Τις τρέχουσες και ραγδαίες εξελίξεις στο εσωτερικό των κομμάτων και το πως αναμένονται οι εξελίξεις από εδώ και πέρα, κλήθηκε να σχολιάσει στο Πρώτο Πρόγραμμα 91,6 και 105,8 και στην εκπομπή «Το GPS της Επικαιρότητας» με τον Θάνο Σιαφάκα, ο Νικόλας Σεβαστάκης, Καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και συγγραφέας.

«H περίπτωση του ΣΥΡΙΖΑ θυμίζει διαλυτήριo πλοίων – Το ΠΑΣΟΚ είναι μια κατάσταση εν μέρει προβλέψιμη, αναμενόμενη»

Μιλώντας λοιπόν, στην ΕΡΤ και στον Θάνο Σιαφάκα, ο κ. Σεβαστάκης υπογράμμισε αρχικά, «H περίπτωση του ΣΥΡΙΖΑ θυμίζει διαλυτήριo πλοίων. Εν πάση περιπτώσει, όσον αφορά το ΠΑΣΟΚ είναι μια κατάσταση εν μέρει προβλέψιμη, αναμενόμενη, τουλάχιστον όταν σχηματίστηκαν τα ποσοστά του πρώτου γύρου, ξέραμε ότι υπήρχε ένα προβάδισμα οργανωτικό και πολιτικό στην υπάρχουσα ηγεσία, στην ηγεσία Ανδρουλάκη που θα έχει όμως, να αντιμετωπίσει προβλήματα. Και νομίζω το βασικό πρόβλημα είναι οι διαφορετικές περιπτώσεις το ΠΑΣΟΚ και ο ΣΥΡΙΖΑ αυτή τη στιγμή. Δηλαδή, οι στιγμές, οι περιστάσεις είναι πολύ διαφορετικές και αυτό που ανοίγεται μπροστά τους. Το βασικό πρόβλημα με το ΠΑΣΟΚ είναι ότι και σε αυτές τις εκλογές καταγράφτηκαν ουσιαστικά άτυπα ρεύματα. Δεν είναι τάσεις με την κλασική έννοια, αλλά υπάρχουν αρκετά διαφορετικές προσδοκίες και κοινά προσδοκιών ανάλογα με τον υποψήφιο ή εν πάση περιπτώσει έπαιξαν με τους υποψηφίους, με τα πρόσωπα, αλλά πάνε πέρα από τα πρόσωπα. Και για μένα, το βασικό πρόβλημα είναι ότι από τη μια έχει ένα ρίζωμα σε κάποιες μεγαλύτερες ηλικίες σε κάποιες ηλικίες μνήμης, οι οποίες όμως είναι ταυτόχρονα ένα κομμάτι εύπορων συνταξιούχων ή εν πάσει περιπτώσει ανθρώπων οι οποίοι έχουν λύσει βασικά ζητήματα της ζωής τους και θέλουν μία εναλλακτική αλλά σταθερότητα. Να υπάρχει δηλαδή, ένα back up σε σχέση με τη φθορά της κυβέρνησης, αλλά πάλι με όρους, ας πούμε ενός κέντρου περισσότερο. Και υπάρχει και από την άλλη ένα ρευστό νεότερο κοινό, το οποίο συμμετέχει λιγότερο στις εκλογικές διαδικασίες που όμως, το χρειάζεται ένα κόμμα κεντροαριστερό, γιατί δεν μπορεί να λειτουργήσει μόνο με τους ανθρώπους άνω των 65. Και ως πότε θα λειτουργεί έτσι; Και αυτό το κοινό δεν νομίζω έχει τις ίδιες προσδοκίες και τα ίδια ας πούμε υλικά και άλλα συμφέροντα, με τους άλλους, τους μεγαλύτερους ανθρώπους».

