκτης κινεζικών τεχνολογικών μετοχών υποχώρησε κατά 3%.

Ξεχωριστά, η Κίνα δήλωσε ότι θα επιβάλει αντίποινα σε δασμούς στις εισαγωγές κραμβέλαιου, χοιρινού κρέατος και θαλασσινών από τον Καναδά, καθώς ο εμπορικός πόλεμος κλιμακώνεται. Το κανόλα διολίσθησε από το όριο του συναλλάγματος.

To άρθρο ΗΠΑ: Oι ανησυχίες για ύφεση με σφραγίδα του Tραμπ δίνουν συνέχεια στη διεθνή αναταραχή των αγορών