Η πολιτική αστάθεια στη Γαλλία φαίνεται να προκαλεί ανησυχία όχι μόνο εντός των συνόρων της, αλλά και σε ολόκληρη την Ευρώπη, καθώς η ηγεσία της χώρας φαίνεται να χάνει την επιρροή της σε κρίσιμα ζητήματα, ενώ οι διεθνείς επενδυτές και οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες παρακολουθούν με προσοχή τις εξελίξεις και το ενδεχόμενο νέων εκλογών.

Η Γαλλία, ως η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, βρίσκεται πλέον σε κρίσιμο σταυροδρόμι που μπορεί να επηρεάσει ολόκληρη την ήπειρο, όπως σημειώνει το Politico.

Έντονη ανησυχία στην Ευρώπη

Η επόμενη κίνηση του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν παραμένει αβέβαιη, αυξάνοντας την αίσθηση ανασφάλειας σε οικονομικό και πολιτικό επίπεδο.

Οι επενδυτές και οι κυβερνήσεις δεν έχουν σαφή εικόνα για το πώς ο Μακρόν θα αντιμετωπίσει το δημοσιονομικό έλλειμμα και την πολιτική κρίση. Αυτή η αβεβαιότητα προκαλεί έντονη ανησυχία, σύμφωνα με το Politico.

Η Ευρώπη ήδη αντιμετώπιζε ένα επικίνδυνο μείγμα κρίσεων: τον πόλεμο του Βλαντιμίρ Πούτιν στην Ουκρανία, την επίθεση του Ντόναλντ Τραμπ στο διεθνές εμπόριο και την άνοδο ακροδεξιών λαϊκιστών σε όλη την ήπειρο. Τώρα, η νέα κατάρρευση της γαλλικής κυβέρνησης -που διήρκεσε λιγότερο από μία μέρα- έχει τρομάξει τις αγορές με την προοπτική πρόωρων εκλογών, που θα μπορούσαν να φέρουν την ακροδεξιά πιο κοντά στην εξουσία από ποτέ.

Στις Βρυξέλλες και άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, διπλωμάτες και αξιωματούχοι εξέφρασαν ιδιωτικά τον φόβο ότι η ηγεσία του Μακρόν σε διεθνή ζητήματα όπως η Ουκρανία και η Γάζα θα αποδυναμωθεί σοβαρά. Κάποιοι ανησυχούν ακόμη ότι ολόκληρη η οικονομία της ευρωζώνης μπορεί σύντομα να βρεθεί σε κίνδυνο, όπως αναφέρει το Politico.

«Η Γαλλία είναι πολύ μεγάλη για να αποτύχει, επομένως αυτή η ατελείωτη πολιτική αστάθεια θέτει σε κίνδυνο ολόκληρη την ευρωζώνη», δήλωσε διπλωμάτης από κράτος μέλος της ΕΕ, ο οποίος μίλησε ανώνυμα, σύμφωνα με το Politico. «Είναι το κύριο θέμα σε όλες τις συζητήσεις σήμερα».

Η Γαλλία αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της ΕΕ, ηγείται στο G7, διαθέτει πυρηνικά όπλα και είναι μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Επιπλέον, υπό την ηγεσία του Μακρόν, είχε αναδειχθεί ως πολιτική δύναμη που επηρεάζει τα ευρωπαϊκά θέματα σε επίπεδο αντίστοιχο μόνο με τη δύναμη της Γερμανίας, όπως σχολιάζει το Politico.

Ταυτόχρονα, ο Μακρόν προσπαθεί να αποτρέψει την άνοδο του ακροδεξιού Εθνικού Συναγερμού, που προηγείται σταθερά στις δημοσκοπήσεις, ενώ αντιμετωπίζει το μεγάλο δημοσιονομικό έλλειμμα της Γαλλίας. Ωστόσο, οι κυβερνήσεις του έχουν αποτύχει να περάσουν μέτρα περιορισμού των δημόσιων δαπανών μέσω του κοινοβουλίου. Το παρατεταμένο πολιτικό αδιέξοδο αυξάνει την πιθανότητα νέων εκλογών πριν το τέλος του έτους, προσθέτοντας μήνες αβεβαιότητας.

Ορισμένοι παρατηρητές εξετάζουν ακόμη και το ενδεχόμενο πρόωρης παραίτησης του Μακρόν, ενώ η θητεία του λήγει το 2027. Κάθε από αυτές τις εξελίξεις θα μπορούσε να ανοίξει την πόρτα στο Εθνικό Συναγερμό της Μαρίν Λεπέν, διαταράσσοντας την ευρωπαϊκή πολιτική και προκαλώντας κύμα αστάθειας.