Όσο για το αν παραμένει ζητούμενο το στοίχημα της ενότητας και της σύνθεσης, στο ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, ο κ. Σεβαστάκης σημείωσε «Είναι μια σύνθεση η οποία δεν ξέρω κατά πόσο είναι εύκολη πια αλλά κατά πόσο είναι και εφικτή, διότι δεν είμαστε στις συνθήκες ανόδου και ελπίδων για αυτό που λέμε ευρύτερη μεσαία τάξη. Όταν, οι συνθήκες και ευρύτερα το κλίμα είναι ανοδικό, τότε τα συμφέροντα των κατώτερων μερίδων της μεσαίας τάξης και των ανώτερων, των εξασφαλισμένων και των μη εξασφαλισμένων, να το πω έτσι, με μια παλιά ορολογία κοινωνιολογική, μπορούσαν να συνδεθούν, γιατί όλοι κατά κάποιο τρόπο θα κέρδιζαν. Τώρα, βρισκόμαστε σε κρίσεις και σε άλλες καταστάσεις. Ακόμα και δημογραφικά ρήγματα. Η διαφορά επαρχίας και αστικού κέντρου που δεν ξέρω κατά πόσο εύκολα γεφυρώνονται απλώς από τα πρόσωπα ή από μια εκλογική επίδοση. Θα δούμε όμως, είναι ανοιχτό το πεδίο. Μπορεί να διαψευστώ εγώ. Εγώ είμαι σκεπτικιστής απέναντι στη δυνατότητα μιας σοσιαλδημοκρατίας, κεντρώας πια, για λόγους και κοινωνιολογικούς και πολιτισμικούς και διαφοράς ιστορικής περίστασης από τη δεκαετία, από άλλες δεκαετίες πριν από την κρίση, ας πούμε».

Σχετικά τώρα με τους λόγους που πιστεύει ότι διαλύεται ο ΣΥΡΙΖΑ τόνισε «Νομίζω ότι η λέξη διάλυση για το ΣΥΡΙΖΑ είναι ίσως σκληρή και δογματική. Διότι υπάρχουν δυνάμεις μιας πολιτικής αριστεράς μέσα. Κάποιοι τους λένε γραφειοκράτες ή ανθρώπους απλώς της εξουσίας. Πλάθεται δηλαδή τώρα ένας μύθος ότι από τη μία έχουμε ένα, ας πούμε, κοινό απλών ανθρώπων, οπαδών του απελθόντος προέδρου και από την άλλη έχουμε μια γραφειοκρατική ολιγαρχία, αριστερή, η οποία θέλει απλώς να διατηρήσει τα προνόμιά της. Αυτό είναι ένας μύθος, ας πούμε κακού λαϊκισμού. Και άλλωστε νομίζω ότι αυτό που παίζεται περισσότερο στο ΣΥΡΙΖΑ είναι ότι δίνει μια διαδικασία αρχηγική, όπου τα όργανα όπου οι θεσμοί, όπου η πολιτική συζήτηση είχε απαξιωθεί για να έρθει σε πρώτο πλάνο απλώς η αντιπαράθεση με τον Μητσοτάκη. Τώρα αυτό το πράγμα έφτασε στα άκρα με τον Κασσελάκη. Και κάποιοι αντιδρούν. Και αυτή η σύγκρουση, η οποία διεξάγεται με θλιβερούς όρους ίσως βγάλει κάτι (…). Υπάρχει λοιπόν, μια διαδικασία ηθικής και πολιτικής διάβρωσης, ας πούμε του χώρου του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά ενδεχομένως υπάρχουν και κάποιες δυναμικές αυτοσυντήρησης, αυτοσυγκράτησης και ξανά να μπει ένα πολιτικό στοιχείο μέσα και όχι πια το προσωπικό ή η εκκαθάριση λογαριασμών ανάμεσα σε πρόσωπα και ομάδες (…). Το ΠΑΣΟΚ θα έχει να λύσει προβλήματα ανασύνταξης και κατά κάποιο τρόπο να φανεί και κάτι καινούργιο από αυτό που ήδη ήξεραν. Ξέραμε μέχρι τώρα από την ηγεσία του Νίκου Ανδρουλάκη και αν θα μπορέσει να συνθέσει, σας είπα ανάμεσα σε ένα πιο αστικό και σε ένα πιο λαϊκό σώμα προσδοκιών και όχι απλώς κοινωνικό σώμα. Στον ΣΥΡΙΖΑ είναι αν θα μπορέσει να υπάρξει μια πολιτική αριστερά που μετά από αυτή την περιπέτεια και από αυτή την αναστάτωση της περιόδου, Κασσελάκη που δεν είναι μόνο περίοδος Κασσελάκη, έχει από χρόνια προβλήματα, ηθικής και πολιτικής συγκρότησης η ριζοσπαστική αριστερά. Τώρα πια δεν μπορούμε να μιλάμε για ριζοσπαστική αριστερά. Στην περίπτωση του ΣΥΡΙΖΑ είναι μια άλλη εκδοχή κεντροαριστεράς στην ουσία».

