Ζεστό χαμομήλι ή κρύος καφές; Νέα επιστημονική έρευνα δείχνει ότι η θερμοκρασία των ροφημάτων που καταναλώνουμε μπορεί να επηρεάζει την ποιότητα του ύπνου, τη διάθεση και τη λειτουργία του πεπτικού μας συστήματος. Τα ζεστά ποτά μπορούν να βοηθήσουν το σώμα να χαλαρώσει και να κοιμηθεί πιο εύκολα, ενώ τα παγωμένα ροφήματα ενδέχεται να αυξάνουν το στρες και να επηρεάζουν αρνητικά τη διάθεση.

Η θερμοκρασία του ροφήματος που καταναλώνετε επηρεάζει τον ύπνο και την υγεία του εντέρου σας, σύμφωνα με μελέτη

Μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο British Journal of Nutrition αποκάλυψε ότι η θερμοκρασία των τροφών και ποτών που καταναλώνουμε μπορεί να επηρεάζει άμεσα την ψυχική ευεξία και τη λειτουργία του πεπτικού μας συστήματος.

«Κάτι τόσο απλό όσο η θερμοκρασία αυτού που τρώμε ή πίνουμε μπορεί να έχει πραγματικές επιπτώσεις στην υγεία», δήλωσε η επικεφαλής της μελέτης, Dr. Tianying Wu, αναπληρώτρια καθηγήτρια επιδημιολογίας στο San Diego State University (SDSU). «Επειδή η κατανάλωση ζεστών ή κρύων τροφών αποτελεί καθημερινή συνήθεια στο σπίτι και στα εστιατόρια, τα ευρήματα έχουν μεγάλη σημασία για τις καθημερινές μας επιλογές υγείας».

Η ερευνητική ομάδα εξέτασε πώς η κατανάλωση πολύ κρύων ή πολύ ζεστών τροφών και ροφημάτων μπορεί να επηρεάσει την ψυχική και πεπτική υγεία ενηλίκων στις ΗΠΑ, εστιάζοντας στις διαφορές μεταξύ Ασιατών και λευκών συμμετεχόντων. Σε πολλές ασιατικές κουλτούρες, τα ζεστά ή χλιαρά ροφήματα θεωρούνται ωφέλιμα για τον οργανισμό, ενώ τα κρύα ποτά και οι παγωμένες τροφές συνδέονται με ανισορροπία και προβλήματα στο πεπτικό σύστημα, σύμφωνα με τις αρχές της Παραδοσιακής Κινέζικης Ιατρικής (TCM). Αντίθετα, στη δυτική κουλτούρα, η κατανάλωση κρύων τροφών και ποτών δεν αποφεύγεται για λόγους υγείας.

Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι το έντερο και ο εγκέφαλος συνδέονται στενά και ότι τα πολύ κρύα ποτά μπορούν να προκαλέσουν δυσπεψία, φούσκωμα ή να επιδεινώσουν τα συμπτώματα του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου (IBS). Παράλληλα, η «ψυχική καταπόνηση» από την κατανάλωση κρύων ροφημάτων μπορεί να μειώσει τη ροή του αίματος και την οξυγόνωση του εγκεφάλου, επηρεάζοντας τη διάθεση και την παραγωγή σεροτονίνης.

Αντίθετα, η κατανάλωση ζεστών ή χλιαρών ροφημάτων μπορεί να υποστηρίξει την υγιή πέψη, να βελτιώσει την κυκλοφορία του αίματος και να ενισχύσει τη χαλάρωση, ενεργοποιώντας το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα.

Για να διαπιστώσουν αν η συνήθεια κατανάλωσης ζεστών τροφών και ροφημάτων έχει θετική επίδραση και σε μη ασιατικούς πληθυσμούς, οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα από 415 ενήλικες (212 Ασιάτες και 203 λευκούς) ηλικίας 18–65 ετών, που συμμετείχαν στην Healthy Aging Survey του SDSU. Οι συμμετέχοντες κατέγραψαν τη συχνότητα με την οποία κατανάλωναν ζεστά ή κρύα γεύματα και ροφήματα, καθώς και αν παρουσίαζαν συμπτώματα όπως άγχος, κατάθλιψη, αϋπνία ή πεπτικά προβλήματα όπως φούσκωμα και αέρια.

Κύρια ευρήματα της μελέτης

Για τους Ασιάτες ενήλικες:

• Η αυξημένη κατανάλωση κρύων τροφών και ροφημάτων το καλοκαίρι συνδέθηκε με αυξημένα επίπεδα άγχους και έντονη αίσθηση πληρότητας στην κοιλιά.
• Όσοι κατανάλωναν τις περισσότερες παγωμένες επιλογές ανέφεραν επίσης περισσότερα προβλήματα ύπνου.