Πώς αντέδρασαν οι αγορές

Την Δευτέρα, οι αγορές στη Γαλλία και αλλού αντέδρασαν με τρόμο στη διάλυση της κυβέρνησης του Σεμπαστιάν Λεκόρνου, μόλις 14 ώρες μετά τον σχηματισμό της. Οι γαλλικοί δείκτες και τα κρατικά ομόλογα υποχώρησαν, ενώ το ευρώ εξασθένησε έναντι του δολαρίου. Ο δείκτης CAC 40 σημείωσε πτώση 1,4%.

«Υπάρχουν ήδη πολλές ανησυχίες για την οικονομία της ευρωζώνης», δήλωσε κυβερνητικός αξιωματούχος κράτους μέλους της ευρωζώνης στο Politico. «Δεν χρειαζόμαστε κάτι τέτοιο».

Εσωτερικά, Γάλλοι αξιωματούχοι προσπάθησαν να μειώσουν τη σοβαρότητα των κινδύνων, υποστηρίζοντας ότι υπάρχει ακόμη «πιλότος στο κόκπιτ» του υπουργείου Οικονομικών και ότι οι αγορές δεν πρέπει να υπερβάλλουν. Όμως, σύμφωνα με το Politico, πολλοί διεθνείς επενδυτές παραμένουν επιφυλακτικοί λόγω της έλλειψης πολιτικής και δημοσιονομικής σαφήνειας.

Πολιτικές επιπτώσεις και η «κληρονομιά» Μακρόν

Στις Βρυξέλλες, ορισμένοι διπλωμάτες της ΕΕ ήδη εκτιμούν ότι η επιρροή του Μακρόν φθίνει. Από την άνοδο του στην εξουσία το 2017, ο Μακρόν είχε παρουσιάσει νέες ιδέες για την Ευρώπη, όπως η έννοια της «στρατηγικής αυτονομίας», που προωθεί την οικονομική και αμυντική αυτάρκεια της ΕΕ, σημειώνει το Politico.

Η τωρινή αναταραχή σημαίνει ότι η γαλλική επιρροή σε ευρωπαϊκές διαπραγματεύσεις είναι πιθανό να μειωθεί, ενώ συζητήσεις για τον προϋπολογισμό της ΕΕ θα ήταν ευκολότερο να επηρεαστούν εάν η Γαλλία μπορούσε να στέλνει σταθερά τον ίδιο υπουργό στις Βρυξέλλες. Ο συνεχής ανασχηματισμός δυσκολεύει σημαντικά τη διατήρηση της γαλλικής θέσης.

Γαλλογερμανική μηχανή

Ο Μακρόν έχει παίξει κεντρικό ρόλο στις προσπάθειες της Ευρώπης να υποστηρίξει την Ουκρανία και να προστατεύσει την ήπειρο από τη Ρωσία, συντονίζοντας πρωτοβουλίες με συμμάχους, όπως η «Συμμαχία των Προθύμων» με τον Βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ.

Σύμφωνα με έναν αξιωματούχο ευρωζώνης που μίλησε στο Politico, «δεν είναι καλό για την ΕΕ όταν ένα από τα μεγαλύτερα κράτη μέλη βρίσκεται σε αναταραχή, ιδιαίτερα σε αυτή την ασφάλεια κατάσταση».

Η παραδοσιακή «γαλλογερμανική μηχανή» θεωρείται ζωτικής σημασίας για μια ισχυρή Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά οι ταραχές στη Γαλλία δυσχεραίνουν την επίτευξή της, ακόμη και με τη δυναμική ηγεσία του Φρίντριχ Μερτς στη Γερμανία.

Τι έρχεται μετά;

Η ακροδεξιά στην Ευρώπη ενθαρρύνεται από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει Μακρόν. Η Λεπέν έχει ήδη χρησιμοποιήσει την κρίση για να επαναλάβει τις εκκλήσεις της για νέες εκλογές. Ο Γκερτ Βίλντερς, ο ολλανδός ακροδεξιός πολιτικός, είχε προειδοποιήσει τους «παλιούς ηγέτες» ότι ο χρόνος τους τελείωσε, όπως υπενθυμίζει το Politico.

Αν προκηρυχθούν νέες εκλογές, η Γαλλία και η Ευρώπη ενδέχεται να αντιμετωπίσουν περαιτέρω πολιτική αστάθεια, με σημαντικές συνέπειες για την ευρωζώνη και την ευρωπαϊκή ασφάλεια.