«Μια κωμικοτραγική και επικίνδυνη κατάσταση ο ΣΥΡΙΖΑ»

Έπειτα, αναφορικά με το τι αποτελεί ο αποκλεισμός του Στέφανου Κασσελάκη από την εκλογική κούρσα, πως θα τον χαρακτήριζε «Είναι τόσο περίπλοκα και τόσο αστάθμητα όλα αυτά που συμβαίνουν το τελευταίο διάστημα. Δηλαδή, προφανώς έρχεται ως αποτέλεσμα δηλώσεών του πράξεων του εξώδικου, το οποίο το πήρε την τελευταία στιγμή πίσω. Υπάρχει ένα θέμα ουσίας. Έχει φτιαχτεί μια κατάσταση κωμικοτραγική, η οποία όμως, είναι και επικίνδυνη. Δηλαδή, διαμορφώνονται, κατά κάποιο τρόπο δύο εκδοχές του ΣΥΡΙΖΑ: Η μία είναι μια κατάσταση γύρω από τον Στέφανο Κασσελάκη και των οπαδών του θα λέγαμε ένα κόμμα Κασσελάκη, το οποίο όμως, είναι υβριδικό και το οποίο έχει φύγει αλλού. Δηλαδή, οι οπαδοί του Κασσελάκη φώναζαν το σύνθημα «Κάτω η χούντα της Αριστεράς». Είναι αδιανόητα αυτά (…). Και από την άλλη, υπάρχει ένα πρόβλημα ανθρώπων που τους ξέρουμε, που έχουν μια σχέση περισσότερο με τον παλιό ΣΥΡΙΖΑ, που δεν μπόρεσαν να καταλάβουν ούτε τις κριτικές που απευθύναμε άλλοι άνθρωποι που είχαμε πάρει αποστάσεις από αυτό το πράγμα έγκαιρα, ότι ορισμένες στρατηγικές της δεκαετίας του αντιμνημονίου, του λόγου τους και της πράξης τους οδηγούσαν σε απολίτικες μορφές αγανάκτησης, τις οποίες τώρα αντιμετωπίζουν ενσαρκωμένες στον κ. Κασσελάκη και στους οπαδούς του. Όλα αυτά δεν είναι τώρα φτιαγμένα πράγματα, τους τελευταίους μήνες. Είναι αποτελέσματα διαδικασιών (…)».

Για ΝΔ και Μητσοτάκη: «Είναι σε καλύτερη θέση διότι είναι και κυβέρνηση – Πρέπει όμως, και αυτός να ισορροπεί με επισφαλή τρόπο, διότι δεν έχει την κυριαρχία που είχε πριν ένα χρόνο»

Τέλος, ερωτηθείς για το πως στέκεται η Νέα Δημοκρατία απέναντι σε όλο αυτό επισήμανε «Είναι σε καλύτερη θέση γιατί είναι και κυβέρνηση και παρά το ότι έχει κάποιες διαρροές, κάποια προβλήματα-έχει και αυτή να αντιμετωπίσει την πρόκληση ενός διλήμματος. Το δίλημμα αν πάει προς τα δεξιά γιατί εκεί έχει διαρροές περισσότερες και διαμαρτυρίες, θα χάσει ενδεχομένως προς το κέντρο αυτόν τον κόσμο, τον οποίο τον έχει κατά κάποιο τρόπο με μορφή προσάρτησης εδώ και κάποια χρόνια, ας πούμε το συντηρητικό κεντροδεξιό χώρο, που προέρχεται όμως, από το από το ΠΑΣΟΚ και από την Κεντροαριστερά. Αν πάλι παραμείνει και κάνει αυτό που κάνει μέχρι τώρα ο Μητσοτάκης δηλαδή, κάνει μια πολιτική εισοδισμού στην Κεντροαριστερά, αντλώντας διαρκώς στοιχεία και πολιτικές. Δείτε πώς προσπάθησε να πάρει την πολιτική για τη στέγη αυτής της πρότασής του που είχε κάνει ο Ανδρουλάκης. Οι άλλες ήταν για τα δικαιώματα. Εκεί όμως έχει το πρόβλημα Σαμαρά Καραμανλή και ενός άλλου χώρου εδώ στη Βόρεια Ελλάδα ιδιαίτερα, ο οποίος διαμαρτύρεται ότι αλλοιώνεται η ταυτότητα της δεξιάς ή της κεντροδεξιάς και έτσι θα πρέπει και αυτός να ισορροπεί με επισφαλή τρόπο, διότι δεν έχει την κυριαρχία που είχε πριν ένα χρόνο. Άρα, είμαστε μπροστά σε ενδιαφέρουσες αλλαγές σε όλο το πεδίο του πολιτικού συστήματος».