Για τους λευκούς ενήλικες:

• Η κατανάλωση ζεστών ροφημάτων τον χειμώνα συνδέθηκε με καλύτερη ποιότητα ύπνου και λιγότερα πεπτικά προβλήματα, όπως φούσκωμα ή αέρια.
• Όσοι ανήκαν στην ομάδα με τη μεγαλύτερη κατανάλωση ζεστών ροφημάτων παρουσίασαν χαμηλότερα ποσοστά κατάθλιψης.

Επιπλέον παρατηρήσεις

Οι επιδράσεις που σχετίζονται με τη θερμοκρασία των ροφημάτων ήταν πιο έντονες σε άτομα που είχαν φυσικά “κρύα χέρια”, μια ένδειξη χαμηλής κυκλοφορίας. Αντίθετα, δεν παρατηρήθηκαν σημαντικές επιδράσεις σε όσους δεν εμφάνιζαν αυτό το χαρακτηριστικό.

Τα ευρήματα αυτά δείχνουν ότι η θερμοκρασία των τροφών και ροφημάτων που καταναλώνουμε μπορεί να επηρεάζει άμεσα τόσο τη διάθεση όσο και τη λειτουργία του πεπτικού συστήματος.

Τα κρύα ποτά και γεύματα μπορεί να επιδεινώσουν το άγχος και τα προβλήματα ύπνου σε ορισμένους πληθυσμούς, ενώ τα ζεστά ροφήματα φαίνεται να ευνοούν τη χαλάρωση, τη βελτίωση της διάθεσης και έναν πιο ξεκούραστο ύπνο.

Η προσοχή στη θερμοκρασία όσων καταναλώνουμε θα μπορούσε να αποτελέσει μια απλή αλλά αποτελεσματική στρατηγική ευεξίας για τη βελτίωση της συνολικής υγείας.

Τι λένε οι ειδικοί

«Γνωρίζουμε ότι η θερμοκρασία των τροφών και ροφημάτων μπορεί να επηρεάσει απαλά τόσο τη διάθεση όσο και τη χώνεψη», εξηγεί η διατροφολόγος Sahar Berjis, ιδρύτρια του InnerHealth and Wellness.

«Τα ζεστά ροφήματα βοηθούν το σώμα να χαλαρώσει, ηρεμούν το νευρικό σύστημα και προάγουν την ομαλή πέψη. Σκεφτείτε ένα καταπραϋντικό τσάι χαμομηλιού ή λεβάντας. Αντίθετα, τα δροσερά ή σε θερμοκρασία δωματίου ποτά μπορούν να αναζωογονήσουν το μυαλό και να δώσουν μια φυσική ενεργειακή ώθηση όταν τη χρειάζεστε».

Περιορισμοί της μελέτης

Όπως κάθε επιστημονική έρευνα, έτσι και αυτή έχει ορισμένους περιορισμούς. Οι ερευνητές σημείωσαν ότι επειδή η μελέτη βασίστηκε σε δεδομένα μιας χρονικής στιγμής, μπορεί να δείχνει συσχετισμούς, όχι όμως αιτιώδεις σχέσεις.

Οι πληροφορίες προήλθαν από αυτοαναφορές των συμμετεχόντων σχετικά με το τι έτρωγαν και πώς ένιωθαν, κάτι που μπορεί να εμπεριέχει σφάλματα μνήμης ή ανακρίβειες.

Επιπλέον, οι ερευνητές δεν μέτρησαν τη σύσταση των ροφημάτων (π.χ. αν περιείχαν καφεΐνη ή ζάχαρη), κάτι που ενδεχομένως να επηρέασε τα αποτελέσματα. Ωστόσο, αυτού του είδους τα αυτοαναφερόμενα δεδομένα χρησιμοποιούνται ευρέως στην έρευνα και συχνά βοηθούν να εντοπιστούν σημαντικές πρώιμες τάσεις.

Θερμοκρασία και συστατικά: Ένας συνδυασμός ευεξίας

«Πέρα από τη θερμοκρασία, παίζει ρόλο και η ποιότητα των συστατικών», προσθέτει η Berjis. «Τα ζυμωμένα τρόφιμα, τα προσαρμογόνα βότανα όπως η ashwagandha και τα μείγματα βοτάνων που είναι πλούσια σε καταπραϋντικές ενώσεις, συνεργάζονται για να στηρίξουν ένα υγιές μικροβίωμα και μια σταθερή ψυχική κατάσταση. Επιλέξτε συνδυασμούς που κάνουν το σώμα σας να νιώθει ήρεμο αλλά και ενεργό».

Το επόμενο βήμα

«Αυτή η έρευνα μας δίνει μια πρώτη εικόνα για το πώς η κατανάλωση ζεστών και κρύων τροφών μπορεί να σχετίζεται με την υγεία», δήλωσε η Dr. Wu. «Το επόμενο βήμα είναι να πραγματοποιηθούν πιο στοχευμένες και μακροχρόνιες μελέτες, αφού τα αποτελέσματα μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με την ηλικία ή την κυκλοφορία του αίματος. Για παράδειγμα, οι ηλικιωμένοι ή άτομα με κακή κυκλοφορία ίσως είναι πιο ευάλωτοι στο κρύο».